به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از آفتاب یزد: کمبود و گرانی کاغذ باعث شده بسیاری از روزنامه‌ها تعداد صفحات خود را کاهش دهند و برخی مانند روزنامه همبستگی به طور کامل تعطیل شوند. اما این ماجرا تنها به حوزه روزنامه‌ها بر نمی‌گردد.. اگر این روند ادامه پیدا کندو کاغذ دیر برسد ممکن است برخی کتابها نیز بعد از مهر به دست دانش‌آموزان برسد.این در حالی است که برخی موسسات اقدام به چاپ کتابهای کمک‌آموزشی می‌کنند و ظاهرا مشکلی برای کاغذ ندارند. مافیای کنکور و تولیدکنندگان انبوه کتابهای کمک آموزشی، سهمیه کاغذ ارزان دریافت می‌کنند و به تیراژهای میلیونی خود ادامه می‌دهند.
چندی پیش علی باقرزاده؛ معاون سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت که اگر کاغذ دیر برسد ممکن است برخی کتابها نیز بعد از مهر به دست دانش‌آموزان برسد.
وی با اشاره به اینکه تصمیم‌گیری برای تامین کاغذ مورد نیاز کتابهای درسی باید سریعتر انجام شود، گفت: پس از اینکه کاغذ چاپ و تحریر از فهرست کالاهای اساسی خارج و فاقد سهمیه ارز دولتی شد، دولت در مصوبه‌ای تصمیم گرفت تا سهمیه‌ای 80 میلیون یورویی به وزارت ارشاد اختصاص دهد که 40 میلیون یورو برای واردات کاغذ مورد نیاز روزنامه‌ها و 40 میلیون یورو برای واردات کاغذ چاپ و تحریر با ارز 4200 تومانی اختصاص یابد. هم‌اکنون برخی واردکنندگان با نظارت وزارت ارشاد، ارز 4200 تومانی را از بانک مرکزی دریافت و کاغذ مورد نیاز را وارد کرده و به وزارت ارشاد تحویل می‌دهند تا بین ناشران توزیع شود.
همچنین توافقی انجام شده است تا کاغذ کتابهای درسی نیز مشمول ارز 4200 تومانی شود، در جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار مقرر شد گزارشی در خصوص وضعیت تامین کاغذ مورد نیاز آموزش و پرورش برای تولید کتب درسی سال 1399- 1398 و همچنین دفترچه‌های دانش‌آموزی به معاون اول رئیس‌جمهوری ارائه شود تا مبنای تصمیمات آتی ستاد در این خصوص باشد اما تا این لحظه هنوز در این رابطه تصمیم‌گیری نهایی انجام نشده است.
اگر کاغذ نرسد، کتابهای درسی به مهرماه نمی‌رسد
در همین رابطه معاون سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در گفت‌وگو با تسنیم درباره تعیین تکلیف کاغذ مورد نیاز برای چاپ کتابهای درسی سال تحصیلی 1399-1398 اظهار کرد: در این رابطه هنوز تصمیم‌گیری نشده است و ما منتظریم البته کلیت موضوع در جلسه ستاد اقتصادی مصوب و منوط بر این شد تا جلسه‌ای با حضور وزیر آموزش‌وپرورش، معاونت اقتصادی ریاست جمهوری و بانک مرکزی برگزار و درباره تامین ارز دولتی و کیفیت تخصیص آن تصمیم‌گیری شود، هم‌اکنون در حال پیگیری موضوع هستیم و آقای حسینی سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش هم با جدیت به دنبال موضوع است و در حاشیه جلسه هیئت دولت با آقای نهاوندیان صحبتی داشته و امیدواریم هر چه زودتر به نتیجه برسد.
وی افزود: احساس نگرانی می‌کنیم چون توزیع کتابهای درسی سال تحصیلی 1399-1398 باید از اواخر شهریور ماه شروع شود و با توجه به اینکه ثبت سفارش، خرید، حمل به گمرگ و ترخیص آن و تحویل به شرکت حداقل سه ماه زمان نیاز دارد هم‌اکنون از برنامه عقب هستیم و اگر سریعتر تصمیم‌گیری نشود به همان نسبت ممکن است چاپ برخی کتابهای درسی به بعد از مهر ماه موکول شود.
