به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اغلب سال ها، روز 16 آذر به عنوان روز دانشجو گرامی داشته می‌شد؛ در بیشتر سالهای پیش از ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی، این روز تنها با یک پیام وزرای علوم و بهداشت همراه بود؛ اما با روی کار آمدن خاتمی و توجه ویژه وی به دانشجویان، رئیس جمهور تبدیل به یکی از اکرام کنندگان این روز شد؛ سخنرانی های وی در این روز معمولا با حواشی همراه بود؛ این سنت حسنه – فارغ از حواشی ناخوشایندی که برای آن بوجود آمد – را محمود احمدی نژاد نیز ادامه داد؛ احمدی نژاد نیز همانند خاتمی در ظاهر توجه ویژه‌ای به قشر دانشجو و بزرگداشت روز دانشجو داشت؛ جالب اینجاست که سخنرانی های احمدی نژاد نیز با حواشی خاصی همراه بود. یادداشت زیر نگاهی خواهد داشت به برخی از مهم ترین سخنرانی‌های رؤسای جمهور و حاشیه‌های پیرامون آن در روز دانشجو که خواندنش خالی از لطف نیست.
از ابتدای پیروزی انقلاب تا پایان دولت هاشمی؛ بی توجهی، بی حاشیه ای
در این سال‌ها خبری از حضور رئیس جمهور در میان دانشجویان به عنوان روز دانشجو نبود؛ در سالهای اولیه انقلاب دولت بیشتر درگیر مسئله جنگ بودند و کشور دارای رئیس جمهور و نخست وزیر بود؛ در کشور درگیرشده با جنگ در آن روزها، تنها توجه دولتی به روز دانشجو، پیامی بود که وزرای بهداشت و علوم همه ساله صادر می‌کردند و همیشه با نوعی کلی گویی همراه بود.
حتی دولت هاشمی نیز همین روند را ادامه داد و رئیس جمهور هیچ سخنرانی در این ایام و با عنوان روز دانشجو نداشت؛ البته هاشمی رفسنجانی در 16 آذر سال 1373 در اجتماع دانشجویان بسیجی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور حضور یافت و گفت : « حضور بسیجیان در دانشگاه‌ها نوید حضور اسلام و انقلاب در آینده کشور است»؛ هاشمی در این دیدار تأکید کرد که « دانشجویان بسیجی باید به همگان ثابت کنند که بسیج در همه صحنه ها از جمله صحنه علم و دانش نیز سرآمد است». سخنرانی هاشمی بیشتر به سخنرانی در جمع بسیجیان شبیه بود تا در جمع دانشجویان؛ وی در سخنرانی خود با اشاره به دانشجویان دختر بسیجی در کشور اشاره کرده و عنوان کرد: « حضور دانشجویان دختر بسیجی همسنگ حضور برادران و مردان بسیجی نشان از عدالت و آزادی و صحت و سلامت راه انتخابی آنان است.» این گردهمایی یک اجتماع دانشجویی محض محسوب نمی‌شد، و نمی‌شد نام حضور در یک دانشگاه را بر آن نهاد؛ هرچند که افراد حاضر در سخنرانی همه دانشجو بودند. دیگر اینکه این کم حاشیه‌ترین و به عبارت بهتر سخنرانی هاشمی رفسنجانی، یک سخنرانی بی حاشیه مطلق محسوب می‌شد و یک سخنرانی معمولی به حساب می‌آمد.
دولت خاتمی؛ سخنرانی‌های پر حاشیه
سید محمد خاتمی را باید مبدع حضور رئیس جمهور در یک دانشگاه و در اجتماع دانشجویان در روز دانشجو دانست. خاتمی با شعارهای خود در ایام انتخابات نشان داده بود که نسبت به دولت قبل از خود، توجه بیشتری به قشر دانشجو دارد. زمینه حضور در یک دانشگاه در روز دانشجو در دومین سال ریاست جمهوری خاتمی بوجود آمد.
سخنرانی‌های خاتمی در دانشگاه‌ها معمولا رنگ و بوی خاص و انقلابی داشت؛ از این رو سخنان وی، بیشتر از آنکه به مذاق نیروهای طرفدار نظام خوش نیاید، باب میل ساختار شکنان افراطی نبود؛ خاتمی همواره خود را و وظایف خود را در چارچوب قانون تعریف می‌کرد، حال آنکه برخی از همین اصلاح طلبان خواستار تجاوز خاتمی از حدود قانون بودند. بررسی چند سخنرانی وی نشان می‌دهد که طرفداران سالهای اول خاتمی در سال آخر دولت او، هنگام سخنرانی وی به چنان اعمال قبیحی دست زدند که واکنش شدید خاتمی " آرام " را در پی داشت.
