به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ همایش سیاست در عصر رسانه به همت بسیج دانشجویی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی امروز سه شنبه 25 مهر از ساعت 13:30 در محل سالن آمفی تئاتر این دانشکده برگزار و نادر طالب زاده، پیام فضلی نژاد و علی علیزاده کارشناس سیاسی شبکه بی بی سی در این مراسم به ایراد سخنرانی پراختند.
علی علیزاده، تحلیلگر سیاسی ساکن لندن امروز در همایش سیاست در عصر رسانه که توسط بسیج دانشجویی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد در گفتگوی تصویری با حاضرین در این همایش با بیان اینکه نباید از نقشی که رسانه در عصر جدید برای امپراطوری بازی می‌کند غافل شویم افزود: از سال ۱۹۹۰ که با فروپاشی بلوک استبدادی شرق جهان تک قطبی شد با یک امپراطوری تمامیت‌ها انحصارطلب و توتالیتر سروکار داریم در واقع امروز سرمایه داری جهانی هیچ نقطه‌ای خارج از این نظام را تحمل نمی‌کند حتی اگر این نقطه کشوری کوچک مانند کوبا باشد.
وی با اشاره به اینکه نوک پیکان جهانی شدن نظامی گری ابرقدرت هاست گفت: سالانه ۷۰۰ میلیارد دلار هزینه نظامی آمریکاست که این همچنان مسئله اصلی است.
علیزاده گفت: مسئله دیگری که وجود دارد سازمان تجارت جهانی است که استعمار را به شکل عمیق‌تر انجام می‌دهد در واقع وقتی که شرکت‌های چند ملیتی وارد کار میشوند کشور‌ها عملا قدرتی نخواهند داشت و این در حالی است که ما امروز از استقلال حرف می‌زنیم و آن را همچنان موضوع اصلی می‌دانیم و برای آن شهید می‌دهیم، ولی وقتی که سرمایه گذاری‌های بزرگ انجام می‌شود دیگر دولت ملی از حیز انتفاع ساقط می‌شود.
تحلیلگر سیاسی شبکه بی بی فارسی اضافه کرد: امروز ملت ۸۰ ساله‌ای مانند عربستان سعودی ملت ۱۰۰ ساله‌ای مانند ترکیه و ملت قدیمی مانند ایران داریم که توانسته اند خودشان را بنا بر هر علتی در مقابل طوفانی جهانی شدن منسجم و مقاوم کنند.
علیزاده با بیان اینکه امروز غرب به دنبال این است که از شکاف‌های موجود در ملتی مانند ایران که با انقلاب اسلامی به سمت مستقل شدن حرکت می‌کند بهره برداری انجام دهد، افزود: آن‌ها تک تک این شکاف‌ها که شامل شکاف‌های قومیتی، شکاف‌های جنسیتی، شکاف‌های فرهنگی نظیر شکاف‌های موجود بین بخش‌های سنتی، مدرن و مذهبی است، می‌شود و گروه‌های سیاسی هستند را شناسایی و به شکلی اقدام به کلنگی کردن فرهنگ می‌کنند و وقتی که این فرهنگ کلنگی شود از طرف دیگر حمله خیلی پیچیده نیست.
وی با اشاره به اینکه در عصر رسانه، رسانه‌ای مانند بی بی سی همچون یک پورشه و یا یک هواپیمای اف ۳۲ که جدیدترین هواپیمای موجود محسوب می‌شود، تصریح کرد: بی بی سی رسانه‌ای است که حتی مشابه آن در آمریکا وجود ندارد.
علیزاده خاطرنشان کرد: براساس رنکینگ و درجه بندی که از قدرت نرم نقاط مختلف صورت گرفته انگلستان بیشترین قدرت نرم را داراست و دلیل آن هم رسانه بی بی سی است در واقع بی بی سی یک قدرت نرم است.
وی اضافه کرد: در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ که بی بی سی فارسی راه اندازی شده مسائل زیادی را مطرح کرده و این رسانه بر روی شکاف‌های بسیاری در ایران سرمایه گذاری می‌کند و البته هدف آن‌ها یارگیری از افکار عمومی داخل ایران در زمینه بحران‌های مختلف همچون بحران هسته‌ای است.
