انصراف یکی از دانشجویان فرهنگیان از دانشگاه +متن نامه

خبرنامه دانشجویان ایران: مشکلات متعدد دانشگاه فرهنگیان بالاخره دانشجویان را از پا در آورد.

به گزارش خبرنگار صنفی – آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ از سال 1391 که اولین ورودی‌های دانشگاه فرهنگیان وارد این مکان آموزشی شدند حرف و حدیث های بدنبال داشت. معضلات و مشکلات این دانشجومعلمان بسیار مورد توجه رسانه ها و نشریات مختلف قرار گرفت و در بسیاری از موارد هم مسئولان دانشگاه هیچ پاسخی به سئوالات و یا دلخوری های این دانشجویان نمی دادند.

کسر هزینه تردد و آب و برق از حقوق دانشجویان! (اینجـــــــــا)، بسیاری از سرفصل درس‌ها برای پیام نور است، 45 درصد از حقوق بابت فعالیت فرهنگی کم می‌شود، کسر حقوق از وام نگرفته! (اینجـــــا)، حال و روز این روزهای «قلب» دانشگاه‌های کشور (اینجـــــــا)،اظهارات عجیب یکی از پردیس های دانشگاه فرهنگیان (اینجــــــــا)

تیترهای فوق تنها گوشه ای از مشکلات دانشگاه فرهنگیان بود که به صورت گزارش و گفتگو با دانشجویان دانشگاه فرهنگیان توسط «خبرنامه دانشجویان ایران» منتشر شد.

در روزهای اخیر یکی از دانشجویان این دانشگاه بدلیل این مشکلات مجبور به انصراف از تحصیل شد و متن نامه خود را برای «خبرنامه دانشجویان ایران» ارسال کرده است.

متن کامل این نامه به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

« وَالَّذِینَ هَاجَرُواْ فِی اللّهِ مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَلَأَجْرُ الآخِرَةِ أَکْبَرُ لَوْ کَانُواْ یَعْلَمُونَ »

و کسانى که مورد ستم واقع شدند و در راه خدا هجرت کرده‏اند در این دنیا مقامی نیکو به آنان مى‏دهیم و اگر بدانند قطعا پاداش آخرت بزرگتر خواهد بود. (آیه ی 41 سوره مبارکه نحل)

حضور سرپرست محترم دانشگاه فرهنگیان ؛ جناب آقای دکتر مهر محمدی

ضمن عرض سلام و تحیت

با تقدیم احترام اینجانب دانشجوی رشته ی دبیری ریاضی، ورودی سال 1391 دانشگاه فرهنگیان، در راستای احقاق حقوق حقه ی خود و همچنین در راستای حفظ کرامات و ارزش های انسانی و ضمن ممانعت از پایمال شدن شخصیت و شئونات یک دانشجو معلم، بدین وسیله انصراف خود را از ادامه ی تحصیل در دانشگاه فرهنگیان اعلام می دارم و لازم می دانم چند نکته ی حائز اهمیت را خدمت جنابعالی بیان نمایم:

1. هرچند که تأسیس دانشگاه فرهنگیان در بسیاری از زمینه های آموزشی و تربیتی دچار بی برنامگی بوده است و به قول جنابعالی، شخص وزیر و معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس محترم جمهور،  بار مالی سنگینی را بر دوش وزارت خانه ی همیشه مستضعف آموزش و پرورش و به تبع آن به خزانه ی پر از خالی دولت تحمیل کرده باشد،  اما باید بدانیم که این دانشگاه در قانون دیده شده است و اساسنامه ی آن مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است و شرعاً و قانوناً نمی توانیم هر طور که مایل هستیم راجع به آن و دانشجو معلمانش اظهار نظر کنیم و ایشان را « سربار» خطاب نماییم. بارها و بارها نشان داده اید که با حضور دانشگاه فرهنگیان بدین شکل مخالف هستید و فلسفه ی تعلیم و تربیت را به گونه ای دیگر می بینید. فرضاً که چنین موضوعی از جانب شما درست باشد اما آیا صحیح است که همچون دولت محترم در راستای تضعیف دانشگاه و دانشجویانش، دست به تخریب بزنیم و دانشجو معلمان را علت شکستن کمر وزارت خانه ی مصرف گرای آموزش و پرورش در تأمین هزینه ها بدانیم؟  

جنابعالی مستحضر باشید که در میان مناقشات سیاسی و حزبی مملکت، دانشجومعلمان گناهی ندارند و دینی بر ذمّه ی آنها نیست که با رتبه های برتر در کنکور سراسری ، اسیر مرداب و سرابی بشوند که برایشان تدارک دیده اید و درواقع ایشان نیستند که برای دولت محترم هزینه تراشی کرده اند و بهتر است علت را در جایی دیگر جست و جو کنید. « گنه کرد در بلخ آهنگری، به شوشتر زدند گردن مسگری »

همچنین باید توجه داشت که دانشجو معلمانی که با رتبه های برتر به این دانشگاه آمده اند و نظام دانشگاه توانایی پاسخگویی به مطالبات برحقشان را ندارد ، بیش از هرکس و هر نهاد دیگری متضرر شده اند و همه به این نکته واقفیم که زیان ایشان بیش از آنکه مادی باشد ، معنوی است و جبران آن بسیار دشوار است.

2. همواره جنابعالی، معاونین محترمتان و مسئولین پردیس ها و مراکز آموزش عالی در سراسر کشور، علت سطح بسیار ضعیف و ناکارآمد ارائه ی خدمات در دانشگاه فرهنگیان را جدیدالتأسیس و نوپا بودن آن دانسته اید. بدیهی است که دانشگاهی با این عظمت که دارای 64 پردیس استانی و 34 مرکز آموزش عالی در سراسر کشور است، برای ساخته شدن، پیشرفت و تعالی هرچه بیشتر  نیازمند تلاشی مضاعف و بی مضایغه می باشد و کوشش حداکثری تمامی کارکنان، علی الخصوص شخص جنابعالی و  معاونین تان را می طلبد. اما در اینجا یک سوال اساسی مطرح است که چطور می شود با کار پاره وقت یا نیمه وقت و یا غیر حضوری برخی کارکنان، معاونین و مسئولین پردیس ها و مراکز آموزش عالی به این هدف نائل آمد؟

برخی از معاونین دانشگاه خود مسئولیت مدیریتی در یک دانشگاه غیر دولتی و یا دولتی دارند و بخشی از زمان خود را صرف آن می نمایند. برخی دیگر نیز در ساعات کاری خود در دانشگاه فرهنگیان مشغول راهنمایی دانشجویان دکتری شان در سایر دانشگاه های کشور هستد. بنابراین وقتی تمام  تمرکز و حواس کلیدی ترین نقشها  در دانشگاه فرهنگیان معطوف به وظیفه ی اصلی نباشد ، دور از انتظار نیست که دانشگاه در یک شرایط منفعلانه قرار بگیرد و کاملاً واضح است که در این حالت نه تنها پیشرفتی صورت نمی گیرد بلکه در بهترین شکل دچار انجماد « ناصرالدین شاهی» خواهیم شد.

3. در باب مهمترین معضل دانشگاه فرهنگیان یعنی امور آموزشی و تربیتی، کاستی ها به قدری نمود دارند که حتی نمی توان نیمه ی پر لیوان را دید، زیرا اساساً آنچه وجود ندارد، دیده هم نمی شود. ضعف و ناتوانی علمی و تخصصی بسیاری از اساتید، کمبود کارشناسان و متخصصان زبده ی امور آموزشی و حتی ناکارآمدی بسیاری از کارشناسان و مسئولین آموزش در سازمان مرکزی دانشگاه، ضعف و ایرادات بنیادی سامانه ی آموزش دانشگاه ، نداشتن هیئت علمی توانمند و پویا و ... همه و همه از اصلی ترین مشکلات و نقاط ضعف دانشگاه به شمار می آیند و به نظر می رسد جنابعالی و معاونت محترم آموزش و تحصیلات تکمیلی، معاونت محترم فرهنگی و معاونت محترم دانشجویی دانشگاه هیچ برنامه ای برای ترمیم حداقلی این شرایط ندارید؛ زیرا در این دو سال با توجه به شعارها و وعده هایتان کوچکترین تغییری در این روند اسف بار  ایجاد نشده است.

برای مثال در شش ترم گذشته مفهومی تحت عنوان « انتخاب واحد»  وجود نداشته است و بهترین لفظ برای آنچه در دانشگاه فرهنگیان اتفاق می افتد ، « انتصاب واحد» است. وقتی برای یک گروه آموزشی فقط 20 واحد درسی ارائه می شود و هیچگونه تنوعی از نظر اساتید یا زمان برگزاری کلاس ها وجود ندارد، در بلند مدت بر روی انگیزه دانشجویان تأثیر گذاشته و شور و نشاط اولیه آنها روز به روز افول می کند.

ضمناً علت اصرار جنابعالی مبنی بر استفاده از اشخاصی که هیچ سابقه ی مدیریتی در امور آموزشی نداشته و تمام سابقه ی ایشان مربوط به موضوعات پژوهشی است، در رأس هرم آموزش دانشگاه چیست؟ و تا چه زمانی قرار است با روش آزمون و خطا نظام آموزشی دانشگاهی با  این عظمت و رسالت مهم را اداره کنیم؟ تا چه زمانی قرار است در حیطه ی مدیریتی دانشگاه بیش از آنگه « شایسته سالاری» حاکم باشد، « دکتری گرایی » اصل قرار گیرد؟

همچنین به نظر می رسد تبدیل شدن دانشگاه فرهنگیان به قطب علوم پایه ی کشور، یک رویا و یا یک شعار بیش نبوده است و این وضعیت تا جایی نگران کننده است که موجب اعتراض متولیان حقیقی آموزش عالی در سایر دانشگاه ها که مهد علوم پایه ی ایران هستند  نیز شده است. شرایط امورآموزشی دانشگاه فرهنگیان بیشتر شبیه به یک مزاح و شوخی تلخ می نمایاند تا روند آموزشی یک دانشگاه که رسالت اصلی آن تربیت معلم برای نسل جدید است. ای کاش شیوه ی مدیریتی را از همتایانتان در سایر دانشگاه های کشور بیاموزیم و به معنای حقیقی دغدغه تعلیم و تعلّم داشته باشیم تا مسند تشریفاتی یونسکو!

4. در باب موضوعات صنفی و رفاهی نیز می بایست به امکانات بسیار ضعیف خوابگاه ها و کیفیت بسیار پایین غذای دانشجویان اشاره نمایم. البته کاملاً طبیعی است که برای جنابعالی و مسئولین دانشگاه تفاوتی نداشته باشد که دانشجویان در دانشگاهی که مطابق قانون به صورت شبانه روزی اداره می شود و مطابق ماده 6 قانون متعهدین خدمت و تبصره ذیل آن باید به عضویت صندوق رفاه دانشجویی در آمده باشد، چگونه زندگی می کنند و قطعاً شخص شما و دست اندرکاران اصلی دانشگاه فرهنگیان، حاضر نیستید حتی برای یک بار از غذای یکی از پردیس های سراسر کشور میل بفرمایید و کاملاً طبیعی است که از شرایط موجود اطلاع نداشته باشید زیرا در سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان، با کیفیت ترین برنج ایرانی با بهترین شیوه طبخ می گردد و دانشجوی نگون بخت مجبور است بی کیفیت ترین برنج که برای مناطق نامعلوم است را با بدترین روش طبخ ، تحمل نماید. البته بنده قلباً راضی به بیان جمله ی اخیر نیستم زیرا بیان این موضوع را به عنوان یک دانشجوی مطالبه گر، کسر شأن خود می دانم اما چه کنم که تا به حال در بین مدیران ارشد دانشگاه نه گوشی برای شنیدن وجود داشته است و نه چشمی برای دیدن!  البته آنچه بیش از هرچیزی چشم می خورد شیوه ی محاسبه ی هزینه های رفاهی است که در نوع خود بسیار جالب توجه است. دانشگاه  هزینه ی امکانات رفاهی را همطراز برترین هتل ها و رستوران های لوکس در تهران در نظر گرفته است درحالی که امکانات رفاهی ارائه شده در نوع خود ضعیف ترین و بی کیفیت ترین امکانات رفاهی است که در دانشگاه های سراسر کشور ارائه می شود.

5. شیوه ی کسر از حقوق دانشجو معلمان که از طرف دانشگاه فرهنگیان و هیئت رئیسه آن به وزارت آموزش و پرورش تحمیل شده است نیز در تضاد با  اصول متعدد قانون متعهدین خدمت و اساسنامه ی دانشگاه فرهنگیان است. برای مثال یک دانشجوی متأهل به استناد بخشنامه ی تردد به شماره 500/4370/50000 مورخ 18/8/92 که حتی یک بار هم از امکانات رفاهی دانشگاه استفاده نکرده است هیچ گونه هزینه و بار مالی برای دانشگاه ندارد. همچنین دانشجویان در فصل تابستان که اساساً خدمات رفاهی  به ایشان ارائه نمی شود نیز  ، برای دانشگاه بار مالی و هزینه ندارند. اما چطور می شود که دانشگاه فرهنگیان خود را مالک بی چون و چرای جان و مال دانشجو می داند؟ ایراد در نبودن درک حقوقی و یک سازماندهی بنیادی و کارآمد در دانشگاه فرهنگیان است. اساساً جایی که به قانون احترام گذاشته نشود ، دچار هرج و مرج است و دانشگاه فرهنگیان مثال بسیار مناسبی برای این نمونه است.

مسئولین دانشگاه حتی به خود زحمت نمی دهند که دانشجویان را در باب هزینه های کسر شده توجیه نمایند و ایشان را مطلع سازند. در عوض با بیان عباراتی کلیشه ای و دور از شأن یک متولی تعلیم و تربیت، دانشجو را تحقیر نموده و او را «سربار» و «هزینه بر» توصیف می کنند و با ایجاد رعب و وحشت از مراکزی همچون حراست، گزینش و کمیته ی انضباطی، سعی در پاک کردن صورت مسئله دارند. مسئول امور حقوقی دانشگاه فرهنگیان شیوه ی کسر از حقوق دانشجو معلمان را نتیجه ی مصوبه ی هیئت رییسه دانشگاه دانسته و تاکید کردند که مصوبات این هیئت در حکم قانون است! در اینجا دو ایراد اساسی محتمل است. اول آنکه مسئول محترم امور حقوقی دانشگاه یا به خوبی مراجع قانون گذاری را نمی شناسند و یا تلاش می کنند دانشجو را به اشتباه انداخته و وی را از حقوق اولیه اش محروم کنند.  حال لازم می دانم در این باره به چند موضوع اشاره نمایم:

طبق اصول متعدد 108 ، 57 ، 110 ، 58 ، 176  و ... قانون اساسی،  مصوبات مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی، شورای عالی فضای مجازی و فرامین رهبری در حکم قانون اند. کاملاً واضح است که در این بین نامی از هیئت رئیسه و یا هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان به میان نیامده است و مصوبات هیئت رئیسه و یا هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان در حکم «آیین نامه و یا مصوبات داخلی» است و می توان علیه آنها در مراجع قانونی یعنی « دیوان عدالت اداری»  اقامه ی دعوی نمود.

همواره در تمامی بخشنامه های کسر از حقوق دانشجو معلمان، توسط مسئولین دانشگاه از ماده ی 6 قانون متعهدین خدمت مصوب سال 1369 و تبصره ی ذیل آن تفسیر به رأی صورت گرفته است تا بلکه بتوانند هزینه های خود را جبران نمایند. اما این کار چهار ایراد اساسی دارد.

اولاً: در قانون برای هیئت رئیسه و یا هیئت امنای  دانشگاه فرهنگیان صلاحیت تفسیر قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و یا شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نظر گرفته نشده است و مطابق قانون اساسی تنها مرجع تفسیر قوانین وضع شده همان مرجع قانون گذار است. برای مثال اگر قانونی مصوب مجلس شورای اسلامی است تنها مرجع تفسیر کننده آن قانون همان مجلس شورای اسلامی است.

ثانیاً: تفسیر مسئولین دانشگاه از این قانون کاملاً  اشتباه و نابجاست. کافی است برای روشن شدن موضوع مکاتبه ای با مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی انجام شود. در این ماده ی قانونی و تبصره ی ذیل آن ( بنابر استعلام انجام شده از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی) هدف قانون گذار این بوده است که دادن حقوق و مزایا و استخدام شدن دست آویزی برای مسئولین دانشگاه نباشد تا به دانشجویان خدمات رفاهی ارائه ندهند.  

