این مساله یعنی فشار بر منطقه ی کردستان به واسطه ی محدودیت ژئوپلتیکی آن و استفاده از این وضعیت خاص ژئوپلتیکی در واقع اولین پاسخ سه کشور همسایه به این همه پرسی بود. ایجاد منطقه ی پرواز ممنوع و حرکت به سمت مسدود کردن کامل مرزها در منطقه ی کردستان به عنوان نخستین واکنش دولت های عراق، ایران و ترکیه منطقه ی کردستان را در وضعیتی قرار داد که از موضع گیری های اخیر بعضی از سران آن مانند بارزانی رگه های کمرنگی از عقب نشینی نیز به چشم می خورد.
اظهار نظر اسامه النجیفی معاون رئیس جمهور عراق پیرامون اعلام آمادگی بارزانی برای گفتگو با دولت مرکزی در همین راستا قابل ارزیابی است. البته وضعیت محاصره گونه ی پیش آمده برای منطقه ی کردستان به قدری قابل پیش‌بینی بود که بعید به نظر می‌رسد بارزانی و همفکرانش پیش از برگزاری همه پرسی به آن فکر نکرده باشند و در واقع بیش از پیش این گزاره را در ذهن تقویت می‌کند که همان گونه که ذکر شد این همه پرسی بیشتر با هدف امتیازگیری از دولت مرکزی برگزار شده است.
در واقع اگر بنا به مذاکره ای با دولت مرکزی عراق برای کسب منافع بیشتر در حوزه ی سیاسی و اقتصادی باشد اکنون که این منطقه با برگزاری یک همه پرسی رویکرد جدایی طلبانه ای از خود به جا گذاشته مقطع بهتری برای امتیاز گیری است.
درهمین راستا نکته ی قابل ذکر این مساله است که بارزانی به برگزاری مذاکرات بدون پیش شرط تاکید داشته ولی موضع دولت عراق برگزاری مذاکره در صورت در اختیار قرار گرفتن منطقه توسط دولت مرکزی اعلام شده و این درحالی است که مذاکره بین بغداد و اربیل بدون پیش شرط احتمالا جنبه‌ی فرسایشی پیدا کرده و امکان موفقیت آن بسیار پایین می‌آید.
در همین راستا باید توجه داشت در صورت عدم پذیرش شروط دولت مرکزی از طرف کردها برای مذاکره احتمالا پای برخی از بازیگران خارجی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بیش از پیش به این بحران و به طورخاص مذاکرات باز خواهد شد و همین امر با توجه به منافع گسترده و بعضا متعارضی که این بازیگران در این منطقه دارند باعث پیچیده تر شدن اوضاع شده و حل بحران را سخت تر از قبل خواهد کرد.
در همین راستا به نظر می‌رسد که برگزاری مذاکرات بین دو طرف با اعمال حق قانونی دولت عراق مبنی بر حاکمیت بر این منطقه هم به قوانین بین‌المللی نزدیک‌تر است و هم به واسطه‌ی کاهش فشارهای بین المللی منافع بیشتری را متوجه کردها خواهد کرد.
* گزارش از کاظم عبدالحمیدی
رکورد
1396/07/24 - 17:49
