در جام 2015، رکوردهای زیادی شکسته شد. رکورد 26 مسابقه بدون تساوی، در همه تورنمنتهای بینالمللی بی نظیر بود. رکوردی که پیش از این با 18 مسابقه بدون مساوی در جام جهانی 1930 اروگوئه ثبت شده بود، پس از 85 سال شکسته شد.
به گزارش سرویس ورزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بعد از جام ملتهای آسیای 2000 که با حذف تیم ملی ایران در مرحلهی یک چهارم نهایی با شکست مقابل کره جنوبی همراه بود، ایران فقط یکبار توانست به مرحلهی نیمه نهایی جام ملتهای آسیا برسد. در ادامهی این گزارش از جام ملتهای آسیای 2004 تا آخرین دورهی این رقابتها که برگزار شده را مرور کردهایم.
افزایش تیمها در جام پرشگفتی
اولین جام ملتهای آسیای 16 تیمی در سال 2004 به میزبانی چین برگزار شد. جامی که شگفتیهای فراوانی هم در آن رقم خورد. در اتفاقی عجیب، عربستان که معمولا در قامت مدعی جام در رقابتها حاضر میشد از کسب حتی یک پیروزی در مرحله گروهی ناکام ماند و در گروهی نسبتا آسان در رده چهارم قرار گرفت و صعود نکرد. از این گروه ازبکستان و عراق صعود کردند و حتی ترکمنستان به دلیل گل زده بیشتر در رده سوم و بالاتر از عربستان قرار گرفت. یکی دیگر از شگفتیهای جام، نمایش اردن بود که در اولین حضور تاریخش در این جام، به یک چهارم نهایی صعود کرد. اندونزی هم در اولین برد تاریخش در رقابتهای جام ملتهای آسیا، قطر را شکست داد. در گروه چهارم هم در حضور ایران و ژاپن، عمان با 4 امتیاز و تنها یک امتیاز کمتر از ایران حذف شد. بحرین نیز در کمال ناباوری به جمع چهار تیم برتر رقابتها رسید
تیم ملی ایران در مرحله یک چهارم نهایی در دیداری به یاد ماندنی که با درخشش و هتتریک علی کریمی همراه بود، موفق شد رقیب دیرینهاش کره جنوبی را 4 تایی کند و به برتری 4 بر 3 دست یابد. ژاپن نیز در دیداری سخت و به لطف ضربات پنالتی موفق شد اردن را حذف کند. در نیمه نهایی نیز چین در ضربات پنالتی ایران مدعی را حذف کرد و به فینال رسید. ژاپن نیز به سختی و با نتیجه 4 بر 3 از پس بحرین شگفتیساز برآمد. در دیداری جنجالی و حساس در فینال این دوره، به دلیل تنشهای سیاسی تاریخی بین ژاپن و چین، قبل از شروع فینال در ضلع جنوبی ورزشگاه شورشهایی توسط چینیها رخ داد و در نهایت ژاپن قهرمان یکی از جذابترین دورههای تاریخ رقابتهای جام ملتهای آسیا لقب گرفت و برای سومین بار به قهرمانی رسید تا در کنار ایران و عربستان پر افتخارترین تیم قاره لقب گیرد. علی کریمی مشترکا با علا حبیل بحرینی آقای گل این دوره شدند.
اولین میزبانی مشترک تاریخ قاره کهن
در سال 2007 و برای اولین بار، جام ملتهای آسیا به میزبانی مشترک برگزار شد و اندونزی، تایلند، ویتنام و مالزی میزبانهای مشترک بودند. اتفاقی که محمد بن همام رئیس وقت کنفدراسیون فوتبال آسیا بعدا در اظهار نظری رسمی اعتراف کرد یک اشتباه تاریخی بوده. به گفته بن همام، توزیع مراکز رسانهای در چهار کشور مشکلات اقتصادی و سفرهای طولانی و ... باعث شده تا اگر در موقعیتی مشابه قرار بگیرد دیگر هرگز تن به این کار ندهد. در میزبانی تایلند در این رقابتها نیز جنجالهای زیادی پدید آمد و به دلیل ضعف تاسیساتی چیزی نمانده بود تا سنگاپور در این میزبانی به جای تایلند سهیم شود اما در دقیقه 90 تایلندیها مجوزهای لازم برای برگزاری را بدست آوردند. به دلیل برگزاری بازیهای المپیک، مسابقات جام ملتهای اروپا و جام ملتهای آسیا که در یک سال و احتمالا تفاوت سطح مشهود نسخه اروپایی با نسخه آسیایی که توی ذوق میزد، AFC سنت شکنی کرد و برای اولین بار از سال 1956 بین دو دوره از رقابتها تنها سه سال فاصله بود. هم اکنون نیز به روال سابق هر 4 سال یک جام ملتها برگزار میشود. برای اولین بار در تاریخ یک رقابت آسیایی در این تورنمنت، مسابقات از توپ منحصربفرد و رسمی نایکی بهره مند شد. استرالیا نیز برای اولین بار تحت عنوان یک تیم آسیایی در این رقابتها حاضر شد.