معاون سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی عنوان کرد: البته تلاش می‌کنیم کتابهای درسی با تاخیر به دست دانش‌آموزان نرسد و در نهایت باید از ظرفیت چاپخانه‌هایی به جز افست و چاپ و نشر کتابهای درسی ایران استفاده کنیم و راهکارهای جایگزین را پیش‌بینی کرده‌ایم؛ این سازمان ظرفیت چاپ کتابهای درسی را دارد و هزینه تمام شده آن نیز کمتر می‌شود چرا که اعمال مدیریت بیشتر، کنترل کیفیت آسانتر و توزیع به صورت متمرکز امکان‌پذیرتر است.
باقرزاده خاطرنشان‌کرد: اگر بخواهیم تعداد مراکز چاپ را افزایش دهیم باید کنترل و نظارت را بر حمل و نقل کاغذ افزایش داده و چند شبکه توزیع در کشور ایجاد کنیم مثلا چاپخانه‌هایی در قم، مشهد یا اصفهان باید کتابهای درسی را چاپ کنند و چندین شبکه توزیع، نظارت و کنترل کیفیت ایجاد شود که این موضوع هزینه‌های دولت و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی را افزایش می‌دهد.
معاون سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: اگر کاغذ به موقع نرسد و برای چاپ کتابهای درسی با محدودیت زمان مواجه شویم ناگزیر هستیم به سراغ چاپخانه‌های دیگر برویم اما آنها این الزام را ندارند که تمام فرایندها را دقیق انجام دهند، دستگاه‌های چاپشان با دو مجموعه افست و چاپ و نشر کتابهای درسی تفاوت دارد و سایز کاغذ کتابهای درسی با دستگاه این دو مجموعه هماهنگ شده و ممکن است با دستگاه چاپ سایر چاپخانه‌ها هماهنگ نباشد و ضایعات را افزایش دهد.
وی گفت: دو مجموعه افست و چاپ و نشر کتابهای درسی ایران، شبکه توزیع ارزان قیمت را پیش بینی کرده‌اند تا تمام کتابها را به صورت هماهنگ به استان‌ها بفرستند و اگر کاغذها به موقع تامین نشود باید به سراغ شبکه‌های توزیع دیگر برویم که از صحت تعهدات آنها شناخت دقیقی نداریم و مسائلی به‌وجود می‌آید؛ به هر حال امیدواریم درباره وضعیت کاغذ کتابهای درسی هر چه زودتر تصمیم‌گیری شود و ارز مناسب به شکلی که قیمت کتابها به شیوه غیرعادی افزایش نیابد در اختیار ما قرار بگیرد.
روزنامه‌ها هم عین مدارس گرفتار کمبود کاغذند
علاوه بر کتابهای درسی وضعیت کمبود کاغذ روزنامه‌ها نیزتاسف برانگیز است که داستان آن را دیگر همگان می‌دانند. اما در این بحبوحه کمبود کاغذ، عجیب است برخی کتابهای کمک آموزشی به راحتی منتشر می‌شوند.انگار که دغدغه کاغذ را ندارند واز کاغذ دولتی استفاده می‌کنند در صورتی که به اعتقاد قره باغی مدیرعامل انتشارات سوره مهر، کتابهای آموزشی و کمک آموزشی ضرورت چندانی برای برخورداری از کاغذ دولتی و استفاده از این سوبسید ندارند یا اگر قرار باشد این اتفاق بیفتد باید این میزان درصد پایین‌تری نسبت به ناشران غیرآموزشی باشد.
در این حال برخی موسسات بزرگ کمک درسی همچنان به چاپ کتابها وجزوات کمک آموزشی خود می‌پردازند بی آن که هراسی از نبود کاغذ داشته باشند.آنها از ارز دولتی بهره می‌برند در حالی که مدارس ما نیازمند کتابند و به خاطر کمبود کاغذ درآستانه بحران قرار دارند.
بنابراین باید اولویت تخصیص ارز دولتی با مدارس باشد تا موسسات کمک آموزشی که نهادهای مختلف پشتیبان آنها هستند و با رانتهای خود به راحتی تیراژهای میلیونی را انجام می‌دهند، بدون آن که آب در دلشان تکان بخورد و دغدغه تامین کاغذ را مانند مطبوعات داشته باشند.
