برخی افراد و ارگان های وابسته به دولت طی این چند وقت سعی کرده اند به گونه ای امور را مدیریت و کنترل نمایند که رسیدن به توافق را به منزله حل مشکلات جامعه و عدم رسیدن به توافق را به معنای افزایش تحریم ها و فشارها نشان دهند.
خبرنامه دانشجویان ایران: برخی افراد و ارگان های وابسته به دولت طی این چند وقت سعی کرده اند به گونه ای امور را مدیریت و کنترل نمایند که رسیدن به توافق را به منزله حل مشکلات جامعه و عدم رسیدن به توافق را به معنای افزایش تحریم ها و فشارها نشان دهند.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ سیدمهرداد سیدبرزگر در یادداشتی درباره احتمال توافق هسته ای در تیرماه نوشت: بحث مهمی که از زمان برنامه جامع اقدام مشترک ژنو یا توافقنامه ژنو تاکنون مطرح است و بعد از توافق لوزان نیز به شدت مطرح می باشد، موضوع امکان حصول توافق نهایی در موعد مقرر یعنی 10 تیر ماه 1394 می باشد که همه جامعه را نیز پیگیر خود نموده است.
این موضوعات که آیا توافق هسته ای نهایی با رعایت اصول کلی و خطوط قرمز جمهوری اسلامی شکل خواهد گرفت و 1+5 شرایط مطروحه از سوی تیم دیپلماسی ایران را می پذیرد؟، از جمله مسائل مهمی هستند که در روزهای آینده مشخص می گردد.
در خصوص موضوع مطرح شده رهبر معظم انقلاب اسلامی با بیان اینکه به هیچ وجه با اصل مذاکرات مخالف نیستند، مکرراً در سخنرانی ها و ارشادات خود بر موضوع مذاکرات هسته ای، نحوه انجام مذاکره و خطوط قرمز مذاکرات با 1+5 خصوصاً آمریکا تأکید نموده و نکات مهم و اساسی را در این خصوص به تیم مذاکره کننده گوشزد و آنها را به مذاکره ای با عزت و اقتدار دعوت نموده اند. رهبر معظم انقلاب به عنوان سُکان دار نظام مقدس جمهوری اسلامی، خطوط کلی و بنیانی را که تیم دیپلماسی آقای ظریف می بایست در انجام مذاکرات هسته ای با غرب و آمریکا مورد توجه قرار دهند مشخص نموده اند که به هیج وجه نباید از آنها عدول کرد.
چکیده مباحث رهبری در خصوص مذاکرات به این صورت است؛ اول هدف نباید صرفاً رسیدن به توافق آن هم به هر قیمتی باشد بلکه ملاک باید رسیدن به توافق خوب باشد که عزت، اقتدار و استقلال جمهوری اسلامی را تضمین و حفظ نماید، چرا که تنها در سایه توافق خوب است که زمینه پیشرفت در زمینه هسته ای و سایر حوزها پدید می آید و توافق بد منجر به افزایش تهدید و فشار می گردد.
در این خصوص نکته مهم این است که دولت یازدهم نباید تمام انرژی و توان خود را برای رسیدن به توافق هزینه نماید و به ماه عسل توافقی که هنوز شکل نگرفته است دل ببندد، در اصل از اینکه همه امور کشور را با بررسی رابطه آنها با توافق هسته ای تعریف نماید خودداری کند و از پیوند امور داخلی به مذاکرات هسته ای جلوگیری نماید. لذا با توجه به این شرایط مذاکرات هسته ای به صورت عقلانی و منطقی پیش خواهد رفت و هدف نیز صرفاً توافقی نخواهد بود که تاحدودی برخاسته از جناح بندی سیاسی در داخل باشد و تنها منافع و امنیت ملی باید مدنظر قرار بگیرد. دوم اینکه رهبری بارها تأکید نموده اند که دولت یازدهم نباید تمام داشته های خود را روی مذاکرات و توافقی که حاصل نشده است سرمایه گذاری کند و تمامی برنامه های اقتصادی، تجاری، فنی، علمی، سیاست خارجی و ... کشور را به آن گره بزند.
برخی افراد و ارگان های وابسته به دولت طی این چند وقت سعی کرده اند به گونه ای امور را مدیریت و کنترل نمایند که رسیدن به توافق را به منزله حل مشکلات جامعه و عدم رسیدن به توافق را به معنای افزایش تحریم ها و فشارها نشان دهند. این نگاه که سعی می کند با جلب حمایت عامه مردم که هدف اصلی فشارها و تحریم های اقتصادی، تجاری، پزشکی 1+5 می باشند، برتری و قدرت چانه زنی خود را در مقابل منتقدان و دلواپسان داخلی افزایش دهند؛ لذا این نوع نگاه نیز به موضوع مذاکرات خطرساز و غیر منطقی است.
