به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، دانشگاه آزاد اسلامی در کنار برخی دیگر از دانشگاههای دولتی کشور به دلیل ضرورت آموزش‌های مجازی، اقدام به تاسیس واحد الکترونیک کرده و در حال حاضر بیش 20هزار دانشجو درآن به صورت مجازی تحصیل می‌کنند. در گفت‌وگو با محمد‌رضا کشاورزی، رئیس این واحد ضمن نگاهی به عملکرد این واحددانشگاهی، نظرات او را درباره سایر واحدهای دانشگاهی مجازی کشور و آینده پیش‌روی آنها جویا شده‌ایم. کشاورزی معتقد است نگاه دانشگاه آزاد اسلامی به آموزش مجازی، اقتصادی صرف نیست؛ یعنی نباید اقدامات ما بی‌کیفیت و اما درآمدزا باشند؛ چراکه اگر به کیفیت توجه داشته باشیم قطعا پیشرفت خواهیم کرد.
تعریف شما از دانشگاه مجازی چیست؟ آیا اینکه دانشگاههای حضوری اقدام به راه‌اندازی مراکز آموزش الکترونیکی کنند، مساوی با راه‌اندازی دانشگاه مجازی است؟
تعاریف مختلفی درباره دانشگاه مجازی وجود دارد. البته این تعاریف با یکدیگر خیلی تفاوت دارند. اما تعریفی که از آن بنده دارم این است که دانشگاه مجازی، دانشگاهی است که نیاز به حضور دانشجو در آن، در حداقل ممکن باشد تا از این رهگذر دانشجو بتواند از عدالت آموزشی بهره‌مند شود یا از خیلی از فواید دیگری که آموزش مجازی دارد، استفاده کند. نظر ما این است که اگر دانشگاهی در کنار برگزاری دوره‌های حضوری وآموزشی‌اش از فرصت‌های IT استفاده کند، نمی‌توان به آن دانشگاه مجازی گفت. پس در این حالت این اقدام، مساوی با دانشگاه مجازی نیست.
با توجه به این حجم از دانشگاههای حضوری که در داخل کشور داریم، توجه به دانشگاههای مجازی چقدر ضرورت دارد؟ به عبارتی این دانشگاه‌ها چه مزیت‌هایی دارند؟
در کل آموزش مجازی فواید زیادی دارد، ازجمله آنها این است که افرادی که فرصت حضور در دانشگاه ندارند، از آموزش‌های مختلف آن استفاده می‌کنند. افرادی که به‌واسطه زندگی در یک موقعیت جغرافیایی خاص دارای محدودیت‌هایی هستند، میتوانند با آموزش مجازی راحت‌تر ادامه تحصیل دهند. یا اینکه با آموزش مجازی به محیط‌زیست کمک می‌شود، چون از رفت‌و‌آمدها کاسته می‌شود و در نتیجه تبعات مثبت محیط‌زیستی دارد، یا اینکه در آموزش مجازی امکان استفاده از محتواهای مالتی‌مدیا وجود دارد که کمک به افزایش کیفیت آموزشی می‌کند، اما اینکه چقدر مجری آموزش مجازی از این فرصت‌ها استفاده کرده و کیفیت را هم حفظ می‌کند، خیلی اهمیت دارد. متاسفانه در برخی مراکزی که آموزش مجازی ارائه می‌شود، گردانندگان آنها از نکات کیفی آموزشی غافلند. در نتیجه به دلیل این غفلت، در بعضی موارد این نحوه از آموزش تبدیل به تهدید می‌شود تا یک فرصت.
بعضا نگاهی به دانشگاههای مجازی وجود دارد مبنی‌بر اینکه نخبگان در این مراکز آموزش عالی حضور ندارند؛ یعنی افراد نخبه بیشتر در دانشگاههای حضوری تحصیل می‌کنند. این دیدگاه چقدر می‌تواند صحیح باشد؟
قطعا این‌طور نیست. لااقل ما در دانشجویان واحد الکترونیک دانشگاه آزاد اسلامی شاهد عکس این نکته هستیم. بسیاری از دانشجویان ما افرادی با پتانسیل بالای علمی هستند و از نظر استعداد و رزومه تحصیلی در مراتب بالا قرار دارند. اما به واسطه موقعیت‌های کاری و مشکلات زندگی یا به دلیل کمبود وقت به جای تحصیل در دانشگاههای حضوری، تحصیل در این واحد مجازی را انتخاب کرده‌اند. در حال حاضر حضور این دانشجویان سطح بالا در واحد، خود گویای صحت صحبت بنده است.
ارزیابی شما از کیفیت آموزش و سطح علمی دانشگاههای مجازی ما چیست؟ این دانشگاه‌ها تا چه میزان توانایی رقابت با دانشگاههای حضوری را دارند؟
لااقل واحد الکترونیک دانشگاه آزاد اسلامی از خیلی دانشگاههای حضوری کشور جلوتر است. چون در اینجا بحث رقابت علمی مطرح است، قطعا از نظر کیفیت و سطح علمی استادان از بسیاری از دانشگاههای حضوری دیگر جلوتر هستیم و با بعضی از دانشگاههای حضوری مطرح کشور هم برابری می‌کنیم. رزومه علمی استادان ما گویای این حرف است. این استادان و پیشینه علمی آنها، خود نشان‌دهنده سطح علمی ماست.
همواره دغدغه مهمی که درباره دانشگاههای مجازی پررنگ است بحث اعتبار مدارک این دانشگاه‌هاست؛ اینکه فارغ‌التحصیلان بعدها با ارائه این مدارک به محل کار یا دانشگاههای دیگر برای ادامه تحصیل یا عضویت در هیات علمی با مشکل دچار نشوند. ارزیابی شما از اعتبار مدارک تحصیلی دانشگاههای مجازی چگونه است؟
البته هیچ فرقی در اعتبار مدارک آموزش مجازی با حضوری وجود ندارد؛ یعنی برای ادامه تحصیل یا ارائه مدرک به محل کار هیچ مانعی وجود نخواهد داشت، اما ممکن است افرادی که تصمیم‌گیر و تاثیرگذار در امور هستند نگاه مثبتی به مدارک آموزش مجازی نداشته باشند. این امر در تصمیم‌گیری و سیاستگذاری‌های آنها موثر است. مثلا در مصاحبه دکتری یا مصاحبه‌های کاری، نگاه منفی به این مدارک وجود دارد. افرادی که نگاه منفی به این مدارک دارند، شاید تا حدی هم محق باشند و تا حدی - البته- ضعف اطلاعات داشته باشند. محق هستند، چون خیلی از مزایا و تکنولوژی‌هایی که مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند، شامل مدارک آموزش مجازی هم شده است. اما در بعضی جاها ضعف اطلاعاتی وجود دارد ولی ما نباید استثناها یا خطاهای جزئی را به کل کار تعمیم دهیم. قطعا ما مراکز آموزش مجازی معتبر در ایران و جهان داریم؛ اگرچه در این حوزه شاهد فعالیت‌های آموزشی غیراستاندارد هم هستیم که باید در این مورد دقت کرد تا مباحث با هم خلط نشوند. یعنی نباید به خاطر بروز برخی اشتباهات، کل یک حرکت یا سیستم را زیر سوال برد. تاکید ما این است که آموزش مجازی سیستم‌های مختلف با هم متفاوت هستند، مثلا ما در دانشگاه آزاد اسلامی دارای تمام مجوزهای قانونی وزارت علوم هستیم و در همه حوزه‌ها مثل رشته‌ها، استادان و مدارک تحت نظر این وزارتخانه فعالیت می‌کنیم.
اعتبار مدارک واحد الکترونیک دانشگاه آزاد اسلامی در خارج از کشور چگونه است؟
کاملا معتبر است و همانند واحدهای حضوری دارای اعتبار است. هر اعتباری که واحد علوم و تحقیقات ما در دنیا دارد، همان اعتبار را هم ما داریم. استقبال مردم از واحد مجازی خیلی بالاست. ما واحدی بوده‌ایم که در طول دو سال گذشته نه‌تنها کاهش تعداد دانشجو نداشته‌ایم، بلکه افزایش چندبرابری دانشجو هم داشته‌ایم. البته شرمنده خیلی از افراد هستیم چراکه نتوانستیم آنها را جذب کنیم، چون رشد چندبرابری دانشجو داشته‌ایم، به نظر می‌رسد نیاز در تحصیل به صورت مجازی در کشور افزایش پیدا کرده، چون کیفیت آموزش ما هم خوب بوده، دانشجویان از خدمات ارائه شده رضایت داشته‌اند، و ما شاهد این رضایت از خدمات و کیفیت آموزشی‌مان هستیم.
در حوزه تولید محتوا و امکانات آموزشی، واحد شما در چه سطحی است؟ارزیابی کلی شما از سایر مراکز چگونه است؟
ما از نظر زیرساخت‌های فنی و تولید محتوا و پشتیبانی‌های فنی حالتی را ایجاد کرده‌ایم که فکر نمی‌کنم در دانشگاههای دیگر چنین شرایطی وجود داشته باشد. پشتیبانی فنی ما از 7 صبح تا 10 شب به صورت مستمر سرویس می‌دهند.call center ما به صورت کامل مشکلات استادان و دانشجویان را حل می‌کند؛ چیزی که در جاهای دیگر کمتر یافت می‌شود. اما برای بررسی و اظهارنظر درباره مراکز دیگر باید همه جوانب را سنجید. من تلاش می‌کنم نقد نکنم، چون باید وزارت علوم در این زمینه اقدام کند و رنکینگ‌های استاندارد را بین مراکز آموزش مجازی در نظر بگیرد و در این خصوص مقایسه کند. اگر این اقدام صورت پذیرد ما هم از این مساله استقبال می‌کنیم. اما ما در مرکز خودمان به علت قوانین وزارت علوم مبنی‌بر برگزاری امتحانات واحدهای مجازی به صورت حضوری، امتحانات خود را در کل کشور برگزار می‌کنیم، یعنی هر دانشجویی در شهر خودش امتحان خود را به صورت حضوری می‌دهد، در حالی که اکثر دانشگاههای مجازی دیگر این امکان را ندارند، چون امکانات دانشگاه آزاد اسلامی به این گستردگی نیست.
آیا درآینده شاهد پیشرفت در زمینه آموزش‌های مجازی در کشور خواهیم بود؟
البته در دنیا این امر خیلی توسعه پیدا کرده و مکمل آموزش حضوری شده و رشد بسیار زیادی داشته است. ما الان افرادی را داریم که در داخل کشور از فضای آموزش مجازی خارج از کشور استفاده می‌کنند؛ در حالی که این توانمندی در داخل هم وجود دارد. در داخل کشور حرکت‌های جدی در حال انجام است و امیدواریم بیشتر در این زمینه رشد کنیم. البته نگاه‌ما به آموزش مجازی، اقتصادی صرف نیست، یعنی نباید اقدامات ما بی‌کیفیت؛ اما درآمدزا باشند. اگر به کیفیت توجه داشته باشیم قطعا پیشرفت خواهیم کرد.
کمتر از دو دهه از تاسیس دانشگاههای مجازی در دنیا می‌گذرد. جالب توجه است که به‌رغم گستردگی دانشگاههای حضوری در اروپا و آمریکا استقبال چشمگیری از تحصیلات دانشگاهی به صورت مجازی می‌شود و حجم بالایی از علاقه‌مندان به تحصیلات تکمیلی به صورت مجازی ادامه تحصیل می‌دهند. در این میان اعتبار مدارک دانشگاههای مجازی در دنیا دقیقا هم‌تراز با دانشگاههای حضوری است و ارزشیابی این مدارک هم مانند سایر مراکز آموزش عالی صورت می‌گیرد. برای بررسی جایگاه دانشگاههای مجازی در خارج از کشور و مقایسه این دانشگاه‌ها در ایران با سایر کشورهای دنیا با فرامرز فتح‌نژاد، استاد ریاضیات دانشگاه استریر آمریکا و رئیس سابق واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه آن را می‌خوانید.
