به گزارش خبرنگار صنفی – آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ نشریه، عبارتی که خیلی‌ها با شنیدن اسم آن راه خود را کج می‌کنند و ابزارهای ارتباطی امروزی را به آن ترجیح می‌دهد، دلایل قابل توجیه هم دارند، که بزرگ‌ترین آن «دردسرهای» تولید محتوا، چاپ و توزیع آن است که هرکدام از این معیارها نیاز به یک گروه ورزیده و کار بلد دارد.
اما هستند کسانی که تولیدات مکتوب را به هیچ‌چیز، محتوای تحت وب و موبایل ترجیح نمی‌دهند، توجیه آن‌ها دقیق‌تر است، می‌گویند در مکتوب حرف دقیق و «سنددار» باید زد و اگر خوش‌فکر و ایده هم باشی به‌راحتی می‌شود مخاطب زیادی را به حرفی که نشریه زده می‌شود، جذب کرد. همین رمز است که نشریات دانشجویی نه تنها تعداد آن‌ها کاهش نیافته است، بلکه سال‌به‌سال در حال افزایش هستند، همه این مسائل بهانه‌ای شد به سراغ چهار تن از مدیران مسئول نشریات دانشجویی از طیف‌های مختلف برویم و با آن‌ها به گفتگو بنشینیم.
پایین آمدن سطح نشریات دانشجویی تا حد خاطره‌گویی
** نشریه: هوای آزاد
** نام و نام خانوادگی: معین رضئیی
** دانشگاه: علوم پزشکی شهید بهشتی
به تعداد نشریات دانشجویی و تنوع آن‌ها در سالیان اخیر افزوده شده است اما متأسفانه شاهد این هستیم که در موارد عمده‌ایی کمیت فدای کیفیت شده است و مطالب بعضی از نشریات دانشجویی تا حد خاطره گویی و داستان سرایی پائین آمده و خبری از نقد و محتوای مناسب در آن‌ها نیست البته در بحث تنوع هم نیز، نیاز به کار کردن بیشتر نشریات دارند به عنوان مثال خوب است تعداد نشریات حوضه بین‌الملل و طنز و فکاهی گسترش پیدا کند.
به دلیل گسترش فضای مجازی در بین دانشجویان ارتباط با نشریات و مطبوعات کاغذی مانند نشریات دانشجویی کاهش پیدا کرده است و این وضعیت برای فعالین نشریات دانشجویی مناسب نیست و ظهور و بروز آن‌ها را در دانشگاه‌ها را کمتر می‌کند.
اما من معتقدم که اگر نشریات دانشجویی استانداردهای مناسب را رعایت کنند، می‌توانند مخاطب را به خوبی جذب کنند.
در نشریه هوای آزاد علاوه بر بررسی مسائل سیاسی و صنفی روز سعی می‌کنیم به تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر نیز بپردازیم به عنوان مثال ما بخش‌های متنوعی در نشریه هوای آزاد داریم مثلاً شهرفرنگ به بررسی یک حادثه مهم در تاریخ می‌پردازد، در بخش «چهار راه جمهوری» ظرفیت‌های قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را بررسی می‌کنیم، در بخش «ایران دخت» به بررسی مسائل زنان در کشور می‌پردازیم، در بخش «چهره ماه» به بررسی شخصیت‌ها می‌پردازیم، در بخش «پرونده ماه» سعی بر آن داریم که با مسئولین کشور در خصوص مسائل روز مصاحبه‌ای صورت دهیم که این مصاحبه شامل دو مزیت هست که اولی جنبه مطالبه گری دانشجویان و دومی پاسخگویی مسئولان نظام هست.
نشریات دانشجویی باید از دانشجویان و مسئولان دیده شود و از امکانات چاپ و نشر خوبی برخوردار باشد ولی این حمایت‌ها از جانب مسئولان نباید به دخالت در محتواها بیانجامد و حمایت‌ها نیز نباید رنگ و بوی حمایت‌های حزبی و جهت دادن فکری به نشریات دانشجویی باشد.
به نظر من تأثیرگذاری نشریات دانشجویی در فضای سیاسی جامعه در سالیان اخیر اندکی کاهش پیدا کرده است برخلاف نشریات دانشجویی دهه 60 و70 که تأثیرگذاری نشریات دانشجویی را بیشتر از یک رسانه ملی پرشمار می‌دیدیم و از همان دانشجویان فعال و دغدغه‌مند نشریات دانشجویی افرادی را می‌دیدیم که در آینده در منصب‌های رسانه‌های ملی و فضای مدیریتی کشور تزریق می‌شدند اما این موضوع هم در زمان فعلی و فضای نشریات دانشجویی کمتر دیده می‌شود که نیاز به فعالیت بیشتر و دقیق‌تر مدیران مسئول نشریات دانشجویی هست.
