به گزارش خبرنگار صنفی-آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ کنکور سراسری سال ۹۷ با حضور بیش از یک میلیون داوطلب در تیرماه برگزار شد، و حالا داوطلبان منتظر اعلام نتایج و انتخاب رشته تحصیلی خود در مقطع کارشناسی هستند. در این میان اصلی ترین دغدغه این روزهای داوطلبان و خانواده ها انتخاب یک رشته آینده دار و مناسب برای بازار کار است. خبرنامه دانشجویان ایران به همین بهانه به معرفی رشته های موجود در دوره کارشناسی کرده است.
۱.گروه ریاضی/مهندسی شهرسازی
آینده شغلی و بازار کار
رشته شهرسازی در سال ۷۹ اولین دانشجویان کارشناسی خود را پذیرفت. به گفته استادان شهرسازی چون در حال حاضر کشور ما تعداد زیادی شهر دارد و تمامی این شهرها نیاز به توسعه ، طراحی و برنامهریزی شهری دارند، فرصتهای شغلی مناسبی برای کارشناسان شهرسازی موجود است.
درحالی که شهرنشینی و شهرسازی در کشور ما رو به گشترش است، ما با کمبود کارشناسان شهرسازی روبرو هستیم. به همین دلیل در شهرداریها، سازمانها و وزارتخانههای مربوط به جای کارشناس شهرسازی از کارشناسان جانبی مثل مهندس عمران، معمار، نقشهبردار، تکنسین معماری و تکنسین عمران استفاده میکنند.
در صورتی که این افراد تخصص لازم را در زمینه توسعه شهری و کنترل مدیریت شهری ندارند و نمیتوانند مثل یک کارشناس شهرسازی طرح جامع را متوجه شده و آن را به نحو احسن پیاده کنند یا طرح تفصیلی و طرحهای توسعه و عمران شهری تهیه نمایند. به عبارت دیگر یک کارشناس شهرسازی میتواند طرح تفکیک اراضی، طرحهای آمادهسازی، طرحهای هادی روستا و طرحهای هدایت کننده توسعه را در شهرهای کوچک و روستاها تهیه کند.
پیش بینی وضعیت آینده این رشته در ایران
دنیا به سوی جهان شهری پیش میرود؛ یعنی به مرور روستاها از بین میروند و جهان به یک شهر بزرگ تبدیل میشود و این به معنای آیندهای روشن و درخشان برای فارغالتحصیلان رشته شهرسازی است. هرچند در کشور ما هنوز تواناییهای فارغالتحصیلان شهرسازی شناخته نشده است.
مثلا یک فارغالتحصیل برنامهریزی شهری میتواند نیازسنجی و امکانسنجی کند که چه مکانی برای سرریزش جمعیت شهر تهران مناسب است؟ یا در کجا میتوان یک شهر یا شهرک جدید ساخت؟
البته این عدم آشنایی مسؤولان باعث بیکاری فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد شهرسازی نشده است؛ بلکه آنها میتوانند در بخشهای دولتی در سازمان مدیریت برنامهریزی، وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداریها، وزارت کشور و استانداریها و در بخش خصوصی در شرکتهای مهندسی مشاور فعالیت کنند.
اگر ما بخواهیم به قافله توسعه جهانی نزدیک شویم باید بحث برنامهریزی را باور داشته و در این زمینه سرمایهگذاری نماییم تا بتوانیم مثل کشور کره با استفاده از منافع برنامهریزی ، عقبماندگی خود را جبران کنیم. اما متاسفانه در حال حاضر تواناییهای متخصصان این رشته در فرهنگ عمومی جامعه شناخته شده نیست و مسؤولان بین معماری و شهرسازی تمایزی قائل نمیشوند. در حالی که دانش معماران در حد بنا است و آنها در مقیاس کلان مداخله نمیکنند یعنی؛ یک شهر یا یک منطقه را با تمامی ویژگیها و خصوصیات اجتماعی، انسانی ، اقتصادی ، فرهنگی و فیزیکی آن مطالعه نمیکنند و به همین دلیل نمیتوانند در برنامهریزی یا طراحی شهری موفق باشند.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
دانشجوی رشته شهرسازی باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و در دانشگاه نیز به این اطلاعات عمق و وسعت بیشتری ببخشد.
رشته شهرسازی نیاز به مطالعه زیاد، کارهای فیزیکی گسترده و برداشتهای میدانی بسیار دارد، به همین دلیل دانشجو باید وقت زیادی را به آن اختصاص دهد.
همچنین باید قدرت تحلیل بالایی داشته و در طراحی زبردست باشد. بخصوص دانشجویان رشته کارشناسی ارشد طراحی شهری که باید در طراحی توانا باشند برای همین در آزمون کارشناسی ارشد این رشته امتحان طراحی گرفته میشود.
دانشجوی این رشته باید با طراحی و مفاهیم هنری مثل روانشناسی رنگها آشنا باشد و در عین حال به مفاهیم تکنیکی و اصول فنی کار مثل نقشهبرداری، رسم فنی، پرسپکتیو، هندسه فضایی، مدلسازی، ریاضی و وسایل انسانی و اجتماعی مثل مبانی جامعهشناسی علاقهمند باشد و بداند که در طی تحصیل باید کارهای تحقیقاتی و عملی بسیاری انجام دهد.
در سطح کارشناسی دانشجوی شهرسازی باید دید هندسی و درک فضا داشته باشد و بتواند در طراحی ، فضا را به صورت دو بعدی و سه بعدی تصویر کند.
همچنین باید در ریاضیات بویژه آمار مسلط باشد چون جمعآوری و تحلیل اطلاعات تحقیقات این رشته، نیاز به آمار و تحلیل آماری دارد و در نهایت تسلط به زبان انگلیسی و آشنایی با کامپیوتر در دنیای امروز عامل مهمی در موفقیت یک دانشجو است.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
رشته شهرسازی تا سال ۷۹ تنها در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه میشد. اما در سال ۷۹ این رشته از بین داوطلبان گروه ریاضی برای مقطع کارشناسی، دانشجو پذیرفت.
در آزمون کارشناسی ارشد رشته شهرسازی گرایش برنامهریزی شهری و منطقهای فارغالتحصیلان مهندسی عمران، جغرافیا، اقتصاد، نقشهبرداری، معماری، علوم اجتماعی و مرمت و احیای بناهای تاریخی میتوانند شرکت کنند.
فارغالتحصیلانی که هرکدام پیشزمینه ذهنی متفاوتی دارند و همه در یک سطح از همه چیز آگاه نیستند برای مثال لیسانس رشته اقتصاد وقتی وارد رشته شهرسازی میشود از پرسپکتیو اطلاعات لازم را ندارد یا کارشناس مهندسی عمران از اقتصاد چیز زیادی نمیداند. برای همین دانشجویان فوقلیسانس این رشته به مدت دو ترم، یعنی یکسال پیشنیاز میگذرانند تا بتوانند به یک سطح همگون برسند و در نیم سال سوم درسهای تخصصی ارائه خواهد شد.
حال اگر فارغالتحصیلان لیسانس شهرسازی وارد دوره کارشناسی ارشد این رشته شوند، اطلاعات مورد نیاز را در حد پایه خواهند داشت و میتوانند در دوره فوقلیسانس به صورت تخصصیتر کار کنند و این دوره را در زمانی کوتاهتر به پایان برسانند.