شهریه‌های نجومی فقط برای یک سال در مدارس غیردولتی!

خبرنامه دانشجویان ایران: نظارت بر شهریه مدارس غیردولتی مدتهاست که می لنگد و مسئولان وزارت آموزش و پرورش چشمان خود را بر روی واقعیت های موجود بسته اند .دور از ذهن است که مسئولان آموزش و پرورش از شهریه‌های غیرمتعارف مدارس غیردولتی بی‌خبر باشند. در حالی که تنها با یک گزارشی میدانی از مدارس غیردولتی می‌توان از شهریه‌های بالای آن باخبر شد. آیا مسئولان آموزش و پرورش از واقعیت‌های شهریه‌ها بی‌خبرند یا «مصلحت نیست که از پرده برون افتد راز.»

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ باز تابستان آمد و بحث تکراری ثبت نام دانش آموزان در مدارس و باز هم بحث تکراری تخلف در ثبت نام. پروسه معیوب که با خط و نشان های آموزش و پرورش شروع می شود، ولی در نهایت آنچه مدیران و موسسان مدارس می خواهند، اتفاق می افتد!

در آن میان شاید زور آموزش و پرورش بر مدارس دولتی بچربد، اما قصه مدارس غیردولتی و غیرانتفاعی چیز دیگری است. مدارسی که برای خالی کردن جیب اولیای دانش آموزان از هیچ قانونی تبعیت نمی کنند. مدرسه هایی که اغلب برای خود دارای  امپراتوری، قدرت، نفوذ و اقتدار ویژه هستند و رگه هایی از خودسری نیز میانشان دیده می شود. این مدارس معمولا بر برند و کیفیت آموزشی خود مانورهای فراوانی می دهند و اگر شهریه های مازاد می گیرند نیز با اغراق درمورد کیفیت آموزشی شان توجیه اش می کنند.

این در حالی است که مرضیه گرد، معاون وزیر آموزش و پرورش گفته است: متأسفانه در سال های گذشته مبالغی تحت عناوین مختلف فعالیت های فوق برنامه از خانواده ها اخذ می شد ولی امسال فعالیت های فوق برنامه و شهریه ثابت تحت عنوان شهریه مصوب به صورت کلی در سایت آموزش و پرورش شهر تهران اعلام شده است و دیگر مدارس حق دریافت هزینه اضافه از خانواده ها را ندارند.

هر ساله آموزش و پرورش نرخی را به عنوان شهریه برای این دسته از مدارس تعیین و اعلام می کند که تخطی از این مبالغ تخلف محسوب شده و با متخلفان به شدت برخورد می شود. امسال وزارت آموزش و پرورش برای نخستین بار براساس هفت شاخص سطوح آموزشی و پرورشی، برنامه سال تحصیلی، فعالیت های فوق برنامه، فضای فیزیکی، تجهیزات و نرخ تورم اقدام به تعیین شهریه برای مدارس غیرانتفاعی کرده است!

براساس نرخ هایی که مجتبی زینی وند مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده حداقل شهریه دوره ابتدایی برای سال تحصیلی آینده 2 میلیون و 22 هزار تومان و حداکثر آن 5 میلیون و 595 هزار تومان است.

این شهریه برای دوره متوسطه اول حداقل 2 میلیون و 990 هزار تومان و حداکثر 6 میلیون و 856 هزار تومان است که این رقم برای دوره متوسطه دوم به 3 میلیون و 780 هزار تومان تا 8 میلیون 419 هزار تومان می رسد. والدین دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی نیز باید شهریه ای بین 4 میلیون و 527 هزار تومان تا 10 میلیون524  هزار تومان پرداخت کنند؛ که این رقم های مصوب آموزش و پرورش همگی با در نظر گرفتن ساعات فوق برنامه است.

اما سوال این است که آیا مدیران مدارس غیرانتفاعی به دریافت همین میزان شهریه از خانواده ها بسنده می کنند؟

قطعا پاسخ این سوال در بسیاری از موارد منفی است. چراکه براساس پرس و جوهای انجام شده از والدینی که فرزندان خود را در این دسته مدارس ثبت نام کرده اند با احتساب فوق برنامه های متعدد، هزینه های کلانی از 11 میلیون تومان برای دانش آموز کلاس اول ابتدایی تا 17 تا 20 میلیون برای دانش آموز دوره متوسطه پرداخت کرده اند.

