خبرنامه دانشجویان ایران: سارا عاقلی// دفتر تحکیم چند سالی است که پیرامون یک خط محتوایی تحت‌عنوان مردم‌سالاری دینی دغدغه‌مند است و فعالیت می‌کند. این مفهوم به‌عنوان یک خط محتوایی اصلی و کلان هر سال قسمت‌هایی از آن بررسی و به آن پرداخته می‌شود؛ موضوعی که ما امسال نسبت به آن دغدغه داشتیم و در قالب شعار خودش را نشان داد، بحث مشارکت مردمی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین خطوط مردم‌سالاری بود که عنوان قلب مفهوم مردم‌سالاری هم می‌توان بدان اطلاق کرد.
ما امسال در قالب نوسازی مشارکت کارآمدی جمهوریت، به بحث مشارکت مردمی پرداختیم به این معنی که اگر ساختارهای مشارکت مردم در ارتباط با مسئولان و نهادهای حکومتی نوسازی شود، در آن تحولاتی صورت پذیرد و اصطلاحا به‌روزرسانی شود، ما می‌توانیم شاهد این باشیم که مفهوم جمهوریت و مردم‌سالاری ما کارآمدی بیشتری از خودش نشان می‌دهد. یا واضح‌تر بگویم، کارآمد شدن نظام جمهوری براساس نو شدن ساختارهای مشارکت مردم هم در ارتباط با مسئولان و هم در ارتباط با نهادهاست. اینکه مردم چطور می‌توانند دغدغه‌ها، نقدها و مطالبات‌شان را به یک مسئول برسانند بحث مفصلی است و قصد داریم در یک قالب متفاوت، چیزی را که از شعار یادشده مدنظرمان بود، مطرح و به شکل محتوایی عرضه کنیم.
اخیرا رئیس قوه قضا در فراخوانی که هفته گذشته منتشر شد، درخواست کرد مردم نظرات خود را درباره دستگاه قضا بگویند. این فراخوان یک مسیر خوب و مطلوب برای ارتباط دوسویه مردم و دستگاه قضاست که می‌تواند مایه دلگرمی و نویدبخش تحولات جدی در دستگاه قضا قلمداد شود. اما نکته اینجاست که اقبال یک مسئول نسبت به مشارکت مردم، مرحله نخست مشارکت‌جویی محسوب می‌شود. در درجه دوم این مشارکت‌جویی باید در ساختار آن نهاد خودش را نشان دهد. باید ساختاری تعریف شود که مردم بتوانند یک ارتباط موثر و مفید با آن نهاد برقرار کنند.
دفتر تحکیم وحدت در قالب سه پیشنهاد، نکات خود را برای دستگاه قضا مکتوب و ارسال و سه فصل همکاری بین قوه‌قضائیه و مردم را تشریح کرد؛ اینکه شما از مشارکت مردم چه کمک‌هایی می‌توانید بگیرید و برای چه موضوعاتی قوه قضائیه باید به مردم رجوع کند و به بیانی دیگر مشارکت مردم در ارتباط با قوه قضائیه در چه مسائلی می‌تواند محقق شود، موضوع اصلی نامه بود که در سه مورد با نگاهی ساختاری پیشنهادات‌مان را توضیح دادیم و گفتیم مشارکت مردمی موقعی می‌تواند اثرات مثبت خود را نشان دهد که ساختارمند و براساس کارکرد خاصی طراحی شود. تفاوت مردم‌سالاری و عوام‌زدگی و پوپولیسم در ساختارمند شدن روحیات مردم‌سالارانه ماست، اینکه چه میزان مبتنی‌بر ساختار به مردم مراجعه می‌کنیم و از آنها کمک می‌گیریم.
یکی از مسائلی که به آن پرداخته شد، موضوع گزارشگری فساد است. در نامه هم تصریح و اشاره کردیم که مقصود از گزارشگری فساد با افشاگری فساد متفاوت است؛ چراکه در گزارشگری فساد فارغ از هیاهو و جنجال رسانه‌ای که آورده‌ای جز جریحه‌دار شدن اعتماد عمومی ندارد، به‌دنبال شناسایی و مبارزه با موارد فساد هستیم. اگر از ظرفیت مشارکت عموم افراد جامعه فارغ از جناح‌بندی سیاسی جهت شناسایی مفاسد استفاده شود، قطعا به افزایش اعتماد عمومی منجر خواهد شد. در شرایط فعلی که بستر مناسبی وجود ندارد، دانشجویان و فعالان حوزه مبارزه با فساد راهی جز طی کردن مسیرهای رسانه‌ای و استفاده از اهرم فشار افکارعمومی ندارند.
موضوع دیگری که به آن اشاره شد، موضوع نظارت بر ساختار داخلی قوه است، مکان‌هایی که مردم با آن ارتباط مستقیم دارند و با مشارکت آنها می‌تواند واکسینه شود. مردم می‌توانند خدمات قوه را ارزیابی کنند و به آن امتیاز دهند. این ارزیابی و نمره‌دهی می‌تواند در ارتقا یا تنزل کارکنان موثر باشد تا مردم نظرات خود را در ارتباط با قوه قضائیه تاثیرگذار بدانند که نتیجه آن اعتماد عمومی نسبت به این نهاد خواهد بود.
و مورد آخر نیز بحث نظرخواهی تخصصی از کارشناسان برای حل و برطرف کردن اشکالاتی است که خود قوه با آن مواجه است که تحت‌عنوان مشارکت تخصصی پیرامون مسائل دستگاه قضا از آن یاد شده است. البته این موارد تنها نمونه‌هایی از بسترهای متنوع مشارکت مردمی در ارتباط با دستگاه قضاست و دفتر تحکیم وحدت آمادگی تکمیل پیشنهادها جهت فعال‌کردن ظرفیت مشارکت مردمی را هم اعلام کرده است.
دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت*
