نقدی بر عملکرد بسیج جامعه پزشکی

خبرنامه دانشجویان ایران: حسین مروتی// رهبر معظم انقلاب می فرمایند: «بسیج به معنی حضور و آمادگی در همان نقطه‌ای است که اسلام و قرآن و امام زمان (ارواحناه فداه) و این انقلاب مقدس به آن نیازمند است» رصد فعالیت های بسیج جامعه پزشکی نشان می دهد که این سازمان عملکرد قابل دفاعی نداشته و آنجایی که باید حضور داشته باشد، نیست. مختصری از شواهد این مسئله را مورد بررسی قرار می دهیم.

طرح تحول سلامت: این طرح که از ابتدا با ایرادات مهمی در طراحی، اجرایی شد، اکنون با مشکلات بسیار بزرگی دست به گریبان است. طبق گفته ی سخنگوی وزارت بهداشت در دی ماه گذشته، حجم مطالبات وزارت بهداشت از بیمه ها در سال ۹۴ و ۹۵، بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است. (1) مسئله ای که بیمه ها را در معرض ورشکستگی قرار داده و امکان ادامه یافتن طرح تحول سلامت را با تردیدهای جدی مواجه کرده است. جالب این که این حجم انبوه بدهی در حالی به بار آمده که در فاصله ی سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵، بودجه وزارت بهداشت سه برابر شده و از حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان به ۴۸ هزار میلیارد تومان رسیده است.

زمانی که طرح تحول به عنوان مهمترین طرح عمومی دولت روحانی کلید خورد، تمام امیدهای دولت به رفع تحریم ها در دوران موسوم به پسابرجام بود و چه بسا همین امیدواری کاذب نیز باعث شد که در گام سوم این طرح، ناگاه تعرفه های پزشکی 187 درصد افزایش پیدا کند! زیرمیزی به رومیزی تبدیل شود و طرح تحول، نزد عموم به «طرح تحول جیب پزشکان» ملقب شود.

وزیر بهداشت نیز که زمانی می گفت: «به هیچ وجه نباید نگران اعتبارات حوزه سلامت باشیم! زیرا اخیرا دستور شخص ریاست جمهوری در جلسه شورای اقتصاد این بود که قبل از واریز یارانه ها به حساب خانوار، اعتبارات سلامت واریز شود» (2) اکنون که از برجام «تقریبا هیچ» عاید کشور شده است، به این نتیجه رسیده که این طرح بزرگ به منابع مالی پایدار نیاز دارد! (3) البته از منظر ایشان این طرح به منابع پایدار نیاز دارد، ولی به اصلاح نیاز ندارد؛ هرچند اگر گروهی از پزشک ها به لطف این طرح، به صورت ماهانه، کارانه ی نجومی چندصد میلیونی بگیرند.

حال مختصرا رویکرد بسیج جامعه پزشکی، نسبت به مهمترین طرح وزارت بهداشت دولت یازدهم، را بررسی می کنیم و بدین منظور برخی از اظهارات رئیس این سازمان را از نظر می گذرانیم:
دکتر رئیس زاده: وزیر بهداشت فرد مظلومی است که کار بزرگی را کلید زده است. بنابراین، بسیج از هجمه‌ها به هاشمی انتقاد دارد و گروه‌های پزشکی را به آرامش دعوت می‌کند! جامعه پزشکی و اصحاب نقد در صورت انتقاد به روش اجرای طرح تحول سلامت و تصمیمات وزارت بهداشت؛ بهتر است این نقدها را در فضای کارشناسی مطرح کنند و به فضای عمومی و رسانه نکشند!

رئیس زاده در ادامه درباره بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی در نقد طرح‌ تحول می گوید: نقدهای اینگونه تشکل‌ها که از دلسوزی و مطالبه‌گری است، باعث خوشحالی است، ولی مسلماً نظر بسیج جامعه پزشکی کشور با بسیج دانشگاه‌ها «یک نظر» نخواهد بود. زیرا ما اگر نظری داشته باشیم به صورت رسمی اعلام می‌کنیم. کما اینکه نقدهای جدی هم به روش اجرای طرح‌های سلامت توسط وزارت بهداشت داریم، ولی در فضای کارشناسی و فنی عنوان می‌کنیم و این مباحث را به رسانه‌ها نمی‌کشیم. (4)

رئیس زاده: کلیات طرح تحول نظام سلامت به ویژه مرحله سوم آن (افزایش 187 درصدی تعرفه های پزشکی) مورد حمایت همه جانبه بسیج جامعه پزشکی کشور است! ... مشکلات طرح تحول نظام پزشکی کشور از سوی سازمان بسیج جامعه پزشکی به صورت کارشناسی شده و به دور از هیاهو و جنجال های رسانه ای در دستور کار این سازمان قرار دارد. (5)

رئیس‌زاده: اصلاح تعرفه‌ها (افزایش 187 درصدی تعرفه های پزشکی در یک مرحله) و همچنین اصلاح نسبی خدمات، 20 تا 25 سال بود که تغییر نکرده بود. این موضوع گام بزرگی است که توسط اجرای طرح تحول محقق شد. (6)

اما آقای رئیس زاده که اصرار دارد نقدها به عملکرد وزارت بهداشت در موضوع طرح تحول رسانه ای نشود، چرا از این طرح علنا و در رسانه ها حمایت می کند؟ چرا ایشان بابت برخورد قوه قضائیه با یک پزشک در شهرستان نورآباد ممسنی، خطاب به رئیس قوه قضائیه نامه ی سرگشاده می نویسد، (7) ولی وقتی پای منافع ناحق صنفی در میان است، یا انتقادی نمی کند و یا به دور از «هیاهوی رسانه ای» انتقاد می کند؟ ایشان که به نیابت از کل بسیج جامعه پزشکی به صورت ویژه از مرحله سوم طرح تحول حمایت می کند، چرا در قبال ماجرای کشیدن بخیه ی کودک اصفهانی، که عواطف میلیون ها نفر از مردم را خدشه دار کرده موضعی نمی گیرد؟ چرا ایشان بابت «آنچه توهین مهرجویی به جامعه ی پزشکی خوانده می شود» موضع علنی می گیرد، (8) ولی در قبال حقوق نجومی مدیران وزارت بهداشت و کارانه های چندصد میلیونی پزشکان سکوت اختیار می کند؟ احیانا سازمان بسیج جامعه پزشکی وظیفه ای در قبال عدالت ندارد و صرفا باید در دفاع از صنف پزشکی احساس وظیفه کرده، ورود نماید؟! تا چه زمانی باید حقوق پرستار، پیراپزشک، ماما، بهورز و دیگر اقشار مشغول به کار در وزارت بهداشت، پامال قدرت صنفی پزشکان شود؟

از سوی دیگر واقعا جای سوال دارد که وقتی دکتر علی نوبخت -رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی- که برادر سخنگوی دولت نیز هست، علیه فساد در اجرای طرح تحول سلامت و حقوق‌های نجومی برخی پزشکان موضع رسانه ای می گیرد، چرا صدایی از رئیس بسیج جامعه پزشکی بلند نمی شود؟ چرا دکتر پزشکیان که همسوی دولت است، با آزادگی از این طرح انتقاد می کند، ولی بسیج جامعه پزشکی هیچ واکنشی به این طرح خسارتزا نشان نمی دهد؟ آیا علت این سکوت، جز این است که مسئولین این سازمان، از بی عدالتی های صورت گرفته به نفع پزشکان، راضی؛ بلکه خرسند هستند؟!

به هر حال بسیج جامعه پزشکی اگر می خواهد پاره ای از بسیج مستضعفین باشد، باید مقابل حقوق و کارانه های نجومی مستکبرین که رهبر معظم انقلاب آن را «هجوم به ارزش ها» دانستند، بایستد، نه این که در قبالشان سکوت کرده و تأییدشان نیز بکند.