در این خصوص رهبر انقلاب اسلامی بارها تأکید داشته اند که در چارچوب تحریم و فشار می توانیم با نگاه به درون و ساخت داخل، قدرت ملی خود را افزایش دهیم و با تقویت بنیان های داخلی زمینه کاهش تأثیر تحریم ها را فراهم آوریم. در همین زمینه رهبری اصول و مؤلفه های اساسی اقتصاد مقاومتی را مطرح نمودند تا با اجرا و پیگیری آنها شرایط کشور را بهبود بخشیم و به خارج از کشور چشم ندوزیم. ایشان همچنین تأکید داشته اند که کلید حل مشکلات اقتصادی که محل مانور دولت محسوب می شود در لوزان، ژنو و نیویورک نیست بلکه در داخل کشور می باشد و باید روی تولید داخل متمرکز شد و اگر در مقابل تحریم ها ایستادگی نکنیم و ضعف نشان دهیم دشمن برای ما شرط می گذارد و تحریم می کند.
مسئله سوم که رهبر معظم انقلاب به آن اشاره نموده اند بحث لغو تحریم ها می باشد. رهبری در خصوص تحریم ها بیان داشته اند که تنها توافقی مورد قبول جمهوری اسلامی ایران می باشد که لغو و برداشته شدن یکباره تحریم ها به طور یک مرحله ای و بعد از توافق نهایی را در بر داشته باشد. لذا برداشتن تدریجی و مرحله ای تحریم ها در یک پروسه زمانی اصلاً مورد قبول نیست. در این باره طرف غربی و خصوصاً آمریکا بارها بلافاصله بعد از بیانیه مشترک لوزان تأکید داشته اند که لغو تحریم ها تنها به صورت تدریجی و در یک پروسه زمانی صورت می پذیرد که آن هم بعد از راستی آزمایی برنامه هسته ای ایران امکان پذیر می باشد، که اعتمادسازی و شفاف سازی صورت گرفته باشد؛ همچنین آمریکا بر این طرح خود پافشاری دارد و بارها نیز بیان کرده است که به هیچ وجه برداشته شدن یکباره تحریم ها مطرح نیست. این درحالی می باشد که برداشتن یکباره تحریم های فقط هسته ای در مقابل این همه اعتمادسازی و شفاف سازی که از سوی تیم دیپلماسی دولت یازدهم صورت گرفته است یک امر حتمی باید باشد تا حداقل تعادل بین داده و ستانده برقرار گردد. چهارمین مطلب مربوط به بحث بازرسی ها و نظارت های بین المللی در موضوع هسته ای است که رهبری تصریح نموده اند که جمهوری اسلامی ایران هیچ بازرسی ویژه و مخصوصی را نخواهد پذیرفت و به هیچ وجه اجازه بازرسی از مراکز و تأسیسات نظامی به طرف های غربی و آمریکایی داده نمی شود چرا که این امر عین تحقیر و تهدید محسوب می شود؛ همچنین مقام معظم رهبری تأکید داشته اند که بنده به هیچ وجه اجازه نمی دهم که بیگانگان با دانشمندان هسته ای کشورمان مصاحبه نمایند، این عمل عین بازجویی می باشد و اصلاً امکان قبول شرایط و بازرسی های غیر معمول و خارج از عرف به آژانس بین المللی انرژی اتمی و آمریکا داده نخواهد شد.
قبول بازرسی های ویژه و فراتر از عرف بین الملل در هیچ جای دنیا مرسوم نیست و تمامی کشورهای عضو معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای، پروتکل الحاقی و رژیم بازرسی ها و نظارت ها را به گونه ای پذیرفته اند که متناسب با شرایط آنها باشد و رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز تأکید دارند که نوع بازرسی ها و نظارت ها باید عادی و مثل سایر کشورها باشد و هیچ تعهد فراتری صورت نگیرد. پیرو این بحث در مذاکرات هسته ای صورت گرفته طرف غربی از تیم دیپلماسی دولت یازدهم خواسته بود امکان دسترسی به برخی مراکز نظامی و حساس و همچنین مصاحبه با دانشمندان هسته ای جمهوری اسلامی را فراهم کند که با آگاهی رهبر معظم انقلاب اسلامی این امر صورت نگرفت، چرا که این کار می تواند معضلات امنیتی بزرگی را برای کشور پدید آورد. ترور دانشمندان بزرگ هسته ای کشورمان در سالهای پیش نمونه ای از این شکاف و دزدی اطلاعاتی و امنیتی بود که در برنامه هسته ای جمهوری اسلامی صورت گرفت و این امر نیز طی جریان اعتمادسازی و شفاف سازی که در دولت هشتم صورت گرفته بود به وقوع پیوست که برخی اطلاعات مربوط به تأسیسات و دانشمندان هسته ای به آژانس بین المللی انرژی اتمی داده شد و آژانس نیز آن را در اختیار سرویس های اطلاعاتی غربی قرار داد و این شد که تحریم های هسته ای تشدید و دانشمندان هسته ای نیز به شهادت رسیدند.