در عرصه بین‌المللی، دانشگاههای مجازی چه جایگاهی دارند و دانشجویان چقدر علاقه‌مند به تحصیل در این دانشگاه‌ها هستند؟
تحصیلات مجازی یا الکترونیکی از حدود 17 سال پیش به طور عملی حداقل در آمریکا که بنده حضور داشتم، شروع شده و با تولید محتواهای دیجیتال و با گسترش فناوری اطلاعات، پیشرفت کرده است. خصوصا در ارائه درس‌هایی که نیاز به لابراتوار و آزمایشگاه نداشته‌اند به سرعت رشد کرده است. در دنیا خیلی از دانشگاه‌ها هستند که تماما به صورت «برخط» اکثر رشته‌های دانشگاهی قابل ارائه را ارائه می‌دهند و بسیار هم معتبرند. دانشجویان، خصوصا آنهایی که شاغلند و تجربه علمی هم دارند - ولی برای ادامه تحصیلات تکمیلی امکان سفر یا امکانات مالی برای حضور در دانشگاههای حضوری را ندارند- به دانشگاههای مجازی مراجعه می‌کنند. خیلی از دانشگاه‌هایی هم که تماما آنلاین و مجازی نیستند نیز مراکز مجازی بسیار قوی‌ای ایجاد کرده‌اند که در‌واقع مکمل تحصیلات حضوری است. این مساله در کل اروپا و کشورهای خاورمیانه رشد کرده و کشورهایی که این اقدام را انجام نداده‌اند، از سایرین عقب مانده‌اند. هرچه پیش می‌رویم با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، امکانات ارتباطاتی و دایره ارائه کلاس‌های برخط و تحصیلات مجازی وسعت پیدا می‌کند چون حتی در بعضی موارد کارشناسان تحصیلات بر خط – مجازی- می‌گویند که در برخی از دروس ارائه شده به صورت مجازی، سطح علمی، حتی بالاتر از ارائه دروس به صورت حضوری است. این امر البته دو دلیل دارد: 1- محتوای دروس همیشه در کامپیوتر یا سرورها موجود و به صورت شبانه‌روزی در دسترس است و دانشجو همیشه می‌تواند به اطلاعات علمی دسترسی داشته باشد. 2- در دانشگاه و در کلاس‌های درس نیاز به بحث و مشاوره و اعلام نظر وجود دارد. معمولا در کلاس‌ها برخی از دانشجویان استرس پیدا می‌کنند و برای اعلام نظر دچار مشکل هستند یا اینکه فرصت این کار را پیدا نمی‌کنند یا حتی با عجله و به صورت ناقص به این امر اقدام می‌کنند؛ بنابراین کلاس‌های مجازی این فرصت را به دانشجو می‌دهد که با تامل بیشتر و تمرکز بالاتر به اظهارنظر علمی بپردازد و در مشارکت در فعالیت‌های علمی کلاس‌ها اهتمام ورزند.
با همین توضیحی که بیان کرده‌اید، دانشگاههای مجازی ایران تا چه میزان به استانداردهای بین‌المللی نزدیک هستند؟
در ایران به طور رسمی از حدود 12یا 13 سال پیش آموزش الکترونیکی یا مجازی شروع شد. البته گاهی آموزش‌های از راه دور را با آموزش‌های الکترونیکی اشتباه می‌گیرند، درحالی که در کلاس‌های مجازی استاندارد، نه‌تنها مطالب به صورت آنلاین در دسترس دانشجویان است؛ بلکه کلاس‌های بر خط زنده هم برگزار می‌شود. قبلا در دانشگاه‌هایی مثل علم و صنعت، شیراز، تهران، امیرکبیر و البته دانشگاههای آزاد اسلامی حرکت‌های مهمی در این راستا انجام شده اما – این حرکت- در دانشگاههای دولتی نه‌تنها رشد خوبی نداشته؛ بلکه گاهی هم خیلی ضعیف ادامه پیدا کرده است. دو نمونه‌ای که در کشور موفق بوده و کار خود را روز به روز وسعت هم داده، واحد الکترونیک دانشگاه آزاد اسلامی و دیگری مرکز آموزش مجازی دانشگاه علوم قرآن و حدیث شهرری است. البته آسیب‌شناسی بنده از این حوزه به عنوان کسی که بیش از یک دهه است در این عرصه فعالیت می‌کند، این است که آموزش مجازی و الکترونیکی درکشور ما به آن شکل که باید، مورد توجه واقع نشده است. یعنی انتظار می‌رفت که در چهار محور، اهمیت این آموزش‌ها مورد توجه قرار گیرد؛ اول اینکه وسایل و امکانات آموزش مجازی مهم است، یعنی نرم‌افزار و سخت‌افزار فناوری‌ها باید مورد توجه باشد. دوم بحث تولید محتواست؛ یعنی همانطور که در کلاس حضوری تدریس می‌شود به همان شکل باید به کمک استادان و تیم‌های تولید محتوای حرفه‌ای، محتوای الکترونیکی تولید شود. سومین محور مهم در این عرصه آن است که باید توجه داشت که آموزش الکترونیکی یک بخش آموزش جدا و مجزاست؛ یعنی در واقع باید یک دانش مدیریت آموزشی، ویژه خودش داشته باشد، در حالی که در حالت عادی با مدیریت‌های آموزش فعلی در دانشگاههای حضوری امکان این امر وجود ندارد. چهارمین مطلب مهم در این حوزه بحث آموزش است. این امر شامل استادان، دانشجویان و پرسنل این دانشگاه‌هاست که باید متخصص در آموزش‌های مجازی باشند.
