راهپیمایی اربعین، یک پیاده‌روی جمعی منحصربه‌فرد به جهت بعد مسافت، تعداد جمعیت شرکت‌کننده، کیفیت پذیرایی از حاضران و با شعار و پیامی مشخص است که در دنیا مانندی ندارد. یک سفر دسته‌جمعی است با همه الزامات و اقتضائات و سختی‌ها و شیرینی‌هایش و شکل‌گیری این سفر با کیفیت کنونی، محصول و نتیجه چند رخداد مهم دیگر است؛ از سقوط صدام تا خروج نیروهای آمریکایی و البته مهم‌تر از همه اراده مردم کشور عراق که پس از سال‌ها تحمل رنج و ظلم حکومت صدام و هجوم نیروهای آمریکایی و البته تهاجم تکفیری‌ها در سال‌های اخیر، به ثباتی نسبی به جهت سیاسی و حاکمیتی رسیده‌اند و در اولین گام تلاش کرده‌اند که عظمت و گستردگی پیاده‌روی باسابقه خود را به رخ دشمنان و مهاجمان خارجی بکشند. حضور گسترده مردم عراق در این راهپیمایی در سال‌های بعدتر، امنیت بخش‌های مهمی از عراق را تضمین کرد و عاملی برای تثبیت و تحکیم حاکمیت مردمی در عراق شد.
از دل هیات‌ها و گروه‌های حاضر در این راهپیمایی‌های بزرگ گروه‌های مقاومت مردمی تشکیل شدند؛ گروه‌هایی که در سال‌های تهاجم تکفیری‌ها، هسته اصلی مقاومت را تشکیل دادند. همان‌ها که در روزهای نزدیکی داعش به سامرا، مدافعان حرمین شریف امامین عسکریین بودند. در خلال یکی از سفرهایم به عراق وقتی توفیق زیارت سامرا را پیدا کردم، نیروهای حشدالشعبی را دیدم که با احترام خاصی نسبت به زوار ایرانی رفتار می‌کنند. اگرچه این احترام از سوی مردم عراق طبیعی بود، اما جنگ و وضعیت ناامن عراق موجب شد از او بپرسم چرا با این همه ناامنی از حضور زائر استقبال می‌کنند. یکی از آنها جمله‌ای گفت: «زائر امنیت می‌آورد.»
این جمله کلیدواژه «امنیت» تجمع بیست‌واندی میلیونی این روزهاست. تجمعی که در ایران و از سوی مجموعه‌های اجرایی حاکمیتی حتی قدر دانسته نمی‌شود و با بی‌تفاوتی با آن مواجه می‌شود. در مواقعی آزار و اذیت و فرصت‌سوزی و ظرفیت‌سوزی از این راهپیمایی عظیم هم اتفاق می‌افتد که به‌شدت تاسف‌بار است.
در این بین هستند کسانی که «افق پیاده‌روی اربعین» را می‌بینند و کاملا درست با آن به‌مثابه یک مساله استراتژیک برخورد می‌کنند. شاید اگر به هر ایرانی بگویید شما هم در مبارزه با داعش نقش اساسی دارید، در وهله اول متوجه نشوند درمورد چه مساله‌ای صحبت می‌کنید اما اگر اهمیت و نقش پیاده‌روی اربعین در افزایش قدرت نرم نیروهای مقاومت و بالابردن بنیه امنیتی و دفاعی را برایشان توضیح دهید، گام‌های خود را در پیاده‌روی استوارتر برمی‌دارند. حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان به‌عنوان یکی از کسانی است که بی‌تردید در سال‌های اخیر با حضور جدی و چشمگیر خود در ماجرای پیاده‌روی اربعین و نقشی که در تهییج و شورآفرینی زائران ایرانی و بین‌المللی این رخداد ایفا کرده، مورد تجلیل و احترام است. نگاهی که به‌جای حسرت خوردن فکر می‌کند و به‌جای آرزو کردن عمل می‌کند و شجاعت تبلیغ کارهای بزرگ را دارد و برای تغییر اساسی وضع موجود به وضع مطلوب تلاش می‌کند.
اربعین در افق نگاه امثال پناهیان، یک تجمع بیست‌واندی میلیونی صرف نیست؛ مقدمه‌ای است برای آن اتفاق بزرگ‌تر که همه منتظرش هستیم. کم هستند اساتیدی چون پناهیان که با صرف همه داشته‌های معنوی خود و با اصراری بی‌بدیل از مردم می‌خواهند در این راهپیمایی حضور پیدا کنند. پناهیان و آنها که چون او می‌اندیشند، افق‌هایی را می‌بینند که پربودجه‌ترین نهادهای حاکمیتی جمهوری اسلامی هم آنها را نمی‌بینند؛ افق‌هایی حتی بزرگ‌تر از همین راهپیمایی اربعین با این عظمت. امروز که این جمعیت عظیم، کربلا را به امن‌ترین نقطه دنیا تبدیل کرده‌اند اهمیت نگاه امثال پناهیان و آن جمله نیروی حشدالشعبی که «زائر امنیت می‌آورد» را بیشتر می‌فهمیم؛ امنیتی که همه آن را مدیون سید و سرور آزادگان جهان، اباعبدا... علیه‌السلام هستند.
*عضو اسبق شورای مرکزی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل
