۱. قوانین دانشگاه خود را بدانید
قوانین ارائه پایان نامه ممکن است در هر دانشگاه متفاوت باشند. ببینید چه کسانی در جلسه‌ی دفاع شرکت می‌کنند (مثلا استاد راهنما هم می‌آید یا استاد مدعو هم در جلسه شرکت می‌کند؟) و این افراد چه نقش‌هایی را برعهده دارند.
بیشتر بخوانید// یک ترفند کاربردی برای تمدید پایان‌نامه
۲. پایان نامه‌ی خود را دوباره بخوانید و از آخرین تحقیقات مطلع باشید
زمانی را که داوران برای خواندن و فکرکردن در مورد پایان نامه‌ی شما صرف می‌کنند دستِ‌کم نگیرید، اما در عین حال به‌یاد داشته باشید که با وجود آنها در جمع، هنوز هم شما در مورد موضوع رساله‌ی خودتان متخصص هستید. بررسی کنید که آیا تحقیقات اخیری (از وقتی که پایان نامه‌ی خود را تحویل داده‌اید) منتشر شده است؟ در صورت انتشار، حتما در جریان آخرین تحقیقات باشید.
۳. داوران را جدی بگیرید
حتما قبل از حضور در جلسه دفاع از داورهایتان اطلاع کسب کنید، شخصیت رفتاری، تخصص درموضوع شما و نحوه حضور او در جلسات دفاع می تواند کار شما را راحت کند.
۴. فکر کنید که می‌خواهید از چه مسائلی دفاع کنید
فکر کنید که روز دفاع باید از چه چیزهایی با چنگ و دندان دفاع کنید و چه نکاتی آن‌قدرها هم مهم نیستند. آنچه اهمیت دارد ادعای شما برای نوآوری رساله و سهم آن در دانش جهانی است. اما هیچ تحقیقی بی‌عیب و نقص نیست، خوب است بدانید که چه چیزهایی را می‌توانستید متفاوت یا حتی بهتر انجام بدهید.
بیشتر بخوانید// دانلود جزوه 5 مرحله اصلی در انتخاب موضوع پایان نامه
۵. یک فهرست از سؤالات احتمالی تهیه کنید
این سؤالات را از جاهای مختلفی تهیه کنید و آنها را طبق موضوع خودتان تغییر بدهید. توصیه می‌کنیم که ۱۰ مورد از سؤالاتی که از آنها وحشت دارید را فهرست کنید. این کار خیلی مفید خواهد بود چون که با نوشتن و فکر کردن در مورد این سؤالات، استرس‌تان کم می‌شود و احساس می‌کنید که انگار شاخ غول را شکسته‌اید.
۶. جلسه دفاع جای ویرایش جمله‌ها نیست
وقتی دوره‌ی ارشد را تمام کردید، یعنی تماما به پایا نامه‌ی خود مسلط هستید. اما هیچ‌وقت برای حرف زدن در مورد آن تمرین نکرده‌اید. وقتی برای دفاع آماده می‌شوید، پاسخ دادن به سؤالات را تمرین کنید. مسئلهی اصلی، حفظ کردن جواب سؤال‌ها نیست (شما که مطمئن نیستید داورها چه سؤالاتی می‌پرسند) مسئلهی اصلی این است که این نکات را چطور بیان می‌کنید. در جلسه‌ی دفاع نمی‌توانید چیزی را ویرایش کنید.
بیشتر بخوانید// درجه‌بندی نمره پایان‌نامه کارشناسی ارشد چگونه است؟
۷. یک نسخه‌ی چاپ شده از پایان نامه داشته باشید
مطمئن شوید نسخه‌ای که به استاد راهنما داده‌اید با نسخه‌ی داورها یکی است (مخصوصا در مورد صفحه‌بندی). قسمت‌های مهم را علامت‌گذاری کنید و نکات و نقل‌قول‌هایی که ممکن است به کارتان بیاید را پُر رنگ کنید. اگر نمودارهای خیلی مهمی دارید بهتر است آنها را با سایز بزرگ‌تر چاپ کنید تا بتوانید در بحث‌ها از آن بهره ببرید.
در اینفوگراف زیر نکات حین جلسه دفاع آمده است:
.jpg)
.jpg)
