حضرت آیت الله خامنه ای پس از شنیدن سخنان 90 دقیقه ای نمایندگان تشکلهای دانشجویی، به برخی سوالات و مواضع دانشجویان پاسخ گفتند.
ایشان در بخشی از سخنان خود در جملاتی کوتاه فرمودند: «امروز، کار و تلاش علمی در کشور و در دانشگاهها، تلاشی زنده، موفق و مورد تحسین است اما این تلاش علمی باید مقدمه عمل برای حل مشکلات کشور باشد. انتشار مقالات علمی در پایگاههای علمی معتبر جهان، اقدام علمی مورد تمجید است اما مطلوب نهایی این است که کار علمی ناظر به نیازهای عملی کشور باشد.»
این فرمایش رهبر انقلاب ناظر به مطلبی بود که نمایندگان اتحادیه های دانشجویی در متن خود ارائه دادند و از مرتبط نبودن مقالات علمی با نیازهای کشور انتقاد کردند.
کمی این مسئله را باز کنیم:
به طور خلاصه باید گفت، شبکه عصبی مشکلات کشور، راهی به دانشگاه ها و وزارت علوم ندارد. کشور از مشکلات بسیاری رنج می برد اما به قول معروف و شوربختانه، کک دانشگاه ها نمی گزد.
در حال حاضر منافع دانشگاهها و آموزش عالی با منافع ملی گره نخورده است و دانشگاههای کشور برای رفتارها و خروجی های خود هیچ مسئولیتی را پذیرا نیستند و نتیجه آن پژوهش های بی هدف –خواه در حوزه پایان نامه و خواه در حوزه تالیفات و ترجمه-، وضعیت نامطلوب آمایش رشته ای، مسئله تامین مالی دانشجویان تحصیلات تکمیلی و... است.
به بیانی دیگر متاسفانه در طول این سالها در حوزه آموزش عالی، شیپور را از در گشادش زده ایم؛ به طوریکه ارزش را به علم لاینفع داده ایم و لوکوموتیو قطار علمی کشور را به جای صنعت و نیازهای بومی در علم محوری صرف و مقاله سازی بی خود و بی جهت قرار داده ایم.
نتیجه اینکه این روزها وزارت علوم علم لاینفع را پمپاژ کرده و جمع کثیری از فارغ التحصیلان مدرک خود را قاب اتاق هایشان کرده اند.
می توان گفت پادشاه دانشگاه که ساخته شده وزارت علوم در طول این سالهاست، در حل مسائل کشور لخت و عور است.
در واقع همانگونه که در متن اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل آمده بود مهمترین مشکلی که نظام آموزش عالی با آن مواجه است مسئله پاسخگو نبودن آن است و علت العلل این مشکلات در مسئله تامین مالی دانشگاه ها بوده و تا زمانی که منافع دانشگاه ها و باتبع اعضای هیئت علمی با منافع ملی و نیازهای کشور گره نخورد تا اگر دانشگاه، منافع ملی را تامین نکرد منافع خودش هم به خطر بیفتد، این مشکلات در جای خودش باقی است.
در حال حاضر جیب دانشگاه ها با پول نفت و شهریه دانشجویان پر می شود، حقوق اعضای محترم هیئت علمی افزایش می یابد و نهایتا این که انگیزه ای برای حل نیازهای بومی نمی ماند.
به نظر می رسد آنچه این روزها به عنوان سرعت رشد علمی مطرح می شود، جنبه کاریکاتوری دارد چرا که در حل نیازهای بومی ناتوان است و صرفا به جهت افزایش تعداد دانشجوهای مقطع تحصیلات تکمیلی و پمپاژ مقاله بوده است؛ بنابراین مهمتر از سرعت رشد علمی، تاکید بر حل نیازهای بومی کشور است حتی به قیمت کاهش سرعت رشد علمی!
چه باید کرد:
در گام اول درآمد دانشگاه ها و اساتید محترم آن دانشگاه ها، اگر کاهش نمی یابد لااقل بیش از این افزایش نیابد تا دانشگاه ها ناچار شوند برای تامین نیاز های خود به سراغ صنعت و پژوهش بروند چرا که در حال حاضر دانشگاه رغبت مالی برای نزدیک شدن به نیازهای بومی ندارد چون هرساله بودجه آن افزایش می یابد!
در گام بعدی، روند نادرست تعیین میزان بودجه دانشگاه به نسبت تعداد دانشجو اصلاح شود چرا که با این بودجه بندی دانشگاه ها تنها به فکر افزایش تعداد دانشجو هستند نه تلاش برای ارتقای کیفیت.