وی افزود: در واقع بی بی سی فارسی هر جایی که نارضایتی وجود دارد و خیلی از این نارضایتی‌ها هم به حق هستند آن‌ها را شناسایی و به معترضین ب‌ها و صدا می‌دهد و در واقع حرف آن‌ها را منعکس می‌کند و در میان آن‌ها دست به یارگیری می‌زند و بعد در بین افکار عمومی می‌گوید که تمام بدبختی‌ها به خاطر این است که شما انرژی هسته‌ای دارید، شما توان موشکی می‌خواهید، شما در منطقه در مقابل آمریکا ایستاده اید و شما با حزب الله، حماس و حشد الشعبی از نظر عقیدتی متحد هستید.
وی با بیان اینکه انگلیس برای قطع رابطه بین ایران و حزب الله و قطع حمایت مردم ایران از انرژی هسته‌ای به طور مستقیم اقدام نمی‌کند و تلویزیون نمی‌سازد، افزود: آن‌ها تلویزیون می‌سازند تا بر روی نارضایتی هایی که در بین مردم ایران مشروعیت دارد کار کند که از جمله این نارضایتی‌ها می‌توان به مفاسد اقتصادی و یا ژن خوب اشاره کرد. در هر حال نارضایتی در ایران وجود دارد، چون این کشور ۴ دهه است که در مقاومت می‌باشد و از طرفی از لحاظ اقتصادی تحریم بوده با این وجود آن چیزی که می‌تواند از این کشور دفاع کند رسانه‌های داخلی هستند. معتقدم که رسانه‌های داخلی باید ببینند که طرف مقابل کجا را هدف قرار داده است.
تحلیلگر سیاسی با تاکید بر اینکه باید به جنگ نرم هوشمندانه و متفاوت‌تر نگاه کنیم گفت: آن چیزی که من را بیشتر از بی بی سی می‌ترساند شبکه من و تو است، چون به طور مستقیم هیچ حرفی را نمی‌زند در واقع این شبکه با ارائه تصویری دروغین خواست و میل را عوض می‌کند و اینجا دیگر مقاومت خیلی خیلی سخت می‌شود.
علیزاده بیان کرد: حساسیت زدایی از تمامیت ارضی حساسیت زدایی از مفاهیم سنتی و دینی که تمامیت ارضی را به هم وصل می‌کند و سرمایه گذاری بر روی شکاف‌ها به گونه‌ای که می‌بینیم تجزیه طلبی را حساسیت زدایی کرده است از جمله اقداماتی هستند که رسانه‌های مقابل انجام می‌دهند.
وی با بیان اینکه نگاه ما به جنگ نرم نگاه نرم نبوده بلکه یک نگاه سخت بوده است و شکل کاریکاتوروار آن هم حمله و جمع آوری دیش‌های ماهواره است تصریح کرد: هر جا که جنگ نرم با ابزار سخت به هم گره خورده اند مثل مشتی است که می‌زنیم، اما نیروی آن برمی گردد و به صورت خودمان می‌خورد در این راستا همچنین می‌توان گفت که در دو سه دهه گذشته کسانی که به خاطر تفکرشان که خیلی هم ضد ملی و ضد ایرانی بوده دستگیر شده اند مشروعیت کاذبی برای آن‌ها ساخته شده است.
وی اظهار کرد: انقلاب اسلامی سال ۵۷ یک امر ایجابی و یک تغییر پارادایم بوده، اما نگاهی که ما با آن به سمت جهان می‌رویم یک نگاه ترسیده است. ابوریحان بیرونی کسی است که بر دو فرهنگ و تمدن مسلط بوده و به همین دلیل ترس ما را که در فرهنگ ایرانی و هندی استحاله شود نداشته است. ما وقتی که به خودمان نگاه می‌کنیم می‌بینیم که نگاه مان همچنان یک نگاه تدافعی است البته در یک زمان هایی حق داشته ایم، چون می‌خواسته ایم با غرب شناسی کلیت غرب را بهتر بشناسیم.
