به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ باستون‌های اتحادیه اروپا یک به یک در حال سقوط هستند. انگلیس با برگزیت، راه خود را از اتحادیه جدا کرد؛ آلمان با مرکل و عصر طلایی‌اش خداحافظی می‌کند و آخرین دژ اتحادیه اروپا یعنی فرانسه با امانوئل مکرون در حلقه محاصره جلیقه‌زردها گرفتار شده است. اینکه چه بر سر اروپای واحد خواهد آمد، مشخص نیست. این را هیچ‌کس نمی‌داند و هیچ‌کس هم نمی‌تواند تعیین کند. کار فعلا در دست همان‌هایی است که در خیابان‌های پاریس و سایر شهرهای فرانسه، هر روز جلیقه‌های زرد را بر تن می‌کنند و از حاشیه‌های دور افتاده، به شانزه‌لیزه اصلی‌ترین خیابان‌های شهر می‌آیند. اعتراضات که از افزایش قیمت سوخت، به تقاضای استعفای مکرون رسید، دولت افزایش قیمت سوخت را منتفی کرد. اما حالا شعارها نه استعفای مکرون که خروج از اتحادیه اروپا و ناتو است، دولت چه خواهد کرد؟
برای مکرون که آخرین شوالیه و تنها سرباز «اتحادیه اروپا» است، خروج از اتحادیه، یعنی اعلان جنگ. او در برابر این درخواست سکوت کرده است چراکه مهم‌تر از اتحادیه، پاریس و فرانسه است که در آتش و دود معترضان خیابانی گرفتار شده است. همه هم‌گرایان، چشم‌شان به فرانسه دوخته شده است. چند ماهی تا انتخابات پارلمان اروپا باقی نمانده و شرایط فعلی، قطعا چیزی از اروپا و اتحادیه‌اش باقی نخواهد گذاشت. شاید همین نگرانی‌ها باعث شده تا ریچارد هاس رئیس شورای روابط خارجی آمریکا در واکنش به تحولات اخیر در قاره سبز در توئیتی بنویسد: «اروپا به سرعت از پایدارترین منطقه جهان در حال تبدیل شدن به منطقه‌‌ای غیرپایدار شده است. پاریس در آتش می‌سوزد و پایان عصر «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان فرا رسیده است. ایتالیا در حال بازی خطرناک با اتحادیه اروپاست، روسیه در حال تجزیه اوکراین است و انگلیس نیز با برگزیت مشغول شده است؛ تاریخ در حال تکرار است.»
دیروز یک روز پس از شورش‌ها و نبرد میان معترضان جلیقه‌زرد و پلیس ضدشورش که ۷۱ زخمی برجای گذاشت و خسارت‌های زیادی به پایتخت فرانسه تحمیل کرد، برج ایفل، موزه لوور و دیگر مراکز گردشگری باز شدند و مغازه‌داران تلاش دارند شهر را به حالت اولیه برگردانند. سخنگوی دولت نیز گفته است که مکرون صحبت‌های مهمی طی روزهای اخیر برای مردم دارد.
به گزارش شبکه خبری «سی‌ان‌ان» باد شدید و باران شنبه‌شب کار پاکسازی شهر را با دشواری مواجه کرد اما از صبح روز یکشنبه مردم و کارگران شهری سرگرم تمیز کردن و جمع‌آوری هر آنچه از شورش روز گذشته در خیابان‌ها باقی مانده هستند. بر اساس برآورد مقام‌های فرانسوی روز شنبه ۱۲۵ هزار معترض در سراسر این کشور در اعتراضات حاضر شدند که فقط ۱۰ هزار تن در پاریس بود. عملیات پاکسازی سنگینی در پاریس پس از چهارهفته اعتراضات جنبش «جلیقه‌زردها» در خیابان‌های این شهر آغاز شده است. گفته می‌شود اعتراض‌ها در ۴۰۰ شهر و روستا در کنار تظاهرات اصلی در پاریس برگزار شد. بنژامن گریوو، سخنگوی دولت فرانسه به تلویزیون «LCI»گفت که رئیس‌جمهور سخنان مهمی دارد. به هر حال همه مشکلات معترضان «جلیقه‌زرد» با تکان دادن چوب جادو حل نخواهد شد. وی در مصاحبه دیگری با تلویزیون«BFM» گفت که رئیس‌جمهور سخنرانی زنده تلویزیونی با مردم در آغاز هفته خواهد داشت. با مشاهده این حجم از اعتراضات مشخص است که باید تغییری در روش‌ها داده شود اما این به معنای اعلام تغییرات بنیادین نیست.