کاغذ به مصرف کننده واقعی نمی‌رسد
حال این سوال مطرح می‌شود که چطور ممکن است مافیای کنکور و تولیدکنندگان انبوه کتابهای کمک آموزشی سهمیه کاغذ ارزان دریافت کنند ولی روزنامه‌ها سهمیه قانونی خود را دریافت نکنند؟
سیده فاطمه ذوالقدر عضو فراکسیون امید مجلس در این خصوص با یادآوری اینکه این مسئله نشان از ضعف نظارتی در حوزه کاغذ دارد، تصریح کرد: سه وزارتخانه مسئول در حوزه کاغذ به وظایف خود عمل نکرده‌اند و هماهنگی مناسبی بین دستگاه‌های مسئول در این زمینه ایجاد نشده و دستگاه‌های مسئول توپ را به زمین یکدیگر می‌اندازند.
وی از ورود کمیسیون متبوعش به مسئله کاغذ خبرداد و گفت: با توجه به در پیش بودن بازگشایی فصل مدارس، انتظار میرود کارگروه کاغذ به طور جدی تر به مسئله بحران کاغذ ورود کند تا کشور به این مشکل نخورد.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس تصریح کرد: چطور ممکن است مافیای کنکور و تولیدکنندگان انبوه کتابهای کمک آموزشی سهمیه کاغذ ارزان دریافت کنند ولی روزنامه‌ها سهمیه قانونی خود را دریافت نکنند؛ بنابراین به نظر میرسد مافیای کاغذ هنوز دستشان از این بازار کوتاه نشده و کاغذ به‌مصرف کننده واقعی نمی‌رسد.
ذوالقدر از ورود کمیسیون متبوعش به موضوع کاغذ خبر داد و گفت: ارز کاغذ به مصرف کننده نهایی نمی‌رسد و روزنامه‌ها همچنان از واسطه‌ها کاغذ میخرند.
وی با انتقاد از عدم مدیریت صحیح دولت در حوزه مدیریت بحران کاغذ، اظهار کرد: کمیسیون فرهنگی مجلس از همان ابتدای به‌وجود آمدن بحران کاغذ به تبع بحران ارزی به موضوع مسئله کاغذ ورود کرد و همان 9 ماه پیش با مسئولان حوزه کاغذ، یعنی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، مسئولان وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و گمرک در کمیسیون نشستی برگزار و نسبت به تشکیل کارگروه کاغذ برای حل این بحران اقدام کرد.مطبوعات همچنان
از واسطه‌ها کاغذ میخرند
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با اشاره به عدم انتشار یکی از روزنامه‌ها به دلیل بحران کاغذ، اضافه کرد: قطعا مسئولان مرتبط در حوزه کاغذ نتوانستند بحران ایجاد شده در حوزه کاغذ را کنترل کنند که امروز شاهد این نابسامانی هستیم.
وی با یادآوری تعریف سامانه‌ای برای اعطای ارز 4200 تومانی به برخی واردکنندگان کاغذ، عنوان کرد: این سامانه برای اینکه ارز کاغذ به افراد مورد تایید وزارت فرهنگ قرار گیرد، تعریف شد ولی امروز نیز شاهد این هستیم که ارز موردنظر کاغذ به هدف نهایی خود نرسیده است.
ذوالقدر با اشاره به نشست خود با روزنامه نگاران، یادآور شد: متاسفانه روزنامه‌ها هنوز کاغذ موردنیاز خود را از واسطه‌ها تحویل میگیرند، یا نمی‌توانند سهمیه خود را به صورت مستقیم دریافت کنند و یا از میزان تعیین شده کاغذ کمتری دریافت می‌کنند.
وی با بیان اینکه واردکنندگان، کاغذ را به صورت مستقیم به مصرف کننده نهایی نمی‌رسانند، گفت: برخی واردکنندگانی که ارز 4200 تومانی برای واردات کاغذ دریافت کرده‌اند، امروز کاغذ را با ارز آزاد عرضه می‌کنند.
این در حالی است که رسانه‌ها بارها از گرانی و دلالی‌های پشت پرده گفته‌اند ولی ظاهرا مسئولان انگیزه‌ای برای شفاف‌سازی و قطع دست مافیای کاغذ ندارند.