سال 1377، دانشگاه صنعتی شریف: سخنرانی آرام
خاتمی در 16 آذر 77 به دانشگاه صنعتی شریف رفت تا به سخنرانی بپردازد. این اولین سخنرانی خاتمی در روز دانشجو بود. خواندن بخش‌هایی از سخنرانی خاتمی بسیار جذاب به نظر می‌رسد. خاتمی در سخنرانی خود در جمع دانشجویان دانشگاه شریف عنوان کرد که « ما با انقلاب از وابستگی سیاسی و عملی رهایی پیدا کردیم و امروز برای خودمان تصمیم می‌گیریم و حتی اگر اشتباه کنیم خودمان اشتباه می‌کنیم و از بیرون بر ما تحمیل نمی‌شود». همچنین خاتمی گفت : « اگر گفته شود بخشی از حاکمیت و یا نیروی نظامی به بسیج سرویس دهد، به معنای آلت دست بودن بسیج در دست گروه خاص نیست، بسیج باید در دانشگاه‌ها حضور داشته باشد».
خاتمی در سخنرانی خود گریزی هم به پرونده قتل داریوش فروهر و همسرش زد و گفت: « بنده با قاطعیت این جنایت را پیگیری می‌کنم و این عملی محکوم است». (3) وی عنوان کرد که برای شناسایی عاملان قتل فروهر و همسرش تا آخر جلو خواهد رفت.
خاتمی در مغالطه آشکار و در پاسخ به اتهام لیبرالی بودن دولت گفت « همانطور که غربزدگی بد است،ضدیت با لیبرالیزم به نوعی فاشیزم دچار می‌شود». (4) که البته در جواب این ادعای عجیب باید گفت غلط دانستن مبانی لیبرالیزم به سبکی که غرب ترویج می‌کند، اصلا به معنای داشتن نگاه فاشیستی نیست.
خاتمی همچنین به ستایش غرب به شکلی خاص پرداخت و گفت اگر غرب بد اخلاقی دارد، همین غرب مشروطیت هم دارد؛ البته باید متذکر شد مشروطیتی که غرب در قرون اخیر بدان رسیده بسیار نازل تر از مشروطیتی است که اسلام در چهارده قرن قبل آن را تجویز نموده است.
خاتمی همچنین به اهمیت اجرای قانون و برخورد با متخلفین از قانون اشاره کرده و گفت: « اگر کسی از چارچوب قانون بیرون برود، برخورد می‌کنم و به قانون کشاندن نیز از طریق قانون خواهد بود».
از جمله حواشی جالب سخنرانی رئیس جمهور در این مراسم این بود که نام سئوال کنندگان از رئیس جمهور اعلام نمی‌شد و تنها به ذکر شماره‌ای پرداخته شد و به گونه ای عمل می‌شد که گویی امنیتی برای آنان وجود ندارد و اگر نامشان برده شود جانشان به خطر می‌افتد؛ البته این بازی کودکانه ای بیش به نظر نمی‌رسید.
سال 1378، دانشگاه علم و صنعت: سخنرانی انقلابی
دومین سخنرانی خاتمی در دانشگاه و روز دانشجو را باید یکی از سخنرانی های انقلابی و متعهدانه خاتمی دانست که دارای مرزبندی صریح با دشمن بود.
خاتمی در این سخنرانی که در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد رئیس جمهور درباره رابطه خاص ما با آمریکا و وجود دیوار بلند بی اعتمادی میان دو کشور، با اشاره به بعضی خیانت های امریکا در حق مردم ایران از جمله کودتای 28 مرداد 32 گفت: « وقتی ما می‌گوئیم میان ما و امریکا دیوار بلند بی اعتمادی است، شعار نمی‌دهیم. ملت ایران احساس می‌کند از 28 مرداد 32 تا پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکایی ها بر سرنوشت ما مسلط بودند و آیا این ملت حق ندارد خسارات وارده و تحقیرها و توهین های روا داشته شده در این مدت را ناشی از سیاست های آمریکا بداند؟... مسئله دشمنی ما با امریکا نیست، بلکه مهم تر از آن یک فلسفه و دیدگاه است که این ملت ذلت را نمی‌پذیرد و اساس روابط میان ملت ها را احترام متقابل می‌داند.»