حضرت امام خمینی(ره) نیز در آخرین پیامشان خطاب به بسیجیان، مبارزه با «پول پرستی» را از اهداف بسیج و بسیجی دانسته اند؛ حال مدعیان بسیجی بودن در جامعه ی پزشکی باید بگویند در این راستا چه کرده اند؟

البته سوء عملکرد این سازمان، صرفا محدود به موضوع مهم و حیاتی طرح تحول نمی شود، بلکه در موضوعات متعدد دیگر به خصوص بحث جمعیت نیز می توان همین معضل را مشاهده کرد. بحثی که از تفصیل آن می گذریم و تنها یک شاهد برای آن می آوریم.

اکنون برای دلسوزان موضوع بحران جمعیت به وضوح آشکار شده که بزرگترین سد در مقابل اجرای سیاست های جمعیتی توسط وزارت بهداشت، عناد مسئولین دفتر سلامت جمعیت این وزارت نسبت به این سیاست ها است. به گونه ای که همچنان دستورالعمل های متعدد ضدجمعیتی این دفتر در سرتاسر کشور در حال اجرا می باشد. (برای اطلاع از تفصیل این موضوع ر.ک: «مستضعفان؛ ولی نعمت هایی که نباید باشند!» و «سه بچه خط قرمز وزارت بهداشت/ شواهدی بیشتر از برنامه ی دولت برای تحدید نسل مستضعفین»)(اینجــا و اینجــا)

حال جالب است بدانیم که بسیج جامعه پزشکی برای سخنرانی در «همایش سلامت جمعیت و خانواده» از مسئولین همین دفتر دعوت کرده: دکتر محمد اسلامی -معاون فنی دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت- و دکتر مطلق؛ مدیر کل این دفتر. (9) اینجاست که دیگر باید فاتحه بصیرت در این سازمان را خواند.

دکتر اسلامی نفر چهارم از سمت راست در «همایش سلامت جمعیت و خانواده»، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مورخ 95/11/10

دکتر اسلامی و هولکی اوز –نماینده پیشین صندوق جمعیت سازمان ملل- در بازدید از یک عمل وازکتومی در مرکز بهداشت نور سعادت، یک ماه بعد از سخن مقام معظم رهبری که فرمودند: "هر اقدام و تدبیری که می خواهد برای متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد، بعد از صد و پنجاه میلیون انجام بگیرد."

نهایتا باید گفت که بسیج جامعه پزشکی اگر می خواهد مانند بسیج دانشجویی، مصداق بسیج تلقی شود، لشکر مخلص خدا، شجره طیبه و مدرسه عشق باشد، باید ورای ارتباطات و منافع و ترس از سرزنش ها، جانب حق را بگیرد و انقلابی عمل کند. امری که امیدواریم پس از این نقد دلسوزانه اجرایی شود.

پی نوشت: احتمالا بعد از انتشار این مطلب بیانیه ای صادر می شود و در آن نوشته می شود که: «پزشکان ایرانی، وظیفه‌شناسی خود را در دوران دفاع مقدس اثبات کرده‌اند و نباید به پزشکان بسیجی توهین کرد» اما مقصود مطلب فوق، عمدتا نقد به مدیریت این سازمان است و نمی توان منکر زحمات قابل ستایش بدنه ی دلسوز این سازمان شد. بابت خدمات دوران شکوهمند دفاع مقدس نیز باید گفت: همانگونه که برای فرد، ملاک، حالی فعلی اوست، برای یک قشر و صنف نیز، ملاک حالی فعلی آن قشر یا صنف است.

آیا پزشکان محترم دوست دارند در یک نظرسنجی عمومی، حال فعلیِ صنفشان را از مردم بپرسیم؟!

منابع:

1- mehrnews.com/news/3872711/
2- bmtehran.ir/newsview.aspx?id=782
3- mehrnews.com/news/3937059/
4- behdasht.gov.ir/?siteid=1&siteid=1&pageid=127&newsview=116707
5- irna.ir/fa/News/81417066/
6- farsnews.com/13941030000995
7- salamatnews.com/news/156332/
8- farsnews.com/newstext.php?nn=13950423000713
9-basijmed.ir/story/26873/