به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پنجمین نشست از سلسله جلسات "تدبر در قرآن" روز چهارشنبه 2 خرداد با حضور حجت‌الاسلام محمدیان رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در مهدیه این نهاد برگزار شد.
مشروح سخنان حجت الاسلام والمسلمین محمدیان در پنجمین جلسه تدبر در قرآن پیرامون آیات شریف:
فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ وَاشْکُرُوا لِی وَلَا تَکْفُرُونِ ﴿۱۵۲﴾
پس مرا یاد کنید [تا] شما را یاد کنم و شکرانه ام را به جاى آرید و با من ناسپاسى نکنید (۱۵۲)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ﴿۱۵۳﴾
اى کسانى که ایمان آورده اید از شکیبایى و نماز یارى جویید زیرا خدا با شکیبایان است (۱۵۳)
وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْیَاءٌ وَلَکِنْ لَا تَشْعُرُونَ ﴿۱۵۴﴾
وکسانى را که در راه خدا کشته مى شوند مرده نخوانید بلکه زنده اند ولى شما نمی‌دانید (۱۵۴)
وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ ﴿۱۵۵﴾
و قطعا شما را به چیزى از [قبیل] ترس و گرسنگى و کاهشى در اموال و جانها و محصولات مى آزماییم و مژده ده شکیبایان را (۱۵۵)
الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ ﴿۱۵۶﴾
[همان] کسانى که چون مصیبتى به آنان برسد مى گویند ما از آن خدا هستیم و به سوى او باز مى‌گردیم (۱۵۶)
(آیات ۱۵۲ تا ۱۵۶ سوره بقره) بدین شرح است: قبلا در رابطه با بحث اختلاف صحبت کردیم و گفتیم که اختلاف در جامعه قطعی است. اما نکته مهم بحث مدیریت اختلافات می‌باشد. اینکه چگونه از این اختلاف بتوانیم بهره ببریم و با هم درگیر نشویم.
این آیات هم محتوای کلی اش این است که زندگی در دنیا خواه ناخواه دارای مشکلاتی است. این طور فکر نکنید که ما یک زندگی پاستوریزه ای در اختیارتان قرار می دهیم که هیچگونه نگرانی و ناراحتی و دغدغه ای در آن نباشد. خداوند در قرآن صراحتا فرموده که زندگی اینطور آسان نیست. زندگی فراز و نشیب دارد. چند تأکید وجود دارد که ما حتما شما را گرفتار خواهیم کرد. برخی از مواردش را هم بیان کرده مثل خوف، جوع، نقص اموال و نقص جان و... . این ها در زندگی واقعیاتی است که وجود دارد. این مهم است که چه باید کرد؟
چرا اصلا خداوند زندگی را اینگونه آفرید؟
خدا می توانست جور دیگری بیافریند. بدون اینکه مشکلی وجود داشته باشد همه چیز فراهم باشد. درک اینکه چرا خداوند زندگی را با این مشکلات آفریده، می‌تواند برای ما دستاورد داشته باشد و زندگی را شیرین کند. درک اینکه چرا همه زندگی شیرین نیست و تلخی هم دارد (آنچه خدا خواست همان می شود (آنچه دلت خواست نه آن می‌شود). هرچقدر برای تشخیص این موضوع بیشتر فکر کنیم، درهای جدیدی به روی ما باز می‌شود. گوهری که خداوند آفریده (گوهر انسانی) باید در این دنیا صیقل بخورد، مثل طلا و فیروزه. باید تراش بخورد و زحمت کشیده شود تا گران قیمت شود. نکته اینجاست که خداوند دارد راه ایستادن را نشان می دهد. خیلی از ما می دانیم که مشکلات وجود دارد و باید ایستاد، اما ویژگی قرآن این است که راهکار نشان می دهد. این مهم است که چطور بایستیم. وقتی که مشکلات می آید خیلی از ما میدان را خالی می کنیم. روحانی و غیر روحانی، باسواد و بی سواد هم ندارد.