تحلیلگر سیاسی مقیم لندن با بیان اینکه باید این سوال را از خود بپرسیم که چرا در ۴ دهه گذشته یک آوینی نداشته ایم، اما انقلاب ۵۷ یک آوینی بدون حتی یک ریال هزینه از بودجه‌های فرهنگی درست کرده گفت: ما مرضیه دباغ را قبل از انقلاب داشته ایم، اما در چهار دهه بعد از انقلاب مرضیه دباغ‌ها را نداشته ایم. مسئله‌ای که وجود دارد این است که ما رویش در خارج از ایران داشته ایم، اما چه قدر توانسته ایم نوسازی اندیشه و نوسازی پارادایمی انجام دهیم تا از جهان بیرون نترسیم و همه اش به دنبال دفاع فرهنگی نباشیم و خودمان به انجام تهاجم فرهنگی بپردازیم.
علیزاده با بیان اینکه پرس تی وی رسانه‌ای برای تاثیرگذاری ایران در عرصه بین الملل و به ویژه در انگلستان بود، اما ما آن را با بی خردی و بدون هیچ دلیل خاصی در انگلیس از دست دادیم افزود: جرمی کوربین که می‌تواند نخست وزیر آینده انگلستان باشد یکی از مجریان پرس تی وی بوده است.
وی با بیان اینکه چرا صدای پیام فضلی نژاد به گوش جوان ایرانی نمی‌رسد و صدای او برایش خوشایند نیست، ولی من این صدا را در انگلستان می‌فهمم و این سوالی است که باید علتش را از خودمان بپرسیم افزود: ساختار رسانه‌ای رسمی در ایران شنیدن صدای سیدحسن نصرالله را برای من وقتی که ایران بودم دشوار می‌کرد، ولی در انگلستان به واسطه ائتلاف ضد جنگ صدای سیدحسن نصرالله برای من صدای مقاومت می‌شود و این سوال دیگری است که باید به آن پاسخ دهیم که چرا این گونه است.
تحلیلگر سیاسی گفت: ما نمی‌توانیم با جامعه همان گونه حرف بزنیم که با نیرو‌ها و حلقه‌های خود در حزب و گروه حرف می‌زنیم به طور کلی معتقدم که هر وقت به سمت این رفتیم که خیلی آسان یارگیری کنیم آن افراد خیلی زود با اولین برخورد و با یک امر فرهنگی ناملموس از دست رفته اند. امروز خیلی از ایرانی‌های خارج از کشور ۱۵ سال پیش در ایران بچه‌های مذهبی، انقلابی و ارزشی بودند، اما الان خیلی از آن‌ها برای اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها کار می‌کنند. معتقدم که نیاز داریم با خرد، فلسفه و تئوریتی با افراد حرف بزنیم.
علیزاده اضافه کرد: معتقدم که نیروهای ارزشی و انقلابی باید داعیه دار آزادی رسانه و آزادی بیان در ایران باشند و اجازه دهند که حرف‌ها در داخل زده شود.
وی افزود: سال ۷۶ روزنامه‌ها بسیار تندخویی و به اعتقادات مردم حمله کردند، اما ما آش را با جاش خوردیم و به جای اینکه به سمت درونی کردن یک مسئولیت برویم به گونه‌ای عمل کردیم که باعث شد آمدنیوز تولید شود. ما اگر روزنامه هایی را در داخل داشته باشیم و صدای زیباکلام در آن روزنامه‌ها شنیده شود بهتر است که به اشکال زیرزمینی بسته شود. نیروهای انقلابی باید نشان دهند که آن‌ها ظرفیت فکر کردن، اندیشیدن و مناظره را در کشور دارند و خودشان بروند این فضا را باز کنند. هر جا که فضا بسته شده است افراد برای خود مشروعیت کاذب ساخته اند در مقابل فردی که در داخل به او رسانه داده نشده در بیرون به رسانه‌های جهانی وصل شده است و این درست مانند این است که در مقابل رسانه‌های داخلی پورشه سوار شده است.