خاتمی با مرور تاریخ انقلاب با رهبری امام عنوان کرد که اگر اعتقاد دینی نبود چیزی به نام ایران در چهان باقی نمی‌ماند. خاتمی تأکید کرد که دانشجویان باید منادی ارزش‌ها و اصولی باشند که هویت تاریخی و فرهنگی این ملت را تشکیل می‌دهند که اسلام عزیز در رأس آن است.
خاتمی همچنین با اشاره به وقایع کوی دانشگاه عنوان کرد که عده ای میخواستند دانشجویان را مظهر خشونت معرفی کنند اما « خوشبختانه جامعه دانشگاه ما با تدبیر و شکیبایی راه خود را از آشوبگران جدا کرد.»
خاتمی همچنین با اشاره به حوادث کوی دانشگاه و روند پرونده آن عنوان کرد که « از روند پیگیری پرونده کوی دانشگاه شخصا راضی نیستم، و انتظار دارم با سرعت عمل و دقت بیشتری این پرونده بررسی شود که متهمان بعد از مدتی طلبکار نشوند و دانشجویان نیز بدهکار نشوند». همچنین خاتمی در واکنش به جمله یکی از دانشجویان که گفت « خاتمی، آخرین امید رسیدگی به مسئله کوی دانشگاه است»، گفت: «من از شما می‌خواهم که این دیدگاه را اصلاح کنید؛ شما نباید منتظر قهرمان باشید».
از حواشی این مراسم این بود که عده ای دانشجویان تصویر بزرگی از کارت عضویت رئیس جمهور در بسیج مستضعفین را با خویش حمل می‌کردند. برخی از دانشجویان در مراسم نیز هنگامی که برخی از شعارهای انقلابی دیگر دانشجویان را با سوت و کف سرکوب می‌کردند شعار می‌دادند « انحصار حیا کن، دانشگاه را رها کن». دانشجویان حاضر در مراسم با شعارهای « دادگاه انقلابی ، تشکر تشکر »، « خاتمی دلاور، پیرو خط رهبر» به ابراز نظر و دفاع از خاتمی در برابر ساختار شکنان پرهیاهو پرداختند.
سخنان خاتمی در تأکید بر مبانی دینی و اسلامی و مرزبندی صریح و روشن با امریکا باعث شد حسین شریعتمداری در سرمقاله روزنامه کیهان به حمایت از سخنرانی خاتمی پرداخت و برخی از دوستان خاتمی را که در باطن و در عمل با گفتمان خاتمی مشکل دارند را مورد نکوهش قرار داد؛ مقصود شریعتمداری دوستان افراطی خاتمی بود که رویکردی ساختارشکنانه نیز داشتند.
سال 1379؛ دانشگاه تربیت مدرس: ایجاد هیاهو توسط ساختار شکنان
سخنرانی بعدی خاتمی اما با حاشیه بیشتری همراه بود. سومین سخنرانی خاتمی در آذرماه 1379 بود که در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. در این مراسم که عده‌ای با تصاویر خاتمی و مصدق در میان جمعیت حضور داشتند، رئیس جمهور گفت « ما هنوز بلد نیستیم چگونه یکدیگر را تحمل کنیم، باید مواظب باشیم که وقتی یک گروه با رأی اکثریت روی کار می‌آید، اقلیت را کنار نزند و نیز اقلیتی که در انتخابات رأی نیاورده با هر شیوه ای قصد کنار زدن اکثریت را نداشته باشد.»
خاتمی به طرفداران افراطی اش گوشزد کرد که « امروز هرگونه سخن از تغییر در قانون اساسی که به تغییر نظام تعبیر شود، خیانت به ملت و اصلاحات است».خاتمی در پاسخ به دانشجویانی که درباره قتل‌های زنجیره‌ای شعار می‌دادند " خاتمی، خاتمی، افشا کن، افشا کن"؛ گفت: « چیز پنهانی نیست که افشا شود، و این توقعات هم نابجاست... قتل‌های زنجیره ای یک غده سرطانی بود که در دستگاه امنیتی ما قرار داشت که تا آنجا که به بنده مربوط می‌شد، عاملان قتل ها شناخته شدند، و غده سرطانی از وزارت اطلاعات حذف شد که اگر همراهی رهبر انقلاب در این زمینه نبود تلاش ما به جایی نمی‌رسید».
