وی با اشاره به اینکه نباید خوش بینی توافق ژنو در مذاکرات آذرماه تکرار شود، افزود: در توافق ژنو طرف ایرانی ساختار تحریم‌ها را به خوبی نشناخته بود و با این تصور که توانسته است تا حدودی بخشی از تحریم‌های اعمالی کشورهای غربی برعلیه ایران را برطرف کند، خود را پیروز میدان می‌دانست، اما نکته اساسی آن است که در این رابطه نتوانسته‌ایم اقدام مناسبی را انجام دهیم.
این کارشناس اقتصادی با بیان این که زمانی که صحبت از تحریم‌های مرتبط با بحث هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران می‌شود باید بتوان تفکیک لازم را میان تحریم‌ها انجام دهیم، تصریح کرد: باید تحریم‌هایی که برعلیه ایران وضع شده را مورد تفکیک قرار بدهیم و ببینیم کدام یک از تحریم‌ها مرتبط با انرژی هسته‌ای بوده است. به عنوان نمونه قانون تحریم بانکی در سال ۲۰۱۱ و یا قانون جامع تحریم که توسط کنگره آمریکا تصویب شده است را باید مورد بررسی قرار داد که تا چه میزان با انرژی هسته‌ای مرتبط است.
وی با انتقاد از اینکه متاسفانه تاکنون کسی در خصوص شفافیت تحریم‌های اعمالی بر ضد ایران توضیحاتی را مطرح نکرده است، گفت: در قوانین تحریم آمریکا که در سال ۲۰۱۱ مورد تصویب کنگره قرار گرفته است آمریکا تمام مواردی را که با جمهوری اسلامی ایران مشکل داشت را ذکر کرده است. حتی در این قانون بحث ۳ شهروند آمریکایی که در مرزهای ایران دستگیر شده بودند را نیز ذکر شد، حال باید این پرسش را مطرح کرد که قانوع جامع تا چه میزان مرتبط با مسائل هسته‌ای ایران است، تیم مذاکره‌کننده باید این موضوع را از طرف غربی مطالبه کند که کدام یک از تحریم‌های بین‌المللی مرتبط با بحث انرژی هسته‌ای ایران است.
براتی با بیان این که نباید همانند توافق ژنو به طرف غربی اعتماد کنیم، تصریح کرد: در بررسی ساختار تحریم‌ها از نظر فنی با دو بخش تحریم بانکی کشور بویژه بانک مرکزی و تحریم‌های نفتی روبه‌رو هستیم که باید در مذاکرات آذرماه تکلیف این ۲ بخش مشخص شود.
*تمام قوانین مرتبط با تحریم بانک مرکزی و نفتی باید برداشته شود
این کارشناس اقتصادی در ادامه با ذکر این پرسش که تحریم بانک مرکزی تا چه میزان مرتبط با بحث انرژی هسته‌ای ایران است، اظهار داشت: باید تمام قوانینی که در مورد تحریم‌های بانکی ایران وضع شده، برداشته شود در غیر این صورت هیچ بازیگر اقتصادی حاضر به پذیرش ریسک و انجام فعالیت اقتصادی با ایران نخواهد بود.
براتی با اشاره به اینکه تحریم داماتو که مرتبط به بخش صنعت نفت و گاز بوده و از سال ۹۶ وضع و در سال ۲۰۱۰ با قانون جامع کنگره امریکا تلفیق شده چه ارتباطی با بحث انژری هسته ای ایران دارد، گفت: متأسفانه در توافق ژنو صحبت از برداشتن بخشی از تحریم های مرتبط با انژری هسته‌ای شد اما بعد از آن به واسطه محدودیت های بانکی و تفسیرهای خاص کشورهای غربی نتایج مثبتی را عاید کشور نکرد.
این کارشناس اقتصادی با بیان این که آمریکا در شرایط فعلی فضای بین‌المللی را به گونه‌ای تنظیم کرده است که همکاری اقتصادی کشورها با ایران برای سایر کشورها به صرفه نباشد و حتی تنبیه‌های متعددی را هم برای متخلفین در نظر گرفته است،تصریح کرد: آمریکا می‌خواهد ریسک همکاری با ایران را بالا ببرد البته در این شرایط هیچ کشوری با اعمال تحریم‌های بانکی حاضر به فعالیت اقتصادی با ایران نیست. به عنوان نمونه در تحریم دارویی ایران، هیچ بانکی حاضر نبود با ما همکاری کند چرا که نگران تنبیه‌های مختلف آمریکا علیه خود بودند.
براتی با اشاره به اینکه اگر تمام تحریم‌های مرتبط با سیستم بانکی برطرف شود، می‌توانیم به دستاورد مهمی در مذاکرات آذرماه دست پیدا کنیم، افزود: اگر نتوانیم در لغو تحریم‌های بانکی و نفتی کشور اقدام کارآمدی را انجام دهیم در عمل هیچ دستاوردی را کسب نکرده‌ایم.
