اگر سخنان رهبری را طی سه سال اخیر بررسی و بازخوانی کنیم در مییابیم که ایشان هرساله در کنار توصیه های اخلاقی خود به دانشجویان و ذکر نکات تاریخی و نکات مرتبط با مسائل روز کشور و پاسخ به بعضی سوالات و صحبت های دانشجویان، توصیه های کارشناسانه و کاربردی هم به تشکلهای دانشجویی در خصوص مسائل دانشگاهی و دانشجویی میکنند. توصیه هایی که باید نصب العین فعالین دانشجویی انقلابی باشد و فعالیت های پیشروی خود را طبق آنتنظیم کنند.
در این یادداشت و در آستانه دیدار رمضانی امسال رهبری با دانشجویان قصد داریم آن دسته از توصیههای ایشان را که به نظر میرسد کمتر توسط تشکلها پیاده سازی شده است؛ به صورت خلاصه بازخوانی و به خود یادآوری کنیم؛ زیرا معمولا پس از دیدار همان سال فعالین دانشجویی با شور و حرارت از توجه و عملی کردن به این توصیهها سخن میگویند اما اینکه در عمل و درزمان یک سال فعالیت چه قدر موفق بوده ایم قابل بررسی و تامل است...
الف) رهبر انقلاب چندمرتبه طی دیدارهای اخیر به بحث مهم و دقیق اثرگذاری هرچه بیشتر تشکل ها در محیط دانشگاه پرداخته اند و یکی از الزامات آن را جذب بهتر و بیشتر دانشجویان دانستند. مسئله و دغدغه ای که همیشه تشکل ها با آن دست و پنجه نرم میکنند اما کمتر در آن به موفقیت دست پیدا میکنند. ایشان به صراحت از برخی روش های غلط جذب مانند اردوی مختلط و کنسرت موسیقی نام بردند و راه درست آن را بیان "حرف های نو" با استفاده از معارف اسلامی مانند نهج البلاغه و نظایر آن دانستند. راه دیگری که ایشان به ظرافت پیشنهاد دادند و دانشجویان انقلابی در دانشگاه کمتر به آن توجه میکنند؛ استفاده از شیوه های هنری مانند تئاتر، سرود، کاریکاتور و...بود. یکی از دلایل ضعف در این حوزه مربوط به این است که دانشجویان تشکلها معمولا به دنبال استفاده از برنامه ها و فکرهای قبلی و بعضا کلیشهای هستند و به خودشان مجال فکر و خلاقیت را نمیدهند. دیگر توصیه رهبری که مرتبط با این موضوع است؛ مقوله "اقناع دلها وتبیین" است که متاسفانه اهمیت زیادی به آن نمیدهیم. گویی انتظار داریم دانشجوی عام دانشگاه هرحرف ما را با هرشیوه و زبانی که میگوییم سریع قبول کند و چشم بگوید! در حالی که اقناع کردن دانشجو ظرافت ها و راه های خاص خود را دارد که باید بادقت و حوصله انتخاب و به کارگرفته شود.
ب) از مباحث پرتکرار گفته شده توسط رهبری "توجه به سبک زندگی ایرانی اسلامی در اندیشه و عمل و تبیین این موضوع" است. مبحثی که بسیار جای کار دارد و برای دوستان دغدغهمندمان همیشه پررنگ و مهم بوده ولی اگر رفتار و سبک زندگی مردم جامعه و به طورمثال دانشجویان را بررسی کنیم متوجه میشویم که در عمل کمتر توانسته ایم فعالیت مفیدی انجام دهیم و بیشتر درگیر کلیشه ها و شعار دادن بودهایم..!
ج) یکی از توصیه های صریح رهبری به تشکل ها تبیین چند کلیدواژه اساسی و اصلی مانند "عدالت"،"آزادی" و"نفی نظام سلطه" بودهاست و یکی از راه های تحقق این مهم را بهرهبردن از بیانات امام(ره) دانستند. در این خصوص به نظر می آید تلاش درخوری انجام نشده و یا اگر هم تلاشی صورت گرفته واجد شرایطی مانند نحوه ارائه جذاب و شایسته به دانشجو و اقناع مخاطب نبوده است و بیشتر به گفتگو و مباحثه در جمع های محدودتر خود اعضاء تشکل بسنده شدهاست.
د) مسئله بسیار مهم دیگری که رهبر انقلاب به درستی به آن اشاره کردند و تشکل های دانشجویی در سطح دانشگاه ها متاسفانه ازآن غفلت میورزند کار و پژوهش در حوزه "زن در غرب" است. اکنون که مباحث مربوط به زنان لقلقه زبان بعضی سودجویان در جامعه و به خصوص در بین نسل جوان دانشگاهی ما شده است؛ شایسته است که خواهران انقلابی و دغدغه مند و خلاق در این زمینه همت بیشتری پیشه کنند و شاهد ارائه شایسته و سپس غلبه گفتمان به حق اسلام در مورد "زن" در محیط دانشگاهی باشیم.
ه) یکی از توصیه های قابل تامل رهبری در مورد تزریق امید در دانشگاه ها توسط تشکل ها بود. ایشان با این توضیح که تشکلها باید خودشان امیدوار بمانند فرمودند که تشکل ها امید را تزریق کنند و نگذارند جو ناامیدی به وجود بیاید. اگر وضعیت امروز دانشگاهها و جو غالب آنرا منصفانه بررسی کنیم به اهمیت این توصیه پی میبریم؛ اما اکنون پس از گذشت یک سال،میتوان گفت که تشکلها در این حوزه عملکرد قابل ملاحظه ای نداشته اند و به صورت عملی و هدفمند این توصیه را واکاوی و اجرایی نکرده اند.
و) ایشان در دیدار رمضانی سال 95، مجموعه های دانشجویی را به "تشکیل یک جبهه واحد ضد آمریکایی-ضد صهیونیستی" در سطح دانشجویان جهان اسلام فراخواندند و پیشنهاد دادند که با استفاده از فضای مجازی کمپین های عمومی دانشجویان مسلمان راهاندازی شود. بعضی اتحادیه ها و تشکل های دانشجویی در این راستا اقداماتی انجام داده اند ولی هنوز در همان ابتدای کار هستند و تا اجرای فرمان رهبری فاصله زیادی دارند.
امید است دانشجویان تشکل های دانشجویی فعال و دغدغهمند با به کارگیری قدرت خلاقیت خودشان و استفاده از تجربیات فعالین قدیمی تر، بتوانند پیش از بیش اقدامات کارسازی در جهت انجام توصیه های استادانه رهبری انجام دهند.
* دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه یزد