در پرسش و پاسخ صورت گرفته در این جلسه، خاتمی در پاسخ به سوالی درباره قوه قضاییه گفت: « من در حیطه سه قوه، تذکر و اخطار دادم اما تعبیر "جلوگیری از قوه قضاییه را نمی پسندم"؛ این قوه مستقل است و طبق تشخیص خودش عمل می‌کند... اگر زمانی دیدید که رئیس جمهوری می‌خواهد نظرش را بر قوه خودش یا دیگر قوا تحمیل کند بدانید گام در راه دیکتاتوری گذاشته است.»
البته این مراسم نیز با حاشیه هایی همراه بود؛ هو کردن های برخی از دانشجویان در حین سخنرانی خاتمی، و در مواقعی که سخنان خاتمی به مذاق ساختار شکنان خوش نمی‌آمد، از این جمله است؛ رئیس جمهور خطاب به عده ای که با هیاهو نظم مجلس را مدام به هم می ریختند گفت » در حیرتم که عده ای که عقبه شان صد نفر هم نیست شلوغ می‌کنند و اجازه نمی‌دهند دانشجویان مراسم خود را برگزار کنند. شما باید جلوی این ها را بگیرید». دانشجویان نیز یکصدا و با صدای صلوات آنها را خاموش کردند. این اتفاق چندین بار رخ داد که با تلاش دیگر دانشجویان خاموش شد. هیاهوی ساختار شکنان معمولا زمانی رخ می‌داد که خاتمی در دفاع از عملکرد نظام سخن می‌گفت ، همانند جریان پیگیری ماجرای قتل‌های زنجیره ای.
سال 1383؛ دانشگاه تهران: سوت زنان دیروز؛ فحاشان امروز
سخنرانی آذرماه سال 83 خاتمی در دانشگاه تهران که آخرین سخنرانی خاتمی در روز دانشجو در دوران ریاست جمهوری محسوب می‌شد، اهمیت خاصی داشت؛ عده ای که زمانی خاتمی را مهره ی خود برای تغییر نظام می‌دانستند و تلاش داشتند تا خاتمی را بدین امر سوق دهند، و امروز در اهداف خود کاملا ناامید شده بودند و دیگر زمانی هم برای آنان و اهداف براندازانه شان وجود نداشت، دست به انتقادات شدید و تهمت پراکنی علیه خاتمی زدند. برهم زدن سخنرانی رئیس جمهور از اولین اهداف این گروه بود. این بار افرادی که تا دیروز به مخالفت با رئیس جمهور معرفی می‌شدند به حمایت از رئیس جمهور پرداختند. بررسی این سخنرانی قابل توجه به نظر می رسد:
خاتمی در این مراسم، سخنرانی کوتاهی درباره 16 آذر و ماندگاری آن انجام داد و بیشتر وقت جلسه به پرسش و پاسخ گذشت. آثار و نشانه‌های اعتراض عده ای از سوت زنان دیروز برای خاتمی از همان آغاز جلسه به چشم می‌خورد. اما خاتمی تلاش کرد تا بدون توجه به هیاهوهای این عده به سخنرانی خود ادامه دهد و فضا را آرام کند.
از آنجا که برای سخنرانی رئیس جمهور سالن نسبتا کوچکی را نسبت به جمعیت استقبال کنندگان پیش بینی کرده بودند، در حین سخنرانی، هجوم دانشجویانی که بیرون سالن بودند باعث شکسته شدن شیشه های درب سالن گردید که باعث شد عده ای از دانشجو به زحمت وارد سالن شوند. این اتفاق خود هیجاناتی را بوجود آورد.