البته من بعید می دانم که سهواً چنین خطایی صورت گرفته باشد زیرا بنابر ادعای مسئول حقوقی دانشگاه، هزینه های سنگین دانشگاه باید به نحوی تأمین شود و چه جایی بهتر از محل حقوق دانشجو معلمان!  البته پر واضح است که جمله ی ایشان هیچ بار حقوقی ای ندارد.

ثالثاً: طبق ماده ی 19 اساسنامه ی دانشگاه فرهنگیان ( مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی)، حقوق دانشجو معلمان به عنوان یک منبع مالی برای دانشگاه در نظر گرفته نشده است و اینکه دانشگاه با کسر از حقوق دانشجو معلمان سعی در تأمین هزینه های جاری خود دارد، صریحاً خلاف این ماده از اساسنامه ی دانشگاه فرهنگیان است.

رابعاً: مطابق ماده ی 8 و 13 اساسنامه ی دانشگاه فرهنگیان، تعیین درصد کسر از حقوق دانشجو معلمان، در صلاحیت هیئت رئیسه و هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان نیست و این موضوع نیز کاملاً خلاف  قانون است. از آنجایی که مشت نمونه ی خروار است در این باب به همین مقدار بسنده کرده و امیدوارم اقدامات مقتضی مبذول گردد.

6. همچنین از جنابعالی و مدیران ارشد دانشگاه فرهنگیان که ادعای اندیشه ورزی و آزاد فکری دارید ، این سوال را دارم که پیرامون برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه فرهنگیان چه گزارشی را برای ارائه در دست دارید؟ آیا غیر از این است که هیچ برنامه ای برای تحقق این مطالبه ی مهم  مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، نداشته اید؟ همچنین چه توضیحی پیرامون نظام پاسخگویی معاونین و مدیران ارشد استانی دانشگاه دارید؟

همچنین لازم می دانم متذکر شوم که اگر به معنای واقعی توانایی تبدیل کردن مراکز تربیت معلم سابق به دانشگاه را ندارید، اجازه دهید که همچون گذشته و به شیوه ی مراکز تربیت معلم عمل گردد.

در پایان لازم می دانم که جمله ی مقام معظم رهبری که فرمودند: « دانشگاه فرهنگیان خیلی مهم است، در اینجا شخصیت معلمین ساخته می شود.» را یادآوری نمایم و توصیه کنم که این جمله را نصب العین خود قرار دهید زیرا جامع ترین عبارت درباره ی رسالت اصلی دانشگاه فرهنگیان، همین جمله است که البته اکنون برای مسئولین دانشگاه بیشتر جنبه ی تشریفاتی دارد و در اکثر اتاق های ساختمان مرکزی دانشگاه به چشم می خورد ولی حقیقتاً به آن توجه چندانی نمی شود.

عملکرد مدیران دانشگاه فرهنگیان در امروز حدود چهل تا پنجاه سال دیگر مشخص می شود و سعادت و شقاوت نسل آینده ما در گروی عملکرد مدبرانه، هوشمندانه، متعهدانه و خالصانه ی مدیران امروز در دانشگاه فرهنگیان است که به نظر می رسد تاکنون فتح و ظفری نداشته اند.

یکی از مسئولین دانشگاه در یکی از استان ها می گفت: « طلایی ترین شغل ها، معلمی است» اما اکنون در جواب می گویم:

از طلا بودن پشیمان گشته ایم ... مرحمت فرموده ما را مس کنید !

و السلام علی من اتبع الهدی

رونوشت به:

دفتر مقام معظم رهبری/ اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی/ اعضای محترم کمیسون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی/ دفتر ریاست محترم نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها / دفتر ریاست محترم نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه فرهنگیان/ دفتر معاونین محترم دانشجویی، توسعه ی مدیریت و منابع، آموزش و تحصیلات تکمیلی، فرهنگی دانشگاه فرهنگیان/ دفتر سرپرست محترم پردیس شهید چمران تهران/ دفتر سرپرست محترم مرکز آموزش عالی شهید بهشتی تهران