درست و غلط توجیه دانشگاه آزاد درباره افزایش شهریه‌ها

خبرنامه دانشجویان ایران: افزایش شهریه های دانشگاه آزاد همیشه خبر ساز بوده است و یک رئیس طولانی مدت و دو رئیس بعدی هم به آن مبتلا هستند.

به گزارش خبرنگارصنفی- آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ آخرین باری که افزایش شهریه های این دانشگاه خبرساز شده بود به آبان سال 85 باز می گردد زمانی که جاسبی گفت: این یک حق طبیعی برای یک موسسه غیردولتی است که بر اساس نرخ تورم، اقدام به افزایش یا کاهش شهریه موسسه خود کند تا بتواند از پس خرج و مخارج موسسه برآید و دانشگاه آزاد هم که یک موسسه غیر دولتی و بدون بودجه دولتی است از این قاعده مستثنی نیست.

وی ادامه داد: روند افزایش شهریه دانشگاه هر ساله در دو بخش شهریه ثابت و متغییر وجود داشته و تمام مدارک موجود دال بر افزایش نرخ شهریه زیر نرخ تورم است.

این مسئله واکنش احمدی نژاد را برانگیخت و وی گفت: شنیده‌ام امسال دانشگاه آزاد شهریه‌های خود را افزایش داده و اگر امسال شهریه‌ها را کاهش ندهند و در کم کردن شهریه ها گوش نکند با تصمیم انقلابی ما، همه ملت خوشحال خواهند شد.

از آن ایام تاکنون روند افزایش شهریه ها ادامه داشته است؛ البته این افزایش تنها در بخش شهریه های «متغیر» بوده است.

حالا امسال دانشگاه آزاد دست به اقدامی جدید زده و در هر دو بخش شهریه ثابت و متغیر، آن را افزایش داده است.

توجیه مسئولان دانشگاه آزاد در افزایش شهریه ها این است که منبع درآمدی این دانشگاه، شهریه است و برای جفت و جور کردن دخل و خرج دانشگاه، چاره ای جز افزایش شهریه نداریم.(گزارش 20:30 در این باره)

حمید میرزاده در حاشیه مراسم افتتاح مجتمع آموزشی الهیه دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به این مسئله اشاره کرده و می گوید: دانشگاه آزاد که به پول نفت وصل نیست؛ در حال حاضر از نظر وسعت، دانشگاه آزاد تنها دانشگاه غیر وابسته به نفت در کشور است؛ دانشگاه آزاد یک میلیون و 700 هزار دانشجو دارد؛ همچنین ما پنج میلیون فارغ‌التحصیل داریم؛ بنابراین ما غیر از افزایش شهریه کار دیگری نمی‌توانستیم انجام دهیم.

وی خاطرنشان کرد: کسانی که به افزایش شهریه به دانشگاه آزاد ایراد می‌گیرند، چه راه حلی برای حل مشکلات مالی ما ارائه می‌دهند.

این سخن رئیس دانشگاه آزاد هم درست است و هم نادرست.

درست از این جهت که بالاخره ماهیت این دانشگاه بر اساس شهریه است اما اینکه راه حل های دیگری برای حل مشکلات مالی دانشگاه آزاد وجود نداشته باشد، حرفی نادرست است چرا که بسیاری از دانشگاههای جهان هستند که در تامین منابع مالی خود تنها به شهریه اکتفا نمی کنند و برای استقلال مالی خود (یعنی در بخش خصوصی وابستگی کمتر به شهریه ها و در بخش دانشگاه های دولتی و نیمه دولتی وابستگی کمتر به بودجه دولتی که در ایران ما می شود وابستگی کمتر به شیر نفت) بخش ارتباط با صنعت و گره گشایی از مشکلات داخلی کشورشان اقدام می کنند.

این اشکال به دانشگاه های دولتی نیز باز می گردد اما دانشگاه های دولتی چون از پول نفت خیالشان آسوده است و مثل افزایش شهریه هم اعتراض دانشجویان را در بر ندارد، سراغی از ارتباط صنعت و دانشگاه نمی گیرند.

این نکته ای است که دکتر میرزاده هم بدان اشاره کرده و با اشاره به برنامه‌ریزی‌های این دانشگاه برای کاهش اتکا به شهریه دانشجویان می گوید: البته طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته قرار شد تا چهار سال آینده وابستگی خود را به شهریه دانشجویان کاهش دهیم و در عوض وارد فعالیت‌های اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد مقاومتی شویم. میرزاده در ادامه با بیان اینکه «دانشگاه آزاد در این حوزه از سایر دانشگاه‌ها پیشی گرفته است» گفت: در حال حاضر 50 مرکز رشد در واحدهای دانشگاه آزاد در سراسر کشور فعالیت دارد که در آن بیش از 370 واحد فناور و شرکت دانش بنیان فعال است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: با این حال باید تعداد مراکز رشد ما در سه سال آینده به 150 مرکز افزایش یابد که در آن ده‌ها شرکت دانش بنیان فعال خواهد بود؛ آن زمان می‌توانیم روند افزایش شهریه را کمی کاهش دهیم؛ در حال حاضر دانشگاه آزاد برای توسعه خود و حیات کاری نیاز به افزایش شهریه‌ دارد.

و اما در خصوص افزایش شهریه های ثابت و متغیر

مهمترین توجیه مسئولان دانشگاه آزاد در میزان افزایش شهریه ها، اجازه ای است که وزارت علوم به موسسات غیردولتی داده است. از همین جهت مسئولان این دانشگاه توپ را در زمین وزارت علوم می اندازند.

میرزاده در این باره می گوید: خود دولت به ما این اجازه را داده که شهریه را تا 25 درصد افزایش دهیم؛ با این حال میزان این افزایش شهریه تنها 15 درصد بوده است.

مسئولان وزارت علوم هم در واکنش به این مسئله می گویند:دانشگاه آزاد ساز خود را می‌زند.

مدیرکل دفتر آموزش عالی غیردولتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص اعتراضات صورت گرفته به افزایش شهریه دانشگاه آزاد از سوی دانشجویان، گفت: وزارت علوم سقف افزایش شهریه‌های دانشگاه‌های غیرانتفاعی را 25 درصد در نظر گرفت که این مسئله شهریه ثابت سال‌های گذشته را دربر نمی‌گیرد، یعنی دانشجوی ورودی سال‌های گذشته نباید در شهریه ثابت با افزایش شهریه‌ای مواجه شده باشند.

با این حال مسئولان دانشگاه آزاد این اقدام (یعنی افزایش 15 درصد شهریه هم در ثابت هم در متغیر و نه افزایش 25درصدی تنها در شهریه متغیر) را به نفع دانشجویان می خوانند توجیه شان هم به نظر درست می آید.

میرزاده می گوید: طبق محاسبات ما، دانشگاه آزاد با مجوز وزارت علوم حق افزایش 25 درصدی شهریه‌ها را دارد؛ اگر طبق قانون تنها شهریه ثابت افزایش 25 درصدی داشت و شهریه متغییر تغییری نمی‌کرد، میزان آن از افزایش 15 درصدی کنونی که برای هر دو بخش شهریه‌ها دانشگاه اعمال شده، بیشتر می‌شد.

نکته ای که میرزاده به آن اشاره می کند در یک محاسبه سرانگشتی درست به نظر می آید و شاید اگر بنا بود 25درصد در شهریه متغیر افزایش رخ می داد، مبلغ کل بیشتری می بایست پرداخت می شد.

اما چرا دانشگاه آزاد خود را در این دردسر انداخته است به گونه ای که حالا هم باید شهریه کمتری اخذ کند و هم اینکه پاسخ گوی اعتراضات صورت گرفته باشد؟!

ریشه این تصمیم، اظهارنظری بود که چندی پیش رئیس دانشگاه آزاد سه ماه پیش اخذ کرد و گفت که: ما می توانیم شهریه ها را تا 25 درصد افزایش دهیم اما برای رعایت حال دانشجویان افزایش شهریه ها میانگین 15 درصد خواهد بود.

البته در آن مقطع اشاره ای به افزایش در شهریه ثابت نبود و تصور عمومی بر این بود که شهریه های ثابت، ثابت می ماند و تنها 15 درصد در شهریه متغیر افزایش خواهیم داد.

اکنون مسئولان دانشگاه آزاد شاید برای در زمین نماندن حرف رئیس خود مجبور به نوعی دور زدن قانون شده اند چه اینکه رئیس دانشگاه گفته بود 25 درصد افزایش نمی دهیم.