خبرنامه دانشجویان ایران: آمریکایی‌ها تمام شرکت ها و نهادهای اروپایی را محدود به اجرای اصلی می‌کنند که بر طبق آن، شرکت و بانک‌ها باید این اطمینان را داشته باشند که در هرگونه مراوده مالی با ایرانی‌ها، هیچ یک از نهادهای تحریم شده، به صورت مستقیم و غیر مستقیم ذی نفع نباشند؛ اصلی که به آن «رعایت حریم» می‌گویند.
این گزارش در حالی منتشر شد که قرار است در 30 تیرماه هشتمین نشست بررسی روند اجرای برجام در وین اتریش برگزار شود. به طور کلی این گزارش را میتوان دردو بخش تقسیم بندی کرد. بخش اول روند اجرای تعهدات ایران و بخش دوم روند اجرای تعهدات طرف مقابل. آنچه که این گزارش در بخش اول بازگو می کند که ایران به تمامی تعهدات خود در خصوص مفاد برجام یعنی انجام اقدامات شفاف سازانه، خروج راکتور اراک و مسدود کردن آن با بتن، کاهش ماشین های غنی سازی نطنز و فردو از 21700 به 6054،تغییر کاربری نیروگاه فردو و پذیرش محدودیت‌های خاص تا 25 سال، عملکرده است.
هنوز چیزی تغییر نکرده است
بر طبق قسمت دوم گزارش، اروپایی‌ها تا حدی به تعهدات خود عمل کرده‌اند که البته این گزارش نشان می‌دهد که چیزی نسبت به گذشته بهتر نشده و همچنان نقایصی در خصوص اجرای برجام وجود دارد. بر طبق گزارش شش ماهه کمیسیون امنیت ملی، ۱۴۳ فروند از کشتی های شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و ۷۴ فروند از نفتکش های شرکت ملی نفتکش از فهرست تحریم‌ها خارج شده است. بر طبق این گزارش، ورود هواپیماهای جدید به داخل کشور یکی از اثرات برجام بوده است و در زمینه های مالی، زمینه های بازگشت وجوه مسدود شده، واریز وجوه حاصل از فروش نفت آن هم به غیر از دلار و ارتباط با بانک های کوچک به عنوان دستاورد برجام ذکر شده است.
اما نکته جالب این گزارش هنگامی است که بدانیم 238 شخص و نهاد ایرانی هنوز از فهرست تحریم ها، خارج نشده اند و در خصوص تعهدات مالی، طرف مقابل به تعهدات صورت گرفته در برجام پایبند نبوده است. برطبق این گزارش، کشورهای اروپایی به بهانه هایی همچون مقررات FATF اجازه برقراری ارتباط شرکت های ایرانی با بانک های بزرگ جهانی به منظور رونق اقتصادی را ندارند. در این گزارش علت این مسئله، ایجاد تردید و تهدید از سوی آمریکا عنوان شده که نگرانی‌هایی در خصوص ضرر و خسارت بانک های اروپایی از ارتباط با شرکت ها و بانک های ایرانی ایجاد کرده است.
آمریکایی‌ها برجام را نقض کرده‌اند
آمریکایی‌ها تمام شرکت ها و نهادهای اروپایی را محدود به اجرای اصلی می‌کنند که بر طبق آن، شرکت و بانک‌ها باید این اطمینان را داشته باشند که در هرگونه مراوده مالی با ایرانی‌ها، هیچ یک از نهادهای تحریم شده، به صورت مستقیم و غیر مستقیم ذی نفع نباشند؛ اصلی که به آن «رعایت حریم» می‌گویند. اگرچه بر روی کاغذ ریسک سرمایه گذاری از 71 به 6 رسیده است اما اصول این چنینی موجب شده است تا شرکت‌ها و بانک‌های خارجی اطمینان خاطری نسبت به حضور در ایران نداشته باشند.
در ادامه این گزارش به عهد‌شکنی‌های آمریکایی‌ها در خصوص اجرای برجام اشاره شده است که بر طبق آن: تعلل و کارشکنی در انجام تعهدات خود در زمینه رفع تحریم‌ها، تمدید قانون تحریم‌های ایران موسوم به آیسا توسط کنگره، تهدید‌ها و مخالفت‌های رئیس‌جمهوری جدید آمریکا علیه برجام به منظور ایجاد تردید و ممانعت از بهره‌‌مندی ایران درامتیازات برجام، مصاره ۲.۸ میلیارد دلاری از دارایی های ایران در فوریه ۲۰۱۶ حفظ قانون محرومیت ایران از معامله با دلار آمریکا براساس تحریم های اولیه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران،تلاش در جهت استفاده از فعالیتهای موشکی ایران برای محکومیت های بین‌المللی و استفاده از ابزار شورای امنیت سازمان ملل متحد، تلاش برای وضع تحریم‌های جدید علیه ایران، همچنین تصویب تحریم های اخیر و جدید توسط مجلس سنای آمریکا علیه ایران که مصداق آشکار نقض برجام می باشد.
رئیس جمهور، هنوز هم خوشبین است
در پایان این گزارش با اشاره به نامه 9 بندی رهبر انقلاب در خصوص پذیرش برجام به دولت یازدهم، دولت مکلف شده است تا اقدامات لازم را بر طبق این نامه اجرا کند.
این گزارش در حالی منتشر شد که حسن روحانی روز گذشته با بی توجهی به اقدامات صورت گرفته از سوی آمریکا و اروپا که منجر به نقض برجام شده است گفت: اول گفتند که برجام اجرایی و عملیاتی نمی‌شود و گفتند آمریکایی‌ها نمی‌گذارند. دیدیم که قدم به قدم توانستیم از این مشکلات عبور کنیم. رئیس جمهور این اقدامات آمریکا را نه تنها ناقض برجام نداست بلکه یک امر طبیعی تلقی کرد و گفت:« به اعتقاد من همین امروز که ما نسبت به تعهد آمریکا اعتماد کافی نداریم و آمریکایی‌ها معمولاً در تعهدات خودشان بدعهدی می‌کنند، اما همین امروز سخت‌ترین روز برای آمریکا در مسأله هسته‌ای ایران است.»
این در حالی است که وی پیش از امضای برجام و باتوجه به بازخوردهای مثبتی که ازدولت اوباما دریافت کرد، گفته بود: «با شناختی که از دنیا و مسئله دارم بدبین نیستم»
حال باید منتظر بود و دید که آیا روحانی و دیپلمات های وزارت خارجه در راستای منافع ملی قدم بر می‌دارند و با توجه به گزارش 6 ماهه کمیسیون امنیت که برجام را نقض شده می‌داند، اقدامی متناسب انجام می‌دهند یا خیر! باید تا 30 تیرماه و نشست هشتم بررسی روند اجرای برجام منتظر ماند.