عده ای از دانشجویان در هنگام سخنرانی خاتمی فریاد می‌زدند : « بسه دروغ، بسه دروغ»؛ که خاتمی پاسخ داد شما باید منطقی باشید. بعد از سخنان نماینده برخی از تشکل‌های دانشجویی، عده ای از دانشجویان فریاد زدند «مرگ بر دیکتاتور- خاتمی؛ تو به ما پشت کردی» که خاتمی پاسخ داد: نه هنوز رویم به طرف شماست. خاتمی ادامه داد: باید دموکراسی را قبول داشته باشیم. فقط دیکتاتورها هستند که غیر خودشان را قبول ندارند... ما باید عقاید مختلف یکدیگر را تحمل کنیم ... »؛ که عده ای شعار دادند: « باز دروغ، باز دروغ». رئیس جمهور با متانت گفت: « اگر بنای شما بر این است که من حرف نزنم من پا می‌شوم و می‌روم. اگر به من حق می‌دهید که حرف بزنم لطفا ساکت باشید و هرکس نمیخواهد برود بیرون تا کسان دیگر بیایند داخل». خاتمی همچنین گفت: «حالا نوبت من است»؛ عده ای شعار دادند « مزخرف، مزخرف». خاتمی گفت: « انشاءالله بعد از من کسانی خواهند آمد که خوب عمل خواهند کرد.»
زمانی که خاتمی گفت من اولا شهادت روشنفکری ام را بدهم؛ عده ای شروع کردند به هو کردن خاتمی که در این زمان خاتمی نیز به این اهانت ها واکنش نشان داد و با عصبانیت گفت: « این خلاف مصالح دیگران و روش دموکراتیک است. چند نفری هستند که هو می‌کنند.کاری نکنید که بگویم بیرونتان کنند. آدم باشید. آدم هایی که تحمل دیگران را ندارند خدا نکند به قدرت برسند. در همه چیز انحراف ایجاد کردید حالا آمدید اینجا نمی خواهید که ما حرف بزنیم.»
خاتمی در ادامه صحبت های خود با اشاره به عظمت های حضرت امام و شجاعت و شفافیت ایشان در بیان مواضع نوی خود گفت « امروز همانهایی که خواستار آزادی و دموکراسی هستند اگر از این منشأ دور بیفتند گرفتار گرگان بزرگی خواهند شد.» خاتمی تأکید کرد که « راه درست، حرکت در درون جمهوری اسلامی است؛ زیرا مطمئن باشید آن سوی جمهوری اسلامی، یک نظام دموکراتیک به معنای واقعی کلمه نخواهد بود».
خاتمی در موضعی انقلابی گفت « گول رانده شدگان از انقلاب را که می‌خواهند برای ما سوغات آزادی و دموکراسی بیاورند، نخورید. راه دموکراسی از جمهوری اسلامی می‌گذرد... به عنوان کسی که کم و بیش مطالعه و تجربه دارد به شما اطمینان می‌دهم مردم‌سالاری جز از طریق سازگاری با دین در کشور ما قابل تحقق نیست».
خاتمی سپس با انتقاد از اصلاح طلبان گفت « اگر قرار بر طلبکاری باشد من طلبکارم... از بخشی از اصلاح طلبان که تجربه سه بار تکرار شده در مشروعیت بعد از شهریور 32 و بعد از انقلاب اسلامی را به خاطر جوزدگی تکرار کردند. همه مطالبات مردم را در بخشی از مطالبات سیاسی خلاصه کردند... وحال که می‌خواهم توضیح بدهم با هو و جنجال جلوی این توضیح را می‌گیرند.» خاتمی عنوان کرد: « امروز متأسفانه از اردوگاه اصلاح طلبان صداهایی می‌شنویم که دشمنان این ملک و ملت آن را بیان می‌کنند».
در سخنرانی این روز رئیس جمهور عده‌ای از ابتدا تا پایان مراسم مدام با شعارهای خود روز دانشجو را به ابتذال کشیدند و رئیس جمهور را به دلیل عدم ادامه اصلاحات تا مرز رویارویی با نظام مورد خطاب قرار دادند. عده ای از این هنجارشکنان در هنگام سخنرانی خاتمی پشت به وی کرده و به او اهانت کردند.
بدین ترتیب پرونده سخنرانی‌های پر حاشیه خاتمی در روز دانشجو بسته شد؛ به گونه ای که در سال آخر، دوستان سالهای اول خاتمی به مخالفت و توهین های بی سابقه به رئیس جمهور روی آوردند و این دانشجویان بسیجی بودند که در برابر این اهانت ها از خاتمی دفاع می‌کردند.(12) اتفاقی که چند سال بعد و در ماجراهای فتنه 88 بار دیگر به صورت برعکس به وقوع پیوست و بسیجیان به مخالف وی تبدیل شدند.
