منابع آزمون کارشناسی ارشد رشته مدیریت بحران

خبرنامه دانشجویان ایران: دانشجویان مقطع کارشناسی برای ادامه تحصیل نیازمند آگاهی از منابع مورد نیاز درسی برای ورود به مقاطع بالاتر تحصیلی هستند و همواره آگاهی از فهرست این منابع  یکی از دغدغه های اصلی دانشجویان مقطع کارشناسی است.

به گزارش خبرنگار صنفی- آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ به همین منظور فهرست کاملی از منابع مورد نیاز درسی دانشجویان مدیریت بحران آماده شده تا این دسته از دانشجویان در صورت تمایل برای ادامه تحصیل بتوانند با بهره گیری از فهرست این منابع با سهولت بیشتری نسبت به مطالعه منابع موجود و ادامه تحصیل اقدام کنند.

آنچه می خوانید فهرستی از منابع مورد نیاز دانشجویان مدیریت بحران است.

معرفی رشته کارشناسی ارشد مدیریت بحران:

هدف از رشته مدیریت بحران تربیت نیروی متخصص در زمینه مدیریت بحرانهای داخلی با توجه و درک زمینه های بروز بحران می باشد.

بحرانهای طبیعی به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیستند پس برای کنترل و مهار بحران در زمان وقوع، با اعمال مدیریت صحیح ناشی از درک ماهیت بحران همراه با تخصیص صحیح منابع درچارچوب اصول و راهبردهای مناسب، وظیفه مدیران مسئول در مدیریت بحران می باشد.

پس با توجه به متن بالا میتوان به اهمیت و حساسیت این رشته پی برد.

در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و کاریابی به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحد ها، دانشگاه های دارای رشته مدیریت بحران، معرفی سایر رشته های ارشد و دکتری مدیریت (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارایه می شود.

برنامه درسی یا سرفصل دروس مدیریت بحران و تعداد واحدها :

تعداد کل واحدها : 32 واحد
دروس پایه : 14 واحد
دروس تخصصی : 12 واحد
پایان نامه : 4 واحد
سمینار : 2 واحد

دانشگاه هایی که در کارشناسی ارشد مدیریت بحران پذیرش دانشجو دارند
بر اساس دفترچه انتخا ب رشته ارشد 93

روش تحقیق

تعداد واحد: 2
نوع واحد: نظری
پیش نیاز: روش تحقیق (1)
هدف: تسلط دانشجویان دوره کارشناسی کارشناسی ارشد جامعه شناسی بر روش تحقیق در علوم اجتماعی. (اساس، روشها و کاربردهای آن)

سرفصل دروس : (54 ساعت)

مطالعه دقیق روشهای  کمی و کاربرد آمارها برای تحقیقات اجتماعی روشهای اساسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات کمی – مبانی و اصول نظریه احتمالات توابع توزیع – تخمین نقطه ای و فاصله ای – روش تحلیلی همبستگی و رگریشن (regression) دو متغیر و روش همبراش  (co variance) و کاربرد متغیرهای کیفی و مبانی نظریه نمونه گیری آنالیز و اریانس و کاربردهای آن دو علوم اجتماعی – اعمال روشهای فوق (در یک تحقیق موردی)

مدیریت بحران (1)

تعداد واحد:3

نوع واحد: نظری عملی

نوع درس: اجباری

مدت آموزش:81 ساعت

1-   کلیات و مفاهیم

2-   بلایا (تعریفی)

1-2- بلایای طبیعی

2-2- بلایای ساخت دست بشر

3- جمعیت شناسی

4- آسیب پذیری

1-4- فیزیکی

2-4- اجتماعی

3-4- انگیزشی

5- تواناییها

1-5- فیزیکی

2-5- اجتماعی

3-5- انگیزشی

6- نقش آسیب پذیری و تواناییها در بروز یک بحران

7- بررسی آسیبهای وارد بر جوامع

8- اصول مدیریت بحران

9- چرخه مدیریت بحران

1-9- قبل از بحران

2-9- 72 ساعت اول بحران

3-9- بهبودی

4-9- بعد از بحران

قبل از بحران :

1- آمادگی

2- پیشگیری

3- آگاهی

4- تکمیل اطلاعات کمی و کیفی

5- برنامه ریزی

6- برنامه ریزی پیوسته برای رویدادهای خاص

7-  مواد خطرناک در منزل

8- مقدمه ای بر ارزیابی عملکردهای آمادگی در موارد اضطراری

9- حفاظت از منزل یا مرکز تجاری کوچک در برابر بحران

مدیریت بحران (2)

تعداد واحد:3

نوع واحد:نظری عملی

نوع درس: اجباری

مدت آموزش:81 ساعت

1- تعاریف

2- EOC

3- ارزیابی خسارت اولیه

4-  برنامه ریزی در مرحله اولیه بحران

5- رویدادها و توالی در بحران

6- ارتباط با منابع مختلف خبری

7- مؤسسات و اشخاص (داخلی، خارجی)

8- سیستم فرماندهی رویداد برای کارهای دولت در زمان بحران

9-  معیشت در زمان بحران

10-  حیوانات در زمان بحران

11- راهنمایی برای شهروندان در زمان بحران

12- حمایت روانی کوتاه مدت

13- امکانات اولیه بهداشتی و کمکهای پزشکی

14- مقدمه ای بر عملکردهای آوار برداری

15- زمان بهبودی

16- مرمت

17- جسمانی و روحی

18- اقتصادی

19- حمایت روانی بلند و میان مدت

بعد از بحران

1- ارزیابی خسارت بطور کلی

2- آوار بر داری

1- تدفین

2- محل تخلیه زباله

3- حمل آوار

4- محل تخلیه زباله

5- دفن زباله

2- کمکهای شخصی و عمومی (داخلی، خارجی)

3- کاهش خطر

4- مسائل اقتصادی

- اداری

- تجاری

5-برنامه ریزی شهری

6- برنامه ریزی پیوسته برای رویدادهای خاص

7- مواد خطرناک در منزل

8- مقدمه ای بر ارزیابی عملکردهای آمادگی در موارد اضطراری

9- حفاظت از منزل یا مرکز تجاری کوچک در برابر بحران

مدیریت بلایای زمین شناختی

تعداد واحد : 2

نوع واحد: نظری

نوع درس مدیریت بلایای آبی – جوی

تعداد واحد : 2

نوع واحد: نظری

نوع درس: اجباری

هدف : آشنایی دانشجویان با انواع بلایای طبیعی آبی – جوی (نحوه بروز، اندازه، نحوه آسیب رساندن) و مدیریتاین بلایا (پیشگیری، پیش بینی، آمادگی، بیمه، امداد، کنترل، مقاوم سازی)

سرفصل:

کلیات: مشخصاات جو و زمین، جبهه ها و توده های هوا، باد، ابر، بارش

پیش بینی های جوی: انواع پیش بینی (زمانی و مکانی، کوتاه مدت و بلند مدت)، ابزارها و روشهای پیش بینی

تغییرات آب و هوائی: علل تغییرات آب و هوائی، اثرات تغییر آب و هوا

تورنادوها: نحوه تشکیل، اثرات، اندازه، مدیریت

هوریکانها :نحوه تشکیل، اثرات، اندازه، مدیریت

سرژ طوفانی: انواع، خسارات، مدیریت

خشکسالی: انواع، تحلیل آماری، اثرات، مدیریت

النینو و اثرات آن: تعریف، اثرات النینو، لانینا

خطرهای جوی متفرقه: تگرگ، رعد و برق، گرمازدگی، سرمازدگی

سیلاب و طغیان: هیدرومتئورولوژی و هیدروکلیماتولوژی سیل، سیل و بارندگی، عوامل ایجاد سیل و طغیان، هیدروگراف سیل، تحلیل آماری سیل، نقشه های پهنه بندی خطر سیل، مدیریت خطر سیل

بهمن: عوامل مؤثر ایجاد بهمن، انواع بهمن، روشهای آسیب رساندن، نقشه های خطر، مدیریت خطر

منابع :

1-هوا و اقلیم شناسی، دکتر امین علیزاده و همکاران، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

2-   تغییر آب و هوا و اثرات محیطی آن، دکتر نسترن رحیمی انتشارات اخوان

3- هیدرولوژی آبهای سطحی، سید محمود رضا بهبهانی،انتشارات دانشگاه تهران

4- اصول هیدورلوژی کاربردی، دکتر امین علیزاده، انتشارات دانشگاه امام رضا

5- خشکسالی و راههای مقابله با آن در ایران، دکتر پرویز کردوانی، انتشارات دانشگاه تهران

6- مخاطرات محیطی، کمیت اسمیت، انتشارات سمت

7- راهنمای روشهای غیرسازه ای مدیریت سیلاب، کمیته های کاهش اثرات بلایای طبیعی

8- بررسی و مقایسه روشهای کنترل سیلاب، مهندسین مشاور سازه پردازی ایران

مدیریت بلایای زیست شناختی – تکنولوژیک

تعداد واحد: 2

نوع واحد: نظری

نوع درس: اجباری

هدف: آشنایی دانشجویان با انواع بلایای زیست شناختی، تکنولوژیک و مدیریت این بلایا (پیشگیری،       پیش بینی،آمادگی، امداد، مهار، مقاوم سازی)

خطرهای بیوفیزیکی: انواع خطرهای بیوفیزیکی و روشهای مدیریت آنها

خطرهای فیزیولوژیکی: انواع خطرهای فیزیولوژیکی وروشهای مدیریت آنها

خطر یخ زدگی در کشاورزی: انواع علل یخ زدگی، مدیریت خطر یخ زدگی

خطر بیماریهای اپیدمیک: انواع بیماریهای اپیدمیک و مدیریت آنها

خطر آتش سوزیهای طبیعی: انواع آتش سوزیهای طبیعی، عوامل آتش سوزیهای طبیعی، مدیریت خطر آتش سوزی طبیعی

خطرهای تکنولوژیک : انواع، اهمیت و مدیریت خطرهای تکنولوژیک

حوادث تکنولوژیک مهم دنیا و درسهای گرفته شده از آنها : حادثه بوپال هند، حادثه چرنوبیل، حوادث مربوط به شکست سدها، حوادث هواپیمائی، حوادث جاده ای – راه آهنی، آتش سوزیهای شهری – صنعتی، انفجارهای صنایع و کارخانجات

شناخت زمین و محیط

تعداد واحد: 2

نوع واحد: نظری

نوع درس : کمبود

هدف: هدف این درس آشنایی با دانشجویان با سیاره زمین و مبانی محیط زیست تا بتوانند مباحث مطرح شده در دروس تخصصی (بلایای زمین شناختی، آبی-جوی و زیست شناختی)را بخوبی درک کنند.

سرفصل:

زمین در فضا: موقعیت و ابعاد زمین، حرکات وضعی و چرخشی زمین

کانیها و سنگها: دسته بندی و معرفی انواع مهم کانیها و سنگها

فسیلها: نحوه تشکیل فسیلها و معرفی چند نمونه، اهمیت فسیلها

چینه شناسی: اصول مهم چینه شناسی و معرفی دورانهای زمین شناسی

تکتونیک صفحه ای: معرفی مبانی تکتونیک صفحه ای و اهمیت آن

فرایندهای بیرونی: هوازدگی، فرسایش آبهای جاری، ناپایدرای دامنه ها، فرسایش یخچالی، فرسایش بادی، فرسایش ساحلی

فرایندهای دورنی: چینها، گسلها، آتشفشانها

تشکیل و فرسایش خاک: نحوه تشکیل خاک، علل فرسایش خاک،  اثرات فرسایش خاک، روشهای کنترل

آبهای سطحی و زیرزمینی: رودخانه ها، دریاچه ها، سفره های زیرزمینی، چشمه ها و قنوات

منابع معدنی: نحوه تشکیل منابع معدنی، معرفی اجمالی کاخسارهای فلزی و غیرفلزی مهم

منابع انرژی: نفت، زغال سنگ، سایر منابع انرژی

مبانی هواشناسی : شناخت جو، دما و رطوبت هوا، پایداری و ناپایداری هوا، تشکیل ابر، باد، توده ها و      جبهه های هوا، سیکلونها و آنتی سیکلونها

مبانی اقلیم شناسی : عناصر اقلیمی، طبقه بندیهای اقلیمی

مبانی اکولوژی : اکوسیستم، عوامل زنده و غیرزنده اکوسیستم، ارتباطات متقابل موجودات زنده، انواع اکوسیستم

منابع:

1- زمین شناسی فیزیکی، ترجمه دکتر فریدثمر، انتشارات دانشگا شیراز

2- زمین شناسی فیزیکی، انتشارات دانشگاه پیام نور

3- زمین شناسی تاریخی، تألیف دکتر محمد داستانپور، انتشارات دانشگاه شهید باهنر

4- هوا و اقلیم شناسی، تألیف دکتر امین علیزاده و همکاران، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

5- خاکشناسی برای زمین شناسان، تألیف دکتر احمد عباس نژاد، انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان

6- بوم شناسی محیط زیست، ترجمه علیرضا کوچکی و محمد حسینی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

اصول مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در بلایا (وقایع غیرمترقبه)

هدف درس: این درس به منظور ایجاد مهارت و توانایی در دانشجویان برای انجام اصول مدیریت شامل برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت، هماهنگی و کنترل در هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه ارائه می گردد. این درس شامل ناخت عوامل محیطی که بر نظام های امنیتی بهداشتی و درمانی در شرایط بحران حین و بعد از حوادث و بلایاهای طبیعی (غیرمتربه) تأثیر می گذارد.

اثرات محلی، ملی و بین المللی بر روابط و سیاستها و همچنین تکنولوژی باید در نظر گرفته شود.

همچنین این درس شامل مدیریت حین و پس از حوادث غیرمترقبه (بلایا)، مدیریت بهداشتی و پیشگیری از بروز بیماریهای همه گیر، مدیریت مصدومان، مدیریت فرآیند ثبات وضعیت بهداشتی و روانی، مدیریت نیروی انسانی در شرایط اضطراری می گردد.

طرح درس: در این درس دانشجویان با موارد زیر آشنا و مهارتهای زیر را فرا می گیرند:

1- مقدمه ای بر مدیریت بلایا

2- برنامه ریزی وفراگیری نحوه تحلیل و ارزیابی وضع موجود با در نظر گرفتن کلیه عوامل محیط داخلی و خارجی همچون اثرات محلی، منطقه ای و بین المللی حوادث، تکنولوژی مورد استفاده و پروتکل های بین المللی، فراگیری روشهای برنامه ریزی استراتژیک عملیاتی و بحرانی مقابله با سوانح و بلایا.

3- سازماندهی سازمانهای بهداشتی و درمانی در مواقع اضطراری

4- هدایت و هماهنگی در مواقع اضطراری

5- نظارت بر فرآیند رسیدگی به امور بهداشتی و درمانی در مواقع اضطراری

6- مدیریت حوادث (شامل رسیدگی به امور پیشگیری و درمانی، رسیدگی به مصدومان، انتقال مصدومین و هماهنگی با مراکز درمانی)

7-   ارزیابی کیفی برنامه های مقابله با سوانح و بلایا

8-   مدیریت نیروی انسانی در مواقع اضطراری

9-   اصول طراحی برنامه مقابله با حوادث غیرمترقبه

10- آشنایی با مدیریت بحران در حوزه بهداشت و درمان در حوادث غیرمترقبه

11-  برنامه پیش بیمارستانی مقابله با حوادث غیرمترقبه

12- برنامه ریزی و پیش بینی تعداد نیروی  انسانی، تجهیزات پزشکی و درمانی لازم در ستاد فرماندهی حوادث بیمارستانها و برقراری ارتباط منطقی بین آنها

13- آشنایی با نحوه مدیریت خدمات اورژانس در کشورهای مختلف

14-  سازمانهای مختلف ارائه کننده خدمات اورژانس در کشورهای مختلف

مقایسه تحلیلی از مدیریت حوادث غیرمترقبه (بلایا) و خدمات اورژانس در کشورهای مختلف و ایران