به گزارش خبرنگار فناوری اطلاعات «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ سال ۹۶ با همه خاطرات تلخ و شیرینش با پایان رسید، گاهی با کسب مدال‌های رنگین توسط ورزشکاران ایرانی در رقابت‌های جهانی شاد شدند و برخی مواقع هم قلب مردم ایران به دلیل از دست دادند هم وطنانشان در سوانحی همچون ساختمان پلاسکو، زلزله کرمانشاه، کشتی سانچی و هواپیمای تهران-یاسوج به درد آمد اما امسال در حوزه فناوری اطلاعات رویدادها و حواشی زیادی را به دنبال داشت که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
تأثیر فناوری اطلاعات در انتخابات
به روشنی پیداست که فناوری اطلاعات مهمترین نقش را در انتخابات ریاست جمهوری خردادماه ۹۶ داشت. از شیوه‌های تبلیغات گرفته تا برگزاری انتخابات، حتی حوزه فناوری اطلاعات از شعارهای نامزدهای انتخابات نیز دور نبود و با دادن وعده‌هایی همچون افزایش پهنای باند اینترنت، فیلترنشدن شبکه‌های اجتماعی و برداشتن فیلتر دیگر شبکه‌های اجتماعی، ایجاد اشتغال در این حوزه و... سعی کردن آرای بیشتر را در سبد خود نگه دارند؛ اما گویا پس از کسب اکثریت آرا وعده‌های خود را فراموش کرده‌اند.
نمایشگاه الکامپ
نمایشگاه الکامپ یکی از نمایشگاه بینالملی ایران است که به همت سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور به منظور عرضه کالا و خدمات گوناگونی مانند سخت‌افزار، نرم‌افزار، خدمات الکترونیک، ماشین آلات اداری، اینترنت و شبکه های اطلاع رسانی، امنیت و شبکه، آنتی ویروس، لپ‌تاپ، تبلت، تلفن همراه، وب سایت، وبلاگ و... با حضور پرشور بازدیدکنندگان داخلی و خارجی برگزار می‌شود. اما نمایشگاه امسال دو تفاوت مهم و اساسی با نمایشگاه های سال گذشته داشت، این نمایشگاه پیش از این در آذرماه طی یک مراسم رسمی با حضور وزیر ارتباطات و معاون علمی و فناوری رئیس جمهور افتتاح می شد که این موضوع خود از اهمیت این نمایشگاه بین المللی سخن می‌گفت. اما امسال با وجود اینکه این نمایشگاه در روز جمعه بازگشایی شد، نه از وزیر ارتباطات خبری بود، نه معاون علم و فناوری رئیس جمهور و فقط صرفا ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، نزدیک به ۲ ساعت بعد از بازگشایی نمایشگاه در حالی که بسیاری از بازدید کنندگان نمایشگاه در حال ترک آن بودند با بریدن یک ربان ساده نمایشگاه را افتتاح کرد.
نکته دیگر قابل توجه دیگر این بود که این نمایشگاه می‌توانست بستر بسیار مناسبی برای معرفی تولیدات علم و فناوری جوانان دانشجوی ایرانی در عرصه جهانی باشد و راه صعب‌العبور عرضه محصولات ایرانی را در بازار جهانی را هموارتر کند اما متاسفانه پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، تنها نماینده وزارت علوم در این نمایشگاه بود و بیشترین تعداد غرفه‌های نمایشگاه به فروشگاه‌ها و مراکز خدماتی اختصاص داده شده بود، به گونه‌ای بازاریابان شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت و اپراتورهای تلفن همراه جهت ارائه سرویس‌های اینترنت و سیمکارت رایگان در سطح نمایشگاه به طور گسترده حضور داشتند. این حضور که چندین سال است، در نمایشگاه ادامه دارد، چهره ی نه چندان جالبی به این نمایشگاه تخصصی بین‌المللی داده بود.
