طرح ولایت، دوره ای اندیشه ای است که توسط آیت الله مصباح یزدی و شاگردان وی در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم طرح ریزی و بیست سال است که برگزار می شود. سال 1375 و قبل از روی کار آمدن دولت اصلاحات این دوره تئوریک پایه ریزی شد. در واقع در آن سال ها شاهد آن بودیم که به صورت نظری و اندیشه ای بسیاری از مبانی نظری و فکری اسلام سیاسی و به خصوص ولایت فقیه مورد سوال و خدشه قرار می گرفت از این رو بود که آیت الله مصباح یزدی برگزاری دوره ای مناسب و اندیشه ورزانه را که بتواند دانشجویانی تربیت کند که علاوه بر تبیین پایه های نظری اسلام سیاسی به بخشی از سوالات و شبهات مطروحه نیز پاسخ دهند.
خبرنامه دانشجویان ایران: واقعاً این کار [طرح ولایت] جزء کارهای بنیانی است. خیلی کارهای خوب داریم ولی بعضی کارهای خوب، بنیان سازی است. این تعبیر رهبر معظم انقلاب از دوره طرح ولایت بسیج دانشجویی کشور است.(۱) یقیناً هیچ دوره ای را نخواهیم یافت که به این صورت از سوی رهبر معظم انقلاب خطاب قرار گرفته باشد و هر سال گزارش های محتوایی و اجرایی آن خدمت ایشان ارسال گردد.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ طرح ولایت، دوره ای اندیشه ای است که توسط آیت الله مصباح یزدی و شاگردان وی در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم طرح ریزی و بیست سال است که برگزار می شود. سال 1375 و قبل از روی کار آمدن دولت اصلاحات این دوره تئوریک پایه ریزی شد. در واقع در آن سال ها شاهد آن بودیم که به صورت نظری و اندیشه ای بسیاری از مبانی نظری و فکری اسلام سیاسی و به خصوص ولایت فقیه مورد سوال و خدشه قرار می گرفت از این رو بود که آیت الله مصباح یزدی برگزاری دوره ای مناسب و اندیشه ورزانه را که بتواند دانشجویانی تربیت کند که علاوه بر تبیین پایه های نظری اسلام سیاسی به بخشی از سوالات و شبهات مطروحه نیز پاسخ دهند.
به بیان دیگر یکی از راهکارهای اصلی مقابله با این توطئهها، توسعه و گسترش معرفت و بصیرت دینی، بر پایه قرآن و مکتب اهل بیت(علیهمالسلام) برای تقویت قدرت تحلیل منطقی و مستدل در بین قشر جوان، به ویژه دانشجویان بود که در همین زمینه، دوره آموزش مبانی اندیشه اسلامی (طرح ولایت) در نظر گرفته شد.
این دوره با همکاری سازمان بسیج دانشجویی و معاونت آموزشی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) دورة آموزش مبانی اندیشه اسلامی با عنوان «طرح ولایت» ویژة اساتید، دانشجویان و طلاب بسیجی سراسر کشور از تابستان سال 1375 شروع شده و تاکنون 21 دورة آن برگزار شده است. در این طرح جوانان بسیجی با مبانی اندیشه اسلامی آشنا شده و نسبت به رویارویی با شبهات عقیدتی و سیاسی خود را ایمن میسازند. از اهداف دورههای طرح ولایت، معرفی و ترویج فرهنگ ناب اسلامی، معارف قرآن کریم و اهل بیت (علیهمالسلام)، آشنایی اقشار مختلف جامعه بهویژه افراد محصل، با مبانی اندیشه اسلامی و مباحث مرتبط، میباشد. از دیگر اهداف این دورهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- ارائه نظام صحیح تفکر و دستیابی به معرفت دینی در چارچوب نیازهای روز اجتماعی؛
2- تعمیق، تحکیم و آشنایی بیشتر با مبانی اندیشه اسلامی و مباحث مرتبط با آن از طریق فضای مجازی؛
3- تاثیرگذاری فرهنگی و عقیدتی در مراکز علمی، فرهنگی و اذهان عمومی جامعه؛
4- نقد اندیشههای باطل، انحرافی و مورد تعارض با مبانی اندیشه اسلامی با ارائه راهکارهای مورد نیاز و کارامد؛
5- تربیت نیروهای متخصص انقلاب اسلامی با بهرهگیری از روشهای نوین و در قالب مبانی اندیشه اسلامی طرح ولایت؛
6- گسترش اعتقاد نظری و التزام عملی به ولایت فقیه بر اساس مبانی اندیشه اسلامی؛
در واقع طرح ولایت دوره ای است که توانست یقینا به بخش زیادی از اهداف خود دست پیدا کند و آن را موفق ترین و در این حال با دوام ترین دوره مطالعاتی و فکری تشکل های دانشجویی کشور دانست.
اساس مباحث نظری این دوره هستیشناسی، انسانشناسی، معرفتشناسی، فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق و فلسفه سیاست است که هر یک به یک بخش و وجوه نظام سیاسی اسلام می پردازد و در صدد است که با تببین این گزاره ها دانشجویان را با نظام کلی و اندیشه ای جمهوری اسلامی آگاه سازد. به بیان دیگر در دوره طرح ولایت علاوه بر فراگیری اندیشه های سیاسی اسلام به بسیاری از سوالات و شبهات سیاسی و عقیدتی نیز پرداخته می شود و به بسیاری از آنها جواب داده می شود.
علامه مصباح یزدی در افتتاحیه بیست و یکمین دوره «طرح ولایت» که در دانشگاه افسری امام حسین(ع) برگزار شد، اشاره کردند که این دوره، ماحصل 50 سال اندیشه علما بوده است. ایشان در خصوص اهمیت این دوره بیان داشته اند: «بار دیگر تکرار میکنم آنچه من در طی این پنجاه سال در این زمینه به کمک استادان، دوستان و کسانی که همبحث بودیم و سالها زحمت کشیدیم و مباحثه کردیم و کتاب نوشتیم، به دست آوردم، امروز بهصورت رایگان در اختیار شماست؛ نه نیاز دارید که دنبال استاد بگردید و نه به عراق و دیگر شهرها و کشورها مسافرت کنید.
بنابراین، صرفنظر از اینکه چه کسانی مؤثر بودند، باید خدا را شکر کنید که حاصل زحمت پنجاهساله در طی پنجاه روز به شما تحویل داده میشود، و به این ترتیب، چهقدر بر عمر شما افزوده میشود؛ البته تنها بر عمر شما افزوده نمیشود، وقتی شما در دیگران اثر بگذارید و این مطالب را برای آنها بیان، و مشکلاتشان را حل کنید، چهبسا هزاران و میلیونها نفر در سایه معلومات شما و عمری که ذخیره میکنید، از آن بهرهمند شوند. خدا را شکر کنید که به جای پنجاه سال درس خواندن، در پنجاه روز این مطالب را آموزش میبینید، و بقیهاش را صرف راهنمایی دیگران میکنید، و به برکت قرآن کریم و کسی که این قرآن بر او نازل شده است، میتوانید سعادت و آرامش در این دنیا و آخرت را هم برای خودتان و هم برای خانواده، دوستان، جامعه، و در نهایت برای بشریت تأمین کنید.»
دوره طرح ولایت هرساله و در تابستان با حضور دانشجویان مختلف اعم از بسیج دانشجویی و سایر تشکل ها، در مدت 40 الی 50 روز برگزار می شود. امسال این دوره کشوری و مطالعاتی در دانشگاه افسری امام حسین(ع) برگزار می شود در نیمه شهریورماه امسال به پایان می رسد.
پی نوشت:
۱. 75/6/20