خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در گزارشی به تحلیل سه فیلم «کفش هایم کو» ساخته ی کیومرث پوراحمد، «آبنبات چوبی» حسین فرحبخش و «آخرین بار کی سحر را دیدی» فرزاد موتمن که طی دو روز اخیر اکران شده، پرداخته است:
«کفش هایم کو»؛ کیومرث پوراحمد
داستان این فیلم در مورد شخصی به نام حبیب کاوه یک کارخانه دار قدیمی است که دچار بیماری آلزایمر شده و خانواده اش او را ترک نموده اند اما با بازگشت دخترش به ایران اتفاقاتى مى افتد و در نهایت به دوران کودکی اش بازگشته و در فواصل زمانی نیز مانند یک انسان عاقل می شود و این مهم باعث پیش آمدن اتفاقاتی برای او و خانواده اش می گردد که کلیت فیلم را به پیش می راند.
ابتدای فیلم با بازی درخشان رضا کیانیان که در حال صحبت کردن با خود و تکرار دیالوگ هایی با خود است شروع می شود و به آهستگی مخاطب را با شخصیت این فرد که یک انسان دچار فراموشی و مبتلا به آلزایمر است. اما مشکل از حدود دقیقه 20 به بعد فیلم پیش می آید که دیگر مخاطب با شخصیت اصلی فیلم و رفتارهای او به خوبی آشنا شده است و منتظر ادامه داستان است ولی تعمد نویسنده داستان و بالطبع کارگردان در به نمایش کشیدن اغراق شده و بیش از حد مشکلات و رفتارهای غیرطبیعی این فرد باعث خسته کردن تماشاگر می شود و در لحظاتی بیشتر بازی رضا کیانیان با رفتارهای یک انسان ناقص العقل و خل و چل شباهت پیدا می کند تا یک انسان دچار آلزایمر.
با انتخاب موضوع آلزایمر و یک انسان مبتلا به آن می توانست بسیار بهتر و موثرتر و با پرداخت به لایه های عمیق و فلسفی شخصیت وجودی انسان به نقد انسان معاصر و رفتارهای وی و برخورد اجتماعی با او بپردازد که متاسفانه در اینجا فیلم از همان لایه سطحی و ظاهری جز در چند صحنه ی معدود فراتر نرفته است. این فیلم هم مثل بسیاری از آثار این چند سال سینمای ایران دچار آفت بی دغدغگی و پرداختن به زندگی همراه با رفاه و خوشی طبقه مرفه جامعه می باشد.
کفش هایم کو بیشتر شبیه فیلم های ویدیویی می باشد و مخصوصا پایان بندی شعاری و ویدیویی آن خیلی تو ذوق می زند و بدین لحاظ می توان از آن به عنوان فیلمی در شبکع نمایش خانگی استفاده کرد.
«آبنبات چوبی»؛ حسین فرحبخش
داستان دختری به نام ماری است که میخواهد با دوست پسرش «مسعود» به آلمان فرار کند. در این بین درگیری های شدیدش با خانواده به خصوص برادر بزرگترش موجب پادرمیانی دختر خاله اش و شوهرش فرهاد می شود.
خانواده ماری یک خانواده سنتی هستند و همین موضوع باعث اختلاف بین او و خانواده اش شده است. هر چند که رفتارهای دگم برادر بزرگترش نیز این اختلاف و گسستگی را تشدید کرده است.
ماری که از یک موضوعی رنج می برد به دوستش پناه می برد و وقت خود را با پارتی های شبانه و مصرف مواد مخدر از جمله علف صرف می کند. هر چند که در ابتدای فیلم به نظر می رسد موضوع فیلم اختلاف بین نسل هاست امّا در ادامه تم داستان تغییر کرده و خیانت محور اصلی فیلم می شود.
در اواخر فیلم ما متوجه می شویم که فرهاد با ماری یک رابطه پنهانی داشته اند و مسعود نام مستعاری بوده برای فرهاد. ماری که از فرهاد حامله است به خاطر زیاده خواهی های فرهاد و جلوگیری از برملا شدن این واقعیت تلخ قربانی یک قتل وحشتناک می شود! قتلی که هیچ کس انتظارش را نداشت...
نکته جالب این جاست که فیلمساز فرهاد را چنان شخصیت پردازی کرده که به نظر می رسد فردی مذهبی و پولدار است و وجهه ای را برای او ترسیم می کند که مخاطب انتظار چنین رفتاری را از او نداشته باشد. امّا شاید این فریب یک پیامد منفی داشته باشد و آن این که مخاطب با خود بگوید همه این حاجی بازاری ها همینطنورند!
حسین فرحبخش بسیار سعی کرده تا با روایت داستان هایی کوتاه به موازات داستان اصلی اش ریشه ها و علل چنین اتفاقات ناخوشایند اجتماعی را بررسی کند. ولی این تلاش در حد یک شعار و چند دیالوگ باقی می ماند و مخاطب خسته و پریشان سالن را ترک می کند.
آن چه که باعث شده آبنبات چوبی نتواند نظر مخاطبین را به خود جلب کند فقط نداشتند میزانس های مناسب و فیلمنامه ای جذاب نیست. هر چند که موسیقی آریا عظیمی نژاد و تدوین مستانه مهاجر می خواهد یک تنه بار فیلم را به دوش خود بکشد امّا محتوای تکراری و عدم موفقیت در ارائه تصویر درست و ملموس از یک خانواده متوسط شهری و روابط و کشمشکش های بین نسل جوان و نسل گذشته این جامعه کار رابرای تماشای این فیلم تا به اتنها سخت تر می کند.
آبنبات چوبی فرحبخش واقعا یک آبنات چوبی است. آبنباتی که هیچ طعم و مزه ای ندارد .زمانی همین آبنبات ها مخاطبین زیادی را به سینماها می کشاند امّا اکنون دورانش به سر رسیده است و بی طعم و مزه بودنش مخاطب را عصبانی می کند.
«آخرین بار کی سحر را دیدی»؛ فرزاد موتمن
موتمن در آخرین اثرش دست روی داستانی پلیسی- جنایی گذاشته است و با طرح قصه ای معمایی، یک درام اجتماعی با تمی معمایی-جنایی خلق می کند که به بهانه آن بسیاری از معضلات و مشکلات اجتماعی محل بحث قرار می گیرد.
داستان فیلم از این قرار است که دختری به نام سحرکه از خانواده ای حاشیه نشین و سطح پایین در تهران است، یک شب به خانه بازنمی گردد. مادرش در پی او به کلانتری می رود و ناپدید شدن او را گزارش می دهد. در همان روز جسد دختری که مشخصاتش با مشخصات سحر شباهت دارد، پیدا می شود. پدر و مادر سحر برای شناسایی جسد فرا خوانده می شوند اما مشخص می شود که جنازه متعلق به فرد دیگری است. سرگرد سعیدکه مسئول پرونده دختر مقتول است، پرونده گم شدن سحر را نیز برعهده می گیردو همراه با پدر و مادر سحر به دنبال او می گردند و ...
فیلم شروع خوبی دارد و در سکانس های ابتدایی، داستان آرام و منطقی به پیش می رود تا مخاطب نیز به خوبی با داستان درگیر شود و همچون پلیس و پدر و مادر سحر، درگیر کشف حقیقت شود و در جستجوی سحر باشد. فیلم دو داستان را به صورت همزمان به پیش می برد. داستان گم شدن سحر و داستان کشته شدن یک دختر دیگر. داستان دوم برگرفته از یک حادثه تلخ واقعی است که چندی پیش در تهران اتفاق افتاد. این دو داستان در کنار هم روایت می شوند و در نقاطی به هم ربط پیدا می کنند.
از دیگر نکاتی که در فیلم اخیر موتمن به چشم می خورد، نمایش چهره مقتدر و خوبی از پلیس است. علیرغم اینکه پرویز اعتقاد چندانی به کارایی پلیس ندارد، اما سیر فیلم به سمتی هدایت می شود که در نهایت پلیس با توانایی و ذکاوت خود موفق به حل پرونده سحر و دختر مقتول دیگر می شود. بازی فریبرز عرب نیا در نقش کارآگاه پلیس، کنترل شده و خوب است.
اما موتمن در فیلمش در بیان همین حرف نیز با لکنت و پارادوکس مواجه است. مشخص نیست بر اساس چه استدلالی مخاطب بدون هیچ منطقی باید بپذیرد که زن جوان طلاق گرفته ای که هر روز با تیپی خاص از خانه بیرون می رود و نیمه شب با مردهای غریبه و ماشین جدید به خانه بر می گردد، زن خوبی است و کار بدی انجام نداده است و همه حرف های پشت سرش از نگاه عقب مانده جامعه نشات می گیرد و با این نگاه کارگردان، حتما این زن جوان دچار تعصبات خشک و سنتی خانواده و اطرافیانش شده است.
همچنین مواردی همچون اشاره پلیس به خطرات و آسیب زا بودن نرم افزارهای ارتباطی موبایلی همچون تلگرام، وایبر و لاین و هشدار به خانواده ها در خلال یکی از سکانس های فیلم بسیار سطحی و شعاری از کار درآمده است. در صورتیکه می شد به صورت بهتر و موثرتر و دور از شعارزدگی این کار را کرد. در مواردی هم کات های زیاد نماهای فیلم به یکدیگر و تدوین نامرتب صحنه های فیلم چشم مخاطب را می زند و باعث خستگی چشم وی می شود.
در کل فیلم آخرین بار کی سحر را دیدی؟ یک فیلم خوب و نسبتا موفق در کارنامه کارگردانی فرزاد موتمن به حساب می آید که با تدوین مجدد و منظم تر و همچنین حذف برخی از دیالوگ ها و سکانس ها و در نتیجه کوتاه تر شدن زمان می تواند ارتباط بیشتری با مخاطب برقرار کند
