به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ تشکل های دانشجویی را می توان دستگاهی برای فعالیت های دانشجویان دانست، هر کدام از این تشکل های دانشجویی بر اساس نگرش خاص خود به مسائل، نیروها و افراد خاصی را درون خود جای داده است و نگاه به ساختار تشکل های دانشجویی می تواند ما رادر شناخت هر کدام از انها کمک کند. در این گزارش به بهانه نشست سالانه دفتر تحیکم وحدت به بررسی ساختارهای تشکیلاتی این تشکل دانشجویی پرداخته ایم.
انجمن‌های اسلامی دانشجویان
آنچه که مسلم است تاریخ جنبش دانشجویی در ایران با انجمن‌های اسلامی دانشجویان عجین شده است. امروز بیش از هفت دهه از تاسیس اولین انجمن اسلامی دانشجویان در دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۱ می‌گذرد. انجمنی که در تقابل با افکار ضد دینی و کمونیستی دانشگاه به وجود آمد و سرآغاز حرکتی شد که اثرات بسیار عمیقی در تاریخ و وقایع آن داشت. پس از تجربه موفق تاسیس انجمن اسلامی در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران و نیز بعدها در انجمن دانشکده ی فنی، این مسئله در دیگر دانشگاه ها نیز پیگیری شد به طوری که در سال ۱۳۴۰ اولین کنگره انجمن‌های اسلامی دانشجویان دانشگاه ها با حضور ۱۳ انجمن ازجمله انجمن‌های تهران، مشهد و … با حضور بزرگانی همچون شهید مطهری، شهید مفتح و دیگران برگزار شده بود و در سال بعد نیز این کنگره با حضور ۱۷ انجمن برگزار شد.
چرایی نامگذاری این اتحادیه به نام تحکیم وحدت
پس از انقلاب، تفکر تأسیس یک مرکز هماهنگی انجمن‌های اسلامی قوت گرفت. بر این اساس هیئت مؤسسی متشکل از ۵ نفر به نام‌های آقایان حبیب‌الله بی‌طرف، محسن میردامادی، ابراهیم اصغر زاده، محمدعلی سیدی نژاد و محمود احمدی‌نژاد مأمور تشکیل اتحادیه شدند. حضرت امام خمینی (ره) در دیداری که این هیئت در اردیبهشت‌ماه سال ۵۸ داشته و مسئله‌ی تأسیس اتحادیه را مطرح می‌کنند، می‌فرمایند: «بروید و تحکیم وحدت کنید.»
مضاف بر آن زمانی که این افراد از امام درخواست می‌کنند تا به دلیل مشغله‌ای که دارند شخصی را به‌عنوان نماینده در اتحادیه معرفی نمایند، ایشان حجت الاسلام سید علی خامنه‌ای را به عنوان نماینده ولی‌فقیه در دانشگاه ها و به طور اخص در دفتر تحکیم وحدت معرفی می‌نمایند. پس از تهیه اساسنامه و مرامنامه‌ای که به تائید مقام معظم رهبری در آن سال رسید، اعضای انجمن‌های اسلامی دانشجویان در شهریور ۱۳۵۸ نشست ۱۰ روزه‌ای را برگزار و موارد تهیه شده را به تصویب می‌رسانند، سپس جهت بیعت با امام (ره) راهی قم شده و حضرت امام نیز در ۲۹ شهریور ۵۸ نکات ارزنده‌ای را به ایشان گوشزد می‌کنند. به این ترتیب اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور تأسیس می‌شود.
نوع عضویت و ارتباط گیری
نوع عضویت و ارتباط گیری دفاتر خواستار عضویت در اتحادیه فوق به سه شکل کلی: ناظر، عضو بدون حق رای، عضو دارای حق رای می‌باشد. تقاضای عضویت انجمن بایستی کتباً همراه با اساسنامه انجمن به کمیسیون تشکیلات ارائه گردد. عضویت انجمن ها پس از تحقیق کمیسیون تشکیلات از طریق شورای مرکزی در دستورکار نشست شورای عمومی قرار گرفته و با رای حداقل دو سوم از نمایندگان انجمن های حاضر به تصویب می رسد.