دولت احمدی‌نژاد؛ آتش زدن عکس رئیس جمهور؛ پاسخ هوشمندانه
سخنرانی محمود احمدی نژاد در سالگرد روز دانشجو در سال 1386 در دانشگاه امیرکبیر تهران انجام شد. محمود احمدی نژاد نیز بسان خاتمی توجه ویژه ای به قشر دانشجو داشت، و این بخاطر برخاستن این رئیس جمهور از متن و بطن دانشگاه بود؛ احمدی نژاد که خود را همواره یک معلم معرفی می‌کرد، توجه ویژه ای نیز به قشری داشت که تا دیروز در کلاس درس به عنوان معلم شان حاضر می‌شده است.
تلاش برای برهم زدن سخنرانی احمدی نژاد بسیار گسترده بود؛ این امر نه تنها برنامه ریزی شده به نظر می‌رسید بلکه حتی دامنه توهین‌ها، هیاهو ها و جنجال‌ها به مراتب از سخنرانی های خاتمی بیشتر و شدید تر بود. اما احمدی نژاد که هیچ‌گاه داعیه روشنفکری نداشت، کوچکترین عصبانیتی پیدا نکرد و در برابر بدترین توهین‌ها و اهانت ها با لبخند و پاسخ‌های هوشمندانه از آن ها عبور می‌کرد.
در این مراسم در حالی که اکثریت دانشجویان در مخالفت با تعدادی از کسانی که قصد داشتند نظم جلسه را برهم بزنند، شعار می‌دادند «دانشجو می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد» احمدی‌نژاد گفت: «شعار همه دانشجویان و افتخار آنها این است که دیکتاتوری را در هر لباسی می‌شناسد و سرکوب می‌کند و امروز هم بزرگترین دیکتاتوری آمریکا است که لباس حقوق بشر بر تن کرده است... دانشجویان آگاه ما در همه صحنه‌ها خواهند ایستاد.»
در حالی که تعدادی از دانشجویان به شعارهای خود علیه رئیس جمهور ادامه می‌دادند، احمدی‌نژاد گفت: «یکی از ویژگی‌های دانشجویان تحمل سخنان دیگران است و شما باید نشان دهید که دانشجو آگاه است، می‌میرد، اما از بیگانه ماموریت نمی‌پذیرد.»
عده‌ای از دانشجویان اخلال گر با همهمه مانع از رسیدن سخنان رئیس‌جمهور به گوش سایرین می شدند که رئیس‌جمهور به آنها گفت: «شما به اندازه کافی حرف زدید و شعار دادید، اما حالا وقت آن رسیده که حرف برادر کوچک خود را که از دانشگاه برای برپایی عدالت قیام کرده، بشنوید.»
احمدی نژاد عنوان کرد: «کسانی که حنجره‌های خود را علیه آمریکا پاره می‌کردند به محض آنکه به نان و نوایی رسیدند، به ملت پشت کردند که جریانات وابسته به لیبرالها، مارکسیست‌ها و منافقین همه این گونه بودند و دانشجویان مسلمان را به ساواک لو می‌دادند تا رها شوند... ما دیکتاتوری را چشیده‌ایم و برای از بین رفتن آن انقلاب کرده‌ایم و بدانید تا هزار سال دیگر هم هیچکس حتی به نام آزادی نمی‌تواند در این کشور دیکتاتوری برپا کند، چرا که تن ملت ما زخمی از گروهک‌های وابسته به آمریکا و شوروی است. »
در قسمتی از سخنرانی رئیس‌جمهور عده‌ای از دختران دانشجو که به همراه برخی پسران علیه رئیس‌جمهور شعار می‌دادند، دوربین صدا و سیما را به زمین پرتاب کرده و شکستند. همچنین در بخش دیگری از مراسم همهمه در سالن برای برهم ریختن برنامه سخنرانی به اوج خود رسید که دکتر احمدی‌نژاد در پاسخ به آن کسانی که شعار خفقان می‌دادند عنوان کرد: « خفقان را می‌بینید؟ عده کمی اجازه نمی‌دهند، اکثریت از حقشان استفاده کنند. دولت بازترین شرایط سیاسی را ایجاد کرده که می‌بینید مطبوعات همه چیز می‌نویسند و بعد هم ادعا می‌کنند که خفقان وجود دارد.»