مشکل اصلی نشریات هزینه چاپ و انتشار است
** نشریه: ظن
** نام و نام خانوادگی: زهرا سالاری
** دانشگاه: خوارزمی
وضعیت نشریات دانشجویی در دانشگاه‌ها بستگی به جو حاکم در دانشگاه و دانشجوها دارد و بسته به حمایت‌ها از سوی دانشجویان که مخاطبان نشریات را شامل می‌شوند وضعیت نشریات متفاوت هست ولی به صورت کلی حمایت‌ها رو به رشد هست اگر این روند حاکم در حوضه نشریات ادامه پیدا کند و استقبال مطبوعات کاغذی در دانشگاه‌ها بیشتر شود که با فعال شدن جشنواره‌های نشریات و تیتر برتر و انتخابات شورای ناظر بر نشریات دانشجویی این اشتیاق به سمت نشریات دانشجویی بیشتر می‌شود.
با توجه به این که نشریه «ظن» موضوع و محوریتش زنان هست هر موضوعی که در خصوص زنان، تبعیض‌های جنسی، تجاوزها و آزارهای جنسی، زنان علیه زنان، حجاب، فمینیسم، زنان موفق جهان و امثال همین موضوعات که در خصوص زنان و فمینیسم بوده را در نشریه استفاده کرده‌ایم.
حمایت از نشریات دانشجویی باید دوطرفه باشد هم از جانب دانشجویان و هم از طرف مسئولان دانشگاه که این همکاری باعث رشد در تولید محتوا و بالا رفتن کیفیت نشریات می‌شود.
این در حالی است که در عمده دانشگاه‌ها دانشجوها در اولویت اول دغدغه‌های خود برای تولید نشریه تعداد تیراژ و هزینه چاپ هست اگر این فراغ بال را دانشگاه برای دانشجو تأمین کند که با تیراژمناسب و مشخص نشریات دانشجویی رایگان و باکیفیت خوب چاپ می‌شود گروه تحریریه نشریات دانشجویی راحت‌تر به سراغ تولید محتوای بهتر و باکیفیت‌تر می‌روند.
از دیگر حمایت‌هایی که می‌شود به دانشجوها ارائه داد فضای بازی است تا دانشجویان راحت و به دور از سیاست زدگی و با آزادی بیان حرف‌ها و نقدهای خود را بیان کنند دانشگاه هم پذیرای حرفهای منتقدانه این دانشجویان در فضای دانشگاه باشد.
از نکته‌های قابل‌توجه که دانشگاه باید به آن توجه کند این است که فضایی مشخص شود تا مدیران مسئول نشریات خودشان را در معرض دانشجویان قرار دهند و به‌راحتی در بین آن‌ها توزیع کنند.
فضای فعلی نشریات نسبتاً سیاسی‌تر شده‌اند و از آن طرف دانشجویان نیز رغبت بیشتری به نسبت نشریات پیداکرده‌اند و فضای نشریات رو آن‌گونه دیده‌اند که می‌توانند حرفهای خودشان را در فضای نشریات به خوبی در قالب مطبوعات بیان کنند.
با توجه به وضعیت کمیته ناظر بر نشریاتی که در دانشگاه‌ها و کشور ایجاد می‌شود دیده می‌شود که تا چه حدی فضای قطب‌بندی سیاسی بر نشریات حاکم است.
ما دو طیف دانشجو داریم در دانشگاه‌ها یک طیف دانشجو درس‌خوان و عادی که توجیه به فعالیت‌های دانشگاهی و تشکیلاتی ندارد و یک طیف مقابل که علاوه بر مطالعه درس‌ها به فعالیت دانشجویی و تشکیلاتی خودش نیز توجه می‌کند و ارتباط با دانشجویان توسط نشریات هم بسته به طیف دوم دانشجوها هست که مسائل جامعه و دانشگاه را پیگیری می‌کند و با توجه به دغدغه‌ای که دارد نظرات خود را بیان می‌کند و فعالیت‌های دانشجویان را در نشریات زیر نظر می‌گیرد و متأسفانه این جمعیت فعال و پویا در دانشگاه‌ها جز جمعیت حداقلی می‌باشند.