وی با بیان این که در صورت لغو تحریم‌های نفتی و بانکی در چند ماه آینده به فضای قبل از اعمال تحریم‌ها که همان سال ۸۸ است برمی‌گردیم، گفت: یک گروه فرانسوی بعد از توافقات ژنو برای مذاکره با خودروسازان کشور وارد ایران شد، اما آنها در پایان مذاکرات اعلام کردند که اگر تحریم‌ها برداشته شود، ما در بازار ایران حضور فعالی خواهیم داشت. در غیر این صورت نمی‌توانیم با ایران همکاری کنیم. صحبت‌های این گروه فرانسوی حکایت از آن دارد که اگر ایران نتواند در مذاکرات آذرماه در لغو تحریم‌های بانکی و نفتی اقدام چشمگیری انجام دهد، عملاً تغییری در وضعیت فعالیت‌های اقتصادی کشور با سایر کشورها به وجود نخواهد آمد.
براتی با بیان اینکه در توافقات ژنو با وجود آنکه در مورد تحریم‌های نفتی صحبت‌هایی مطرح شده بود اما پابرجا بودن تحریم‌های بانکی باعث شد تا نتوانیم در معاملات نفتی خود به نتایج مناسبی دست پیدا کنیم، اظهار داشت: در توافق ژنو عملا امتیازی در مقابل امتیازهای ارائه شده کسب نکردیم فقط بخشی از اموال بلوکه شده خود را آن هم در چندین قسط دریافت کردیم.
وی با اعلام این که طرف ایرانی از توافق ژنو برداشت مناسبی را نداشت و همین خوش‌بینی باعث شد تا نتوانیم به نتایج مناسبی دست پیدا کنیم گفت: ما ساختار تحریم را به خاطر پیچیدگی آن درست نشناختیم. در همین راستا نتوانستیم تفکیکی را میان تحریم‌های اعمالی بر ضد کشور به وجود آوریم.
* لازمه رفع مشکلات اقتصادی کشور لغو تحریم های بین المللی نیست/نقاط آسیب پذیر باید شناسایی شود
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در صورت عدم توافق در مذاکرات آذرماه باید مسیر استقلال کشور را پیش گرفته و مشکل اقتصادی را از درون برطرف کنیم، گفت: متاسفانه به دلیل برداشت و یا ادراک‌های غلط برخی مشکلات اقتصادی کشور را نیازمند رفع تحریم‌های بین‌المللی می‌دانند. در حالی که به اعتقاد بنده این تفکر اشتباه است. بخش اصلی آسیب‌پذیری کشور در مقابل تحریم‌ها عدم ایمنی اقتصاد در درون کشور است که ما باید در این رابطه اقدام مناسبی را انجام دهیم.
وی با بیان این که بخش اعظمی از کالاهای اساسی کشور همانند گندم از مسیر واردات تامین می‌شود، افزود: باید با برنامه‌ریزی درست و همتی جدی وابستگی کالاهای اساسی کشور از جمله گندم را به واردات کاهش دهیم.
براتی با اشاره به اینکه در حوزه اقتصاد باید لوکوموتیوهای داخلی سازی کشور را فعال کرده و اشتغال را در جامعه به وجود آوریم، اظهارداشت: به عنوان نمونه در حوزه مسکن، نفت و گاز می‌توانیم اقدامات مناسبی را انجام دهیم. حتی در تولید فرآورده‌های نفتی که ارزش افزوده بالایی دارند می‌توان به نتایج مطلوبی دست پیدا کنیم اما متاسفانه رویکرد بیشتر تولید نفت خام و افزایش صادرات آن است.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه تحریم‌های بین المللی هم تاثیرات خاص خود را بر اقتصاد کشور وارد می‌کند، تصریح کرد: باید اقتصاد را در مقابل تحریم‌های بین‌المللی ایمن سازیم. البته این نکته را هم باید متذکر شوم که تحریم‌ها یک شبه برداشته نمی‌شود بلکه سخن‌هایی مبنی بر لغو تحریم‌ها در طول ۱۰ سال آینده مطرح است که این موضوع نشان از آن دارد که طرف غربی به درستی نقاط ضعف کشور را شناسایی کرده و درصدد آسیب‌رساندن به اقتصاد ایران است.
وی با انتقاد از اینکه چرا در معاملات بین‌المللی خود باید از دلار استفاده کرده و از پیمان‌های پولی دوجانبه استفاده چندانی نمی‌شود، گفت: در مسیری برنامه‌ریزی شده و گام به گام می‌توانیم با اجرای اقتصاد مقاومتی کشور را به اهداف خود برسانیم. البته بنده قبول دارم که تحقق ایمن‌سازی کشور امری مشکل است اما تلاش در این مسیر بهتر از مذاکره با دشمنان است.
