به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از جهان نیوز، یک رسانه آمریکایی با اشاره به نزدیک بودن انتشار گزارش آژانس انرژی اتمی درباره برجام، این پرسش را مطرح کرده اگر آژانس پایبندی ایران را به برجام تائید کند ترامپ با آن چه می کند.
نیویورک تایمز در تحلیلی به قلم «گاردینر هریس» می نویسد : تحلیلگران معتقدند که آژانس بین المللی انرژی اتمی بار دیگر تایید می کند که ایران به توافق هستهای پایبند بوده است و این آغاز مشکلات جدید دولت آمریکا خواهد بود.
در ادامه این مطلب آمده است: مهم نیست که محتوای گزارش چه باشد؛ ترامپ گفته است که انتظار دارد تا ماه اکتبر، نقض توافق از جانب ایران را اعلام کند. وی پیشتر یعنی در ماه ژوئیه به این مطلب افزوده بود که اگر به عهده او بود»۱۸۰ روز پیش عدم پایبندی آنها به توافق را اعلام میکرد.
در این میان اما سناتورهای جمهوریخواه از وعده ترامپ برای لغو این توافق ابراز نارضایتی کردهاند و مشاوران حوزه امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا هم او را از این کار برحذر داشتهاند.
نویسنده ادامه میدهد: یکی از گزینههای پیش روی کاخ سفید این است که اعلام کند ایران توافق را نقض کرده؛ ولی آمریکا همچنان به آن پایبند خواهد بود و تحریم ها را به سرعت بازنخواهد گرداند. در این صورت کنگره ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا تصمیم بگیرد آیا بار دیگر تحریم های هستهای را علیه ایران اعمال کند یا نه؛ وضعیتی که جمهوریخواهان با وجود نکوهش توافق هستهای در زمان امضایش، تمایلی ندارند که با آن مواجه شوند.(1)
*کاخ سفید در حال فشار بر جامعه اطلاعاتی در موضوع برجام است
یک روزنامه غربی با تاکید بر اینکه «کاخ سفید در حال فشار بر مقامات اطلاعاتی آمریکا برای اعلام نقض برجام از سوی ایران است»، از هشدار اعضای جامعه اطلاعاتی درباره تکرار تجربه ناکام دولت جورج بوش در قبال عراق خبر داد.
در حالی که گمانهزنیها درباره مواضع برجامی دولت دونالد ترامپ ادامه دارد، یک روزنامه انگلیسی خبر داده که با توجه به فشار کاخ سفید بر جامعه اطلاعاتی آمریکا، این جامعه نگران تکرار تجربه دولت جورج بوش در موضوع توسل به اطلاعات ساختگی درباره برنامه سلاحهای کشتارجمعی عراق است.
گاردین گزارش داد: «مقامات اطلاعاتی آمریکا تحت فشار کاخ سفید هستند تا توجیهی برای اعلام نقض برجام از سوی ایران درست کنند؛ اقدامی که به گفته مقامات سابق و تحلیلگران آمریکایی شبیه به سیاسی کردن جامعه اطلاعاتی در نمونه تهاجم به عراق(سال 2003) است».
در گزارش این رسانه آمده است: «گفته میشود که تحلیلگران اطلاعاتی که تجربه جنگ سال 2003 دولت بوش بر پایه مدارک تقلبی درباره سلاحهای کشتارجمعی را دارند، در حال مقاومت در برابر فشار برای ایجاد شواهد درباره نقضهای ایران(در قبال برجام) هستند».
«ند پرایس» تحلیلگر اسبق سیا که در دولت قبل آمریکا سخنگوی شورای امنیت ملی و دستیار ویژه باراک اوباما بود، در این باره اظهارنظر کرد.
او گفت: «من از اعضای جامعه اطلاعاتی این موضوع(فشار کاخ سفید بر جامعه اطلاعاتی برای ایجاد کردن توجیه درباره نقض برجام توسط ایران) را شنیدم. آنها احساس میکنند که تحت فشار هستند. آنها به من گفتند که یک حس تنفر شدید وجود داشت و انگار این حس حس آشنایی است و ما این فیلم را قبلا دیدیم».
یک عضو وزارت خارجه آمریکا در دولت باراک اوباما و تیم مذاکرات برجام بوده، گفته که بررسی و مطالعه جامعه اطلاعاتی درباره موضوعات مختلف، امری متعارف است اما تفاوت در دولت دونالد ترامپ آن است که مقامات دولت به جامعه اطلاعاتی میگویند نتایج بررسیها و تحقیقات چه باید باشد.
«ریچارد نفیو» گفت: «در پشت صحنه یک ماشین بزرگ در حال به روز رسانی اطلاعات برای دولت و کنگره است. مقامات اطلاعاتی و تحلیلگران زیادی در سازمانها حضور دارند که در تلاش برای یافتن موارد عدم اجرای برجام توسط ایران، هر روز در حال بررسی زوایای مختلف گزارشهایی هستند که از ایران بیرون میآید».
وی ادامه داد: «از نظر من اگر سوال صادقانهای وجود داشته باشد، چنین اقدامی اقدامی مناسب است. اینطور به نظر میرسد که اصطکاک و تضادی در داخل دولت(ترامپ) که در تلاش برای پایه ریزی دلیلی برای خارج شدن از برجام بر اساس اطلاعات غلط و نادرست است، وجود داشته باشد».
نفیو افزود: «جامعه اطلاعاتی(آمریکا) درسهای سختی از (جنگ 2003) عراق گرفته است و تحلیلگرانی اطلاعاتی که در موضوع(ایران) حضور دارند، قبل از اینکه اجازه بدهند ادبیات آنها منحرف شود و همان مسیر عراق تکرار شود، با سر و صدای زیادی استعفا خواهند داد».