در ماده ای دیگر از اساسنامه دفتر تحکیم وحدت آمده است که: اخراج انجمن ها از اتحادیه با پیشنهاد کمیسیون تشکیلات، یا شورای مرکزی و یا ۵ انجمن عضو و تصویب نمایندگان انجمن های حاضر در نشست شورای عمومی صورت می گیرد.
نشست ها
اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور دارای چهار نوع نشست کلی است:
۱.نشست سالانه: این نشست عبارتست از مجمع سالانه اعضاء شوراهای مرکزی انجمن های عضو اتحادیه، نمایندگان واحدها و اعضای شورای مرکزی که هر سال یکبار تشکیل می گردد. از مهم ترین اموری که در نشست سالانه صورت می گیرد انتخابات شورای مرکزی اتحادیه است و منتخبین تا یکسال آینده عهده دارد مسئولیت یکی از واحد ها خواهند بود.
۲.نشست مصوبات: اولین نشست شورای عمومی پس از نشست سالانه، نشست ویژه مصوبات خواهد بود.
۳.نشست های شورای عمومی (سراسری): عبارت است از نمایندگان انجمن های عضو و اعضای شورای مرکزی که حداقل ماهی یکبارحداقل به مدت یک روز برگزار می گردد.
۴.نشست های شورای عمومی دانشگاه ها و سایر مراکز آموزش عالی تهران: این نشست جهت هماهنگی فعالیت های انجمن های دانشگاه های تهران، هر ۵۱ روز یکبار تشکیل می گردد که وظایف آن طبق آئین نامه ای که توسط کمیسیون تشکیلات تهیه و به تصویب شورای عمومی دانشگاههای سراسر کشور می رسد، تعیین می گردد.
انتخابات
همانطور که گفته شد انتخابات این اتحادیه هر ساله در نشست سالانه صورت می گیرد. انتخابات اعضا اصلی و علی البدل شورای مرکزی به صورت جداگانه و بین کاندیداهایی که صلاحیت آنان توسط شورای تحقیق تأیید شده برگزار خواهد شد و به ترتیب ابتدا انتخابات با اعضای اصلی و سپس انتخابات اعضای علی البدل انجام خواهد شد.
واحد و کمیسون‌ها
این اتحادیه دارای ۹ واحد بدین شرح است: تشکیلات، پذیرش، آموزش و تبلیغات، سیاسی، انقلاب فرهنگی، تبلیغات، حوزه و دانشگاه، بین الملل و جنگ.
همچنین این اتحادیه دارای ۶ کمیسیون است که وظایف زیر را انجام می دهند:
۱.برنامه ریزی جهت رسیدگی به وضعیت فعالیت اعضای انجمن رسیدگی به تخلفات تشکیلاتی و تشویق و تنبیه اعضا.
۲.تنظیم ضوابط مشترک عضویت و ارتقای تشکیلاتی و تهیه طرح هایی جهت ارتباط و هماهنگی با تشکل های اسلامی غیرایرانی از جمله وظایف کمیسیون تشکیلات است.
۳.کمیسیون آموزش و تحقیقات مسئول تهیه ی برنامه آموزشی، مطالعاتی و تحقیقاتی عقیدتی و سیاسی جهت اعضای انجمن و ارزیابی عقیدتی ایشان و تهیه و ارائه تحلیل ها نسبت به کلیه مسایل سیاسی اجتماعی است.
۴.تنظیم برنامه هماهنگ تبلیغات و اطلاع رسانی بر عهده کمیسیون تبلیغات است.
۵.برنامه های مشترک با طلاب و ارتباط پیوسته با مدرسین و فقهای حوزه و برنامه ریزی در جهت تحقق یافتن وحدت حوزه و دانشگاه نیز از وظایف کمیسیون حوزه و دانشگاه است
۶.کمیسیون انقلاب فرهنگی نیز عهده دار تنظیم برنامه های مرحله ای دراز مدت برای رسیدن به دانشگاه اسلامی و نظارت و پیگیری مستمر بر حرکت شورای انقلاب فرهنگی و سایر نهادهای مربوط به انقلاب فرهنگی است.
در نهایت کمیسیون جنگ نیز در زمان جنگ تشکیل شده و به تهیه و ارائه برنامه ها برای حل مشکلات جنگ و نظارت بر امور واحدهای جنگ مشغول خواهد بود.