نشریات دانشجویی با ذائقه دانشجویان فاصله گرفته است
** نشریه: حوا
** مدیرمسئول: مرضیه انبری
** دانشگاه: الزهرا
فعالان در حوزه نشریات دانشجویی نسبت به تلاشی که برای تدوین نشریات انجام می‌دهیم انتظار بازخورد مناسبی داریم ولی درواقع این روزها نشریات دانشجویی روزگار خوبی را سپری نمی‌کنند. از یک‌سو ذائقه‌ی مطالعه‌ی قشر جوان تفاوت بسیاری با گذشته کرده است و از سوی دیگر دانشجویان نسبت به کارایی جنبش دانشجویی تردید دارند.
در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جنبش دانشجویی در وقایع کشور همواره حرفهای اساسی برای گفتن داشت ولی امروزه با افزایش جمعیت دارای تحصیلات آکادمیک در کشور قشر دانشجو مثل قبل دارای موقعیت ویژه به آن صورت که در گذشته بود نیست و به تبع آن نشریات دانشجویی که روزگاری تریبون ناب‌ترین سخنان و ایده‌ها بودند به‌نوعی از جایگاه خود سقوط کرده‌اند و بهای چندانی به این جراید داده نمی‌شود.
آماری از میزان مطالعه‌ی قشر جوان ندارم لکن بر اساس تجربه و مشاهدات شخصی میگویم ترجیح دانشجویان به مطالب کوتاه است درواقع جمعیت قابل توجهی نوشته‌هایی مشابه آن چه در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های مجازی رد و بدل می‌شود را می‌پسندند کمتر دیده‌ام کسی این روزها برای خواندن مصاحبه‌ها، گزارش‌ها و مقالات طولانی وقت کافی را صرف کند درواقع مهم‌ترین سخنان را در کوتاه‌ترین جملات می‌پسندند؛ و این موضوع مسئولان نشریات را وادار می‌کند که با در نظر گرفتن صورت آرمانی نشریه که خود خواهان آن هستند و واقعیت مخاطب به چیزی مابین این دو بسنده کنند و به این صورت هم اعتبار نشریه‌ی حرفهای حفظ شود و هم مخاطب به مطالعه علاقه‌مند شود.
در این مدت نسبتاً کوتاهی که از انتشار این نشریه می‌گذرد تلاش بنده و هیئت تحریریه این بوده بجای پرداختن به مسائل حاشیه‌ای چالش‌های حقیقی زنان وخانواده ایرانی بپردازیم. چراکه بسیاری از مطالبات برحق زنان در زیر سایه‌ی پروپاگاندای سیاسی گروه‌های مختلف قربانی می‌شوند.
در اغلب موارد زنان بازیچه‌ی تفکرات مختلف سیاسی می‌شوند و به دنبال آن هستیم که به عنوان نشریه‌ایی علمی فرهنگی رابطی بین یافته‌های علمی با بدنه‌ی دانشجو باشیم. کمبود منابع مالی نیز مسئله ایست که غالب نشریات دانشجویی با آن روبرو هستند. چه‌بسا بسیاری نشریات به خاطر این مسائل به چند شماره در سال با فواصل زمانی زیاد بسنده کنند؛ و البته با دسترسی به فضای مجازی و وجود نشریات الکترونیک این مسئله تا حدی رفع شده است و البته در رابطه با نشریات الکترونیکی مشکلات زیادی وجود دارد.
ولی مشکل اساسی عدم برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای آموزش حرفهای مسئولان نشریات توسط بخش مربوطه در معاونت فرهنگی دانشگاه است که به تبع آن شاهد نشریات شاهد نشریاتی هستیم که محتوایی کپی شده دارند و محتوای تولیدی کاهش یافته است.
سانسور بایستی حذف شود
** نشریه: قاصد
**مدیرمسئول: محمد نیستانی
** دانشگاه: علامه طباطبایی
حوزه‌ی فعالیت دانشجویی چند دسته کاملاً مشخصی هست که اگر بخواهیم آن‌ها را برای سهولت کار طبقه‌بندی کنیم، به چهار بخش می‌توانیم دسته‌بندی کنیم. حوزه‌ی اول، حوزه‌ی کانون‌های فرهنگی و اجتماعی است، حوزه‌ی دوم حوزه‌ی انجمن‌های علمی دانشجویی است، حوزه‌ی سوم حوزه‌ی تشکل‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است.