اینترنت محدود یا نامحدود؟
برای اولین موضوع پایان عرضه بسته‌های اینترنتی به صورت محدود از زبان محمود واعظی وزیر پیشین ارتباطات مطرح شد و در فاصله کوتاهی از زبان معاونین وی همچون محمدجواد آذری جهرمی تایید و رد شد تا اینکه آذری جهرمی پس از تکیه زدن بر کرسی وزارت از پایان عرضه اینترنت به این شکل خبرداد و مدعی شد از این پس اینترنت صرفا به صورت نامحدود عرضه می‌شود و ملاک قیمت‌گذاری سرعت آن خواهد بود، اما پس از یک هفته اظهار کرد به دلیل نبود بسترهای مناسب تحقق این مسئله فعلا ممکن نیست.
نمایشگاه ایران تلکام
هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران تلکام یکی دیگر از نمایشگاه‌های ایرانی است که در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کند و متولی آن هم وزارت ارتباطات است، این نمایشگاه در دوشنبه 24 مهر ۱۳۹۶ با حضور محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات فعالیت رسمی خود را در ۴ سالن آغاز کرد که یک سالن به سازمان مخابرات اختصاص داده شده بود، یک سالن به همراه اول، دیگری به ایرانسل و در نهایت سالن چهارم هم به دیگر شرکت‌های دیگر فعال در این حوزه.
هچون گذشته بسیاری از شرکت‌ها نمی‌دانستند باید در کدام نمایشگاه شرکت کنند الکامپ یا ایران تلکام؟ این موضوع سبب شده بود جای خالی بسیاری از شرکت‌ها در این نمایشگاه خالی باشد. البته همچون نمایشگاه الکامپ حضور گسترده بازاریاب‌های ایرانسل و همراه اول و نیز صف‌های طولانی دریافت شارژ یا سیم‌کارت‌های رایگان در این نمایشگاه نیز مشاده می‌شد اما زمزمه‌های مبنی‌بر اینکه این دو نمایشگاه برای جلوگیری از موازی کاری برای سال ۹۷ با هم ادغام شوند به گوش می‌رسد.
نمایشگاه هفته پژوهش
نمایشگاه هفته پزوهش یکی دیگر از نمایشگاه‌های بین‌المللی است که همه ساله در هفته پزوهش از سوی وزارت علوم برپا می‌شود، مزیت این نمایشگاه به نمایشگاه‌های که پیشتر معرفی شد این است که صرفا با حضور دانشگاهیان برگزار می‌شود و آخرین دستاوردهای علمی دانشجویان در آن عرضه می‌شود نه محصولات شرکت‌های غیرمرتبط اما برخی غرفه‌داران می‌گفتند مسئولین به این نمایشگاه به عنوان یک مسئله برای رفع تکلیف نگاه می‌کنند نه دغدغه ملی کشور.
این نمایشگاه در ۵ سالن از محل دائمی نمایشگاه‌های تهران برگزار شده بود و دانشجویان مختلفی از دانشگاه‌های سراسر کشور در این نمایشگاه حضور داشتند، اما عموم آن‌ها درد دل مشنترکی داشتند "از ما حمایت نمی‌شود" حتی برخی از آن‌ها دعوت‌نامه خود را که از دانشگاه‌های برتر اروپا برای آن‌ها ارسال شده بود را با خود آورده بودند و تاکید می‌کردند اگر از طرح‌های آن‌ها حمایت شود می‌توانند محصولی به مراتب با کیفیت‌تر اما با نصف قیمت مشابه چینی تولید کنند اما در ایران انگیزه‌ای برای حمایت از آن‌ها دیده نمی‌شود، به همین دلیل استقبال غرفه‌داران نیز هر سال از این نمایشگاه کمتر می‌شود.
این موضوع که مدیران وزارت علوم فرصت حضور دانشجویان در یک نمایشگاه بین‌المللی را فراهم می‌کنند قابل تقدیر است اما امیدواریم برای ارتباط صنعت با این دانشجویان و جلوگیری از واردات بی‌رویه کالا هم اقدام موثری انجام شود تا شاهد تسریع در پیشرفت کشور باشیم.