لذا پذیرش این امر که ایران اجازه بازرسی های ویژه به طرف خارجی و آمریکا در پوشش آژانس بین المللی انرژی اتمی بدهد بسیار خطرناک و یک معضل امنیتی پدید خواهد آورد که رهبری معظم با تیزبینی به آن اشاره کردند. در این خصوص بازرسی از مراکز نظامی نیز خط قرمز توافق احتمالی می باشد چرا که هیچ کشوری به هیچ ارگان و نهاد خارجی اجازه نمی دهد که حتی از مراکز علمی، فناوری و صنعتی بازرسی نماید چه برسد به اینکه بخواهد از مراکز نظامی و امنیتی کشور بازرسی و کسب اطلاع نماید. در همین راستا یکی از نقاط بزرگ ترس و نگرانی غرب و آمریکا از جمهوری اسلامی توان و قدرت نظامی ایران می باشد لذا بر این اساس سعی دارد به بهانه نظارت و بازرسی در چارچوب تعهدات بین المللی هسته ای، اطلاعات و مختصات قدرت نظامی کشورمان را دریابد و از این طریق دست برتر را در مقابل جمهوری اسلامی داشته باشد. پذیرش بازرسی و نظارت ویژه از مراکز نظامی، علمی، فناوری، صنعتی و ... موجی از سرقت اطلاعات در تمامی زمینه ها را فراهم می آورد که به ضرر کشور خواهد بود پس این بحث نیز جز خطوط اساسی در مذاکرات می باشد که باید مورد توجه قرار بگیرد.
در کنار این شرایط موضوعات تحقیق و توسعه و همچنین غنی سازی نیز بسیار حائز اهمیت می باشد که نباید جلوی رشد فناوری و صنعت هسته ای جمهوری اسلامی ایران گرفته شود و چرخه کامل فناوری و غنی سازی باید به روال سابق حفظ و تقویت گردد و در کنار آن نیز باید تحقیق و توسعه کمی و کیفی در نیروگاه های هسته ای کشور ادامه یابد و نسل جدید ماشین های سانتریفیوز نیز مورد بهره برداری قرار گیرد. در این خصوص نیز طرف غربی هنوز حق غنی سازی جمهوری اسلامی را به رسمیت نشناخته است چرا که پذیرش حق غنی سازی برای ایران جنبه قانونی و موجه به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی می دهد و طرف غربی خصوصاً آمریکایی حاضر نیست این حربه را از دست بدهد، از طرفی یک بحث مهم دیگر نیز مربوط به تحقیق و توسعه می باشد که طرف غربی اجازه توسعه کمی و کیفی در برنامه هسته ای ایران را نمی دهد و معتقد است نباید از ماشین های سانتریفیوژ نسل جدید بهره برد و این روند حداقل باید برای یک پروسه زمانی چند ساله ادامه پیدا کند.
در انتها به این موضوع می پردازیم که رهبر معظم انقلاب بارها تأکید داشته اند که بنده به هیچ وجه به مذاکره با آمریکا خوشبین نیستم چرا که آمریکا و غرب به هیچ و جه مورد اعتماد نیستند و هیچ وقت نیز سعی نکرده اند اعتماد جمهوری اسلامی ایران را جلب نمایند، در این خصوص مقام معظم رهبری بیان می دارند که "هروقت که به زمانی که برای پایان مذاکرات و رسیدن به توافق نزدیک تر می شویم، لحن طرف غربی خصوصاً آمریکایی تندتر، سخت تر و خشن تر می گردد و این از شگردها و حیله های طرف آمریکایی می باشد." این نکته نشان می دهد که آمریکا هیچ زمان سیاست خود را در قبال جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی تغییر نداده و نخواهد داد و تنها با مکر و حیله سعی می کند شرایط را مدیریت و کنترل نماید تا منافع مطلق خود را حفظ نماید. اظهارات طرف های غربی و آمریکایی بعد از توافق لوزان نیز همگی این امر را تأیید می نماید که علی رغم این همه مذاکرات طولانی مدت و اعتمادسازی ها، شفاف سازی ها و راستی آزمایی ها که در برنامه هسته ای ایران از سوی جمهوری اسلامی صورت گرفته است، این بار نیز طرف ایرانی باید باشد که اعتماد طرف غربی را جلب نماید و راستی آزمایی باید در خصوص پرونده هسته ای ایران صورت گیرد و تهدید، فشار و تحریم علیه جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد.