براساس این محورها، واحد الکترونیک دانشگاه آزاد اسلامی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فکر می‌کنم این واحد تا امروز خیلی موفق بوده است. البته وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هم باید به ارائه استانداردهای لازم و تایید مدارک مربوطه بیشتر توجه داشته باشد. البته تا به حال همکاری نسبتا خوبی از جانب این وزارتخانه صورت گرفته ولی اقدامات صورت گرفته باید به‌روزرسانی شوند.
مدارک دانشگاههای مجازی ما تا چه حد در عرصه بین‌الملل اعتبار دارند؟
البته من در این مورد نمی‌توانم نظر قاطعی بدهم چون در این زمینه تحقیق نکرده‌ام، اما می‌توانم بگویم در اکثر کشورهای دنیا مدارکی که از واحدهای مجازی صادر می‌شود، هم‌تراز با مدارک دانشگاههای حضوری است؛ البته ادارات ارزش‌گذاری آنها، به همان اندازه که مدارک دانشگاههای حضوری را می‌پذیرند، به دانشگاههای مجازی هم اهمیت و اعتبار می‌دهند. در کشور ما هم اگر وزارت علوم به درستی مدارک را تایید و صادر کند، فکر نمی‌کنم به لحاظ بین‌المللی اعتبار این مدارک مشکلی داشته باشد.
*******************
دانشگاههای مجازی مجاز در ایران
با مراجعه به پایگاه اطلاع‌رسانی اداره دانش‌آموختگان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌توان به لیست تمام دانشگاههای مجاز داخلی و خارجی دست پیدا کرد. دانشکده آموزش‌های الکترونیکی دانشگاه شیراز، مرکز تحصیلات تکمیلی آموزش‌های مجازی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه بین‌المللی ایران، مرکز آموزش الکترونیکی دانشگاه علم و صنعت ایران، مرکز آموزش الکترونیکی دانشگاه علم‌وصنعت الکترونیکی دانشگاه تهران، دانشکده مجازی علوم حدیث، واحد الکترونیک دانشگاه آزاد اسلامی، مدیریت آموزش‌های آزاد و الکترونیکی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشکده مجازی فرهنگ و معارف اسلامی، مراکز و دانشگاه‌هایی هستند که دانشجوی مجازی پذیرش می‌کنند و مدارک آنها هم معتبر است. کارشناسی پیوسته آموزش زبان انگلیسی، کارشناسی مهندسی کامپیوتر، کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی فناوری اطلاعات- گرایش تجارت الکترونیکی، کارشناسی ارشد ناپیوسته حقوق- گرایش جرم‌شناسی و جزا، مهندسی صنایع ـ مدیریت سیستم و بهره‌وری، مهندسی سیستم‌های اقتصادی- اجتماعی، مدیریت امور گمرکی، مدیریت دولتی، حسابداری، مدیریت بیمه، مدیریت بازرگانی و مدیریت صنعتی در زیرگروه مدیریت، زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات انگلیسی، مترجمی و... از جمله رشته و گرایش‌هایی هستند که دانشجویان علاقه‌مند به تحصیل در این دانشگاههای مجازی میتوانند، از امکان تحصیل در این رشته‌ها استفاده کنند.
