خبرنامه دانشجویان ایران: محمد زادمهر*// از سال 1390 که دانشگاه فرهنگیان تاسیس شد، تصمیم بر این بود ساختار جدید و کارآمدی نسبت به تربیت معلمها که سابقه بسیاری در تربیت معلمان داشتند ارائه شود تا شاهد نسلی جدید و توانمند در میان معلمان سرزمینمان باشیم.
از این جهت و باتوجه به پیشرفتها و رشد تکنولوژی در قرن 21 و بالارفتن چشمگیر اطلاعات دانشآموزان نسبت به دورههای گذشته، دیگر یک دوره دوساله و ارائه مدرک فوقدیپلم به معلمان پاسخگوی نظام تربیتی جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم انقلاب نبود. بر همین اساس برای دانشآموختگان این دانشگاه یک دوره چهارساله با ارائه مدرک کارشناسی طراحی و آماده شد که پس از بحثهای مختلف و اصلاحیه در سالهای بعد از تاسیس مورد تایید وزارت علوم نیز قرار گرفت. از سال 1390 به بعد و جذب دانشجو در سالهای مختلف و ورود و خروجیهای دانشگاه فرهنگیان به مدارس سراسر کشور کمکم مشکلات این دوره چهارساله نمایان شد و متاسفانه مسئولان آموزشی و پژوهشی دانشگاه به جای آنکه به ترمیم نظام چهارساله و چابکترسازی آن بپردازند، در طرحی برای کاهش واحدهای رشتههای مختلف بهویژه رشتههای علوم پایه اقدام به حذف واحدهای تخصصی یا کاهش تعداد آنها کردند؛ بهعنوان مثال یک درس سهواحدی به همراه یک واحد آزمایشگاه کلا به دو واحد تقلیل پیدا کرد. حال باید سوال کرد که استاد چگونه آن محتوای تعریفشده برای چهار واحد را در این زمان کم جمعبندی کند که ظاهرا پاسخی از طرف مسئولان داده نشده است.
اخیرا اما طرحی جدید از طرف مسئولان دانشگاه ارائه شده است که تیشهای بر ریشه این درخت نوپای تربیت نسل جدید معلمان خواهد بود. طرح سهساله شدن دوره کارشناسی دانشگاه فرهنگیان با حذف ۱۲ واحد درسی، ادغام برخی واحدها در یکدیگر و گذراندن ۱۰ واحد درسی در تابستان در صورت تصویب در هیات امنای دانشگاه احتمالا برای ورودیهای سال بعد اجرایی خواهد شد، اما ابهامات این طرح بسیار زیاد است.
از جمله اینکه در حال حاضر با کاهش و بعضا ادغام واحدها برای تبدیل مدرک از عنوان دبیری به آموزش رشتههای مختلف عملا در آینده احتمال عدم ادامه تحصیل برای دانشجومعلمان در بعضی رشتههای تخصصی وجود خواهد داشت. حال اما سوال اینجاست که کدام 12 واحد قرار است حذف شوند؟ اگر قرار بر حذف واحدهای تخصصی باشد، که فاجعه است و دیگر عملا امکان ادامه تحصیل در دانشگاههای مادر برای دانشجومعلمان وجود نخواهد داشت و اما اگر واحدهای تربیتی مدنظر است، که اساسا با فلسفه دانشگاه در تضاد خواهد بود و اگر آموزشهای ویژه معلمی حذف شود، آن زمان دیگر تفاوت این دانشگاه با سایر دانشگاههای کشور در چیست؟
در بحث ادغام واحدها، در چارت جدید ارائهشده از سال 1395 عملا واحدی برای ادغام وجود ندارد یا به صورت کاملا مختصر در بعضی دروس مرتبط با کار معلمی است که آن هم تاثیرات منفی خود را خواهد داشت.
نکته مهم دیگر این است که در صورت برگزاری کلاسها در تابستان در این سه سال کارایی دانشگاه بهشدت پایین خواهد آمد، چراکه دوری از خانواده و فشرده بودن دوره عملا راه به جایی نخواهد برد. همچنین کار فرهنگی که از بایدهای اصلی دانشگاه است، باتوجه به فشردگی برنامههای آموزشی کمکم رو به زوال خواهد رفت یا محدود به تعداد کمی کارهای روتین شده و عملا ساختار تشکلهای دانشجویی بسیار ضعیف خواهد شد.
باید گفت با ابهامات موجود طرح پیش از اجرا شکست خورده است و اجرای آن نتیجه مثبتی نخواهد داشت و توجیه اینکه برای جبران کمبود نیرو در آموزش و پرورش است، نمیتواند دلیل خوبی برای کاهش کیفیت آموزشی دانشگاه فرهنگیان باشد. ضمن اینکه باید به فکر جبران کمبود نیرو در آموزش و پرورش باشیم، اما این جبران با کاهش کیفیت آموزشی و تربیت معلمانی با تواناییهای پایین و تسلط اندک به موضوعات درسی و روشهای تربیتی قطعا در سالهای آتی مشکلات دیگری را به وجود خواهد آورد.
* دانشجوی دانشگاه فرهنگیان و عضو شورای مرکزی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان