بررسی آمار واردات و نقدینگی در دولت‌های گذشته

خبرنامه دانشجویان ایران: هر چند مقدار عددی واردات در دولت های نهم و دهم نسبت به دو دولت دیگر افزایش یافته است اما مقدار عددی واردات، شاخص خوبی برای مقایسه دولت ها با هم نیست و آنچه در گزارشات معتبر به عنوان شاخص مقایسه مورد استفاده قرار می‌گیرد، میزان رشد واردات به درصد است.

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران» مرکز مطالعات اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت بر اساس منابع معتبر آماری کشور منتشر کرد:

بیشترین درصد واردات در دولت های هفتم و هشتم و بیشترین رشد نقدینگی در دولت های پنجم و ششم اتفاق افتاده است

مرکز مطالعات اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت در گزارشی تحت عنوان "مقایسه آماری واردات و نقدینگی در سه دولت قبل" نسبت به اظهارات رسانه ای در خصوص آمار واردات و نقدینگی واکنش نشان داد و به مقایسه آماری سه دولت گذشته در این دو شاخص پرداخت. در این گزارش آمده است:

ارائه آمار صحیح به مردم در سطح جامعه و شفافیت اطلاعاتی سبب می شود تا مردم بتوانند تصمیم گیری های آگاهانه ای داشته باشند. با این حال، بعضا آمارهایی از جانب مسئولین در سخنرانی ها ارائه می شود که سبب مقایسه های نادرست شده و صداقت مسئولین را زیر سوال می برد و باعث می گردد تا مردم این رفتار مسئولین را ناشی از حب و بغض های سیاسی برداشت کنند.

برای مثال آقای رئیس جمهور در نشست خبری خود با رسانه ها در 23 خرداد ماه میزان واردات در دولت های نهم و دهم را 720 میلیارد دلار بیان کردند که بررسی منابع آماری بانک مرکزی و گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که این آمار خلاف واقع و با در نظر گرفتن هزینه هایی بوده که در هیچ سالی به عنوان آمار واردات در منابع آماری معتبر کشور درج نشده است.

همچنین آقای هاشمی رفسنجانی در یک سخنرانی که در سایت رسمی ایشان منتشر شد در مورد نقدینگی دولت های نهم و دهم بیان کردند: "هرچه اسکناس می خواستند چاپ کردند. اصلا وقتی که دولت را تحویل گرفتند کمتر از صد هزار میلیارد تومان نقدینگی بود. وقتی که تحویل دادند بیش از 600 هزار میلیارد تومان نقدینگی بود. نقدینگی خودش یک عامل خطرناک و ویروسی است که در جامعه ما افتاده." البته آمار ارائه شده توسط ایشان صحیح است اما القای اینکه در یک دولت نقدینگی از لحاظ نسبی بیش از سایر دولت ها ایجاد شده است کاملا اشتباه بوده و آمار نقدینگی که توسط بانک مرکزی ارائه شده است نشان می دهد که دولت ها در خلق نقدینگی تفاوت زیادی با هم نداشته اند.

در این گزارش آمار دو متغیر واردات و نقدینگی در سه دولت قبل مبتنی بر منابع معتبر آماری کشور مقایسه شده است؛ نتایج این گزارش نشان می دهد که بیشترین درصد واردات در دولت های هفتم و هشتم بوده است. همچنین بیشترین درصد رشد نقدینگی نیز در دولت های پنجم و ششم و پس از آن دولت های هفتم و هشتم بوده و دولت های نهم و دهم بر خلاف تصور عمومی کمترین درصد رشد نقدینگی را نسبت به دو دولت دیگر داشته اند.

در ادامه به بررسی آمار واردات و نقدینگی در دولت های گذشته پرداخته می شود:

واردات

پیش از مقایسه دولت ها در واردات، لازم به ذکر است که طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در مورد واردات که در سایت سری های زمانی بانک مرکزی و همچنین سایت اتاق بازرگانی منعکس شده است، میزان واردات در دولت های نهم و دهم از ابتدای سال 85 تا انتهای سال 92 (در تمامی مقایسه های این گزارش، وضعیت هر دولت از ابتدای سال بعد از تصدی دولت تا انتهای سال واگذاری دولت بررسی شده است) برابر 430 میلیارد دلار بوده که تقریبا حدود 300 میلیارد دلار با آمار ارائه شده توسط رئیس جمهور طبق منابع معتبر آماری کشور تفاوت دارد! رئیس گمرک در مورد آمار ارائه شده توسط رئیس جمهور و تفاوت آن با آمار رسمی بیان کرد که این تفاوت به دلیل لحاظ کردن واردات قاچاق، خدمات و سایر هزینه های مترتب بر واردات بوده است؛ در پاسخ به این اظهار نظر باید گفت که چنین هزینه هایی در سایر سالها نیز وجود داشته است و لذا اگر بنا به مقایسه واقع بینانه و بدون سیاسی کاری باشد، باید آمار این هزینه ها در سایر سال ها نیز ارائه شود. بنابراین از آنجا که در هیچ سالی این هزینه ها به عنوان هزینه های واردات در منابع آماری معتبر ارائه نشده است، نمی‌توان از آن به عنوان آمار رسمی واردات یاد کرد.

با این حال، در ادامه جهت مقایسه واردات در سه دولت گذشته از آمار رسمی بانک مرکزی و اتاق بازرگانی در این زمینه استفاده شده است که به شرح زیر می باشد:

   

بنابراین مشاهده می شود که واردات رشد سریع و بسیار بالای خود را در دولت های هفتم و هشتم داشته است و وابستگی بیش از پیش کشور به واردات در آن دوره اتفاق افتاده است.

نقدینگی

مکرر توسط مسئولین و کارشناسان و افراد مختلف در رسانه ها بیان شده که نقدینگی در دولت های نهم و دهم افزایش بسیاری نسبت به دولت های قبل از آن داشته است. با این حال بررسی آمار نقدینگی در دولت های گذشته نشان می دهد که درصد خلق نقدینگی تقریبا در همه دولت ها با هم برابر بوده و اتفاقا در دولت های نهم و دهم از دیگر دولت ها کمتر بوده است. جهت مقایسه نقدینگی در سه دولت گذشته، از آمار رسمی بانک مرکزی استفاده شده است که به شرح زیر می‌باشد: