تا وقتی که نگاه «قوانین» نظام وظیفه تنها به سرباز، «تامین کارکنان وظیفه» باشد، به نظر نمی رسد با اقدامات کوتاه مدت بتوان این مشکل بزرگ جوانان را حل کرد؛ این در حالی است که رهبر انقلاب در دیدار رمضانیه سال 93 دانشجویان بر حل مشکل سربازی جوانان تاکید داشتند.
خبرنامه دانشجویان ایران: مسئله سربازی این بار در بهارستان حاشیه ساز شد؛ ماجرا از این قرار است که روزهای پایانی هفته گذشته بود که نمایندگان مجلس در بررسی جزئیات لایحه بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث بر اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه، با پیشنهاد دریافت گواهینامه بدون نیاز به کارت پایان خدمت موافقت کردند. همین مسئله باعث شد که مسئولان نظام وظیفه در واکنشی «سریع» آن را باعث کاهش "میل و رغبت" جوانان برای رفتن به سربازی عنوان کردند.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ موضوع دریافت گواهینامه بدون ارائه مدرکی که وضعیت نظام وظیفه افراد را روشن کند در شرایطی مورد موافقت نمایندگان قرار گرفت که طی روند بررسی این پیشنهاد در صحن مجلس برخی نمایندگان با این پیشنهاد مخالفت کردند اما در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست علنی سوم آذر ماه و در ادامه بررسی جزئیات لایحه بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه، ماده 55 این لایحه و پیشنهادات الحاقی به آن را به تصویب رساندند و با یک پیشنهاد الحاقی به این ماده موافقت کردند؛ طبق این مصوبه، دریافت گواهینامه نیازمند پایان خدمت و معافیت سربازی نیست. در همین حال وکلای ملت گرهگشایی از مشکلات برخی افراد که برای دریافت گواهینامه دچار مشکل شدهاند را بهعنوان دلیل اصلی طرح این موضوع بیان کردند.
اما جدایی از اینکه آیا این مصوبه درست بوده است یا نه؛ اظهارات «بلافاصله» موسی کمالی جانشین اداره سرمایههای انسانی ستاد کل نیروهای مسلح است، وی با بیان اینکه این مصوبه کارشناسی شده نیست و با اهداف و قوانین سربازی مغایرت دارد، گفت: این مصوبه علاوه بر اینکه میل و رغبت سربازی را کاهش میدهد، تامین کارکنان وظیفه در نیروهای مسلح را با مشکل مواجه خواهد کرد.
وی حتی در ادامه می گوید: " این مصوبه نیاز به کار کارشناسی پیشرفته" دارد!
گواهینامه رانندگی علت کاهش میل و رغبت سربازی!
واکنش این مسئول نظام وظیفه به این مصوبه جالب توجه است؛ وی این مصوبه را در ابتدا باعث کاهش میل و رغبت به سربازی رفتن جوانان می داند ولی بلافاصله در ادامه از مشکل «تامین کارکنان وظیفه» سخن به میان می آورد. جمله ای که به نظر می رسد حرف های زیادی در پس پرده «خدمت اجباری» است.
برخلاف اظهارات این مقام مسئول، مسئله کاهش میل و رغبت جوانان برای اعزام به خدمت قطعا تنها به دلیل مسئله گواهینامه نیست؛ سیاستهای غیرانعطافی، قوانین سختگیرانه سربازی و تصمیم گیریهای سلیقه ای، همچون، دادن چراغ سبز به «فرار» فوتبالیست معروف از کشور و دور زدن سربازی از جمله مهم ترین دلایلی است که کمالی در این مصاحبه حرفی به میان درباره کاهش این «میل» نیاورد.
البته این نوع اظهارات مسبوق به سابق نیز است؛ اواسط مرداد ماه بود که دکتر مسعود شفیعی، رئیس دانشگاه فنی حرفه ای از اجرای طرح «تکنسین سرباز» در آینده نزدیک در این دانشگاه خبر داد که به موجب آن دانشجویان فنی دو سال تحصیل کرده و پس از آن دو سال در خدمت تولید و اشتغالزایی قرار گرفته و در مراکز صنعتی کار عملی انجام می دهند و دو سال دیگر نیز در مقطع کارشناسی ادامه تحصیل می دهند. اما این اظهارات بازهم بلافاصله با واکنش تند و غیر مودبانه کمالی همراه شد؛ کمالی در مصاحبه با مهر درباره این پیشنهاد گفته بود: "خواهش ما از مسولان این است که مسایلی که به ذهنشان می رسد را سریع رسانه ای نکنند ابتدا مسیر قانونی را طی کرده، بسترهای اجرایی آن را فراهم کنند اگر مسیر قانونی طی شد، به مردم اعلام کنند."
مصاحبه اخیر صدرالسادات رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا نیز در جای خود جای تامل دارد؛ وی در آخرین مصاحبه خود با باشگاه خبرنگاران بجای پاسخ به سوالات جدی درباره اصل قانون «90 ساله» سربازی بیشتر فضای مصاحبه را به بازخوانی نحوه مشمول شدن و چگونگی ارسال دفترچه خدمت به پلیس +10 میبرد!، رئیس سازمان وظیفه در بخشی دیگر از اظهارات خود با ندانستن «مفهوم» سرباز حرفه ای می گوید: موضوع سرباز حرفهای صرفا در فضای مجازی مطرح شده!، این در حالی است که مرداد سال گذشته بود که مرکز پژوهش های مجلس در طرحی (اینجــــا) ضمن بررسی مشکلات فعلی سربازی در ایران ۷ مدل جایگزین و تمهیدات لازم برای ترسیم الگوی مناسب برای پایان وضعیت فعلی خدمت سربازی ارائه داد.
فرار از خدمت؛ شایعترین جرم سربازان
اما در کنار این اظهارات مسئولان نظام وظیفه، بی میلی، کاهش رغبت و در نتیجه «فرار» از سربازی، به نظر می رسد تا وقتی که یک «آینده» روشنی به جوانان ارائه نشود، قطعا باید خبرهای بیشتری از فرار روزانه سربازان شنید؛ محمدرضا اکبر حلوایی معاون پیشین سازمان وظیفه عمومی ناجا چندی پیش حرف های متفاوتی نسبت به دیگر مسئولین نظام وظیفه می زند: "سربازی یعنی درگیر کردن یک جوان بیش از دوسال به طوری که سه یا چهار ماه قبل از سربازی و سه یا چهار ماه بعد از سربازی این جوان را درگیر میکنیم و یک نیروی مولد اقتصادی جوان و کارافرین را از محیط که در آن تاثیرگذار است به محیطی بدون بهره وری کافی منتقل میکنیم. یک سرباز وقتی از خدمت ترخیص میشود تاثیر مثبتی به همراه ندارد، احساس نمیکنند که سربازی چیزی به او اضافه کرده با همه این شرایط مدت زمان دوره خدمت را هم افزایش دادهایم."
همین اظهارات معاون پیشین سازمان وظیفه «شاه کلید» دلیل فرار سربازان و جوانان از سربازی است؛ نبود آینده روشن، درگیر نکردن جوان با ظرفیت تخصصی، بالا بودن هزینه های فردی و خانوادگی به خصوص سربازان متاهل نسبت حقوق دریافتی، عدم تضمین اشتغال بعد از پایان دوره از سوی نهادهای مسئول و دلایلی از این دست را می توان از مهمترین دلایل این اقدام نامید.
به هر حال تا وقتی که نگاه «قوانین» نظام وظیفه تنها به سرباز، «تامین کارکنان وظیفه» باشد، به نظر نمی رسد با اقدامات کوتاه مدت بتوان این مشکل بزرگ جوانان را حل کرد؛ این در حالی است که رهبر انقلاب در دیدار رمضانیه سال 93 دانشجویان بر حل مشکل سربازی جوانان تاکید داشتند.
کاهش یا افزایش مدت زمان سربازی بنا به نظر مقام معظم رهبری انجام میشه. بیخود برای پرسنل خدوم نیروهای مسلح حاشیه سازی نکنید.