به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران، مسئولین کشور به دنبال راهکارهایی برای کماثر تر کردن این تحریم‌ها بودند. به گونه‌ای که معاون اول رئیس جمهور در سخنرانی خود از فروش نفت از طریق بورس پرده برداشت. همین سخنرانی آقای جهانگیری آغازی شد بر ماجرای عرضه نفت خام در بورس که در آبان ماه 97 اتفاق افتاد و تا کنون هم ادامه دارد. هرچند عرضه‌های ابتدایی نفت در بورس به دلیل برخی از کم کاری‌های وزارت نفت شکل منظمی نداشت. اما پس از تصویب قانون بودجه کشور در سال 98 مبنی بر عرضه ماهانه 6 میلیون بشکه نفت و میعانات گازی در بورس انرژی این عرضه ها به صورت منظم و به صورت هفتگی در بورس صورت می‌پذیرد.
تداوم عرضه نفت در بورس در ایجاد اطمینان برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی بسیار ضروری است. چرا که آن‌ها به راحتی می توانند با توجه به استمراری که در عرضه نفت در بورس وجود دارد، علاوه بر قراردادهای تک محموله‌ای، قراردادهای بلند مدت با پالایشگران را هم در دستورکار خود قرار دهند. یکی از نگرانی‌هایی که شاید برای خریدارن نفت وجود دارد. موضوع فاش شدن اطلاعات خریداران است که به هیچ عنوان اطلاعات خریداران در دسترس عموم قرار نمی‌گیرد و به جز مسئولین ذی صلاح هیچکس از هویت خریداران اطلاعی ندارد.
کاهش حجم محموله های تحویلی در خشکی
یکی از نکاتی که در رابطه با موضوع عرضه نفت در بورس وجود دارد گزینه تحویل نفت در خشکی است که در عرضه‌های اسفند ماه به اطلاعیه عرضه نفت در بورس اضافه شده است. تحویل نفت در خشکی می‌تواند موجب ایجاد کسب کارهای ریز در کشور شود. خریدارانی که توان خرید نفت را دارند می‌توانند با تانکر نفت را به کشور های همسایه برده و به فروش رسانند. در حال حاضر حداقل مقدار نفت تحویلی محموله‌های 35 هزار بشکه‌ای است. این مقدار برای تحویل نفت بر روی آب به نفتکش‌ها مقدار نسبتا کوچکی است. اما برای تحویل در خشکی به تانکر‌ها مقدار بسیار بزرگی است. 35 هزار بشکه نفت حجمی بالغ بر 5.5 میلیون لیتر می شود و عملا گزینه تحویل نفت در خشکی را به حاشیه می‌برد. مقدار حداقل نفت تحویلی در خشکی و دریا باید با هم متفاوت باشد. برای تحویل نفت بر روی آب همان مقدار 35 هزار بشکه مناسب است. اما برای تحویل نفت در خشکی حداقل مقدار تحویل حجم 100 بشکه مناسب است. چیزی حدود 16 هزار لیتر یعنی تقریبا نصف ظرفیت یک تانکر 30 هزار لیتری!!!
محرمانه بودن اطلاعات خریداران نفت در بورس
روند خرید نفت در بورس با توجه به شرایط حساس تحریمی کشور به گونه ای است که اطلاعات خریداران جز برای تعداد معدودی از مسئولین ذی صلاح و عالی‌رتبه برای دیگر اشخاص به هیچ عنوان مشخص نیست. در واقع هر سرمایه‌گذار و خریدار از طریق مسئولین مربوطه کدهای محرمانه‌ای را دریافت می‌کنند. حتی کارگزاری‌های مستقر در بورس هم از هویت این کدها اطلاعی ندارند. با این روند هیچگونه راهی برای شناسایی خریدارن نفت ایران وجود ندارد و موضوع افشا شدن اطلاعات خریدارن شبهه‌ای کاملا بی‌اساس است.
گزارش از حمیدرضا اکبری