فیلتر تلگرام و اینستاگرام
بدون هیچ تردیدی می‌توان گفت فیلتر موقتی تلگرام و اینستاگرام در دی ماه ۹۶ بزرگترین اتفاق در حوزه فناوری اطلاعات بود که بسیاری از مردم ایران را تحت‌الشعاع قرار داد، پس از فیلترشدن تلگرام و اینستاگرام بسیاری از کاربران سعی کردند با نصب فیلترشکن دوباره ارتباط خود را با دیگران در این شبکه‌های مجازی حفظ کنند برخی هم به فکر عضویت در شبکه‌های اجتماعی ایرانی همچون سروش، ویسپی، آی‌گپ و... افتادند اما به دلیل اختلال در این شبکه‌ها موفق نشدند با دیگران ارتباط داشته باشند و این فرصت که بهترین زمان برای معرفی شبکه‌های مجازی ایرانی بود متاسفانه به راحتی از دست رفت و مسئولین تلگرام نیز دریافتند ایران هیچ جایگزین مناسبی برای آن ندارد.
با فیلتر شدن این دو شبکه اجتماعی که بسیاری از افراد که با استفاده از آن‌ها برای خود شغل‌هایی همچون فروش‌اقلام مختلف از مواد غذایی گرفته تا کفش و لباس و... ایجاد کرده بودند بیکار شدند و سروش، آی‌گپ و ویسپی که معروف‌ترین شبکه‌های مجازی ایرانی هستند پس از اقدام شورای عالی امنیت ملی در خصوص فیلتر تلگرام و اینستاگرام با استقبال تعداد زیادی از ایرانیان مواجه شدند اما به دلیل نداشتن زیرساخت‌های مناسب توان پاسخگویی به نیاز کاربران خود را نداشته و حتی ارتباط کاربران قدیمی نیز با سرورها قطع شد.
از سوی دیگر امروزه تلگرام با به‌روز رسانی‌های مکرر خود به یک ابزار کاربردی جهت تسهیل امور اداری تبدیل شده است به گونه‌ای که به راحتی می‌توان به کمک آن بسیاری از اسناد را در غالب‌های مختلف در کوتاه‌ترین زمان ممکن منتقل کرد، این مسئله سبب شده که بخش انفورماتیک ادارات و سازمان‌های مختلف این اپلیکیشن را به طور پی‌فرض به عنوان نرم‌افزار مورد نیاز کارمندان برروی کامپیوترها نصب کنند اگرچه تا به حال وزارت اطلاعات بارها هشدارهای لازم را در خصوص عدم امنیت تلگرام داده است اما ویسپی و آی‌گپ حتی نسخه تحت ویندوز هم ندارد تا ساده‌ترین امکانات را در اختیار کاربران قرار دهند.
همچنین سرعت بالا در انتقال و دریافت انواع فایل‌ها و نیز اتصال به سروها در شبکه‌های مجازی ایرانی در بهترین حالت، نسبتا پایین است اما با وجود اینکه سرورهای تلگرام در اروپا مستقر است سرعت بالاتری در انتقال و دریافت فایل‌ها و نیز اتصال به سرورها از نرم‌افزارهای ایرانی دارد و برخلاف وعده‌های مدیران وزارت ارتباطات در دولت یازدهم و دوازدهم مبنی‌بر آمادگی شبکه‌های مجازی ایرانی برای جایگزینی تلگرام، هیچ زمینه و زیرساختی برای فیلتر تلگرام وجود ندارد و در صورت تحریم و فیلترشدن دائمی آن از سوی مدیران تلگرام عملا ضربه سختی به سیستم اداری و ارتباطی ایران وارد شده و به نوعی فلج می‌شود.
مسابقات رباتیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر
اسفندماه ۹۶ نیز شاهد یک رویداد بزرگ حوزه فناوری اطلاعات موسوم به فیراکاپ آزاد در دانشگاه صنعتی امیرکبیر بود. مسابقات رباتیک دانشگاه امیرکبیر از ۱۱ اسفند فعالیت خود را آغاز کرد و تا ۱۵ اسفند ادامه داشت. این دوره از مسابقات در ۱۵ لیگ و با حضور ۱۶۱ تیم از کشورهایی همچون ایران، کانادا، آلمان تایوان، کره جنوبی، مکزیک و افغانستان برگزار شد و در پایان از تیم‌های این مسابقات تقدیر شد.
گفتنی‌است بنا به سهمیه‌ای که ار سوی فدراسیون جهانی مسابقات فیراکاپ اعلام می‌شود تیم‌های برتر پس از آموزش‌های لازم توسط کمیته ملی فیراکاپ ایران به مسابقات چهانی که شهریور سال ۹۷ در دانمارک برگزار می‌شود اعزام می‌شوند.
