به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»، حامد پهلوانی، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه صنعتی شیراز در یادداشت تحلیلی درباره برنامه «برجام» نوشت: با توجه به گذر از روزهای سخت و طاقت فرسای مذاکرات هسته ای توسط تیم شایسته، فنی و متخصص مذاکره کننده ایرانی از این مرحله حساس و ضمن تشکراز زحمات تیم مذاکره کننده برای تلاش بی وقفه اشان که منجر به عضویت ایران به کشورهای دارای صنعت هسته ای توسط کسانی که تا دیروز این صنعت کشورمان را با صدور قطعنامه های بی پایه و اساس خطری در مقابل جامعه جهانی میدانستند شد، نگرانی هائی در بند بند این توافق و ضمیمه ها و همچنین قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد دیده میشود که در حد توان به آن میپردازیم.
1. منوط نشدن لغو تحریم ها به اجرای تعهدات ایران – لغو فوری تحریم های اقتصادی، مالی و بانکی هنگام امضای موافقتنامه و سایر تحریم ها در فواصل معقول
"رهبر انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان نظام 02/04/1394: لغو تحریم ها نباید به اجرای تعهدات ایران منوط شود، نگویند شما تعهدات را انجام دهید بعد آژانس گواهی دهد تا تحریم ها لغو شود، ما این مسئله را مطلقا قبول نداریم. اجرائیات لغو تحریم ها باید با اجرائیات تعهدات ایران متناظر باشد."
"رهبر انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان نظام 02/04/1394: تحریم های اقتصادی، مالی و بانکی چه مربوط به شورای امنیت،چه کنگره آمریکا و چه دولت آمریکا باید فورا هنگام امضای توافقنامه لغو و بقیه تحریم ها هم در فواصل معقول برداشته شود."
* قسمت ن ماده 1 به صراحت توافق ایران و گروه 5+1 را در وین برای "لغو تمامی مفاد وضع شده وفق قطعنامه های قبلی شورای امنیت" را منوط به " روزاجرای توافق " کرده است، نشان میدهد، این درحالی است که در ماده 14 پیوست 5 با صراحت کامل "روز اجرا را متعاقب اجرای اقدامات هسته ایران" در ماده 15 پیوست 5 که شامل کلیه فعالیت های راکتور تحقیقاتی اب سنگین اراک، کارخانه تولید اب سنگین، ظرفیت غنی سازی ، تحقیق و توسعه سانترفیوژها،کارخانه غنی سازی سوخت فرد،سایر جنبه های غنی سازی،ذخایر اورانیوم وسوخت،ساخت سانترفیوژها،اقدامات شفافیت سازآژانس بین المللی انرژی اتمی ، پروتکل الحاقی و کد اصلاحی 1/3، شفافیت در خصوص ساخت قطعات سانترفیوژها،کارخانه غنی سازی سوخت فردوو از همه مهمتر این اقدامات باید " به نحو راستی ازمایئ شده توسط آژانس" برسد. ]صفحه 2[
* قسمت ج ماده 34 که به صراحت اعلام میدارد روز اجرا،زمانی است که در آن، همزمان با گزارش آژانس مبنی بر راستی آزمایی اجرای تدابیر مرتبط با هسته ای ایران،اتحادیه اروپایی و ایالات متحده و شورای امنیت اقدام به لغو،تعلیق و توقف تحریم ها خواهند کرد.]صفحه7متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* بنا به استناد قسمت د ماده 34 و نگاهی به ماده های 20 و 21 پیوست 5 متوجه خواهیم شد که بخشی از تحریم بعد از 8 سال پس از روز توافق لغو خواهد شد. ]صفحه8 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
نکته : در ماده 4/20 پیوست 5 آمده است : " کلیه مفاد مندرج در تصمیم شماره 413/2010 شورای اتحادیه اروپا که در روز اجرا تعلیق شده بود را لغو خواهد کرد."
* بنا به استناد قمست ه و نگاهی به ماده 25 پیوست 5 متوجه خواهیم شد که بخشی از تحریم ها بعد از 10 سال از روز توافق لغو خواهد شد. ]صفحه8 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* ماده 5 قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد که به صراحت راستی ازمائی آژانس را مبتنی بر اقدامات ایران و مشخص شده در بندهای 1/15 الی 11/15 کرده است
* ماده 7 قطعنامه 2231 به صراحت اعلام میدارد که لغو قطعنامه های به شماره های 1969،1737،1747،1803،1835،1929و2224 در صورت وصول گزارش مذکور در ماده 5 قطعنامه 2231 از آژانس امکان پذیر است..
