به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ «اعلام میکنم ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای خارج خواهد شد.» این مهمترین بخش از اظهارات شب گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا درباره آینده برجام بود. تلاش آمریکا برای خروج از برجام از همان روزی که ترامپ بر سر کار آمد به یکی از اولویت های کاخ سفید تبدیل شد. برنامه ای که بعد از دو بار تمدید تعلیق تحریم ها در نهایت به سر انجام رسید و شد آنچه که در این سو دولتمردان ایران 2 سالی هست که کابوسش را می بینند. حالا روحانی است و ایده ای مرکزی ای که دیگر شکستش بر همه عیان شده. ایده ای که عبارت بود از توسعه برون زا و پیشرفت کشور از مسیر تعامل و با غرب.
هر چند رئیس جمهور همچنان به مذاکره به چشم یک نسخه شفابخش چشم دوخته و این بار به معجزه اروپا دل بسته اما ایده برجام بدون آمریکا هم هندوانه در بسته نیست و حد اقل یکبار پیش از این در سال های نه چندان دور آزموده شده.
در این شرایط کارشناسان از شب گذشته و از واپسین ساعات بعد از اقدام ترامپ و واکنش روحانی به تحلیل اموقع پرداخته اند و این اتفاقات را از زوایای مختلف به بحث گذاشته اند.
سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در واکنش به خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: یکبار دیگر هشدارهای مکرر رهبر انقلاب در سالیان اخیر که می‌فرمودند آمریکا یک دولت عهدشکن و غیرقابل اعتماد است، برای همه ثابت شد.
وی در خصوص آینده برجام نیز گفت: با این فرمان اجرایی و بازگشت تحریم‌ها، برجام دیگر انتفاعی برای ملت ایران ندارد؛ تاکنون هم که آمریکا خارج نشده بود، اجازه بهره‌مندی از منافع توافق هسته‌ای را به ما نمی‌داد، حالا که دیگر تحریم‌های ثانویه برمی‌گردد و تحریم‌های اولیه هم که از اول بوده و برجام اساساً متعرض آنها نشده بود.
همچنین حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه خروج از برجام «هزینه جدیدی» برای ما در پی نخواهد داشت گفت: آمریکا نمی تواند با خروج از برجام، پرونده ما را مجددا به شورای امنیت سازمان ملل ببرد و وفاق شورای امنیت را برای تصویبش به همراه داشته باشد.
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: خروج آمریکا از برجام، برای ما اتفاق جدیدی را رقم نخواهد زد؛ چون آمریکا بر اساس قوانین کنگره و تدابیری که وزارت خزانه داری این کشور دنبال کرده، حداکثر تحریم هایی که می توانست اعمال کند را اعمال کرده است؛ در حقیقت بود و نبود برجام برای ما تفاوتی ندارد.
علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز صحبت های ترامپ را تحت تاثیر اسرائیل و نفوذ صهیونیست ها در حکومت آمریکا دانست و گفت: آمریکا پیش از این نیز به تعهداتش عمل نکرده بود و در واقع این تحریم ها تا حدودی وجود داشت.
این موضوعی است که مهدی فضائلی کارشناس مسائل سیاسی نیز بر آن اتفاق نظر دارد. به گفته فضائلی علی القاعده با خروج آمریکایی ها از برجام، جمهوری اسلامی هم باید از آن خارج شود، منتهی خروج آمریکا از این قرارداد، روی کشور ما تاثیر مثبتی خواهد داشت.
وی تصریح کرد: یکی از خسارت‌های سنگینی که از قِبَل حضور اسمی آمریکا در برجام، بر کشور ما وارد شد، معلق نگه داشتن کشور و موکول کردن تصمیمات به موضع رئیس جمهور آمریکا - اینکه برجام را تمدید می کند یا خیر - بود. لذا آمریکا با خروج از برجام، لطف بزرگی را در حق ملت ایران کرده است؛ چراکه تکلیف را یک سره کرده است.
حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت خارجه نیز تصمیم ایران برای باقی ماندن در برجام بدون آمریکا را، بازی نکردن در زمین آمریکایی‌ها ارزیابی کرد و درباره میزان ایستادگی اروپا در مقابل آمریکا گفت: اتحادیه اروپا بر سر دو راهی قرار دارد. از یک طرف حیثیت بین‌المللی‌اش در مورد برجام مطرح است و از دیگر سو همکاری‌های گسترده اقتصادی با آمریکا دارد و این باعث می‌شود که اروپا در شرایط سختی برای انتخاب قرار بگیرد.
امیر محبیان تحلیلگر مسائل سیاسی انداختن توپ برجام در زمین اروپا از سوی رئیس جمهور را اقدامی صحیح ارزیابی کرد و با بیان اینکه ایران ابتکار عمل را با این کار در دست نگاه داشته است، اظهار کرد: احتمال داده می‌شود شکاف اروپا و آمریکا حتی به داخل آمریکا نیز کشیده شود.
فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا نوع رفتار ترامپ را خروج سخت ایالات متحده از برجام تلقی کرد و گفت: در حال حاضر ایران این قابلیت را دارد که از برجام خارج شود، چون توافق با 1+5 بوده و این توافق زمانی که یکی از اعضا نیست دیگر توافق نیست، ولی پیشنهاد ما نیست که ایران از برجام خارج شود.
وی قدری کاربردی تر به این تحولات پرداخته و پیشنهاد داد که طرحی در مجلس شورای اسلامی برای خروج نرم از ان‌پی‌تی تصویب شود و نمایندگان مجلس در روزهای آینده یک طرح سه فوریتی را برای ملزم‌کردن دولت برای خروج نرم از ان‌پی‌تی ارائه دهند.
این کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه هدف آمریکا ایجاد شوک به ایران بود، خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها زبان زور را می‌فهمند و ما باید به آنها شوک بدهیم و این شوک هم خروج نرم از پیمان ان‌پی‌تی است، یعنی ما از این پیمان خارج می‌شویم ولی همکاری ما با آژانس به صورت داوطلبانه خواهد بود.
ایزدی یادآور شد: افرادی که پنج سال کشور را معطل کردند باید به اشتباه خود پی ببرند، این در دنیا رسم است که زمانی وزیری سیاست‌هایش جواب نمی‌دهد، استعفا می‌دهد. امیدواریم افراد مسئولیت تحلیل‌های غلط خود را بپذیرند چرا که کشور پنج سال معطل این تحلیل‌ها و سیاست‌های غلط بود.