معترضان شنبه در پاریس با پلیس ضدشورش درگیر شدند، خودروها را به آتش کشیدند، موانع را سوزاندند و شیشه‌ها را شکستند اما استقرار تعداد بالایی نیروی امنیتی اجازه نداد خرابی‌های هفته گذشته تکرار شود. گرچه طرح افزایش مالیات سوخت که جرقه اعتراضات را روشن کرد، لغو شده است، اعتراضات همچنان ادامه دارد. ادوارد فیلیپ، نخست‌وزیر فرانسه تاکید کرد: «زمان گفت‌وگو فرا رسیده است تا دوباره وحدت ملی را با کمک یکدیگر باز گردانیم و گفت‌وگوها با معترضان صلح‌جو باید ادامه یابد. »
وی گفت: «ما باید به گفت‌وگوهایمان ادامه دهیم، آن هم با متحد شدن. هیچ مالیاتی آنقدر اهمیت ندارد که اتحاد ملی را تهدید کند.» مکرون احتمالا امروز با مردم صحبت خواهد کرد و پیشنهادها و تدابیری را برای کل ملت فرانسه خواهد داشت تا وحدت آنها را دوباره بازیابد. پلیس فرانسه‌شنبه همچنین با شلیک گلوله‌های پلاستیکی و شلیک گاز اشک‌آور به استقبال معترضان رفت. به گفته وزیر کشور فرانسه ۱۳۵ تن در اعتراضات روز شنبه زخمی شدند. کریستوف کاستانر، وزیر کشور فرانسه اظهار کرد نیروها اعتراض‌های جلیقه‌زردها را مهار کرده‌اند و در کنفرانس خبری مشترک با ادوارد فیلیپ اظهار داشت، ۱۱۸ تظاهرات‌کننده به اضافه ۱۷ نیروی امنیتی زخمی شدند. وزیر کشور فرانسه در عین حال از نیروهای پلیس به دلیل مهار خشونت‌ها تقدیر کرد. کاستانر تصریح کرد که تعداد بازداشتی‌ها برای فرانسه بسیار بالاست و سطح خشونت در کشور همچنان در سطح غیرقابل نیست. به گفته مقامات فرانسوی، مذاکره با رهبران جنبش جلیقه‌زردها همچنان ادامه دارد.
همچنین سخنگوی وزارت کشور فرانسه اعلام کرد ۱۷۲۳ تن برای بازجویی برده شده و ۱۲۲۰ تن بازداشت شدند. این در حالی است که معترضان جنبش جلیقه‌زردها در فرانسه خواستار تداوم تظاهرات در روز شنبه آتی در محکومیت سیاست‌های دولت امانوئل مکرون با شعار «مکرون برو» شدند. این تظاهرات تنها به شهرهای فرانسه محدود نشد و نیروهای پلیس بلژیک در تقابل با معترضانی که در بروکسل با الهام از فرانسوی‌ها به خیابان‌ها سرازیر شده بودند، 400 معترض و تظاهرات‌کننده را بازداشت کردند.
بیشتر ببینید// شب آشوب زده "امانوئل ماکرون"
اعتراض؛ فاجعه‌ای برای اقتصاد
اوضاع اقتصادی فرانسه با اعتراضات جلیقه‌زردها، نابسامان‌تر از قبل شده است. «برونو لومیر» وزیر دارایی فرانسه میگوید که اعتراضات جلیقه‌زردها فاجعه‌ای برای اقتصاد فرانسه است. به گزارش «فارس» و بنابر گزارش خبرگزاری فرانسه، این مقام فرانسوی با هشدار درباره پیامدهای اعتراض‌های اخیر در این کشور بر اقتصاد فرانسه گفت: «خشونت‌های ناشی از اعتراض‌های جلیقه‌زردها در سراسر فرانسه برای اقتصاد ملی پیامدی فاجعه بار به دنبال دارد.» وی که برای بازدید از فروشگاه‌هایی که در پی ناآرامی‌های دیروز آسیب دیده بودند، به خیابان‌های پاریس رفته بود به خبرنگاران گفت: «چنین وضعیتی برای تجارت و برای اقتصاد ما فاجعه است.»
