به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از فارس، نشست بررسی خطرات پروژه انتقال آب بهشت آباد عصر امروز با حضور جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران، فعالان محیط زیست و اصحاب رسانه برگزار شد.
پروژه‌های انتقال آب توجیه علمی ندارد
مهدی قمشی رئیس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز در این نشست با بیان اینکه طرح‌های انتقال آب، از نظر علمی توجیه ندارند، اظهار کرد: در این طرح‌ها هیچ دلیل درستی دیده نمی‌شود؛ از وزارت نیرو انتظار داریم، دلایل خود را بیان کند و حداقل جامعه علمی را متقاعد کند که متاسفانه هیچ دلیل علمی ارائه نشده است.
وی گفت: چند شرط برای انتقال بین حوضه‌ای آب وجود دارد؛ یکی از اصول این کار این است که در منطقه مقصد باید مدیریت مصرف آب انجام شود که برای مثال صنایع را از منابع آب شیرین بی نیاز کنند، الگوی کشت را تغییر دهند تا راندمان مصرف اب افزایش یابد.
مشاور استاندار خوزستان در امور آب عنوان کرد: اگر همه این کارها در مقصد انجام شد و به نتیجه رسید، به گام دوم بررسی طرح باید فکر کرد و آن هم بررسی شرایط منطقه مبدا است تا مشکلی برای مبدأ به وجود نیاید؛ اصل دیگر این است که در حوضه آبراهه، نیز ملاحظات محیط زیستی رعایت شود؛ مسوولان وزارت نیرو باید بگویند که با وجود اینکه وضعیت ابراهه کرخه و کارون از نظر محیط زیستی اسف بار است و مدیریت تقاضا و مصرف در مقصد انجام نشده، با چه توجیهی، این پروژه را انجام می‌دهند.
وی با اشاره به پدیده گرد‌وغبار، کیفیت آب شرب و حق‌آبه تالاب‌ها به عنوان 3 مشکل خوزستان در اثر طرح‌های سابق انتقال آب، افزود: نمی‌شود که از منطقه‌ای با بحران آب، به منطقه‌ای دیگر برای توسعه کشاورزی و برنج‌کاری، انتقال آب صورت گیرد.
قمشی افزود: از معیارهای یونسکو این است که حتی اگر هم سه شرط مذکور رعایت شده باشد، این طرح نباید بین منطقه مبدا و مقصد، مشکلات اجتماعی ایجاد کند چرا که به صلاح کشور نیست؛ علاوه بر این مسوولان باید به مردم هم توضیح دهند و تضمین دهند که در آینده دچار مشکل نخواهند شد.
وی بیان کرد: باوجود انتقال آب با حجم یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب در ثانیه از کارون به استان اصفهان هنوز مشکل آب در این استان حل نشده است؛ این موضوع نشان می‌دهد ادامه این پروژه‌ها نیز به شکست می‌انجامد.
سیلاب ۹۸ توجیه گر ادامه پروژه‌های انتقال آب نیست
وی با بیان اینکه سیلاب ۹۸ نباید توجیه گر اقدام فعلی و ادامه پروژه‌های انتقال آب باشد، عنوان کرد: سیلاب یک اتفاق استثنایی بود و برنامه ریزی منابع آب بر اساس اتفاقات استثنایی و سیلاب‌ها، توجیه علمی ندارد.
قمشی با بیان اینکه برای انتقال هر مترمکعب آب بیش از ۳ هزار تومان هزینه می‌شود، گفت: این طرح‌ها توجیه اقتصادی ندارد و از نظر آب شرب هیچ منطقه‌ای در کشور مشکل ندارد و با مدیریت صحیح مشکلات آنها قابل حل است؛ این طرح ها به اسم شرب و به کام صنعت و کشاورزی خواهد بود.
حجم فعلی انتقال آب: 1/3 میلیارد مترمکعب
وی بیان کرد: هم اکنون 1/3 میلیارد مترمکعب از سرشاخه‌های کارون انتقال داده می‌شود و ۱/۲ میلیارد مترمکعب در دستور کار است؛ سرشاخه‌های کوهرنگ و بهشت آباد باکیفیت ترین اب کارون است که با انتقال آنها، باعث کاهش کیفیت اب کارون می‌شود.
مشاور استاندار خوزستان گفت: مسؤولان استان کرمان از همین الان برای توسعه باغات پسته با استفاده از طرح انتقال آب ونک -سولگان برنامه ریزی کرده‌اند، حال اگر کشاورزان این منطقه با صرف هزینه‌های بالا در صدد توسعه باغات خود برآیند و پس از چند سال امکان رساندن آب به این منطقه به وجود نیاید باید منتظر پیامدهای اجتماعی در آن استان نیز باشیم.
اصرار بر طرح‌های مصیبت بار، تعجب آور است
محمد علی آخوندعلی استاد دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه چمران اهواز نیز در این نشست با بیان اینکه در عالم طبیعت هرچیزی سر جای خود قرار داده شده است، اظهار کرد: در زمستان‌ها برف روی کوه‌ها می‌نشیند و در تابستان ذوب شده و ۴۰ درصد آن حدوداً به پایین دست هدایت می‌شود که سهم پایین دست است اما سدها و سایر پروژه‌های انتقال اب را بشر به وجود اورده و نظم طبیعت را برهم زده است.
وی این همه اصرار بر اجرای طرحی غلط که مصیبت به بار می‌آورد را تعجب آور عنوان کرد و گفت: حداقل حدود یک سوم جریان هر رودخانه سهم مصارف محیط زیستی است حال انکه عملا این‌گونه نیست.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: میزان آورد آب رودخانه کارون تا ۶۰ سال پیش ۲۰ میلیارد مترمکعب در سال بوده و از حدود ۱۷ سال پیش به ۱۴ میلیارد مکعب کاهش یافته و در سال گذشته به حدود هفت میلیارد مترمکعب رسید.
وی بیان کرد: حجم مخزن سد تونل بهشت آباد ۱.۶ میلیارد متر مکعب در سال است که ۵۰۰ میلیون مترمکعب آن غیر قابل دسترس و مابقی منتقل می‌شود که با آبگیری این سد عملاً تمام آب سرشاخه‌های کوهرنگ و بهشت آباد منتقل می‌شود.
اخوندعلی گفت: هم اکنون بعد از وقوع سیلاب نیز در مناطق سیل‌زده مانند دشت ازادگان و حمیدیه با مشکل اب شرب مواجه هستیم، مسوولان به عدم محدودیت در الگوهای کشت تابستانه امسال وعده دادند اما ایا می‌توانند ان را اجرا کنند؟
وی بیان اینکه نباید تمام مشکل شوری اب کارون را متوجه سد گتوند کرد، اظهار کرد: طبق مطالعات انجام شده، اورد اب کارون در سال‌های گذشنه به دلیل پروژه انتقال آب به تدریج کاهش یافته که این از علل افزایش شوری آب است.
این استاد دانشگاه گفت: هزینه‌های هنگفت انتقال کرخه برای مصارف شرب اهواز و سایر شهرها، از نتایج پروژه‌های انتقال اب کارون است.
کمبود آب در اراضی زراعی خوزستان
سید محمود کاشفی پور عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران نیز اظهار کرد: تونل بهشت اباد یکی از طرح‌های بسیار پرهزینه است و به جای آن می‌توان چندصدهزار هکتار زمین کشاورزی را ابیاری تحت فشار کرد تا استفاده بهینه‌ای از آب داشته باشیم؛ در خوزستان ۲ میلیون هکتار زمین قابل کشت داریم اما اکنون در زمین‌های درحال کشت هم کمبود وجود دارد.
وی افزود: حق‌آبه خلیح فارس و اروندرود باید رعایت شود تا در زمینه مالکیت آن مشکلی ایجاد نشود؛ از سوی دیگر با پیش روی آب دریا، میزان شوری اب در شهرهای جنوبی افزوده می‌شود.
کاشفی با اشاره به ادعای انتقال آب برای مصارف شرب، عنوان کرد: کوهرنگ ۱ و ۲ و ۳ اکنون در حال انتقال آب کارون است اما به فرض نداشتن قطره ای آب در اصفهان، میزان آب انتقالی از تونل بهشت آب، ۲و نیم برابر مصرف بهداشتی و شرب کل استان اصفهان است.
وی گفت: انتقال آب، انتقال معضلات از منطقه‌ای به منطقه دیگر است؛ مردم بر اساس این پروژه‌ها اقدام به ایجاد باغات می‌کنند که درصورت کاهش آب انتقالی، مردم استان‌های فلات مرکزی نیز درگیر مضلات اجتماعی خواهد شد؛ استان‌های فلات مرکزی سرشار از معادن است که دولت باید به جای به‌جای توسعه کشاورزی و صنایع آب‌بر، بهتر است این معادن را توسعه دهد؛ اخیرا به اصفهان رفتم و مشاهده کردم که در بسیاری از مناطق، مدیریت مصرف وجود ندارد و آب در فضای سبز گسترده آن جریان داشته و ابیاری تحت فشار انجام نمی‌شود.
قوه قضائیه به موضوع ورود کند
بدر سودانی مدرس دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری نیز در این نشست، گفت: داده‌های غلطی در سیل اخیر داده شده که موجب کاهش اعتماد می‌شود.
وی افزود: در مباحث حقوقی، خطاها چند نوع است؛ خطاهای غیرعامدانه نیز مسؤولیت دارد؛ خطاهایی نیز که بدون احتیاط و پیش‌بینی انجام شود مسوولیت کیفری و حقوقی خواهد داشت مانند تصادفات؛ در زمینه پروژه‌های انتقال آب نیز که اساتید علمی همگی با آن مخالف هستند، اصرار بر اجرای آن از سوی مسوولان فراتر از خطا است.
وی با بیان اینکه معضل خشکی کارون باید به یک مسئله ملی تبدیل شود، بیان کرد: این تصمیم یا به‌علت نفع شخصی و بخشی‌نگری و یا برای صدمه به کشور و نظام است؛ برای مباحث مربوط به آب باید قوانینی تدوین شود چرا که به ویژه در استان‌های استراتژیک مرزی می‌تواند بحران‌های امنیتی جبران‌ناپذیری ایجاد کند.
وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به ریاست آیت الله رئیسی بر قوه قضائیه و نگاه ویژه وی در خصوص مسائل اجتماعی، گفت: بحران آب کم اهمیت تر از فسادهای اقتصادی نیست و از قوه قضاییه می‌خواهیم به این مسئله ورود کند.
سودانی بیان کرد: پروژه‌های انتقال آب کارون موجب گسترش فقر و حاشیه نشینی شده که تبعاتی همچون افزایش جرایم و پرونده‌های ورودی به قوه قضاییه داشته است و برای نیروی انتظامی و قوه قضاییه نیز مشکل ساز شده است.