رئیس جمهور خطاب به دو یا سه کشور غربی که علیه حق هسته ای ایران تلاش می‌کنند گفت: «از این پس اقدام شما علیه ملت ایران را خصمانه تلقی می‌کنیم و متناسب با اقدام شما اقدام خواهیم کرد.»
در بخش دیگری از سخنرانی احمدی نژاد همان تعدادی که از ابتدا قصد برهم زدن جلسه را با سردادن شعارهای تشنج آفرین داشتند، شروع به آتش زدن تصاویر احمدی‌نژاد کردند که احمدی‌نژاد در واکنش به این موضوع عنوان کرد: «پیشگامان ما در راه دفاع از آزادی حقیقی و عدالت مانند شهید رجایی جان و تنشان را سوزاندند و افتخار امثال بنده رسیدن به آن جایگاه و سوختن در راه تعالی این ملت است. آمریکایی‌ها بدانند ما اگر هزار بار هم بسوزیم، یک سانتی‌متر از آرمانهایمان عقب‌نشینی نمی‌کنیم.»
در بخشی از سخنان رئیس‌جمهور یک نارنجک صوتی در سالن با صدایی مهیب منفجر شد که رئیس جمهور گفت: «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد» و دانشجویان نیز همین شعار را بارها تکرار کردند. احمدی‌نژاد ادامه داد: «دانشجویان ما راه خود را یافته‌اند و با تلاش عده‌ای دانشجو نما از صحنه خارج نمی‌شوند.»
در بخش دیگری از سخنرانی احمدی نژاد عده‌ای با سردادن شعارهایی احمدی‌نژاد را دیکتاتور می‌نامیدند که رئیس‌جمهور گفت: «زمانی که من بحث هولوکاست را مطرح کردم عناوین خلاف زیادی به من دادند که حتی در یک نشریه غربی 16عنوان از جمله تروریست، دیکتاتور و تیر خلاص‌زن به من داده بود اما همگان می‌دانند که دیکتاتور بزرگ آمریکاست و احمدی‌نژاد یک دانشجو است که تا آخر نیز دانشجو باقی خواهد ماند.»
احمدی نژاد مواضع انقلابی و هوشمندانه ای را اتخاذ کرد و در هیچ صحنه ای و در پاسخ به هیچ اهانتی کوچکترین عصبانیتی بروز نداد و با متانت خاصی تا پایان مراسم به سخنرانی خود ادامه داد که نشان از ناکامی بدخواهان نظام بود.
اما محمود احمدی نژاد در سال 85 به صورت سر زده در جمع دانشجویان دانشگاه امام صادق(ع) حاضر شد و زیر باران مورد استقبال قرار گرفت.
دولت روحانی؛ روز دانشجو بدون حضور دانشجویان
با آمدن روحانی دوباره سخنرانی رئیس دولت در دانشگاه رویه شد. او از بتدای دوران ریاست جمهوری‌اش تا به امسال پنج بار در برنامه 16 آذر حاضر شده است. اما با یک تفاوت اساسی. مهمانان برنامه همگی کسانی هستند که کارت دعوت دارند و حضور دانشجویان تقریبا ناممکن است. به همین دلیل حواشی حضور رئیس جمهور در دانشگاه از درون سالن سخنرانی به بیرون سالن رفت و در برخی از موارد هم در سالن سخنرانی و هم در بیرون سالن حاشیه ایجاد می‌شد.
92 اولین حضور روحانی؛ اولین حضور حسن روحانی در دانشگاه بهشتی بود. در آن سال دانشگاه هنوز متاثر از فضای انتخابات بود و مطالبات متعددی از حسن روحانی وجود داشت و از سویی دیگر مذاکرات هسته‌ای هم جزو مطالبات جدی دانشجویان منتقد و همراه حسن روحانی بود. وی در این سال به دانشجویان وعده داد که به وعدههایش عمل خواهد کرد. وعده‌هایی که دانشجویان با پلاکاردهای آنها را بازگو می‌کردند.
کمی آنطرف‌تر سالن ابوریحان در دانشگاه شهید و حین و پیش از سخنرانی حسن روحانی، آن دسته از دانشجویانی که کارت ورود نداشتند و نتوانسته بودند خود را به داخل سالن برسانند در فضای باز دانشگاه شهید بهشتی اعتراضات خود را بیان می‌کردند. گروه‌های بزرگ دانشجویی که با حرکت در فضاهای دانشگاه میخواستند از فرصت حضور مسئولان حاضر در دانشگاه بیشترین استفاده را ببرند.