اژدهای زرد اقتصادی
چین اژدهایی است که بعد از مدتی خواب دوباره به عرصه تجارت و سیاست جهانی بازگشته است. دومین قدرت اقتصادی بعد از آمریکا، بنا بر پیش‌بینی‌ها در سال 2030 اولین اقتصاد جهان خواهد شد. چین بر همین مبنا و با سیاست‌های اقتصادی گسترده در پی افزایش نفوذ خود در مناطق مختلف جهان است. بعد از فروپاشی بلوک شرق و رهایی کشورهای اروپای شرقی از بند کمونیسم، چین تلاش زیادی برای بهره‌برداری از فرصت به دست آمده کرد اما توفیق چندانی به دست نیاورد.
بحران مالی سال‌های اخیر و شکاف‌های به وجود آمده، بهترین بستر برای چین و سرمایه‌گذاری افسارگسیخته این کشور در اروپا بود. چین با طرح ابتکاری 1+16، سه اولویت «توسعه زیرساخت»، «فناوری پیشرفته» و «فناوری سبز» را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی تعیین کرده است. این اولویت‌ها درست همان چیزهایی هستند که سران کشورهای شرق اروپا به‌دنبال آن می‌گردند.
در این طرح چینی‌ها، تمرکز اصلی روی کشورهای شرق اتحادیه اروپا یعنی بلغارستان، کرواسی، جمهوری چک، استونی، مجارستان، لتونی، لیتوانی، لهستان، رومانی، اسلواکی و اسلونی است که عضو اتحادیه اروپا نیز هستند.
علاوه‌بر این کشورها پنج کشور غرب بالکان یعنی آلبانی، بوسنی و هرزگوین، مقدونیه، مونته‌نگرو و صربستان که هنوز عضو اتحادیه اروپا نشده‌اند، نیز در این طرح جای گرفته‌اند. آلمان، فرانسه و اتحادیه اروپا این طرح را تلاشی از سوی چین برای تعمیق اختلافات و تقسیم‌بندی‌ها در اروپا می‌دانند.
روسیه خرس سرخ انرژی
روسیه که متهم به دخالت در انتخابات آمریکا آن هم در آن سوی دریای آتلانتیک است، قطعا برای اروپا در این سوی آتلانتیک نقشه‌های بیشتری دارد. روس‌ها نه اقتصاد و نه تکنولوژی ناب‌تری نسبت به اروپا دارند؛ ایدئولوژی عاریتی آنها یعنی کمونیسم هم که از اروپا آمده بود، سه دهه پیش همراه با دیوار برلین فروریخت. امروز برای روس‌ها از ابهت شوروی سابق تنها یک چیز مانده و آن «انرژی» است؛ مایع و گازی که اروپا برای به حرکت درآوردن چرخ‌های اقتصاد و گرم‌کردن خانه مردم به آن احتیاج دارد.
روسیه یک‌سوم گاز اروپا را تامین می‌کند و می‌خواهد این وابستگی را ادامه‌دار کند و عمق بخشد، این مساله با وجود اتحادیه یکپارچه اروپا کمی سخت به نظر می‌رسد و روس‌ها در مواجهه با 28 کشور اروپایی خیلی بهتر از یک اتحادیه سرسخت، جای جولان دارند. زمانی اوکراین تنها معبر رسیدن گاز روسیه به اروپا بود اما با احداث دو خط لوله «نورد‌استریم» و «ترک‌استریم» این انحصار درحال شکستن است. خط لوله اول با عبور از بستر زیر دریای بالتیک در شمال اروپا به آلمان می‌رسد و خط لوله دوم گاز روسیه از طریق ترکیه به جنوب و شرق اروپا منتقل می‌شود.
روس‌ها همزمان با گشایش مسیرهای جدید فشارها بر اوکراین را افزایش بخشیده و با ضمیمه‌کردن کریمه به خاک خود، بخش‌های شرقی اوکراین معروف به دونباس را که 80 درصد صنعت اوکراین در آن است از دست دولت مرکزی اوکراین خارج کرده‌اند. برای پوتین و مسکو، هر چیزی بهتر از رقیبی به نام اتحادیه اروپاست.