این بدان معناست که قطعنامه های ظالمانه شورای امنیت که امروز رئیس جمهور و دکتر ظریف از لغو آنها بلافاصله بعد از تصویب قطعنامه 2231 شورای امنیت بیان میدارند، صحت ندارد و این قطعنامه ها فقط در صورت اقدامات ایران به شرح بالا و بعد از راستی آزمائی آژانس لغو خواهد شد، البته شایان ذکراست که برگشت آسان و بی دردسر کلیه تحریم ها و قطعنامه های شورای امنیت در ماده 12 قطعنامه 2231 آمده است که در جای مناسب به آن خواهیم پرداخت.
2. مخالفت با زمانهای 15 و 25 سال برای اتمام برخی موضوعات – عدم پذیرش محدویت های بلند مدت
"رهبر انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان نظام 02/04/1394 : زمانهای 15 سال و 25 سال که دائما می گویند برای فلان چیز را هم ما قبول نداریم.این زمان مشخص است و تمام خواهد شد."
"رهبر انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان نظام 02/04/1394 : ما برخلاف اصرار آمریکائی ها محدودیت های بلند مدت 10.12 ساله را قبول نداریم و مقدار سالهای مورد قبول محدودیت را به هیئت مذاکره کننده گفته ایم."
باعنایت به فرمایشات مکرر مقام معظم رهبری ( مدظله العالی) ، متاسفانه بندهائی را در متن به شرح ذیل مشاهده میکنیم:
* تحقیق و توسعه غنی سازی ایران با اورانیوم برای مدت 10 سال شامل صرفا ماشین های IR-6,IR-5,IR-4,IR-8 و به نحو تشریح شده در پیوست 1 . ]صفحه2 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* محدود کردن فعالیت های مرتبط با غنی سازی اورانیوم،ازجمله تحقیق و توسعه ی تحت نظارت پادمانی خود طی 15 سال و صرفا در تاسیسات غنی سازی نطنز. ]صفحه2 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* به مدت 15 سال، راکتور آب سنگین دیگر و یا انباشت آب سنگین در ایران نخواهد بود. . ]صفحه3 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* ایران به مدت 15 سال وارد بازفراوری یاساخت تاسیسات قادر به بازفراوری سوخت مصرفی،یا فعالیت های تحقیق و توسعه ی بازفراوری که منتج به ایجاد قابلیت بازفراوری سوخت مصرفی شود،نگردیده و پس از این مدت نیز قصد چنین کاری ندارد. . ]صفحه3 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* نظارت 25 ساله آژانس بر کنستانتره سنگ معدن اورانیوم تولیدی توسط ایران در همه کارخانه های تغلیظ سنگ معدن اورانیوم. . ]صفحه4 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* نظارت ومراقبت20 ساله آژانس درمورد روتورها و بیلوزهای سانترفیوژ ]صفحه4 متن ترجمه غیر رسمی وزارت امور خارجه[
* دسترسی 15 ساله آژانس تحت یک سازوکار قابل اتکا برای اطمینان از رفع سریع نگرانی های آژانس به شرح مندرج در پیوست 1.
* محدودیت در اب سنگین اراک به مدت 15 سال ] بخش 14 پیوست 1[
* ایران برای مدت 15 سال وارد فعالیت های مربوط به بازفرآوری سوخت مصرف شده یا فعالیت های مربوط به تحقیق و توسعه بازفرآوری سوخت مصرف شده،نخواهد شد. ] بخش 18 پیوست 1[
* ایران به مدت 15 سال سوخت های مصرف شده بازفرآوری نخواهد کرد. ] بخش 19 پیوست 1[
* ایران به مده 15 سال هیچ تاسیساتی که قادر به جداسازی نمونه های شکافت پذیر باشد بغیر از مقاصد پزشکی و صنعتی را تکمیل، احداث یا خریداری نخواهد کرد. ] بخش 20 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال در استفاده از سلول های داغ در ابعاد کمتر یا بیشتر از 6 متر] بخش 21 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال در تکمیل،احداث یا تصاحب سلول های داغ] بخش 22 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال در تولید یا دستیابی به فلز پلوتونیوم و یا اورانیوم یا آلیاژ آنها و... نخواهد شد. ] بخش 24 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال تولید جستجو و یا دستیابی به پلوتونیوم جدا شده و ... را نخواهد داشت. ] بخش 25 پیوست 1[
* محدودیت ایران در تحقیق و توسعه برروی سوخت بر پایه فلز برای راکتور تحقیقاتی تهران در مدت 10 سال. ] بخش 26 پیوست 1[
* محدودیت ایران برای نگه داشتن سطح غنی سازی خود در حد 5060 ماشین سانترفیوژ IR-1 در مدت 10 سال. ] بخش 27 پیوست 1[
* محدودیت ایران برای حفظ سطح غنی سازی خود در حد 3/67 درصد به مدت 15 سال. ] بخش 28 پیوست 1[
* محدودیت ایران در انجام آزمایشات بر روی تک ماشین سانترفیوژ IR-4 وIR-5 به مدت 10 سال. ] بخش 35.36 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 10 سال برای جلوگیری از از برداشت محصول اورانیوم غنی شده و رقیق شده حاصل] بخش 39 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال برای تست اورانیوم بر روی سانترفیوژها مستقر در پایلوت نطنز] بخش 40 پیوست 1[
* محدودیت 10 ساله ایران در ارائه پروژه های آماده برای تست مکانیکی به کمیسیون مشترک برای تصویب. ] بخش 43 پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال برای فعالیت ها غنی سازی ،تحقیق و توسعه و نگهداری مدار هسته ای] بخش 45پیوست 1[
* محدودیت 15 ساله برای تعداد و استفاده از سانترفیوژها سایت فردو. ] بخش 46پیوست 1[
* محدودیت 15 ساله ایران در تولید ایزوتوپ های پایدار توسط سانترفیوژهای فردو. ] بخش 50پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال برای ذخیره سازی اورانیوم غنی شده خود(67/3) تا حد 300 کیلوگرم. . ] بخش 56پیوست 1[
* بخش 67 پیوست 1 به صراحت اعلام میدارد،"به منظور افزایش کارآیی این برجام، برای 15 سال و بیشتر از آن، برای اقدامات راستی آزمائی مشخص شده. . ] بخش 67پیوست 1[
* اجازه به آژانس به مدت 25 سال برای پایش اقدامات تفاهم شده. . ] بخش 68پیوست 1[
* ایران برای 25 سال اطلاعات لازم جهت راستی آزمائی برای آژانس فراهم میکند. . ] بخش 69پیوست 1[
* برای 15 سال ایران به آژانس اجازه خواهد داد تا در صورت لزوم پایش مداوم یا استفاده از اقدامات محدودسازی و مراقبت،راستی آزمائی نماید . ] بخش 70پیوست 1[
* اجازه آژانس به مدت 15 سال برای دسترسی روزانه به همه بخش های FEP و PFEP. ] بخش 71پیوست 1[
* برای 15 سال تاسیسات غنی سازی نطنز تنها محل برای همه فعالیت های غنی سازی اورانیوم . ] بخش 72پیوست 1[
* محدودیت ایران به مدت 15 سال برای ورود به صادرات هرگونه تکنولوژی و تجهیزات غنی سازی و یا مرتبط با غنی سازی با هر کشوری دیگر خواهد شد . ] بخش 72پیوست 1[
* محدودیت ایران برای محدودسازی و مراقبت بر روی لوله های روتور سانترفیوژ و بیلوز برای 20 سال . ] بخش 79پیوست 1[
* محدودیت ایران برای تولید یا تحقیق و توسعه جداسازی ایزوتوپ اورانیوم منحصر بر مبنای تکنولوژی سانترفیوژ گازی به مدت 10 سال. . ] بخش 81پیوست 1[
3. تاسیستات غنی سازی فردو
با توجه به تذکرات قبلی که انتظار میرفت تا ماهیت کامل سایت فردو که حاصل دستاوردهای ارزشمند دانشمندان کشورمان و کاملا بومی و فوق استراتژیک میباشد حفظ شود، با توجه به ماده 44 پیوست 1 که بیان میدارد.:" تاسیسات غنی سازی فردو به مرکز تحقیقات هسته ای، فیزیک و تکنولوژی تبدیل خواهد کرد." شاهد نادیده گرفته شدن این خط قرمز نیز هستیم.