وی افزود: به نظر من بسیج دانشجویی و نیروهای ارزشی و انقلابی باید بگویند که ما ترسی نداریم و فضا را باز کنند و این جلسه امروز باید کف این مناظره‌ها باشد. نترسید و افراد خیلی متفاوت‌تر را دعوت کنید. انقلاب اسلامی آن قدر توان و پتانسیل دارد که می‌تواند مفهوم بسازد و مفهوم تلفیق کند و نوزایی داشته باشد تا پاسخ‌ها را در زمینه اندیشه بدهد.
لازم به ذکر است این همایش با حضور نادر طالب زاده، مستندساز و پژوهشگر و پیام فضلی نژاد، نویسنده و پژوهشگر برگزار شد.
فضلی‌نژاد: دوران مونولوگ فرهنگی تمام شده است
پیام فضلی نژاد روزنامه‌نگار و پژوهشگر نیز در این همایش گفت: ناگزیر غالب جامعه مطبوعاتی ایران در چنبره نوعی از ژورنالیسم حزبی گرفتار شده و این مصیبت است و مصیبت کمی هم نیست و راست و چپ و اصولگرا اصلاح طلب هم ندارد. در واقع هر یک از این جریانات روزنامه‌نگاران را مطیع سیاست‌های حزبی می‌کنند و هر یک سعی دارند که القائات سیاسی و تفاسیر خاص خود را در بزنگاه‌ها به جامعه خبری تحمیل کنند و همانگونه که در دانشگاه و در عرصه فرهنگ جلوی تفکر انتقادی را گرفته اند در رسانه‌ها نیز اینگونه کرده اند.
وی افزود: در این دو قطبی موجود به جای اینکه در رسانه‌ها فرهنگ اصالت داشته باشد سیاست اصالت یافته و همه ما ناگزیر گاهی در این مسیر پر آزمون و خطا حتی به فرهنگ نگاه سیاست‌زده داشته‌ایم.
وی بیان کرد: ما رنجیده ایم و عذاب کشیده ایم، چون مدیریت راهبردی رسانه‌ها در دست کسانیست که خاستگاه‌های سیاسی و دولتی دارند و دارای منافعی در باندهای قدرت و ثروت هستند در واقع این‌ها اصالتاً روزنامه نگارانی نیستند که دغدغه حقیقت داشته باشند و در جستجوی صدق و کذب امور بر بیایند این‌ها بیشتر کسانی هستند که در دغدغه تبدیل رسانه را به پلکان قدرت و ابزاری برای صعود در مناصب سیاسی دارند.
روزنامه‌نگار و پژوهشگر با بیان اینکه امروز سیاست در همه حوزه‌ها در کشورمان از رسانه گرفته تا هنر و فرهنگ تعیین تکلیف و تعیین قلمرو می‌کند گفت: در همین انتخابات ریاست جمهوری اردوکشی‌های خبری و رسانه‌ای بسیار محسوس بود و در این رابطه نیز آن سخن وزیر ارشاد وقت را که گفته بودند اگر هنرمند و بازیگر می‌خواهند بگویند چند نفر از آن‌ها بفرستند به یاد داریم در واقع او با این حرف یک لحظه از نقش وزیر فرهنگی بیرون آمد و به نقش امنیتی و سیاسی خودش که من می‌گویم بفرستند اینجا و من می‌گویم این فعل و انفعالات اتفاق بیفتد برگشت.
فضلی نژاد اظهار کرد: در آن سوی میز هم کسانی نشسته بودند که آلترناتیوهای خوبی برای این دادوستد نامطلوب سیاسی نبودند در واقع کسانی که داعیه‌دار انقلابی گری و اصول گرایی بودند گرچه مانند رقبای خود در جریان اصلاحات و اعتدال کسانی نبودند که ژست بی‌طرفی بگیرند و بی‌طرفی را به ابزاری برای فریب‌کاری تبدیل کنند، اما آن‌ها هم ناتوان بودند که بسترهای ژورنالیزم انقلابی انتقادی را در عرصه حرفه‌ای بیاموزند. ژورنالیست‌های ما باید بیاموزند که به حقیقت وفادار باشند و خود را پشت ژست‌های بی طرفی پنهان نکنند. مگر می‌شود که یک گزارشگر صادق با تحقیق و مدل پژوهشی صحیح و بر اساس مبانی استقلال‌طلبی، شفافیت و مبارزه با رانت و فساد در هر اردوگاهی، به هر نامی و به زیر هر پرچمی عمل نکند و یک گزارشگر صادق مطمئن و امانت دار نباشد.
وی با تاکید بر اینکه روزنامه‌نگار نباید ابزار قدرت شود اظهار کرد: متاسفانه دچار یک ورشکستگی فرهنگی در جریان انقلاب هستیم و اگر اینگونه نبود رهبر معظم انقلاب نمی‌فرمودند که من به خاطر مسائل فرهنگی از شب تا صبح بیدارم و نگرانم. من از سال ۹۲ به بعد که سردبیر مجله عصر اندیشه شده‌ام بار‌ها این را نوشته ام که باید باز اندیشه انتقادی و رفرم روش‌شناختی صورت بگیرد، چون با الگوهای فعلی که دیگر فرزند زمانه خود در این تحولات پرشتاب تکنولوژی و حتی معرفتی نیستند نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم. واقعیت این است که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ می‌توانستیم با برخی از الگوهای ژورنالیسم سیاسی بخشی از جامعه را اغناء کنیم، اما امروز این امکان وجود ندارد.
روزنامه‌نگار و پژوهشگر با تاکید بر اینکه در خصوص شیوه‌های رویارویی با رسانه‌ها بعد از چهل سال که از عمر انقلاب می گذرد باید آسیب‌شناسی صورت گیرد اضافه کرد: انقلاب و انتقاد با همدیگر پیوند خوردند و ما باید پژوهشگران شجاعی باشیم که با آسیب شناسی گذشته و خود انتقادی در آن بخش هایی که اشتباهاتی را مرتکب شده ایم و هزینه هایی را که داده ایم درست ارزیابی کنیم تا دوباره دچار آن آسیب‌ها نشویم و بتوانیم یک چشم‌انداز را ترسیم نماییم.
وی بیان کرد: امروز کار به جایی رسیده که دغدغه وزیر ارتباطات کشورمان این شده است که توییتر فیلتر است یا نیست متاسفانه قوانینی وضع میشوند که با مقتضیات زمان همخوانی ندارند و نمی‌توانند آن را اجرا کنند به عنوان نمونه قانون وضع می‌کنند که ۵۰ یا ۶۰ میلیون دیش ماهواره را از خانه‌های مردم جمع کنند، اما نمی‌توانند و اگر هم بتوانند یک ساعت بعد دوباره جای آن‌ها سبز می‌شود.
وی افزود: کاری که بی‌بی‌سی انجام می‌دهد این است که دیالوگ ایجاد می‌کند و در واقع این همان نظریه فرهنگی شهید مطهری در خصوص مباحثات انتقادی است که ما می‌توانستیم از آن الگوهای رفتاری رسانه‌ای در بیاوریم، ولی متاسفانه اینگونه نکرده‌ایم. واقعیت این است که مباحثات انتقادی سیره ائمه بوده است و این همان روشی است که امام رضا علیه السلام شبانه روز به جای اینکه با مریدان بنشیند و از خودش و آن‌ها تعریف کنند با مخالفین و معاندین و معارضین بحث فکری و جدال نظری و مباحثه و مناظره می‌کردند.
فضلی نژاد اظهار کرد: آرمان شهید مطهری این بود که دانشگاهی ساخته شود که در آن مارکسیسم و مسلمان در کنار یکدیگر باشند.