روزنامه تایمز مدعی شده روسیه پشت‌پرده راه‌اندازی سایت‌های نامشخص بوده است که «به دنبال بزرگنمایی تظاهرات جنبش جلیقه‌زردها در شبکه‌های اجتماعی هستند.» مقامات پاریس تحقیقاتی را درباره این سایت‌ها آغاز کردند. یک منبع آگاه در این‌باره گفته «دستگاه اطلاعات فرانسه نیز به‌شدت نسبت به دستکاری اطلاعات هشدار داده است اما هنوز زمان برای ارزیابی اینکه سایت‌های جعلی که بزرگنمایی درباره تظاهرات جلیقه زردها را هدف گرفته‌اند، مورد حمایت روسیه بوده‌اند، زود است.»
بیشتر ببینید// فیلمی که فرانسه و اروپا را در شوک فرو برد
عقاب سفید بر فراز ابرهای آتلانتیک
از میان تمام دشمنان اتحادیه اروپا، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا و استیو بنن استراتژیست سابق او، این روزها از همه خوشحال‌تر هستند. این دو یک هدف بزرگ دارند و آن تکه‌تکه کردن اتحادیه اروپاست. این آرزو البته تا زمانی که در الیزه امانوئل مکرون موافق سرسخت اتحادیه اروپا حضور دارد، کمی محال به نظر می‌رسد. حالا اما فرانسه، سومین ستون اتحادیه اروپا اوضاع نامطلوبی را تجربه می‌کند. ترامپ و بنن که برنامه بلندمدتی را برای تسخیر یک‌سوم پارلمان اروپا در سال آینده از مخالفان اتحادیه اروپا در دست اجرا دارند، قطعا فرصت جلیقه‌زردها را از دست نخواهند داد. از یک‌سوی این نبرد ترامپ توئیت می‌زند که مردم فرانسه مرا می‌‌خواهند و از سوی دیگر استراتژیست سابق او گفته «جلیقه‌زردها دقیقا همان کسانی هستند که به‌نفع رئیس‌جمهور آمریکا و بریگزیت رای دادند.» بنن اعتقاد دارد اروپا نیز مانند ایالات‌متحده که در سال ۲۰۱۶ دچار تحول شد، آماده تغییر فاز است.
بنن میگوید جنبش او یک بافت مرتبط تشکیل خواهد داد و به رقابت با جبهه مخالف که امانوئل مکرون قرار دارد، خواهد رفت.
ترامپ در حمایت از راست‌های اروپا تعلل نمی‌کند و می‌خواهد نام «اتحادیه اروپا» تنها در کتب تاریخی باقی بماند. ترامپ به دفعات این اتحادیه را دشمن آمریکا خوانده و بدون توجه به تاریخچه تشکیل آن و تلاش‌های آمریکا برای شکل‌گیری این اتحادیه اساس شکل‌گیری اتحادیه اروپا را مقابله با آمریکا خوانده است. ترامپ و دولتمردانش مشتاقانه در پی تسریع در تضعیف یا فروپاشی این اتحادیه هستند. ترامپ پیش از این در آوریل امسال و در دیدار مکرون در کاخ سفید به وی پیشنهاد داده بود درصورت خروج فرانسه از اتحادیه اروپا، آمریکا قرارداد دوجانبه تجاری دارای شرایط بهتری از اتحادیه اروپا را به پاریس عرضه خواهد کرد. مکرون اما در مقابل این ایده ایستاد و امروز ترامپ با آخرین شوالیه اتحادیه درحال نبرد است.