بعد از توافق لوزان طرف آمریکایی با دشمنی تمام مجدداً بیان کرد که تحریم های علیه ایران ادامه خواهد داشت و تنها تحریم های مربوط به هسته ای آن هم در طولانی مدت و پس از راستی آزمایی برداشته خواهد شد و هنوز هم گزینه نظامی در کنار سایر گزینه ها در موضوع ایران روی میز قرار دارد و این اوج خوی استکباری و زورگویی طرف آمریکایی می باشد. از همین رو مقام معظم رهبری در فرمایشات ارزشمند خود بیان داشتند که "ملت ایران مذاکره زیر سایه تهدید را برنمی تابد و بنده با مذاکراتی که زیر شبح تهدید صورت گیرد موافق نیستم." بر این اساس به تیم مذاکره کننده هسته ای نیز توصیه کرده اند که اصلاً تحمیل، تحقیر و تهدید را قبول نکنند و تنها راه مقابله با دشمن وقیح غربی و آمریکا عزم راسخ و عدم انفعال است.
جمیع این شرایط به خوبی نشان می دهد که طرف غربی هرچه به زمان پایان مذاکرات نزدیک می شویم، استراتژی فشار و دیپلماسی را هرچه بیشتر به طور توأمان به کار می گیرد و سعی می کند با افزایش تهدید و فشار و کنار زدن هرچه بیشتر خواسته ها و خطوط قرمز جمهوری اسلامی تیم مذاکره کننده هسته ای آقای ظریف را در یک موقعیت انفعالی و خاص قرار دهد تا تحت فشار، تحمیل و تهدید توافق هسته ای را بپذیرد. طرف آمریکایی و غربی سعی دارد با نقض خطوط قرمز مذکور و شانتاژها و پروپاگاندای رسانه ای و خبری در فضای سیاسی و عرصه بین الملل شرایط را به نفع خود حفظ نماید تا در این صورت تیم دیپلماسی به رهبری آقای ظریف یا خواسته های طرف غربی را بپذیرد و یک توافق خوب به نفع غرب و یک توافق بد به ضرر جمهوری اسلامی ایران حاصل گردد و یا اینکه با این فشارها و تهدیدهای طرف غربی و همچنین تفاسیر و تحریف هایی که در موضوع هسته ای جمهوری اسلامی صورت می دهند منجر به عدم توافق هسته ای نهایی گردند که این وضعیت نیز برای طرف غربی حائز اهمیت است چرا که غرب و خصوصاً آمریکا با توجه به قدرت رسانه ای، سیاسی و جایگاه خود در عرصه بین المللی و شورای امنیت توان بسیج افکار عمومی را در این موضوع خواهد داشت که بگوید این جمهوری اسلامی بود که علی رغم تلاش ما برای رسیدن به توافق نهایی که صلح و ثبات منطقه ای و جهانی را تضمین می نمود، مخالفت کرد، و شرایط جامعه جهانی! را نپذیرفت؛ لذا در نهایت جمهوری اسلامی ایران را طبق معمول مقصر معرفی کرده و فشار و تحریم علیه کشور را ادامه می دهند. اما طرف دیگر این شرایط نیز برای کشورمان بسیار پراهمیت است و در صورت عدم رسیدن به توافق نهایی، روند حرکت و رشد و شکوفایی هسته ای به سبک سابق ادامه خواهد داشت و در ضمن دولت یازدهم نیز سعی می کند به جای تکیه بر ماه عسل توافق به تولید داخلی تکیه کند و سیاست اقتصاد مقاومتی را پیگیری و سیاست نگاه به درون را پیاده نماید واز این طریق فشارها و کاستی های تحریم ها را کاهش دهد. اگرچه اوضاع سخت خواهد بود اما این روند فشار، تهدید و تحریم از ابتدای انقلاب اسلامی با جمهوری اسلامی همراه بوده است و با این شرایط بود که کشور به این همه شکوفایی دست پیدا کرد.
در نتیجه با توجه به این مسائل دستیابی به توافق هسته ای در 10 تیر 1394 که با کارشکنی های فراوان طرف غربی و آمریکایی همراه است بسیار پیچیده و مشکل می گردد چرا که غرب در صورت پذیرش خطوط اصلی توافق که از سوی جمهوری اسلامی مطرح شده است، شالوده و شاکله قدرت خود و متحدان منطقه ای خود را از دست می دهد و این امری سخت و تصمیمی بسیار مهم برای طرف غربی محسوب می شود. لذا مذاکرات هسته ای در مرحله بسیار پیچیده و سختی قرار دارد که در صورت موفقیت در آن اوضاع کشور و منطقه به کلی تغییر خواهد کرد، پس منتظر موعد مقرر می مانیم.
"به امید حل موفقیت آمیز مسئله هسته ای در 10 تیرماه 1394 مصادف با 1 جولای 2015"