در این جام در اولین بازی تاریخ استرالیا در جام ملتهای آسیا، عمان تا دقیقه 92 که تیم کیهیل به داد استرالیا رسید، از حریفش یک بر صفر پیش بود. اما در دومین دیدار این تیم، عراق موفق شد تا با نتیجه قابل قبول 3 بر یک استرالیا را شکست دهد. استرالیا که در آستانه حذف از گروه در اولین حضورش قرار گرفته بود به یک معجزه نیاز داشت و باید تایلند میزبان را با اختلاف چهار گل شکست می داد تا صعود کند و این مهم حاصل گشت. استرالیا هم امتیاز با تایند میزبان و به لطف تفاضل گل بهتر از این گروه به عنوان تیم دوم پس از عراق صعود کرد.
در گروه دوم ویتنام تنها میزبان صعود کننده از گروه لقب گرفت و پس از ژاپن به عنوان تیم دوم به دور بعد صعود کرد. اتفاق مهم این گروه حذف قطر و امارات بود. در اولین دیدار ژاپن که به تساوی یک یک با قطر ختم شد، سرمربی ژاپن انتقاد شدیدی از عملکرد بازیکنانش داشت و آن هارا آماتور خواند!
در گروه سوم هم ایران و ازبکستان تیم های صعود کننده بودند و در حالی این اتفاق رقم خورد که نایب قهرمان دوره قبلی یعنی چین در صعود از گروه ناکام بود.
عربستان و کره جنوبی نیز از گروه چهارم رقابت ها صعود کردند. بحرین شگفتی ساز دوره قبلی نیز در این گروه چهارم شد.
در حساس ترین رقابت های مرحله یک چهارم، تیم های ایران و کره جنوبی، ژاپن و استرالیا به مصاف هم رفتند و تیم صعود کننده به مرحله بعد در هر دو بازی را ضربات پنالتی مشخص کرد. استرالیا در اولین حضورش در این مرحله به همراه ایران حذف شد. در مرحله نیمه نهایی در دیداری حساس عربستان موفق شد تا ژاپن را شکست دهد و در دیگر دیدار نیمه نهایی عراق موفق شد به لطف ضربات پنالتی از سد کره جنوبی بگذرد. در فینال نیز عراق با تک گل یونس محمود عربستان را شکست داد تا با وجود وضعیت اسفبار داخلی و جنگ در خاک عراق، با قهرمانی در این جام به اولین قهرمانی تاریخش دست یابد. پس از این قهرمانی مردم عراق که درگیر جنگ بودند تا چند روز به شادمانی خیابانی پرداختند تا صحنههای دراماتیکی رقم بخورد.
ژاپن، پرافتخارترین تیم قاره کهن
در سال 2011 که دومین میزبانی قطر در جام ملتهای آسیا محسوب میشد، ژاپن با قهرمانی در این رقابتها به تنهایی عنوان پر افتخارترین تیم قاره آسیا را بدست آورد. قطر در حالی به عنوان میزبان این رقابتها انتخاب شد که از 12 رای، 6 رای را کسب کرده بود و ایران با 5 رای از کسب میزبانی این رقابتها ناکام ماند. هند نیز دیگر مدعی کسب میزبانی بود که تنها یک رای کسب کرد. به دلیل گرمی هوا این مسابقات در فصل زمستان برگزار شد.
اتفاق جالب توجه مرحله گروهی کسب نتایج دور از انتظار عربستان بود که با تحمل سه شکست در گروهش آخر شد. ژاپن و اردن از این گروه صعود کردند و سوریه هم سوم شد. عربستانیها در بازی مقابل ژاپن با باخت 5 بر صفر، شکست تحقیر آمیزی را متحمل شدند.