بازگشت عثمانی‌ها به اروپا
اردوغان پس از دودهه زمامداری و ماندن در پشت درهای اتحادیه اروپا، حالا شرایط را برای افزایش نفوذ کشورش در اروپا فراهم می‌بیند. او می‌خواهد با تضعیف نسبی اتحادیه اروپا و ارزش‌های اروپایی آن، نفوذش را بر بخش‌هایی از اروپا که اتحادیه اروپا در آنجا بر اعضایش کنترل زیادی ندارد یا اساسا کشورهای آن منطقه عضو اتحادیه نیستند، بگستراند. این بخش دقیقا تطابق دارد بر سرزمین‌هایی که روزی در تصرف امپراتوری عثمانی بودند. ترکیه با استفاده از گروه‌های مسلمان مستقر در این کشورها، سرمایه‌گذاری اقتصادی و نیز همکاری مشترک در زمینه مهاجرت و مبارزه با تروریسم به دنبال احیای عثمانی در بالکان و شرق اروپاست؛ امپراتوری‌ای که این بار شباهتی با تصرف نظامی این مناطق از اروپا توسط ترک‌های عثمانی نخواهد داشت. هنگامی که در تیرماه اردوغان مراسم تحلیف خود را با حضور سران 22 کشور برگزار کرد این رهبران کشورهای اروپای شرقی همچون مجارستان، بلغارستان، مقدونیه، مولداوی، بوسنی و هرزگوین، صربستان و کوزوو بودند که تمام بار حضور اروپایی‌ها در این مراسم را به دوش کشیدند. نکته مهم اینکه این کشورها دارای درگیری‌های گسترده‌ای با یکدیگر (چون صربستان و بوسنی) و نیز دارای حافظه تاریخی بد ناشی از اشغالگری عثمانی‌ها در شرق اروپا هستند، با این حال به ناچار راهی سرزمین ترک‌ها شده‌اند. پروفسور جمال لاتیج، استاد دانشگاه بین‌المللی سارایوو فعالیت‌های ترکیه در کشورهای بالکان را باعث از بین رفتن تبلیغات منفی ضدترکی می‌داند و اظهارات آلکساندر ووچیچ، رئیس‌جمهور صربستان را در نشست کارگروه ترکیه- صربستان مبنی‌بر اینکه «منتظر بازرگانان و تجار ترک در کشورمان هستیم» نشانه‌ای از نیاز تمامی کشورهای بالکان به ترکیه می‌داند.
رژیم صهیونیستی و اروپای جدید
جریانات سنتی اتحادیه اروپا دریافته‌اند که فعالیت‌های مخرب رژیم صهیونیستی در خاورمیانه می‌تواند به بهای از بین رفتن امنیت و ایجاد اختلال در اقتصاد اروپا تمام شود. همین فهم از اصالت بی‌ثبات‌ساز رژیم صهیونیستی در غرب آسیا موجب شده اروپا در سال‌های اخیر سختگیری بیشتری را در عین حمایت از موجودیت آن بر این رژیم تحمیل کند. شرایطی که فریاد نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی را نیز درآورده است. انتشار سخنان محرمانه نتانیاهو با روسای جمهور مجارستان، جمهوری چک، لهستان و اسلوواکی در حالی که میکروفن خبرنگاران باز بوده، نشان می‌دهد نخست‌وزیر اسرائیل مستقیما به‌دنبال تغییر ساختار حاکم بر اتحادیه اروپاست. نتانیاهو در جریان این مکالمات منتشرشده میگوید: «اتحادیه اروپا تنها نهاد بین‌المللی است که برای رابطه با اسرائیل شروط سیاسی مطرح می‌کند. روسیه، چین و حتی هند هم چنین رفتاری در قبال اسرائیل ندارند.» اسرائیل سعی دارد با جریانات جدید قدرت گرفته در اروپا یعنی راست‌های جدید (افراطی) ارتباط بگیرد؛ ارتباطی که با نشست ضدتروریستی پنجم دسامبر ٢٠١٠ در تل‌آویو آغاز شد.
در آن روز، هیات نمایندگی مهمی به تل‌آویو رسید؛ این هیات شامل حدود ٣٠ تن از رهبران اتحاد حزب‌های اروپایی برای آزادی و حقوق مدنی بود. اسرائیل می‌خواهد خود را پاسخ دغدغه راست‌های جدید یعنی بحران مهاجرت و تروریسم جا بزند، در حالی که از سوی جریانات سنتی اروپا اسرائیل خود علت این بحران‌ها در اروپاست. او در ادامه این سخنان خطاب به روسای جمهور کشورهای اروپایی حاضر در نشست بوداپست میگوید: «به همکاران اروپایی خود بگویید دست از توطئه علیه تنها دولتی که در خاورمیانه از منافع شما صیانت می‌کند، بردارید.» وی در پایان این نشست تهدید کرده است: «رفتار اروپا، تهدید علیه امنیت اسرائیل به شمار می‌آید و این اتحادیه باید تصمیم بگیرد که امنیت و پیشرفت را می‌خواهد یا عقب‌ماندگی و بحران را؟»
منبع: فرهیختگان