همچنین خارج کردن دیگر سانترفیوژها و لوله های UF6 از سایت فردو به سالن B نطنز که منجر به خسارت هائی خواهد شد.
4. راکتور آب سنگین اراک، مدرنیته کردن یا نسل کشی
ماده های 2 الی 15 پیوست 1 اشاره دارد به مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک.
اگر چه واژه "مدرن" در ادبیات غرب لیبرال واژه در خور توجهی است، اما با نگاهی به بخش های این توافق خواهیم فهمید که این واژه صرفا پوششی بر یک فرایند نسل کشی در ساخت بومی این نوع راکتورهای خاص در کشور میباشد، لذا پرواضح است که مدرن سازی راکتور اراک آن هم با خروج قلب این راکتور و تغییر ظرفیت این راکتور به 20 مگاوات یعنی نصف ماهیت آن و همچنین دیگر تغییرات سوال برانگیز نشان از آن دارد که این توافق به دنبال پیشرفته تر کردن این راکتور نیست.
5. برگشت پذیری قطعنامه ها و حمله نظامی به ایران
طبق ماده 12 قطعنامه 2231 از 2 نکته قابل بررسی است:
* نکته اول آنکه به دولت های 5+1 و همچنین شورای امنیت این اجازه را میدهد که در یک پروسه 30 روزه تمامی قطعنامه های ملغی شده را دوباره برگرداند.
* دوم آنکه در صورت اتفاق افتادن نکته اول بطور رسمی ایران که تا الان این قطعنامه ها را بی پایه و اساس و ظالمانه میدانست و خود را ملزم به انجام آنها نمیدانست از این به بعد باید بپذیرد و این یعنی ما پذیرفته ایم که فناوری هسته ای و فعالیت های موشکی ایران یک خطر جدی برای امنیت منطقه و جهان و غیر صلح آمیز است و نظام جمهوری اسلامی ایران یک خطر جدی برای صلح جهانی است. پیرو این نکته دیگر دولت های مستکبر جهانی در مقابل ایران نیستند بلکه کل جهان در مقابل ایران قرار خواهند گرفت و لذا حمله نظامی به ایران آنهم با یک اجماع جهانی قوت جدی بخود میگیرد.
این در شرایطی است که نحوه حل مشکلات در بین دولت های عضو برجام در ماده های 74 الی 78 آمده است که در ماده 78 در نهایت مصوبات کمیسیون مشترک با رای 5 عضو از 8 عضو برجام تصویب میشود. با رجوع به صحبت های باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا بعد از توافق که اعلام کرد ما در حل مشکلات نیازی به رای روسیه و چین نداریم نشان میدهد که اگر در بهترین شرایط چین وروسیه را همگام با سیاست های ایران در مذاکرات بدانیم بازهم دست ایران در تصویب مصوبات این کمیسیون خالی است و آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و نماینده اتحادیه اروپا با 5 رای و همچنین کمک آژانس بین المللی انرژی اتمی و تحت ماده 12 قطعنامه موضوع را به شورای امنیت برده و تمامی تحریم ها و قطعنامه ها برگشت خواهند کرد.
6. دسترسی و محدودیت فعالیت های موشکی
طبق ماده 3 پیوست ب قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد که به صراحت اعلام میدارد: ایران فراخوانده میشود به اینکه هیچ فعالیتی در ارتباط با موشک های بالستیکی که برای برخورداری از قابلیت حمل سلاح های هسته ای طراحی می شوند صورت ندهد، از جمله پرتاب و با استفاده از این قبیل فناوری های موشک های بالستیک، تا زمان 8 سال پس از روز توافق یا زمانی که آژانس گزارشی مبنی بر تائید نتیجه گیری گسترده تر ارائه کند،هرکدام زودتر." با توجه به این بند چند نکته قابل ذکر است:
* نکته اول آنکه این ماده دخالت مستقیم در امورنظام دفاعی نظام جمهوری اسلامی ایران میباشد و توجه جدی مسئولان ذیربط را میرساند.فعالیت های موشکی بالستیک ایران خط قرمز نظام جمهوری اسلامی ایران میباشد و به هیچ نهاد و سازمان و... اجازه دخالت نخواهد داد.
* نکته دوم آنکه ایران بنا به فتوای ولی امر مسلمین جهان حضرت ایت الله امام خامنه ای(مد ظله العالی) هیچ گاه بدنبال سلاح هسته ای نبوده و نخواهد بود.
