سرنوشت هیات امنای دانشگاه آزاد و تعیین اعضای آن امروز به یکی از مهمترین مسائل تبدیل شده است. البته با تدبیر رهبر انقلاب و تعیین رئیس هیات موسس برای این دانشگاه، یکی از مسائلی که می توانست محل اختلاف مسئولین باشد، برطرف شد و حالا نوبت به انتخاب هیات امنا رسیده است.
خبرنامه دانشجویان ایران: نگاهی حقوقی به حکم اخیر مقام معظم رهبری در انتصاب رئیس هیئت مؤسس دانشگاه آزاد نشان می‌دهد که با توجه به سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، تعیین جایگزین امری لازم و ضروری بوده است.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ سرنوشت هیات امنای دانشگاه آزاد و تعیین اعضای آن امروز به یکی از مهمترین مسائل تبدیل شده است. البته با تدبیر رهبر انقلاب و تعیین رئیس هیات موسس برای این دانشگاه، یکی از مسائلی که می توانست محل اختلاف مسئولین باشد، برطرف شد و حالا نوبت به انتخاب هیات امنا رسیده است.
پیش از این، «خبرنامه دانشجویان ایران»، گزارشی مبسوط درباره سرنوشت کرسی هیات امنای دانشگاه آزاد منتشر نمود که در ادامه می توانید آن را بخوانید:
روزنامه جوان امروز دوشنبه به موضوع دانشگاه آزاد و تعیین ریاست هیئت مؤسس آن توسط رهبر انقلاب پرداخت و نوشت: نگاهی حقوقی به حکم اخیر مقام معظم رهبری در انتصاب رئیس هیئت مؤسس دانشگاه آزاد نشان می‌دهد که با توجه به سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، تعیین جایگزین امری لازم و ضروری بوده است.
با رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی و تهی شدن کرسی ریاست هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی، رهبر معظم انقلاب طی حکمی علی اکبر ولایتی را که از اعضای هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی است به عنوان رئیس این هیئت معرفی کردند. رهبر انقلاب در متن حکم به سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در چگونگی انتخاب رئیس هیئت مؤسس و ضرورت تسریع در انتخاب فرد عهده‌دار این مسئولیت اشاره داشتند. نگاهی به ماده 8 اساسنامه این دانشگاه نشان می‌دهد که هیئت مؤسس مرکب از 9 نفر شامل آقایان اکبر هاشمی‌رفسنجانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، عبدالله جاسبی، علی اکبر ولایتی، حسن حبیبی، سیدحسن خمینی، محسن قمی، حمید میرزاده و یکی از سران فتنه است و چنانچه اعضای هیئت مؤسس به علل مختلف مانند فوت، استعفا، بیماری، برکناری، ناتوانی یا هر علت دیگر به شش نفر کاهش یابد، هیئت مؤسس باید افراد جایگزین به تعداد مورد نیاز را ظرف مدت سه ماه برای عضویت در هیئت مؤسس به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد کند.
نگاهی به اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی
در حال حاضر با توجه به فوت حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی، سید عبدالکریم موسوی و حسن حبیبی و عدم حضور ایشان در هیئت موسس، اعضا به شش نفر کاهش یافته است، اما از سوی دیگر طبق تبصره 1 ماده 8 آمده است: «چنانچه هر یک از اعضای هیئت مؤسس در سه جلسه متوالی یا پنج جلسه غیر متوالی و به طور غیر موجه شرکت نکنند، مستعفی تلقی می‌شوند و طبق مفاد ماده فوق، جایگزین آنها تعیین می‌شود.»لذا با توجه به این تبصره و اینکه یکی از سران فتنه در جلسات هیئت مؤسس دانشگاه آزاد حضور نداشته و مستعفی به شمار می‌آید، در این حالت تعداد اعضای هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی به پنج نفر کاهش پیدا کرده است.
نکته قابل توجه دیگر این است که طبق ماده 2 آیین‌نامه داخلی دانشگاه آزاد اسلامی جلسات هیئت مؤسس با حضور دو سوم اعضا رسمیت می‌یابد و تصمیمات جلسه با اکثریت اعضای حاضر (حدّاقل چهار رأی مثبت) به تصویب خواهد رسید که در واقع اکنون به دلیل باقی ماندن تنها پنج نفر از اعضای هیئت مؤسس، این تعداد صلاحیت تشکیل جلسه برای تعیین رئیس هیئت مؤسس را نداشتند.
بر همین اساس است که مقام معظم رهبری با توجه به سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در چگونگی انتخاب رئیس هیئت مؤسس در این حالت و ضرورت تسریع در انتخاب فرد عهده‌دار این مسئولیت، با استفاده از اختیارات خود آقای علی اکبر ولایتی از اعضای هیئت مؤسس را به عنوان رئیس هیئت مؤسس منصوب کردند.
