16 آذر ماه سال 1397 هم سپری شد و بسیاری از دانشگاهها میزبان مراسم گرامیداشت روز دانشجو بودند. مراسماتی که معمولا با محوریت تشکلهای دانشجویی دانشگاهها برگزار میشود و بعضا مدیریت دانشگاهها نیز در این مسیر دانشجویان و فعالیت نشکلهای دانشجویی را همراهی میکنند. هرچند هنوز هم از گوشه و کنار دانشگاهها خبرهایی مبنی بر دخالت نابجای برخی مسئولین و اعمال نظرهای ناگهانی برای تغییر محتوا و شکل برنامهها به گوش میرسد.
گلوگاههای زمانی مختلفی در طول یک سال تحصیلی برای برگزاری برنامهها و مراسمات دانشجویی وجود دارد. مراسم آغاز سال تحصیلی، بزرگداشت 13 آبان، بزرگداشت روز دانشجو، مراسمات پیرامون شب یلدا، سالروز نهم دی، دهه فجر و 22 بهمن، مراسمات پیرامون نوروز و ... معمولا جزو پر مخاطب ترین زمانها برای برگزاری مراسمات دانشجویی در دانشگاههاست. هرچند مراسم مناسبتی اعم از یادوراههای مناسبتی و بزرگداشتهای شخصیتی و یا مراسمات شب شعر و برنامههای مربوط به ایام جشنها یا عزاداریهای مذهبی نیز در این دسته قرار میگیرند.
اما هر ساله مراسمات حول محور روز دانشجو و 16 آذر به عنوان پرمخاطبترین برنامههای دانشجویی در دانشگاهها به شمار میرود و این مسئله در نوع خود میتواند بستر قضاوت برای تعیین سطح میزان غنای برنامههای برگزار شده در کف دانشگاهها و همچنین بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان از پکیج ارائه شده در این ایام توسط دانشگاه باشد.
به همین بهانه «خبرنامه دانشجویان ایران»، بعد از پایان تلاطم برنامهها و مراسمات دانشجویی پیرامون بزرگداشت روز دانشجو در دانشگاهها، طی یک نظرسنجی در فضای اینستاگرام، نمرات دانشجویان را از ارزیابی کیفیت مراسم روز دانشجویی دانشگاهشان را ثبت و دسته بنده کرده که خروجی آن، نظرات دانشجویان دربارهی کیفیت برگزاری مراسمات 16 آذر در 38 دانشگاه کشور را نشان میدهد. این آمار بیش از هر چیزی گویای میزان پائین رضایتمندی دانشجویان از برنامههای پیرامون روز دانشجو در دانشگاهها است که میانیگن نمرات از 0 تا 20 برای 38 دانشگاه کشور، عددی بالاتر از 10 را کسب نکرده است.
اما محتوای برنامههای امسال روز دانشجو که در دانشگاهها برگزار شده بود پیش تر مورد انتقاد دانشجویان و فعالین دانشجویی قرار گرفته بود. محتوایی که امسال بیشتر حول محور برنامههای سرگرمی و طنز با چاشنی مسابقات و اهدای جوایز نیز همراه شد.
تا جایی که یکی از فعالین دانشجویی در یاددشتی تحت عنوان «مخدر دانشجویی» اظهار کرده بود: چندسالی است که ایام روز دانشجو توسط برخی از تشکل های دانشجویی در کشور فضای متفاوتی به خود گرفته است به طوری که غالبا از ارائه یک محتوی سیاسی،اجتماعی وعلمی تهی شده است وبه جای آن با این توجیه که دانشجوها به شادی و نشاط نیاز دارند،متاسفانه یک فضای سخیف از طنز و شعر و دلقک بازی گرفته که توسط گروه های نمایشی دست چندم اجرا می شود تا مسابقه باد کردن بادکنک ها،کمیت و کیفیت برنامه های این ایام را تشکیل می دهد. (متن کامل این یادداشت)
شاید وجه دیگر نمرات ضعیف دانشگاهها در جلب رضایت دانشجویان برای مراسمات روز دانشجو را عدم حضور نمایندگان دولت در دانشگاهها برای پاسخگویی به مطالبات اقتصادی و معیشتی و مدیریتی بدنهی اجرایی کشور دانست. در شرایطی که بستر دانشگاهها امسال میزبان هیچ یک از مقامات و شخصیتهای دولتی - به غیر از رئیس جمهور - نبود، قطع به یقین سوالات بسیاری از دانشجویان درباره عملکرد قوه مجریه وهر یک از اعضای کابینه، نحوهی ترمیم تیم اقتصادی دولت و مسائلی از این دست ذهن دانشجویان را بی از همیشه به خود مشغول کرده است.
از سویی دیگر بررسی برنامههای برگزارشده در دانشگاهها حاوی پیامهای مهمی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد و شاید بتوان با یک ارزیابی، نگاهی نسبتا دقیق نسبت به وضعیت دروندانشگاهی، جریانهای سیاسی و... را تحلیل کرد. تقریبا از روز سهشنبه، 13 آذر برنامههایی با عنوان بزرگداشت روز دانشجو در دانشگاههای مهم کشور برگزار شده است. روزنامه فرهیختگان نیز در یک ارزیابی تلاش کردهاست بهصورت دقیق این برنامهها را بررسی کند. نتایج این بررسی را از اینجـــا بخوانید.
در پایان به نظر میرسد دانشگاهها و فعالین تشکلهای دانشجویی باید به فکر تعمیق مراسمات با هدفگذاری های مشخص تری نسبت به چیزی که امسال و سالهای اخیر اتفاق افتاده است باشند. چه اینکه به نظر میرسد با توجه به مسیری که دولت در پیش گرفته است، میزان اعتراض و سوال دانشجویان از نمایندگان دولت به حدی بیشتر باشد که در مراسمات بعدی، عدم حضور نمایندگان با برنامههای طنز و مسابقات سرگرمی هم قابل جبران نباشد.