به گزارش خبرنامه دانشجویان ایران به نقل از ایسنا، دکتر محمدحسین امید در نشست خبری که امروز در وزارت علوم برگزار شد، گزارشی از مهمترین عملکرد این وزارتخانه در سال 95 و همچنین مهمترین برنامه‌های سال 96 ارائه داد و افزود: اعتبار تعمیرات اساسی دانشگاه‌ها در تابستان سال گذشته به دلیل کمبود منابع دولت تخصیص نیافت. اگرچه دولت تخصیص‌های وزارت علوم را ویژه می‌دید؛ اما این اعتبارات به دلیل کمبود منابع مالی در زمان مقرر محقق نشد.
وی در ادامه تصریح کرد: خوشبختانه در اواخر سال 95 سه اتفاق بسیار مهم و مثبت در وزارت علوم رخ داد. یکی از اتفاقات این بود که دانشگاه‌ها با مقداری کسری بودجه و بدهی‌هایی که به سال‌های 91 و 92 مربوط می‌شد، مواجه بودند. در واقع این بدهی‌ها به سال‌های بعد موکول شد. وزارت علوم پیگیری‌های زیادی برای جبران بخشی از این کسری بودجه در سال گذشته انجام داد؛ اما اتفاق خوبی که رخ داد، این بود که تقریباً اواخر دی‌ماه موفق شدیم اعتبارات مربوط به تعمیرات اساسی دانشگاه‌ها را به صورت صددرصدی دریافت کنیم.
سرپرست معاونت اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم خاطرنشان کرد: میزان اعتبارات تعمیرات اساسی دانشگاه‌ها که دی‌ماه سال گذشته دریافت شد، بالغ بر 600 میلیارد تومان بود؛ خوشبختانه این میزان توانست بسیاری از بدهی‌های دانشگاه‌ها را تسویه کند.
دکتر امید ادامه داد: اقدام مثبت دیگری که اواخر روزهای اسفند سال گذشته صورت گرفت، مربوط به تخصیص‌های جاری وزارت علوم می‌شود. در واقع ما در سال 91 تخصیص‌های زیر 80 درصد را داشتیم. این میزان در سال 92 حدود 93 درصد بود. اما به طور کلی کمترین تخصیص به سال 91 و بیشترین تخصیص به سال 93 با حدود 96 درصد مربوط می‌شود. اما در سال 95 این تخصیص‌ها به 99.2 درصد به نوعی به صددرصد افزایش یافت.
به گفته وی، برنامه پنجم توسعه عملاً 6 سال به طور انجامید، اما وزارت علوم در این 6 سال هیچ‌گاه تخصیص‌های بالای 97 درصد نداشته است. اما در سال گذشته افزایش قابل توجهی در میزان تخصیص‌ها صورت گرفت؛ به طوری که این مبالغ در مراکزی بالای صددرصد رسیده است و برخی از دانشگاه‌ها نیز که مشکلاتی از نظر بودجه داشتند، با تایید سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور تخصیص‌های صددرصدی دریافت کردند.
سرپرست معاونت اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم ادامه داد: اقدام سومی که اواخر سال گذشته در حوزه وزارت علوم اتفاق افتاد، این بود که از سال 90 تا 91 دانشگاه‌ها همواره کسری بودجه داشتند که ما این موضوع را به روش‌های گوناگون در وزارت علوم پیگیری می‌کردیم، به طوری که اواخر هر سال کمکی از طرف دولت در این زمینه انجام می‌شد و دولت در اواخر تابستان سال گذشته مصوب کرد از محل تبصره 36 قانون اصلاح بودجه سال 95 یعنی از محل انتشار اوراق صکوک اجاره رقمی را به منظور جبران کسری بودجه دانشگاه‌ها اختصاص بدهند. خوشبختانه این مبلغ 1000 میلیارد تومان مصوب شد؛ البته نهایی کردن موضوع زمان زیادی را نیاز داشت، چراکه باید اسنادی را مهیا می‌کردیم تا بتوانیم این اعتبار را دریافت کنیم. با وجود اینکه اسناد بسیاری از دانشگاه‌ها آماده نشده بود، اما از 12 دانشگاهی که کمک کردند اسناد یکی از این دانشگاه‌ها قابل قبول واقع شد. کار انتشار این اوراق نیز در روزهای آخر اسفند سال گذشته صورت گرفت.
دکتر امید تاکید کرد: بر اساس قانون فوق حدود 400 میلیارد تومان انتشار اوراق صکوک در اختیار وزارت علوم قرار گرفت که 250 میلیارد تومان آن را به صورت نقدی دریافت و بین دانشگاه‌ها توزیع کردیم و 150 میلیارد تومان آن نیز به صورت اوراق داده خواهد شد که این اوراق نیز اواخر تیرماه جاری نقد می‌شود. بنابراین دانشگاه‌های کشور برخلاف سال‌های گذشته سال جدید خود را بدون نگرانی و بدهی شروع خواهند کرد.