خداوند راهکار را نشان داده و این مهم است. ابتدا می‌گوید انسان تا حدی را ظرفیت دارد و می تواند تحمل کند، اما درجات بالا را نمی‌تواند تحمل کند. فرموده اگر انسان می خواهد ظرفیتش را زیاد کند باید از نماز کمک بگیرد. در نماز عناصری وجود دارد که صبر را زیاد می‌کند که مفصل است و در این بحث نمی‌گنجد. این به عنوان راهکار عادی بیان شده است. راهکار عمیق تر توجه به «انا لله و انا الیه راجعون» است. این از آیات ویژه قرآن می باشد. ما از خداییم و همه چیز مال خداست. اگر اینجا یک پرتگاه گذاشته شده حساب و کتاب دارد. اینطور نیست که همه چیز تصادفی باشد. گفته اند که اگر راه می رفتی و پایت به سنگی خورد و درد گرفت، بنشین فکر کن چرا چنین شده؟ فکر نکن تصادفی بوده. چنین چیزی در عالمی که خدا آن را مدیریت می کند امکان ندارد. ما بعضی چیز ها را یاد گرفته ایم و به کار می بریم مثل تصادف، مثل شانس. می گوییم شانس با من بود و...
مسئله الیه راجعون در قرآن خیلی تأکید شده است. ۷۰-۸۰ بار این بحث رجوع به خدا مطرح شده است. فرموده «الیه راجعون» نه «الیه ذاهبون». باید تأمل کرد. نمی گوید ما داریم به سمت خدا می رویم، می گوید داریم به سمت او باز می‌گردیم. این یعنی ما یک گذشته‌ای داریم و قبلا با خدا یک رابطه ای داشته ایم. یک عوالمی قبل از این عالم بوده و ما در سیری نزول کرده بودیم به این دنیا و حال داریم بر می‌گردیم. از علامه طباطبایی نقل شده که ما 25 مرحله تنزل کرده‌ایم تا رسیده‌ایم به این دنیا. این ها چیزهایی است که آیه قرآن صریحا بیان کرده است. همه چیز نازل شده، فقط انسان نیست، فقط قرآن نیست. آیات قرآن می گوید همه چیز نازل شده است.
همه موجودات یک مراحل قبلی داشته اند، نزول پیدا کرده اند و به این دنیا آمده‌اند. یک مرحله نازله است و یک مرحله صاعده. یک مرحله صاعده در پیش رو داریم که باید برگردیم. باید دید بازگشت ما چگونه اتفاق می افتد. در سوره تین می فرماید: انسان به پایین ترین حالت ممکن سقوط می کند. درست است که احسن خلقت را دارد اما خداوند این مرحله نزول را برای ما گذاشته است. انسان می تواند تا اسفل السافلین برود.
خدا این وسط یک راهی گذاشته: مؤمنین می توانند حدی از تنزل را که اتفاق افتاده متوقف کنند و نگذارند ادامه پیدا کند. این تنزل با ایمان و عمل صالح می تواند هم متوقف شود و هم به سمت بالا برگردد.
نکته آخر: اگر مقاومت نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟
اینکه خداوند این همه ما را به مقاومت تشویق می کند برای این است که گوهر انسانی ما حفظ شود. این فشار ها که بر ما می آید، ما را تبدیل به الماس می کند. مثلا الماس و ذغال هر دو از کربن ساخته شده اند، ولی تفاوتشان این است که روی ذغال فشار زیادی آمده و تبدیل به الماس شده است. ذغال سیاه که کسی توجهی به آن نمی کند، ممکن است الماس گران قیمتی شود. انسان هم می تواند ذغال باشد هم می تواند الماس باشد.
بطور مثال آمریکا تحریم می کند و گرانی به وجود می‌آید. آمریکا اول ضعیف می کند بعد نایود می کند و تا انسان ها را برده نکند دست بر نمی دارد. کسانی فکر می‌کنند ما چون در برجام کوتاه آمدیم، در قسمت موشک های بالستیک نیز کوتاه خواهیم آمد. این افراد انسان های کوچکی هستند، اگرچه پست و مقام بالایی هم داشته باشند. این افراد به ذغال بودن قانع هستند. عزت در ایستادگی است و اینکه انسان بتواند فشارها را هم در زندگی شخصی و هم در زندگی اجتماعی تحمل کند.
