برای ما که در حوزه فرهنگ و هنر و بویژه شعر فعالیت می‌کنیم نیز، این موضوع به دغدغه‌ای تبدیل شد تا ببینیم کجا باید آتش به اختیار باشیم؟ اما در فضای شعر تاکنون چند اقدام مهم و تاثیرگذار «آتش به اختیار» انجام شده که یکی از آنها جمعی از شاعران هستند که چند سالی است با مشاهده وضعیت شعر در وزارت ارشاد و همچنین با دغدغه ارتقای شعر کشور، بهانه‌ها و سستی‌ها را کنار زده‌اند و با انگیزه جهادی پا به عرصه فعالیت گذاشته‌اند. این موسسه که این روزها با نام «شهرستان ادب» به شهرت رسیده است با دغدغه‌های چند شاعر انقلابی و غالبا جوان به‌وجود آمده است و در ۲ حوزه شعر و داستان فعالیت می‌کند.
مؤسسه فرهنگی- هنری «شهرستان ادب» سال ۸۹ به همت گروهی از شاعران و داستان‌نویسان نخبه کشور تأسیس شد. این موسسه در مدت کوتاه فعالیت خود، توانسته است به عنوان پایگاهی برای تولید متن و تربیت استعدادهای جوان شعر کشور در حوزه ادبیات متعهد به جایگاه قابل توجهی دست یابد، جایگاهی که دستگاه‌های دولتی و نیمه‌دولتی با صرف بودجه‌های آنچنانی، به خدمت گرفتن نیروهای بیشتر و قدمت زمانی نتوانسته‌اند به آن دست یابند.
شهرستان ادب از سال ۹۰ دوره «آفتابگردان‌ها» را با هدف پرورش نخبگان شعری آغاز کرده و در طول این سال‌ها که چند دوره از آن برگزار شده توانسته است شعرای ممتازی را بپرورد و به ادبیات کشور معرفی کند که بسیاری از آنها امروز صاحب کتاب و کرسی در ادبیات کشورند.
از آنجا که غالب همکاران مؤسسه خود شاعرند، دغدغه‌های مشترکی برای فعالیت در حوزه شعر انقلاب اسلامی وجود دارد که موجب تقویت کار در گروه شعر می‌شود. شیوه کار در این‌باره ابتکاری بوده است که برای نخستین‌بار از سوی این موسسه به کار گرفته شده و هرچند در مقیاسی کوچک‌تر امروز برخی نهادها از آن گرته‌برداری کرده‌اند.
هر سال اواخر تابستان با اعلام فراخوان عمومی، موسسه از شاعران جوان ۲۵-۱۴ ساله دعوت می‌کند در صورتی که مایل به حضور در دوره هستند آثارشان را به موسسه ارسال کنند. کارشناسان دفتر شعر پس از بررسی آثار و استعدادسنجی، هر سال از بین آثار رسیده حدود ۱۶۰ شاعر را به دوره دعوت می‌کنند.
دفتر شعر شهرستان ادب اکنون در ششمین سال فعالیت، کانون گرمی برای تربیت و حمایت از شاعران جوان و بسترساز ارتباط آنها با شاعران پیشکسوت برای استفاده از راهنمایی‌های ایشان شده است. این دفتر و گروه شاعران آن علاوه بر برگزاری مستمر برنامه‌های آموزشی، به رصد فضای ادبی کشور، برگزاری نشست‌های تخصصی شعر، برگزاری دوره‌های آموزشی [شامل اردوها، نقد مکتوب و تلفنی و ارائه بسته‌های آموزشی]، جلسات هفتگی نقد و خوانش شعر و نقد کتاب و دیدار با بزرگان شعر انقلاب و نشر کتاب‌های شعر یا در حوزه شعر می‌پردازد.
شهرستان ادب همچنین نخستین مدرسه رمان نویسی را در کشور با هدف تربیت رمان‌نویسان جوان کشور تاسیس کرده است. مدرسه رمان شهرستان ادب با بهره‌گیری از تجارب ارزشمند استادان مختلف و در قالب طرحی جدید، سال ۹۳ افتتاح شد. گفتنی است سابقه کاری، استعداد نویسندگی، مقبولیت داستانی طرح ارائه شده و داشتن ایده‌های نو از جمله شاخص‌های مهم در پذیرش هنرجویان هر دوره است.
برنامه‌های طراحی شده برای هنرجویان مدرسه رمان عبارت است از: جلسات مشاوره به صورت هفتگی، کلاس‌های مجازی، نقد و بررسی بخش‌های نگارش یافته، کارگاه‌های آموزشی، سفرهای تحقیقاتی (از جمله بازدید از مناطق عملیاتی دفاع‌مقدس در خوزستان برای نویسندگان رمان‌های با موضوع دفاع مقدس) و گردهمایی‌های عمومی هنرجویان و استادان (ماهانه یک بار).
یکی دیگر از فعالیت‌های دفتر داستان، برگزاری جلسات مدون داستان کوتاه با حضور استاد مجید قیصری است. در این جلسات ضمن نقد و بررسی آثار نویسندگان جوان ظرایف و دقایق آثار چهره‌های برجسته ادبیات داستانی در عرصه جهانی و ملی بررسی و تحلیل می‌شود. دفتر داستان ضمن برگزاری منظم این جلسات، به صورت دوره‌ای جلساتی با حضور استادان برجسته ادبیات داستانی برای شناخت جهان رمان برگزار می‌کند.
راه‌اندازی گروه‌های شعر و داستان در مؤسسه کم‌کم این نیاز را به‌وجود آورد تا شهرستان ادبی‌ها جای خالی یک دفتر انتشاراتی برای شاعران و نویسندگان جوان انقلاب را بیش از پیش احساس کنند و با ایجاد انتشارات شهرستان ادب این خلأ را نیز پر کنند. انتشارات شهرستان ادب در کنار آثار بزرگان ادبیات امروز به انتشار آثار شاعران روی آورده است و در این مسیر با انتشار بیش از ۱۲۰ عنوان کتاب در حوزه شعر و داستان-که بیشترین جوایز را در جشنواره‌های معتبر ملی کسب کرده‌اند- عنوان ناشر نمونه سال ۹۳ را به دست آورد و در مدت کوتاه حیات خود این توفیق را داشته که کارنامه‌ای درخشان از خود به نمایش بگذارد. «واژگان واژگون» اثر محمدرضا طهماسبی(برنده جایزه فجر)، «باغ در حصار مصائب» اثر علیرضا رجبعلی‌زاده(برنده جایزه فجر) و «بهانه‌ها» اثر پروانه نجاتی(برنده جایزه قلم زرین۹۳) مشتی از خروار جوایزی است که در سال‌های اخیر در کارنامه نشر این موسسه به ثبت رسیده است. در میان کتاب‌های کاندیدای قلم زرین امسال نیز ۲ مجموعه شعر از محصولات تولیدی شهرستان ادب هستند.
تدوین شناخت‌نامه‌های شاعران و جلسات منظم شعرخوانی و نقد آثار و کارگاه داستان، نشست‌های تخصصی ادبی و فراخوان‌های شعر با موضوعات مختلف که هر کدام منشأ ایجاد جریان‌های موثری در سراسر کشور شده‌اند، از جمله فعالیت‌های مؤثر این مؤسسه بوده است.