وی افزود: تاکنون 400 میلیارد تومان از 1000 میلیارد فوق به وزارت علوم اختصاص یافته است و بخشی از این اعتبارات نیز به طرح‌های 50 درصدی این وزارتخانه تعلق گرفته، چراکه یکی از سیاست‌های ما افزایش وقف علمی است و ما امروز در بیش از 63 دانشگاه دارای بنیاد خیرین هستیم، اما این میزان در گذشته کمتر از 10 دانشگاه بود. بنابراین بسیاری از خیرین برای دانشگاه‌ها کارهای بزرگی را انجام داده‌اند. وزارت علوم نیز موظف است 50 درصد از هزینه‌های آن را محقق کند.
دکتر امید اظهار کرد: بدهی طرح‌های 50 درصدی وزارت علوم در حال حاضر برای سال 94 به قبل صفر شده و بخشی از بدهی‌های سال 95 نیز محقق شده است. به طور کلی وزارت علوم نزدیک به 50 میلیارد تومان اعتبار برای طرح‌های 50 درصدی خود اختصاص داده است و این امر موجب شده پروژه‌های فرهنگی نیمه‌کاره سال‌های گذشته مجدداً راه‌اندازی شود.
به گفته وی، خوشبختانه در سال 96 بیش از 30 میلیارد تومان اعتبار برای طرح‌های 50 درصدی خیرین از سوی وزارت علوم پیش‌بینی شده است.
سرپرست معاونت اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر در طول 2 برنامه چهارم و پنجم توسعه بدهی‌های دانشگاه‌ها به شهرداری‌ها پرداخت نشده بود، چراکه دانشگاه‌ها تا قبل از این دو برنامه از پرداخت عوارض به شهرداری‌ها در جریان نوسازی ساختمان‌های خود معاف بودند؛ اما در این برنامه‌ها موظف به پرداخت عوارض شدند. خوشبختانه از محل اعتباری که از تبصره 36 به وزارت علوم پیش‌بینی شده بود، 250 میلیارد تومان برای پرداخت عوارض به شهرداری‌ها از طریق استانداری‌های سراسر کشور در نظر گرفتیم.
دکتر امید تاکید کرد: باقیمانده عدد اعتبار از 1000 میلیارد تومان را که مصوب شد، در سال 96 دریافت خواهیم کرد که باقیمانده این اعتبارات را فقط برای پروژه‌های عمرانی صرف خواهیم کرد و برای هزینه‌های جاری خود از این مبلغ استفاده نمی‌کنیم؛ چراکه ما در سال‌های اخیر برای پروژه‌های عمرانی خود بودجه مشخصی نداشتیم و آنچه که در حال حاضر پرداخت شده، حدود 11 درصد بوده است.
وی از رشد بودجه سال جاری وزارت علوم تا 19 درصد خبر داد و گفت: سال‌های گذشته این وزارتخانه حدود 13 درصد رشد در بودجه خود را شاهد می‌شد، اما در سال 95 اتفاق خوبی برای بودجه 96 افتاد. در واقع با کمکی که از سوی مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، میانگین 13 درصدی بودجه به 19 درصد افزایش یافت.
سرپرست معاونت اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم ادامه داد: در کنار افزایشی که برای بودجه 96 وزارت علوم اتفاق افتاد، سه ردیف متمرکز نیز در سال 96 برای دانشگاه‌ها پیش‌بینی شده است؛ در واقع ما در سال 92 ردیف متمرکز برای استخدام‌های اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها داشتیم که این ردیف در سال 93 حذف شد، اما در سال 96 مجدداً ردیف فوق در وزارتخانه احیاء شد، به طوری که دانشگاه‌ها برای جذب اعضای هیات علمی خود دچار مشکلی نخواهند شد.
دکتر امید از اختصاص حدود 35 میلیارد تومان بودجه برای مدیریت سبز در دانشگاه‌ها خبر داد و گفت: در واقع مدیریت سبز برای اولین بار طی سال‌های اخیر در دانشگاه‌ها وارد شده است، به طوری که در بهمن‌ماه سال گذشته اولین پروژه زمین‌گرمایی را در دانشگاه یزد افتتاح کردیم و بر اساس توافقی که با وزارت نیرو انجام دادیم، دانشگاه‌ها توانستند اکوپارک (مجموعه‌هایی که ترکیبی از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر در آنها اتفاق خواهد افتاد) را در اختیار داشته باشند. به طور کلی برای اولین بار در سال 96 ردیف بودجه مشخصی برای حمایت از طرح‌های مدیریت سبز دانشگاه‌ها در نظر گرفته شده است.
وی همچنین به مهمترین برنامه‌های وزارت علوم در سال جاری اشاره کرد و گفت: یکی از برنامه‌های ما تداوم برنامه‌های قبل در ارتباط با برنامه آی‌تی است. به طوری که سال 96 را سال «حکمرانی داده‌ها» نامگذاری کرده‌ایم و ما در سال 95 سامانه‌هایی را راه‌اندازی کردیم که اطلاعات مورد نیاز آموزش عالی کشور به صورت آنلاین در اختیار سازمان‌ها و دانشجویان این وزارتخانه قرار خواهد گرفت و همچنین بر این اساس می‌توانیم پاسخ استعلامات را به صورت آنلاین جواب دهیم. در واقع این اطلاعات در همه حوزه‌های آموزشی، دانشجویی و پژوهشی ارائه خواهد شد. ضمن اینکه یک سامانه کلی‌تر نیز طراحی خواهد شد که این اطلاعات در آن تجمیع می‌شود و بر اساس این امکان هر فردی که وارد آموزش عالی کشور شود، دارای یک آی‌دی خواهد شد که این آدی‌دی همانند شناسنامه‌ای تا پایان عمر در اختیار آنها قرار می‌گیرد.