در یک چهارم نهایی، استرالیا موفق شد مدافع عنوان قهرمانی عراق را از دور رقابتها کنار بزند. ایران نیز تحت هدایت افشین قطبی که به گفته خودش کره را مثل کف دستش میشناخت با شکست از کره جنوبی با گل دقیقه 118 حذف شد. در نیمه نهایی این رقابتها مقتدرانهترین نتیجه تاریخ نیمه نهاییها رقم خورد و استرالیا با 6 گل ازبکستان را در هم کوبید. در فینال این رقابتها هم ژاپن با یک گل استرالیا را شکست داد و به چهارمین قهرمانیاش رسید تا پرافتخارترین تیم قاره لقب گیرد.
اولین قهرمان دوقاره!
در سال 2015 و آخرین دوره پیش از جام ملتهای آسیا در سال 2019، استرالیا موفق شد میزبانی این رقابتها را به دست آورد تا اولین جام ملت های آسیا، در خارج از این قاره برگزار شود! استرالیا با قهرمانی در این جام نامش را در سیاهه قهرمانان جام ملتهای آسیا نوشت و به جرگهی تیمهای میزبان-قهرمان در جام ملتهای آسیا پیوست. با توجه به سابقه چهار بار قهرمانی استرالیا در اقیانوسیه، این تیم به اولین تیم ملی تاریخ تبدیل شد که موفق به کسب عنوان قهرمانی در دو کنفدراسیون مختلف شده است. از دیگر نکات قابل توجه استرالیا در این جام این بود که پس از حذف در یک چهارم نهایی در اولین تجربه و صعود به فینال در دومین تجربه، پیشرفت این تیم در سومین دوره حضورش در جام ملتها ادامه یافت و این تیم پس از قهرمانی بانوان استرالیا در جام ملتهای آسیای بانوان در سال 2010 به قهرمان قاره آسیا در بخش مردان هم رسید.
در دور گروهی این رقابتها شگفتی به خصوصی رخ نداد. شاید تنها شگفتی ادامه نزول عربستان که موفق به صعود از گروهش نشد، بود. در مرحلهی گروهی جام اتفاق قابل توجهی افتاد؛ هیچ کدام از دیدارهای مرحله گروهی مساوی نشد و ترتیب امتیازی هر چهار گروه، 9، 6، 3 و صفر امتیاز بود
در مرحله یک چهارم نهایی، در یکی از طولانیترین رالیهای ضربات پنالتی، عراق موفق شد ایران را از دور رقابتها کنار بزند. در ادامه این تیم مغلوب کره جنوبی شد و به رده بندی رفت. ژاپن، مدافع عنوان قهرمانی، مغلوب تیم امارات شد تا در اتفاقی کم سابقه به نیمه نهایی مسابقات نرسد. استرالیا هم در مسیر صعودش به فینال، امارات را در نیمه نهایی برد. در فینال این رقابتها که با قضاوت علیرضا فغانی برگزار شد، روند پنج پیروزی پیاپی کره جنوبی شکسته شد و استرالیا موفق شد با غلبه بر این تیم نخستین قهرمانیاش در این رقابتها را به دست آورد. در آخرین دیدار رده بندی تاریخ این رقابتها هم امارات موفق شد با نتیجه 3 بر دو عراق را شکست دهد.
در جام 2015، رکوردهای زیادی شکسته شد. رکورد 26 مسابقه بدون تساوی، در همه تورنمنتهای بینالمللی بی نظیر بود. رکوردی که پیش از این با 18 مسابقه بدون مساوی در جام جهانی 1930 اروگوئه ثبت شده بود، پس از 85 سال شکسته شد.
گل ثانیه 14 مبخوت بازیکن امارات به بحرین سریعترین گل تاریخ این رقابتها لقب گرفت.
فلسطین برای اولین بار پا به این رقابت بزرگ گذاشت
تیم کیهیل و مارک برشیانو به تنها بازیکنان تاریخ بدل شدند که در دو کنفدراسیون مختلف قهرمان قاره میشوند.
با توجه به قهرمانی وسترن سیدنی در لیگ قهرمانان آسیا در سال 2014، استرالیا به اولین کشور تاریخ آسیا تبدیل شد که در یک فصل، قهرمان بزرگترین رقابتهای سطح ملی و باشگاه در آسیا میشود.
منبع: نود