البته این ارقام شامل مدارس غیرانتفاعی خاص نمی شود، مدارسی که دانش آموزان خود را به صورت کاملا گزینشی، به لحاظ مالی و سطح تحصیلی و فرهنگی خانواده انتخاب می کنند. در این مدارس که بیشتر در مناطق شمال شهر و پذیرای آقازاده هاست. شهریه این مدارس تا ساعت یک بعدازظهر چیزی نزدیک به 10 میلیون تومان است. اما مدرسه تا ساعت پنج بعد از ظهر برای بچه ها برنامه دارد. بعد از ساعت پنج هم استخر و زمین فوتبال و... که با این وجود رقمی حدود 40 میلیون تومان می افتد. البته بدون احتساب صبحانه و ناهار و عصرانه و سرویس و کارهای فوق برنامه و اردوهای علمی داخلی و خارجی است که اگر این هزینه ها را هم به آن اضافه کنیم، سالی 150 میلیون تومان هزینه تحصیل یک دانش آموز خاص می شود. این اتفاقاتی است که در مدارس تهران در حال وقوع است و مرجعی نیز با این روند برخورد نمی کند.

با تمام این تفاسیر این موضوع مورد سوال قرار می گیرد که در بسیاری از این مدارس که با آزمون های سخت بچه های تیزهوش را انتخاب می کنند و وقتی بهترین شرایط هوشی، خانوادگی و تربیتی برای رشد یک دانش آموز وجود دارد، دقیقا مدرسه  چه کار خاصی انجام می دهد؟

البته چند روز پیش مسعود ثقفی سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران گفته بود که طی 400 بازدید به عمل آمده با محوریت نحوه دریافت شهریه از مدارس، ۶۹ مورد تخلف در مدارس غیردولتی کشف و پرونده آنان به شورای نظارتی شهر تهران ارسال شده که  از این تعداد پرونده ۱۷ مدرسه برای رسیدگی به تخلفات محرز به مراجع قضایی ذیربط ارسال شده است.

به گفته ثقفی مجازات های قانونی شامل عزل مدیر، توقف فعالیت مدرسه از یک تا ۳ سال و استرداد وجوه مازاد بر شهریه مصوب است که در صورت محرز شدن شکایت واصله ظرف ۷۲ ساعت شهریه مازاد به خانواده ها باز گردانده خواهد شد.

با تمام این تفاسیر این موضوع مورد سوال قرار می گیرد که در بسیاری از این مدارس که با آزمون های سخت، بچه های تیزهوش را انتخاب می کنند و وقتی بهترین شرایط هوشی، خانوادگی و تربیتی برای رشد یک دانش آموز وجود دارد، دقیقا مدرسه چه کار خاصی انجام می دهد؟ و این دسته از دانش آموزان به هزینه های تحصیلشان سر به فلک می کشد، چه مهارت و توانایی خاصی برای زندگی آینده خود فرا می گیرند؟ این در حالیست که آخرین پژوهش ها نشان می دهد که مهم ترین عامل موفقیت مدارس پولی، گزینش بهترین دانش آموزان است نه اینکه خود سازمان مدرسه در این موفقیت نقشی داشته باشد.

هرچند به گفته رئیس سازمان مدارس غیردولتی، قانون تدوین الگوهای شهریه قدمتی بیش از 27 سال دارد، اما آن چه مشخص است، این است که این قانون یا از کارایی لازم برخوردار نبوده و نیازمند اصلاح است و یا این که اساسا اراده ای برای اجرای قانون از سوی مسئولان وجود ندارد. شاید هم فشارها از سوی منابع قدرت و ثروت و روابط خانوادگی باعث می شود که برخورد با اقدامات غیرقانونی این دسته از مدارس متخلف نادیده گرفته شود.

اشکال کار هر جایی که هست، در حال حاضر حدود یک میلیون و 300 هزار دانش آموز در حدود 13 هزار مدرسه غیردولتی مشغول به تحصیل هستند، این بدان معناست که اقتصاد یک میلیون و 300 هزار خانوار ایرانی دستخوش تصمیمات مدیران مدارس غیردولتی قرار می گیرد؛ تصمیمات خودسرانه ای که می تواند بسیاری از خانواده های ایرانی را با چالش روبرو کند.

در عین حال آموزش و پرورش از والدین خواست تا در صورت مشاهده تخلف در مدارس به هنگام پیش ثبت نام‌ها،‌ موارد را به ستادهای ثبت نام گزارش دهند.