طالب زاده: انقلاب اسلامی شکل خبر را عوض کرد
نادر طالب زاده مستندساز و پژوهشگر سینما در همایش سیاست در عصر رسانه با بیان اینکه انقلاب اسلامی یک اتفاق مهاجم است به همین دلیل باید خود را مدام معرفی و تبیین کند تا هضم نشود، گفت: غرب در مقابل انقلاب اسلامی چیزی ندارد ارائه کند با این وجود آن‌ها به دنبال ایده و فکری ناجی هستند تا خود را نجات دهند و تمام دست و پایی هم که در فرهنگ‌های مختلف مذهبی می‌زنند به خاطر همین است که نجات دهنده را پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه عقلای غربی و عقلای روسی با اینکه مسلمان هم نیستند، اما به رشد مذهبی در ایران توجه دارند، افزود: عده‌ای از عقلای روسی که همه آن‌ها مسیحی ارتدوکس هستند قرار است که در پیاده روی اربعین شرکت کنند و این به خاطر آزادی و آزادگی امام حسین(ع) است.
مستندساز و پژوهشگر سینما با بیان اینکه ایران در منطقه عجیب و غریب و متحولی قرار دارد به همین دلیل باید رسانه پویایی داشته باشیم و بتوانیم هیجان زمان را از طریق رسانه منتقل کنیم، گفت: آزادگی ربطی به مسلمانی ندارد و چه بسا کسانی به غرب رفته اند که به دلیل داشتن فطرت پاک متحول شده اند، اما ما نسبت به آن‌ها کم لطفی می‌کنیم.
طالب زاده با اشاره به اهمیت تسخیر لانه جاسوسی برای رسانه‌های آمریکا بیان کرد: تا آن زمان هیچ کشوری حتی شوروی به خود اجازه نداده بود که یک افسر آمریکایی را بازداشت کند و لذا تسخیر سفارت شوکی بود که به آمریکایی‌ها وارد شده بود و از طرفی ایران هم کوتاه نمی‌آمد و می‌گفت: آن‌ها جاسوسی کرده اند و باید محاکمه شوند.
وی اضافه کرد: در ایامی که سفارت آمریکا تسخیر شده بود یک آمریکایی بیزینس من به نام تد ترنر به ذهنش رسید که خبر از درام جذاب‌تر است و اگر cbs بهترین سریال درام را هم پخش کند، اما مردم می‌خواهند خبر ایران را دنبال کنند به همین دلیل او یک شبکه خبری را راه اندازی کرد.
مستندساز و پژوهشگر سینما با بیان اینکه تعداد خبرنگاران آمریکایی در زمان تسخیر سفارت این کشور در ایران بیشتر از خبرنگاران کل دوران جنگ ویتنام بوده، گفت: در آن زمان همه می‌خواستند بفهمند که چه اتفاقی در ایران خواهد افتاد و چه بلایی بر سر آن ۵۳ نفر می‌آید به همین دلیل تد ترنر cnn را برای انعکاس اخبار ۲۴ ساخته راه اندازی کرد.
طالب زاده با اشاره به اینکه ایده اخبار ۲۴ ساعته هفت روز در هفته به واسطه ایستادگی انقلاب اسلامی خلق شد و این ایده خبری که امروز در همه شبکه خبری مشاهده می‌کنیم ریشه آن به تحول اسلامی در ایران برمی گردد، افزود: البته غربی‌ها این را نمی‌گویند، ولی روزی واقعیت این موضوع مشخص خواهد شد.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی منجر به تحولاتی در جهان شد که یکی از این تحولات تغییر در خبر بوده است، اضافه کرد: انقلاب اسلامی شکل خبر را عوض کرد، چون در آن زمان زور nbc، cbs و abs که شبی ۴۰ دقیقه خبر پخش می‌کردند به عطشی که برای اخبار در ایران وجود داشت نمی‌رسید.
مستندساز و پژوهشگر سینما با اشاره به اینکه وقتی امام خمینی گفتند آمریکا هیچ غلطی نمی‌کند شوک دیگری به آمریکایی‌ها وارد شد، گفت: آمریکا ما را در صحنه جنگ آزمایش نکرده بودند، ولی می‌دیدند که صحنه غیر عادی است؛ با این وجود یکی از پدیده‌های نتیجه اولی انقلاب اسلامی تغییر در رسانه است و من این را به عنوان یک شاهد که در زمان تسخیر سفارت آمریکا در این کشور تحصیل می‌کردم، می‌گویم.
