چگونه «بدون دفاع از پایان‌نامه»، مدرک کارشناسی ارشد بگیریم؟

خبرنامه دانشجویان ایران: برای کسانی که فقط می‌خواهند تحصیلات خود را تا کارشناسی ارشد ادامه دهند و قصد ادامه تحصیل تا دکتری و پس آز آن را ندارند و همچنین دانشجویانی که فرصت یا مهارت پژوهش ندارند، یکی از بهترین مسیرهای پیشنهادی، تحصیل در رشته‌های آموزش محوری است که پایان نامه ندارد.

به گزارش خبرنگار صنفی – آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بر اساس ماده ۲۵ آیین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد، چنانچه دانشجویی تمام واحدهای آموزشی دوره را با میانگین کل حداقل ۱۴ گذرانده باشد ولی نتواند یا نخواهد از پایان نامه خود دفاع کند باید در مدت مجاز تحصیلی، معادل تعداد واحد پایان نامه و طبق نظر گروه آموزشی، واحد یا واحدهای درسی مرتبط را با رشته تحصیلی اخذ و با میانگین کل حداقل ۱۴ بگذراند تا در دوره مذکور به شیوه آموزشی دانش آموخته شود. نوع شیوه دانش آموختگی در دانشنامه قید می‌شود.

شاید دانشجویان و داوطلبانی باشند که بخواهند از کم و کیف ماجرا خبردار شوند و جزئیاتی از نحوه اخذ و شیوه تحصیل در رشته‌های اموزش محور و همچنین تعییر مسیر موافقت گروه با عدم ارائه و دفاع از پایان‌نامه را جویا شوند.

هرچند که می‌شود در رشته‌های آموزش محور حتی تا مقطع دکتری نیز ادامه تحصیل داد اما با توجه به اینکه در ابتدای پذیرش به عنوان دانشجوی دکتری، اساتید قبل از هر چیز میزان کارهای پژوهشی، مقالات و پروژه‌های دانشجویان را مورد بررسی قرار می‌دهند و درباره آن از داوطلبان سوال می‌کنند، پس عملا باید گفت شانس دانشجویان اموزش محور که سابقه پژوهش، پایان نامه، پروژه، تحقیق یا مواردی از ایندست را در کارنامه خود ندارند، عملا ناچیز است.

در حالی که ارزش و اعتبار مدارک روش آموزش محور (بدون پایان نامه) در دوره کارشناسی ارشد با روش آموزشی پژوهشی یکسان است، کسانی که به دنبال استفاده‌های غیر علمی از مدارک تحصیلی هستند مثل تاثیر در حقوق کارمندی یا ارتقا رتبه، سربازی، یا مواردی از این دست، دیگر نگران معضلی به نام پایان‌نامه و دفاع از آن نخواهند بود.

بر همین اساس دانشجویان پذیرفته شده در این روش نیز مانند سایر دانشجویان می‌توانند در آزمون دوره دکتری شرکت کنند و در صورت قبولی در این مقطع ادامه تحصیل دهند؛ بنابراین هیچ تفاوتی در نحوه ادامه تحصیل این دانشجویان با دانشجویان آموزشی پژوهشی کارشناسی ارشد وجود ندارد.

هرچند که در همان ابتدا مسئولین وزارت علوم امیدوار بودند که با افزایش دانشگاه‌های مجری پذیرش دانشجوی آموزش محور در کارشناسی ارشد بدون اینکه فشاری از نظر کیفیت به آموزش عالی بیاید ظرفیت لازم برای متقاضیان ورود به دوره‌های کارشناسی ارشد ایجاد شود اما در ادامه، مشکلاتی اعم از افزایش متقاضیان دکتری و در ادامه، مشکلات وسیع‌تری از قبیل اشتغال همین فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی دامن‌گیر کشور شده است و تا جایی که محمدحسین امید، معاون وزیر علوم و رئیس دانشگاه علمی کاربردی، روز گذشته اعلام کرد که 50 هزار فارغ‌التحصیل دکتری داریم و مردم بدانند که دیگر مدرک به درد نمی‌خورد! (اینجــــا)

در این میان، سوال مهمی که ذهن بسیاری از داوطلبان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی را درگیر به خود کرده است، آینده تحصیلی و شغلی آنهاست که در حاله‌ای از ابهام فرورفته است.

در مجموع می‌شود رشته‌های بدون پایان‌نامه را مسیر هموارتری برای رسیدن به قله تحصیلات تکمیلی دانست هرچند بدون پژوهش و پایان‌نام، رشد علمی در کشور، تکان خاصی نخواهد خورد ولی حداقل به کار کسانی که به دنبال استفاده ابزاری از مدرک تحصیلی خود هستند، می‌آید.