دغدغه‌های یک دانشجوی مجازی چیست؟
امکانات فنی در آموزش مجازی برای دانشجویان خیلی اهمیت دارد؛ اگرچه ممکن سرعت اینترنت را بتوان با هزینه بیشتر حل کرد، اما سایر امکانات فنی و امکان پشتیبانی هنگام بروز مشکلات تخصصی، اهمیت فراوانی دارد.
یکی از نگرانی‌های دانشجویان دانشگاههای مجازی اعتبار مدارک صادر شده از سوی این دانشگاه‌ها است. از آنجا که مدرک؛ چه برای ارتقای شغلی و چه برای ادامه تحصیل همیشه محل توجه و اهمیت است، این دغدغه ذهن دانشجویان را مشغول می‌کند. در این زمینه اما قانون تا حدودی خیال دانشجویان را راحت کرده است: «مدرک فارغ‌التحصیلی دانشجویان این دوره مثل دانشجویان دوره‌های حضوری با قید دوره آموزش الکترونیکی صادر خواهد شد.»
هزینه‌های تحصیلی همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ذهنی یک دانشجو است؛ چیزی که قطعا برای یک دانشجوی دانشگاه مجازی می‌تواند پررنگ‌تر باشد. معمولا هزینه‌های تحصیلی دوره‌های آموزش الکترونیکی و دانشگاههای مجازی بر اساس تصویب هیات امنای دانشگاه مورد نظر تعیین می‌شود و هر سال هم بر اساس نرخ تورم ممکن است تغییراتی در آن حاصل شود. این هزینه‌ها در نگاه اول گاهی خیلی بالا هستند و با توجه به اینکه معمولا خدمات رفاهی هم برای دانشجویان در نظر گرفته نمی‌شود، انگیزه آنها برای پرداخت شهریه کاهش می‌یابد. اما باید توجه داشت که هزینه‌های بالای تولید محتوا و پرداخت دستمزد استادان مجرب و باسابقه می‌تواند در میزان بالای این شهریه‌ها تاثیر داشته باشد.
پر‌طرفدارترین دانشگاههای مجازی جهان
دانشگاه فونیکس: این دانشگاه یکی از پر‌طرفدارترین دانشگاههای مجازی آمریکاست. در این مرکز آموزشی 23 رشته مختلف در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد ارائه شده و برای دوره‌های کوتاه مدت آموزشی گواهی معتبر به دانشجویان ارائه می‌شود. برای آشنایی با سیستم مجازی این دانشگاه کافی است که سری به پایگاه phoenix.ebu بزنید.
دانشگاه آیو: این دانشگاه را می‌توانید با مراجعه به آدرس auiu.ebu جست‌وجو کنید. در حال حاضر رشته‌های مجازی مدیریت مراکز درمانی، امور اداری و مرتبط با بازرگانی، توسعه شاخه‌های مربوط به روانشناسی سازمانی، بازاریابی، فناوری اطلاعات و زیر‌شاخه‌های آن، ارتباطات دیداری، حقوق جزایی و وکالت و تعلیم و تربیت از مهم‌ترین رشته‌های تحصیلی هستند که در این دانشگاه به دانشجویان ارائه می‌شود.
دانشگاه ریلند: بنابر اعلام مراجع علمی جهانی این دانشگاه یکی از قدیمی‌ترین مراکز آموزش عالی مجازی است و تا امروز در 23 رشته مختلف در مقطع کارشناسی بدون نیاز به دانشنامه، 43 رشته در مقطع کارشناسی‌ارشد با دانشنامه، 38 گرایش در مقطع کارشناسی‌ارشد و البته رشته مدیریت را در مقطع دکتری ارائه کرده است. اما نکته قابل‌توجه در این دانشگاه این است که همه واحدهای این مرکز آموزش عالی باسابقه، به صورت مجازی نیست و دانشجویان برای گذراندن تعداد دروس اجبارا باید در کلاس حاضر شوند. با مراجعه به آدرس اینترنتی umuc.ebu می‌توانید با این دانشگاه بیشترآشنا شوید.
منبع: تسنیم
