مهرخانه نوشت: رییس مرکز تحقیقات ایدز با تأکید بر این‌که از واژه تن‌فروش استفاده نشود، گفت: این کلمه انگ دارد؛ بهتر است به این افراد "کارگر جنسی" بگوییم. در سال 91-92 مطالعه‌ای انجام دادیم که وضعیت را بدتر از سال 86 نشان می‌داد. در حال حاضر 500 زن معتاد خیابانی داریم. بیش از 30 سال از اپیدمی ایدز می‌گذرد و برخی افراد هنوز دوست ندارند در مورد آن صحبت کنند.
نشست "سلامت زنان و رفتارهای پرخطر با تمرکز بر تن‌فروشی" عصر روز گذشته توسط کارگروه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و با حضور دکتر ژاله شادی‌طلب؛ جامعه‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه، دکتر مینو محرز؛ متخصص بیماری‌های عفونی و رییس مرکز تحقیقات ایدز، هما داوودی؛ حقوق‌دان و جمعی از فعالان حوزه زنان برگزار شد.
واژه "تن‌فروش" انگ دارد، از واژه "کارگر جنسی" استفاده کنید
مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و رییس مرکز تحقیقات ایدز با تأکید بر این‌که از واژه تن‌فروش استفاده نشود، گفت: این کلمه انگ دارد؛ بهتر است به این افراد "کارگر جنسی" بگوییم. در سال 91-92 مطالعه‌ای انجام دادیم که وضعیت را بدتر از سال 86 نشان می‌داد. در حال حاضر 500 زن معتاد خیابانی داریم. بیش از 30 سال از اپیدمی ایدز می‌گذرد و برخی افراد هنوز دوست ندارند در مورد آن صحبت کنند.
روزانه حدود 1 تا 2 نفر که مبتلا به ایدز شده‌اند به مراکز ما مراجعه می‌کنند
او ادامه داد: بر اساس قوانین، تماس جنسی قبل از ازدواج و کارگر جنسی‌بودن غیرقانونی است، اما در ایران به دلایل مختلف هر دوی این موارد را داریم. در حال حاضر 37 میلیون نفر در دنیا با ایدز زندگی می‌کنند و حدود همین تعداد بر اثر این بیماری فوت شده‌اند. در حال حاضر ایدز بیماری کشنده‌ای نیست، بلکه بیماری عفونی مزمن قابل کنترل با دارو به شرط تشخیص است، اما متأسفانه روزانه حدود 1 تا 2 نفر که مبتلا به ایدز شده‌اند به مراکز ما مراجعه می‌کنند.
محرز با بیان این‌که این بیماران تحصیل‌کرده و از خانواده‌های خوبی هستند و ازآن‌جایی‌که نمی‌دانستند باید از کاندوم استفاده کنند، دچار چنین بیماری‌ای شده‌اند، اظهار داشت: گفتن لفظ کاندوم ممنوع است! در حال حاضر هم به دلیل سیاست‌های افزایش جمعیت کاندوم به قدری گران شده است که آن تعدادی هم که استفاده می‌کردند، دیگر استفاده نمی‌کنند. چه کسی کاندوم 16 هزار تومانی را می‌خرد؟! این موضوع به خودی خود فاجعه است. وقتی طرحی مطرح می‌شود، فکر موارد دیگر را نیز باید کرد. امروزه بیماری‌هایی که به دلیل ارتباط جنسی ایجاد می‌شوند، مانند ایدز و زگیل تناسلی، بیداد می‌کند که برای پیشگیری از آن به کاندوم نیاز داریم.
30 هزار مبتلا به ایدز گزارش شده است/ آمار تخمینی سه برابر این تعداد است
رییس مرکز تحقیقات ایدز گفت: براساس آخرین آمار تا پایان تابستان، 30 هزار نفر مبتلا به ایدز گزارش شده است که تخمین زده می‌شود سه برابر این افراد در کشور دچار ایدز هستند. علت این‌که فقط یک‌سوم مبتلایان شناسایی شده‌اند، عدم مهارت‌آموزی از طریق تلویزیون و مدارس است. چرا نباید جوانان که وارد جامعه‌ای با آسیب‌های مختلف می‌شوند، نتوانند نه بگویند؟
60 درصد مبتلایان مرد و 40 درصد زن هستند
او ادامه داد: در میان راه‌های انتقال ایدز، راه تماس جنسی در حال افزایش است. به همین دلیل زنان زیادی مبتلا شده‌اند. زمانی 97 درصد مبتلایان مرد بودند و علت ابتلای آن‌ها استفاده از سرنگ مشترک بود، اما در حال حاضر 60 درصد مبتلایان مرد و 40 درصد زن هستند که این آمار طی دو سال به این جایگاه رسیده است.
چرا پیش از ازدواج آزمایش ایدز از افراد گرفته نمی‌شود؟
محرز با بیان این‌که برخی از زنان مبتلا هیچ فعالیت پرخطری نداشتند و فقط ازدواج کرده‌اند، خاطرنشان کرد: در اینجا سؤال می‌شود که چرا پیش از ازدواج آزمایش ایدز از افراد گرفته نمی‌شود؟ ایدز در ایران روند رو به افزایش دارد و ماهانه حدود 2 تا 3 هزار نفر به آمار مبتلایان گزارش‌شده افزوده می‌شود. در مرحله‌ای که به دلیل تزریق مشترک آمار ایدز در حال افزایش بود، به خوبی کنترل شد؛ زیرا به زندانیان سرنگ رایگان می‌دانند، اما این اقدامات در حال حاضر انجام نمی‌شود.
تن‌فروشی که لکسوس داشت و ساعتی 250 هزار تومان می‌گرفت!
این متخصص بیماری‌های عفونی در مورد درآمد کارگران جنسی گفت: برای انجام مصاحبه در این پژوهش باید به این زنان پول پرداخت می‌کردیم. در یک مورد به زنی برخوردیم که لکسوس داشت و قیمت خود را ساعتی 250 هزار تومان مطرح کرد که ما نتوانستیم با او مصاحبه کنیم. از نقاط مختلف شهر تهران روی 161 نفر مطالعه انجام دادیم که از این تعداد حدود 5 درصد دچار بیماری ایدز بودند.
4.5 درصد زنان تن‌فروش ایدز دارند
او با تأکید بر این‌که در مطالعه کلی ایران فعلاً حدود 4.5 درصد کارگران جنسی دچار ایدز هستند، اظهار داشت: اگر این تعداد را در کنار 500 زن کارتن‌خواب خیابانی قرار دهیم، با مطالعه‌ای که انجام شده است زگیل تناسلی در آن‌ها بیداد می‌کند و در نتیجه احتمال ایدز نیز در این افراد بالاست و حتماً باید در بازه زمانی دیگری مطالعه‌ای صورت گیرد تا تغییرات را به‌دست آوریم. از این تعداد هپاتیت C با 13 درصد در این زنان شایع‌تر بوده است. هپاتیت B در دو درصد آن‌ها، تبخال تناسلی در تعداد زیادی از این زنان و سفلیس در هیچ‌کس مشاهده نشد.
سن آغاز به کار تن‌فروشی
رییس مرکز تحقیقات ایدز افزود: براساس این تحقیق، سن کارگران جنسی بین 18 تا 56 سال و به‌طور متوسط 38 سال است. 53 درصد آن‌ها مطلقه هستند و 56 درصد حداقل یک‌بار ازدواج موقت داشته‌اند. از نظر شرعی اجازه داده شده است که تا هر تعدادی که می‌‌خواهید ازدواج موقت داشته باشید، اما آموزش پیشگیری به کسی داده نمی‌شود. 56 درصد از این زنان در خیابان مشتری خود را پیدا می‌کنند. 80 درصد معمولاً به محل کار یا زندگی مشتری می‌روند. سایر افراد هم از مکان‌هایی مانند خانه‌های تیمی استفاده می‌کنند. این زنان به طور متوسط حدود هفت روز در هفته کار می‌کنند و به طور میانگین 4 مشتری دارند. سن مشتری‌ها در 49.2 درصد 45- 35 سال است. در حال حاضر با توجه به بالا رفتن سن ازدواج، امکان ارتباط با این زنان بیشتر شده است؛ پس حداقل باید کارگران جنسی، سالم باشند تا جامعه سلامت زندگی کند. این گروه نباید انکار شوند؛ زیرا وجود دارند.
محرز تصریح کرد: میانگین سن اولین رابطه جنسی این زنان حدود 16 سال بود و بین 12 تا 28 سال بودند؛ حتی در موردی 8 سال هم برای نخستین شروع رابطه جنسی بیان شده است. مطالعه‌ای روی 1000 کودک کار و خیابان انجام شد که نشان می‌داد 4.5 درصد این کودکان 8 تا 18 ساله، HIV مثبت داشتند و تمام آن‌ها مورد سوءاستفاده قرار می‌گرفتند. رابطه جنسی کارگران جنسی در اکثر این زنان (136 نفر) واژینال است و 44.1 درصد گفته‌اند در تمامی اوقات از کاندوم استفاده نکرده‌اند و این موضوع فاجعه است. اغلب زنانی که معتاد بودند با گرفتن پول بیشتر، اجازه می‌دهند تا مشتری از کاندوم استفاده نکند.
این متخصص بیماری‌های عفونی بیان کرد: در مورد آخرین رابطه جنسی 49.5 درصد از این زنان با شریک جنسی ثابت، دوست پسر یا همسر موقت و 65.2 درصد از آن‌ها با مشتری ارتباط داشتند و استفاده از کاندوم در این افراد در آن‌هایی که با مشتری بودند، خیلی کم بود. بسیاری از این افراد در کیف خود کاندوم داشتند، اما با گرفتن پول بیشتر استفاده نکرده بودند؛ یعنی استفاده از کاندوم هنوز ملکه ذهن‌شان نشده است. بسیاری از این افراد علاوه بر مشتری، دوستی دارند که در 100 درصد موارد به هیچ‌وجه در ارتباط با او از کاندوم استفاده نمی‌کنند و این موضوع بسیار خطرناک است.
افزایش مصرف روان‌گردان و شیشه در زنان تن‌فروش
او با بیان این‌که تجربه مصرفه الکل و مواد در این زنان بسیار بالاست، اظهار داشت: مصرف شیشه قدرت جنسی آن‌ها را افزایش می‌دهد؛ به همین دلیل مصرف مواد روان‌گردان به شدت در میان این زنان افزایش پیدا کرده است. زمانی که این مواد را مصرف می‌کنند به‌طور کلی فراموش می‌کنند از کاندوم استفاده کنند. استفاده از مواد روان‌گردان، شیشه و کوکایین در مهمانی‌ها میزان ابتلا به ایدز را افزایش داده است.
محرز افزود: مطمئن هستم با توجه به افزایش اعتیاد، در حال حاضر وضعیت نسبت سال 92 نیز وخیم‌تر شده است. نتیجه مطالعه شیوع بالای ابتلا به ایدز در میان این زنان، تأثیر مشکلات اجتماعی مانند طلاق در سوق‌دادن این زنان به رابطه جنسی در ازای دریافت پول، غذا و کالا، شیوع بالای رفتارهای پرخطر از جمله شرکای جنسی متعدد و عدم استفاده از کاندوم، عدم توانایی در مجاب‌کردن مشتری در استفاده از کاندوم، میزان پایین انجام تست HIV، میزان پایین آگاهی در مورد راه‌های محافظت در برابر بیماری و خشونت، شیوع بالای ابتلا به بیماری‌های آمیزشی و وجود عقاید اشتباه در رابطه با بیماری‌های آمیزشی، را نشان می‌داد.
(در همین زمینه: پژوهشی که درباره زنان تن‌فروش توسط وزارت بهداشت انجام شد+ آمار و اطلاعات)
اصلی‌ترین گام؛ احداث کلینیک‌های زنان آسیب‌پذیر
رییس مرکز تحقیقات ایدز در پایان توصیه کرد: اصلی‌ترین گام، احداث کلینیک‌های زنان آسیب‌پذیر است که آموزش و خدمات به زنان آسیب‌پذیر بدهد. ارایه خدمات تخصصی بهداشتی، ویزیت پزشک عفونی، ویزیت پزشک زنان و مامایی، ویزیت روانشناس و روانپزشک، کلینیک سیار با غربالگری اولیه بیماری‌های آمیزشی و ارجاع به موقع این افراد از خدمات مورد نیاز آن‌هاست. در نهایت باید این افراد را بدون انگ‌زدن یا تغییر شغل‌شان سالم نگه داریم تا جامعه سالم بماند.
کنترل‌های اجتماعی باعث شد این روابط به زیرزمین‌ها و جاهای مخفی کشیده شود
به گزارش مهرخانه، ناهید خداکرمی، دبیر کارگروه سلامت و محیط زیست معاونت امور زنان ریاست جمهوری و مدیر این جلسه تأکید کرد: متأسفیم که کنترل‌های اجتماعی باعث شد این روابط به زیرزمین‌ها و جاهای مخفی کشیده شود و بچه‌ها از جلوی چشمان بزرگ‌ترها پنهان شدند و بسیاری از این زنانی که امروز کارگر جنسی هستند، شاید ریشه اولیه آن در کنترل‌های غیرعلمی بوده است. برخی دخترانی که به ما مراجعه می‌کنند، می‌گویند چون در اینجا نمی‌توانند با دوست‌پسرشان راحت باشند، به ترکیه یا ارمنستان می‌روند و همین امر باعث صادرات و واردات بیماری‌ها می‌شود.
روزانه 130 زن مبتلا در آغوش مردانی هستند که ممکن است پیش از این سالم بوده باشند
او ادامه داد: امروزه زگیل‌های تناسلی در دختران جوان در حال افزایش است که موجب سرطان دهانه رحم می‌شود. براساس آمار روزانه 130 زن مبتلا در آغوش مردانی هستند که ممکن است پیش از این سالم بوده باشند و آن‌ها زنانی دارند که از همه جا بی‌خبر دچار این بیماری می‌شوند و این فاجعه را جز با گفتن، نشان‌دادن و بحث‌کردن در مورد آن نمی‌توان حل کرد. به هر حال همه ما می‌دانیم روابط جنسی غیرقانونی جرم است، اما شاهد وجود چنین افرادی هستند. قانون در قبال این افراد چه کرده است؟ کارگر جنسی مجرم است یا کسی که مشتری کارگران جنسی است؟
نمی‌دانیم با مقوله زنان تن‌فروش چه کنیم
در ادامه هما داوودی؛ حقوق‌دان درخصوص این‌که تن‌فروشی جرم است یا خیر؟ گفت: این موضوع به‌قدری شیوع پیدا کرده است که پزشک و جامعه‌شناس می‌گویند باید آن را به رسمیت بشناسیم و صرفاً کار پیشگیری از بیماری را انجام دهیم. از لحاظ قانونی تن‌فروشی جرم است؛ زنا در قوانین ما جرم است. پس زمانی که فردی زنا را تکرار می‌کند و آن را به‌عنوان شغل خود برمی‌گزیند، بیشتر جرم می‌کند. از طرفی بسیاری از افرادی که یک‌بار رابطه نامشروع حتی در حد پیامک داشتند، به دلیل شکایت شوهرشان دادگاه برای آن‌ها حد تعیین کرد، اما چرا تن‌فروشان در سایه امن قانون کار می‌کنند؟ اوایل انقلاب محله‌ای که این زنان در آن‌جا تجمع می‌کردند را تخریب کردیم و استدلال‌مان این بود که چنین مواردی در نظام اسلامی جایی ندارد. همین اقدام باعث شد عفونت از یک نقطه به تمام جامعه پخش شود و به‌صورت پنهانی فعالیت کند. کمترین حسنی که آن مرکز داشت این بود که از تعداد و وضعیت سلامتی این زنان با خبر بودیم.
از بین بردن تن‌فروشی باعث ایجاد خطر در جامعه می‌شود
او با بیان این‌که اگر بخواهیم پدیده تن‌فروشی را از جامعه برداریم، خطر برای زنان عفیفه بیشتر می‌شود، تشریح کرد: زمانی که مردی دنبال چنین موضوعی است، در حال حاضر می‌تواند به سراغ کارگران جنسی برود، اما اگر آن‌ها نباشند، مردان دختران را از راه مدرسه می‌دزدند و تجاوز می‌کنند. به همین دلیل قانون‌گذار دچار تحیر شده است که با این پدیده مبارزه کند یا آن را آزاد بگذارد. در ایران سیاستی جنایی وجود داشت؛ از ابتدای انقلاب قانون‌گذار این مسئله را سخت گرفت و حدود مواردی هم اجرا شد و در روابط نامشروع که سطح پایین‌تری از این عمل است برخوردها خیلی شدید بود؛ به‌نحوی‌که اگر زن و مردی در خیابان با هم بودند، حتماً بازرسی می‌شدند که زن و شوهر هستند یا نه. به‌قدری با این مسئله شدید برخورد کردیم که قبح آن ریخت.
این حقوق‌دان افزود: درحالی‌که هم در شرع مقدس و هم در مواردی که بعداً در قانون آمد از جمله ادله اثباتی که برای این جرم در نظر گرفته شده، به قدری سخت است که قانون‌گذار خواسته اصلاً چنین موضوعی اثبات نشود. در شرع می‌گوییم چهار شاهد عادل به چشم دیده باشند؛ طبیعتاً کسی که این کار را می‌کند در حضور چهار شاهد عادل این کار را نمی‌کند. از طرفی مطرح می‌شود که اگر چهار شاهد عادل هست و سه نفر از آن‌ها شهادت دادند و چهارمی در راه است، منتظر شهادت او نشوید و به این سه نفر حد قصر بزنید. در موضوع چهار بار اقرار هیچ فرد عاقلی اگر بداند پس از اقرار قرار است کشته شود، اقرار نمی‌کند. حتی اگر بعد از چهار بار اقرار، فرد انکار کرد، انکارش را باید پذیرفت. شارع مقدس خواسته است چنین جرایمی که با بنیان‌های اخلاقی جامعه سروکار دارد، اثبات نشوند؛ زیرا هرچه گفته، اثبات و منتشر شود، شیوع آن باعث تکثیر و افزایش آن در جامعه می‌شود و بنیان‌های اخلاقی را سست و متزلزل می‌کند.
زنان تن‌فروش هم بزه‌کارند هم بزه‌دیده
داوودی با اشاره به رویکرد جرم‌شناسی و مفهوم جرم و انحراف گفت: بر این اساس انحراف عملی است که کسی از هنجارهای اجتماعی زاویه بگیرد و منحرف شود. نمی‌گویم هرچه عرف اجتماعی گفت لزوماً صحیح است. قواعد عرفی از حیث الزام‌آوربودن، کمتر از قواعد قانونی نیستند. بیاییم این پدیده را به‌عنوان انحراف مطرح کنیم. به‌طورکلی یکی از علل افزایش کارگرهای جنسی نبود آموزش‌های کافی و کمرنگ‌شدن مفاهیم اخلاقی است. امروزه دوباره مفاهیم اخلاقی وارد قوانین غربی شده است.
او بیان کرد: در پژوهش‌ها باید بررسی شود که آیا پس از رفع نیاز مالی، این زنان دوباره به تن‌فروشی ادامه می‌دهند یا خیر؟ آن‌ها هم بزه‌کار و هم بزه‌دیده و قربانی جرم هستند و هیچ‌کدام از آن‌ها از وضعیت خود راضی نیستند. امیدوارم راهی برای کنترل این پدیده در اجتماع باز شود. قانون‌گذار هم در سیاست خود عقلانیت لازم را اعمال کند.
به گزارش مهرخانه، در ادامه شادی‌طلب بیان کرد: با نظر خانم داوودی مخالف هستم که می‌گویند در قوانین ما تن‌فروشی مساوی با زناست. در دادگاه بخارست رابطه جنسی یک دختر مجرد تن‌فروش با آقای مجرد را زنا نمی‌دانند. در قوانین ما تعریفی از تن‌فروشی نداریم و به همین دلیل نتیجه آن صدور رأی براساس نظر شخصی توسط برخی قضات است.
پیشنهاد اجازه عمل توبکتومی برای برخی زنان
همچنین لیلا ارشد؛ رییس خانه خورشید گفت: پیشنهاد مشخص من این است که برای زنی که در سازمان بهزیستی فرزند دارد، تمایلی به بچه‌‌دارشدن ندارد، در سن باروری است و سوءمصرف‌کننده شیشه است، با تشخیص یک متخصص مامایی و روانشناس اجازه داده شود که بتواند عمل توبکتومی را انجام دهد.