دکتر امید یادآور شد: آیین‌نامه‌هایی مربوط به سامانه‌های فوق به زودی تدوین و ابلاغ خواهد شد و دسترسی به این سامانه‌ها و داده‌ها در چارچوب مقرراتی خواهد بود. کسانی که می‌توانند این داده‌ها را منتشر کنند، بر اساس این آیین‌نامه مشخص خواهند شد.
سرپرست معاونت اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم به نحوه توزیع اعتبارات دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: از سال 93 بودجه دانشگاه‌ها بر اساس برنامه‌ها توزیع می‌شد. در سال 94 معیار توزیع برنامه‌ها سرانه کیفی بود؛ اما در سال 95 فعالیت‌های پژوهشی و غیره را ملاک توزیع اعتبار قرار دادیم. اما بودجه 96 بر اساس مدل سرانه‌ای که عملکردی است، تنظیم شد. اگرچه نکته‌ای که وجود دارد این است که اطلاعاتی که وارد این مدل می‌شد آنلاین نبود، اما با استقرار سامانه‌های فوق در دانشگاه‌ها این اطلاعات آنلاین خواهد بود و سامانه‌های متمرکز وزارت علوم با سامانه‌هایی مستقر در دانشگاه‌ها وصل خواهند شد. بر این اساس پایش اطلاعاتی در آموزش عالی به وجود می‌آید که بتوانیم بودجه سال 97 دانشگاه‌ها را به طور دقیق بر اساس این سامانه‌ها تنظیم کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در سال 95 سامانه بی‌آی یا هوش سازمانی در حوزه مالی وزارت علوم نیز راه‌اندازی شده است. بر اساس این سامانه‌ها تمامی کارهای مالی به صورت اینترنتی انجام می‌گیرد. همچنین این سامانه‌ها را در دانشگاه‌ها نیز مستقر خواهیم کرد تا مدیریت دانشگاه‌ها به اطلاعات حوزه مالی و اداری دسترسی داشته باشد.
دکتر امید به برنامه‌های وزارت علوم در حوزه عمرانی دانشگاه‌ها نیز اشاره کرد و گفت: متاسفانه تاکنون برنامه مشخصی در حوزه معماری فضاهای عمرانی، پارکی و غیره دانشگاه‌ها وجود نداشته؛ اما برای معماری دانشگاه‌ها طرحی را در سال 94 طراحی کردیم که این طرح در سال 95 اجرایی شد. بنابراین معماری فضاهای دانشگاهی و پژوهشگاه‌ها بر اساس چارچوب و استانداردهای مشخص صورت می‌گیرد و از سامانه نظارت در طرح‌های عمرانی وزارت علوم نیز در سال جدید رونمایی خواهیم کرد.
سرپرست معاونت اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم با تاکید بر اینکه بودجه 97 دانشگاه‌های کشور بر اساس عملکرد آنها توزیع خواهد شد، افزود: بودجه‌ریزی عملکردی در وزارت علوم اولین بار است که اتفاق می‌افتد. در واقع ما بودجه‌ریزی سرانه‌ای را تجربه کردیم؛ اما نظام بودجه‌ریزی بر اساس عملکرد اقدام جدیدی محسوب می‌شود و برنامه ما این است که این اقدام به صورت پایلوت در چند دانشگاه و پژوهشگاه اتفاق بیفتد.
وی همچنین اصلاح ساختار وزارت علوم را از دیگر اقدامات مثبت این وزارتخانه در سال گذشته توصیف کرد و گفت: این برنامه اواخر سال 95 انجام شد؛ اما در سال جاری عملیاتی می‌شود که در ساختار جدید این وزارتخانه چابکسازی و سیاست‌های آموزش عالی رعایت شده است.
دکتر امید خاطرنشان کرد: وزارت علوم در حوزه رفاهی برنامه‌هایی را برای اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها در نظر گرفته است که این برنامه‌ها در آینده ابلاغ خواهد شد.
سرپرست معاونت اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم در پایان به سهم دانشگاه‌ها برای جبران هزینه‌های جاری از منابع داخلی خود اشاره کرد و گفت: سهم دانشگاه‌ها برای جبران هزینه‌های جاری از منابع داخلی خود در ابتدای برنامه پنجم 23 درصد بود و حدود 80 درصد آن توسط دولت تامین می‌شد؛ اما در پایان برنامه پنجم توسعه این عدد به بیش از 35 درصد رسیده است. در واقع رشد 15 درصد را در این زمینه شاهد بودیم و هدف‌گذاری ما در برنامه ششم توسعه رسیدن به 50 درصد است.