«رابرت مالی» عضو ارشد تیم مذاکره آمریکا در گفتگوهای برجام هم در این باره گفته است: «تفاوت وضع کنونی با عراق آن است که موضوع عراق اتفاق افتاده است و این یعنی که هم افکار عمومی آمریکا و هم جامعه بینالمللی قبلا تماشاگر این فیلم بوده است در نتیجه ممکن است که این بار، متفاوت از قبل واکنش نشان دهند».
وی ادامه داد: «برخی از افراد در حول و حوش دولت(ترامپ) هستند که به سختی در حال فشار آوردن درباره پرونده ایران هستند و میگویند که باید اجازه بازرسی از هر سایت و مرکز حساسی را داشته باشند تا محدودیتها و حد و مرزهای توافق(برجام) را مورد آزمون قرار دهند».
در ادامه این گزارش، نظر مشاور حقوقی سابق امور پادمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیر کنونی «مرکز وین برای خلع سلاح و عدم گسترش سلاحهای اتمی» درباره مواضع دولت کنونی آمریکا در قبال برجام پرداخته شده است.
«لورا راکوود» گفت: «اگر آمریکا اطلاعاتی داشته باشد که بشود روی آن کار کرد، آن را پیگیری کرد و برای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به حساب اوردن آن مفید باشد، در آن صورت آژانس بینالمللی انرژی اتمی به آن پاسخ خواهد داد البته اطلاعاتی که درست و واقعی باشد و اطلاعات جعلی که آنها از آن در سال 2003 استفاده کردند نباشد.»
وی افزود: «البته اگر آنها در تلاش برای ایجاد و تولید کردن مدارک باشند یا آنها در تلاش برای فشار بر آژانس بینالمللی انرژی اتمی تنها برای درخواست دسترسی(به مناطق مد نظرشان) باشند، این موضوع اثرات معکوس و ناخواستهای خواهد داشت». (2)
*سناریوی چند پازلی واشنگتن در قبال برجام
به اعتقاد کارشناس مسائل بینالملل، آمریکاییها تلاش میکنند ایران را در موضع انفعالی قرار دهند که ایران دست به خروج از برجام بزند. مسئله تأکید بر بازدید از مراکز نظامی نیز با همین رویکرد در حال انجام است.
«ابوالفضل ظهرهوند»، کارشناس مسائل بینالملل در خصوص ماجراجوییهای جدید آمریکا برای نشان دادن عدم پایبندی ایران به برجام به دنبال دیدار نیکی هیلی و یوکیا آمانو، با اشاره به سناریوی چند پازلی واشنگتن در قبال برجام، بیان داشت: دیدار نیکی هیلی با آمانو نشاندهنده نیاز آمریکاییها برای یک ماجراجویی جدید است. این در حالی است که گزارشهای پیشین آمانو بسیار شفاف و روشن است و مسیری که در چارچوب برجام تعریف شده است، مسیر عادی خود را ادامه میدهد.
وی با توجه به سناریوی واشنگتن در قبال برجام گفت: ملاقات هیلی با آمانو نشان میدهد که آمریکاییها کماکان سناریوی خود را که از چند پازل تشکیل شده است، دنبال میکنند. آنها تلاش میکنند عدم پایبندی ایران به برجام را دنبال کنند و هزینههایی را در خصوص نقض برجام متوجه کشورمان سازند.
کارشناس مسائل بینالملل با تأکید بر پازل دیگر سناریوی آمریکاییها اشاره داشت: آنها میخواهند با فشارهایی که بر جمهوری اسلامی ایران وارد میکنند، خواستار بازنگری در توافق برجام شوند یا اینکه ایران را در موضع انفعالی قرار دهند که ایران دست به خروج از برجام بزند. مسئله تأکید بر بازدید از مراکز نظامی نیز با همین رویکرد در حال انجام است.
وی با اشاره به تلاش واشنگتن برای بهرهبرداری از پروتکل الحاقی تأکید کرد: ملاقات نیکی هیلی با آمانو درخور توجه است. آمریکاییها تلاش میکنند از مسئله پروتکل الحاقی استفاده کنند. البته آمانو پرونده پی.ام.دی (PMD) را خاتمه یافته اعلام کرده است. با این حال باید در این زمینه مسئله را با هوشیاری دنبال کرد.
ظهرهوند با توجه به اینکه اجرای کامل پروتکل الحاقی نیازمند طی مراحل قانونی است، مطرح کرد: گرچه پروتکل الحاقی به موضوع اجازه دسترسی هر زمان و هر مکان اشاره کرده است؛ اما انجام گرفتن کامل این پروتکل نیازمند تصویب در مجلس شورای اسلامی است.
وی با تأکید بر چالشهای دولت ترامپ اشاره داشت: ترامپ در حال حاضر با چالشهای داخلی روبهرو است. تنشهای واشنگتن با کره شمالی نیز از مشکلات دیگر دولت وی به شمار میآید. همچنین شکست جریانهای تروریستی در منطقه غرب آسیا که مورد حمایت آمریکا بوده است، از مسائل دیگر این کشور محسوب میشود.
چالشها در مناسبات آمریکا با اتحادیه اروپا نیز قابل مشاهده است. صهیونیستها نیز در این شرایط از پیشرویهای جبهه مقاومت در سوریه و عراق نگرانیهایی دارند؛ لذا آنها تلاش میکنند ایران را به عنوان یک تهدید جدی معرفی کنند.(3)
پی نوشت:
1)http://www.mehrnews.com/news/4072485
2)http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13960606000770
3)https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/06/07/1504801