مهم‌تر آنکه تأکید داشتند با همکاری سایر اعضای محترم هیئت مؤسس و هیئت امنا و شورای عالی انقلاب فرهنگی در تکمیل اعضای هیئت مؤسس و هیئت امنا اقدام کنند.
حد نصاب لازم برای انتخاب رئیس هیئت مؤسس دانشگاه آزاد وجود نداشت
محمد مهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت‌وگو با جوان در رابطه با این انتصاب اظهار داشت: انتخاب جانشین هاشمی رفسنجانی در دانشگاه از سوی رهبر معظم انقلاب عین تیزهوشی است؛ چراکه خلأ موجود که به درستی مورد اشاره قرار گرفته است امکان اثر گذاری بر سایر مجموعه را داشت. این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: با توجه به اینکه حد نصاب لازم وجود نداشت، امکان انتخاب هیئت مؤسس نیز ممکن نبود و باید شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد می‌شد که طی شدن چنین فرایندی پروسه طولانی را می‌طلبید. اکنون نیز شورای عالی انقلاب فرهنگی باید هرچه سریع‌تر بتواند جایگزین‌های لازم را برای اعضای هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی انتخاب کند. وی همچنین انتخاب شخص ولایتی را به عنوان فردی با تجربه بسیار مناسب دانست و خاطر نشان کرد: دکتر ولایتی فردی با سوابق دانشگاهی درجه بالا است که بی‌شک باید منتظر روند شکوفایی خوبی در دانشگاه آزاد باشیم.
همچنین روحانی در گفت‌وگو با جوان چگونگی انتخاب رئیس هیئت مؤسس توسط رهبر معظم انقلاب را اینگونه تفسیر حقوقی کرد:«رهبری به عنوان بالاترین مقام رسمی کشور، اختیارات و وظایفی به منظور اعمال مستقیم قدرت دارد که اصل یکصد و دهم قانون اساسی به 11 مورد از مصادیق این اختیارات اشاره کرده است. از آنجا که قانون اساسی، ولایت مطلقه فقیه را پذیرفته و در چارچوب مقررات اسلامی برای او قائل به اختیارات مطلق شده است، نمی‌توان پذیرفت که اختیارات رهبری منحصر به مواردی است که در این اصل ذکر شده است، بلکه آنچه در این اصل آمده نمونه‌هایی از اختیارات ولی فقیه بوده و مسلماً بیان این موارد از باب حصر نیست. قانونگذار با حاکم قرار دادن اصول پنجم، و پنجاه و هفتم قانون اساسی بر اصل یکصد و دهم از احصای همه موارد اختیارات رهبری پرهیز کرده است. در واقع در تفسیر از دیدگاه قانون اساسی در مورد حدود ولایت فقیه نمی‌توان به گونه‌ای از اصل یکصد و دهم تفسیر کرد که اصل پنجاه و هفتم لغو و بیهوده به حساب آید.
یکی از مسئولیت‌های مورد اشاره در اصل یکصد و دهم این مورد است:
عزل و نصب و قبول استعفای برخی از مسئولان مهم:
- نصب، عزل و قبول استعفا:
الف- فقهای شورای نگهبان.
ب- عالی‌ترین مقام قوه قضائیه.
ج- رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
د- رئیس ستاد مشترک.
هـ- فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
و- فرماندهان عالی نیروهای نظامی و انتظامی.
با این مقدمات و با توجه به سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در چگونگی انتخاب رئیس هیئت مؤسس اقدام رهبر معظم انقلاب در تعیین جایگزین امری لازم و ضروری بوده است.
دانشگاه آزاد در آستانه تحول؟
اکنون با تفاسیر موجود به نظر می‌رسد که این انتصاب در کوتاه‌ترین زمان ممکن، با گره‌گشایی جای خالی‌ها در هیئت مؤسس این دانشگاه، ساختارهای تعریف شده انقلاب اسلامی در سطح آموزش عالی را سازنده‌تر و نظام‌مندتر کند و همچنین یکی از اصلی‌ترین مطالبات مقام معظم رهبری در راستای ترویج فرهنگ ناب اسلامی - انقلابی در دانشگاه‌ها را نیز فراهم کند؛ چراکه رزومه انقلابی و تجارب دانشگاهی در فرد مورد نظر و انتخاب شده توسط رهبر معظم انقلاب نشان می‌دهد شرایط هدفمند و انقلابی در انتظار مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی است.
امید است به زودی با حذف بسترهای سیاست‌زدگی که بعضاً سایه‌سار این دانشگاه بوده است، زمینه‌های شکل‌گیری برای تصمیمات صحیح و بنیادی همراه با ترویج فرهنگ اسلامی فراهم شود.