1393، حسن روحانی مهمان دانشجویان بهداشت و پزشکی؛ در سال 93 حسن روحانی تصمیم گرفت سخنرانی روز دانشجوی خود را در جمع محصلان رشته پزشکی انجام دهد؛ به همین دلیل به دانشگاه علوم پزشکی ایران رفت و در آنجا روبروی دانشجویان قرار گرفت.
روحانی در جمع دانشجویان پزشکی گفت: دانشجو باید منتقد، دیده‌بان و ناظر باشد. اگر نگذاشتند دانشجو انتقاد کند، لااقل نسبت به دولت انتقاد کند. دیوار دولت فعلا" از همه کوتاه‌تر است. هر کسی به هر بهانه‌ای از گوجه فرنگی گرفته تا مسائل هسته‌ای دولت را نقد می‌کند. دولت از نقد استقبال می‌کند. او تاکید کرد که در کنار اینکه دانشجو به دنبال پیشرفت علمی است باید احساس مسئولیت اجتماعی داشته باشد.»
آذر 1394، دانشگاه شریف؛ سومین حضور روحانی در دانشگاه به مناسبت 16آذر در دانشگاه صنعتی شریف بود. در این دیدار هم مطابق دیدارهای قبلی روحانی در روز دانشجو تنها مدعوین حق و امکان حضور داشتند. دیداری در اوج بحث های مربوط به مذاکرات هسته‌ای.
حسن روحانی در آذر 94 در جمع دانشجویان گفت: «حماسه 92» تَکرار شود و کسانی به مجلس بروند که منافع جناحی‌شان را به منافع ملی ترجیح ندهند و دلسوز ملت باشند.» او که پیش از آن گفته بود که بهترین مجلس، مجلس اول بود که موضوع تاییدصلاحیت ها مطرح نبود، در روز دانشجو اندکی نرم تر شد و گفت: قانون اساسی شورای نگهبان را ناظر می‌داند و ما هم او را ناظر می‌دانیم.
1395 و حضور روحانی در دانشگاه تهران؛ وی به دانشگاه تهران آمد و در جمعی دانشجویی سخنرانی کرد؛ اما حضور وی در دانشگاه تهران نیز همراه با حاشیه بود. دیداری که متفاوت بود و فضای بیرون سالن داغ‌تر از درون آن بود.
بسیج دانشجویی دانشگاه تهران عنوان کرد که تیم امنیتی رئیس جمهوری مانع از رساندن هدیه این تشکل به ریس جمهوری شده‌اند. در همین رابطه دبیر این تشکل با انتقاد از رفتار امنیتی تیم حفاظت رییس‌جمهور گفت: آقای روحانی در همین سالن حضور داشتند و ما هم بنابر رسم مهمان‌نوازی خواستیم هدیه‌ای به ایشان تقدیم کنیم که تیم همراه رییس‌جمهور نگذاشت؛ لذا از این فرصت استفاده می‌کنیم و به ایشان از همین تریبون هدیه را تقدیم می‌کنیم.
وی سپس با خواندن نامه‌ای خطاب به روحانی گفت: نظر به دغدغه شما در امور کنسرت برای شما یک عدد بلیط کنسرت روز شنبه برای قسمت بالکن صندلی شماره ٣ رزرو شده است که بتوانید به تالار وحدت بروید و از این کنسرت لذت ببرید.
سال 96 و حواشی پر رنگ‌تر از متن؛ در این روز روحانی مهمان دانشگاه زاهدان بود. حضوری که همچون سالهای قبل با محدودیت جدی برای حضور دانشجویان همراه بود، به حدی که بسیاری از تشکل‌های دانشجویی نسبت به نحوه برگزاری مراسم روز دانشجو با حضور رئیس جمهور در دانشگاه سیستان و بلوچستان انتقاد داشتند، با طرح این موضوع که در سال گذشته تعداد دانشجویانی که در حضور روحانی سخنرانی کردند، 13 نفر بوده اما امسال این تعداد به 4 نفر رسیده است، اعتراض خود را در برد دانشجویی منعکس کردند.
حال باید منتظر ماند و دید آیا امسال نیز این روند حضور در دانشگاه بدون دعوت از میزبان واقعی یعنی دانشجویان ادامه خواهد داشت؟