حوزه‌ی چهارم حوزه‌ی نشریات دانشجویی است. به باور من حوزه‌ی چهارم که همان حوزه‌ی نشریات دانشجویی است در تمامی ابعادش یعنی حتی اگر که شما مدیرمسئول و درواقع ارگان رسمی یک انجمن علمی هستید اگر که ارگان رسمی یک تشکل هستید و یا اگر ارگان یک انجمن علمی هستید و یا یک کانون؛ در حوزه‌ی نشریات دانشجویی اگر بچه‌ها خودشان قلم‌به‌دست بگیرند و خودشان مطلب بنویسند، به نظر من این حوزه یعنی حوزه‌ی نشریات دانشجویی می‌تواند پخته‌ترین نحو از فعالیت فکری نه تشکیلاتی برای دانشجوها را رقم بزند یعنی این که دانشجوها بیایند، فکر کنند، بیندیشند و آنچه را که در ذهن خودشان پرورش داده‌اند را روی یک کاغذ بنویسند.
من معتقدم که هرچقدر نگاه‌ها به سوژه‌های دانشجویی صنفی‌تر باشد برای دانشجویان محسوس‌تر می‌شود و طبیعتاً اقبالی که به نشریات دانشجویی صورت می‌گیرد گسترده‌تر خواهد شد.
مثلاً اگر شما بخواهید در خصوص اصول متعدد قانون اساسی نشریاتی را کار کنید، شما با یک دامنه‌ی مخاطب بسیار محدودی سر و کار دارید، اما مثلاً اگر همان نشریه را در مورد فرصت‌های شغلی کار کنید، یا مثلاً در مورد وضعیت اینترنت دانشگاه کار کنید، آن موقع به نظر اقبال بیشتری رو به رو می‌شوید، آنچه که به نظر می‌رسد هر چه قدر نشریات صنفی‌تر باشند با اقبال بیشتری در بین دانشجویان مواجه می‌شوند، اما این را هم باید در نظر داشته باشید که این کاملاً متناسب هست با آن هدف و استراتژی که تحریریه و در رأس آن‌ها مدیرمسئول و سردبیر انجام دادند، این خیلی مهم‌تر است. باید ببینیم که هر تحریریه چه هدفی برای خودش دارد آیا به آن اهداف می‌تواند برسد یا خیر.
در بخش سانسور تا حدودی می‌توانم بگویم که بسیاری از دانشگاه‌ها این حل شده است اما آن جاهایی هم که مشکلاتی هست مثلاً در بخش سیاسی قطعاً نیاز به پیگیری از طرف قانون دارد، و سانسور بایستی حذف شود، و در آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها چیزی به عنوان نظارت پیش از چاپ نداریم و اگر جایی هم رخ بدهد، یقیناً دچار مشکل می‌شویم ، بزرگ‌ترین مسئله‌ای که داشته‌ایم ، وقتی که خودمان کار می‌کردیم بحث هزینه‌های چاپ و طراحی بود، این را اگر دانشگاه‌ها متقبل بشوند این می‌تواند حسن بزرگی باشد کما این که من به همه‌ی تحریریه‌ها این توصیه را می‌کنم که حتماً درون گروه خودشان یک نفر را که بتواند کار طراحی انجام بدهد رو داشته باشند با چاپ خانه‌ها ارتباط بگیرند و صرفاً وابسته به دانشگاه نباشند، و یا یک رویکرد تبلیغاتی داشته باشند، الآن درواقع بخشی از صفحه‌ی نشریات خودشان رو به تبلیغات اختصاص بدهند، چرا که اگر مشکلی پیش آمد آن‌ها بتوانند از لحاظ مالی کار رو پیش ببرند، مسئله‌ای که از نظر من خیلی مهم هست این است که دانشجویان بایستی این حمایت که دانشگاه باید کند، فضایی داشته باشند برای ارائه دادن کارشان، حالا به صورت یک برد باشد، به صورت یک دکه باشد، اما این خیلی مهم هست که بچه‌ها این را در سطح دانشکده‌ها و دانشگاه داشته باشند، چیزی که از نظر من خیلی مهم هست و به حمایت احتیاج دارد یک فضایی مهیا بشود که دانشجویان حوزه نشریات هم دیگر را بیشتر ببینند و بتوانند با این بیشتر دیدن‌ها و ارتباط گرفتن‌ها با رئیس دانشگاه، معاونین دانشگاه رایزنی کنند تا مشکلاتی که ممکن است مربوط به پخش نشریه و حراست‌ها به وجود بیاید را حل کنند. این حمایت‌ها بیشتر می‌توانند از طرف مدیران فرهنگی معاونان فرهنگی هست.
