به گزارش خبرنگار صنفی - آموزشی ؛«خبرنامه دانشجویان ایران» بررسی تجربیات دانشگاه‌ها و تشکل‌های دانشجویی در استقبال از دانشجویان جدیدالورود نشان می‌دهد بخشی از برنامه‌ها با موفقیت بیشتری مواجه شده و برخی نیز آورده‌ی چندانی برای مجموعه‌ی دانشگاه و دانشجویان نداشته است.
نحوه‌ی استقبال از جدیدالورودها در ایام ثبت‌نام و تفاوت‌ها و همپوشانی اقدامات دانشگاه و تشکل‌های دانشجویی، یکی از نقاط عطف این ایام است. این مسئله در دانشگاه‌های مختلف و انواع تشکل‌های دانشجویی متقاوت است.
معرفی دانشگاه
معمولا اولین چیزی که مورد انتظار دانشجویان ورودی جدید قرار می‌گیرد، معرفی دانشگاه است. دانشجویانی که برای اولین بار وارد دانشگاهی می‌شوند که قرار است حداقل چهار سال از عمر خود را در آن سپری کنند، قطعا نیازمند یک معرفی اجمالی از دانشگاه هستند. این معرفی در دو بخش جزئی و کلی خلاصه می‌شود.
برای بعضی از دانشجویان در وحله‌ی اول، آرایش جغرافیایی دانشگاه شامل محل استقرار دانشکده‌ها، ساختمان اداری، خوابگاه، مسجد، سلف و غذاخوری، بوفه، زمین ورزشی و فضاهای آزاد و موارد اینچنینی حائز اهمیت است. برای برخی دیگر، تشکل‌های دانشجویی اهمیت دارد، یعنی بسیاری از دانشجویان علاقمند هستند بدانند چه تشکل و کانون‌هایی در دانشگاه فعالیت می‌کنند. آیا دانشگاه انجمن اسلامی یا بسیج دانشجویی دارد؟ آیا دانشگاه کانون موسیقی، هلال احمر، کانون قرآن و عترت و ... دارد؟ برخی دیگر اما به دنبال جزئیات بیشتری هستند؛ مثلا اینکه رتبه‌ی علمی اساتید دانشگاه، اعضای هیئت علمی، رئیس و معاونان دانشگاه، روسای دانشکده‌ها و ... در چه حدی است؛ یا برای مثال عده‌ای از دانشجویان که علاقه بیشتری به فعالیت‌های ورزشی دارند، در وحله‌ی اول به دنبال رتبه‌ی تیم‌های ورزشی دانشگاه در کشور و موفقیت‌ها و ... می‌گردند.
تهیه نشریه
پیشنهاد «خبرنامه دانشجویان ایران» به منظور برنامه‌ریزی بهتر برای استقبال از دانشجویان، تهیه یک نشریه جامع از سوی تشکل‌ها یا یک بروشور از سوی مجموعه دانشگاه برای معرفی دانشگاه و امکانات آن، معرفی شهر و امکانات آن و... است که به تشریح آن خواهیم پرداخت.
بهتر است این نشریه یا بروشور، حاوی چه چیزهایی باشد؟
1- شهر محل تحصیل را(همراه با نقشه) به خوبی برای جدیدالورودها تصویر کنید.
2- راه های دسترسی به شهر محل تحصیل (اتوبوس، قطار و یا هواپیما) و معرفی مقرون به صرفه‌ترین راه رسیدن به محل مورد نظر نیز می‌تواند برای جدیدالورودها مفید واقع شود.
3- معرفی راه های دسترسی به دانشگاه، اعم از اتوبوس، مترو و یا تاکسی، برای دانشجویان اهمیت زیادی دارد.
4- اماکن پرکاربرد دانشگاه اعم از سلف سرویس، استخر، رستوران، اداره آموزش، اداره مربوط به مشمولان، اداره تغذیه، مسجد، دفاتر تشکل های دانشجویی، اداره خوابگاه‌ها و.. را به جدیدالورودها معرفی کنید.
5- یکی از اماکنی که باید به طور اخص به آن پرداخت، خوابگاه است. بیشترین ساعات یک دانشجو در طول 4 سال تحصیلی در خوابگاه خواهد گذشت، بنابراین معرفی آن بسیار ضروری است. در معرفی خوابگاه، می توان به اماکن ورزشی، سالن مطالعه، بوفه، مسئولین سرپرستی خوابگاه و... اشاره کرد.
6- سایت های پرکاربرد دانشگاهی و مربوط به آن مثل سایت تغذیه، سایت آموزش و... را در نشریه معرفی کنید.
7- معرفی برخی موارد آموزشی از قبیل، نحوه مشاهده نمرات در سیستم اینترنتی، اطلاع رسانی در رابطه با میزان غیبت های مجاز در کلاس های درسی و... قطعا برای دانشجویان راهگشاست.
8- در نشریه مورد نظر، حتما به برنامه های مختلفی که تشکل متبوعتان در طول سال برگزار خواهد کرد بپردازید. البته این برنامه ها باید به صورت کلی بیان شود و از تشریح آنها به صورت جزئی خودداری نمایید. برای مثال برنامه های تشکل خود را در ماه محرم بیان کنید و یا به سفرهای زیارتی، تفریحی و... اشاره نمایید.
9- اماکن پرکاربرد شهر اعم از تفریحی و اداری، مثل سینما، پارک، رستوران‌های معروف، پلیس + 10، فروشگاه‌های مواد غذایی و... را معرفی نمایید تا دانشجویان برای دسترسی به آنها با کمترین مشکل مواجه شوند.
10- نحوه رزرو کردن غذا، نحوه شارژ نمودن کارت تغذیه، ساعات توزیع غذا و... همگی از مسائلی است که تا هفته‌های ابتدایی گریبان گیر دانشجویان جدیدالورود خواهد بود و با توضیح و تفسیر آن در یک نشریه دانشجویی تا حدود زیادی حل خواهند شد.
البته ممکن است مسئولین دانشگاه نیز خود در نشریه‌ای به معرفی این نکات بپردازند، اما در نظر داشته باشید وقتی این موارد با ادبیاتی صمیمانه و دانشجویی به دانشجویان عرضه شود، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت .
غرفه استقبال
به طور معمول برای استقبال از دانشجویان جدیدالورود، استقرار یک غرفه برای هر یک از تشکل‌های دانشجویی در دستور کار قرار می‌گیرد و با سلیقه، امکانات و محتوای مورد نظرشان آراسته می‌شود. در ادامه، 10 پیشنهاد برای آرایش غرفه یا نمایشگاه معرفی ارائه می‌شود:
.jpg)
1- تصاویری منتخب از مراسماتی مثل محرم، اعیاد مختلف و... که در سال‌های گذشته برگزار نموده‌اید را در قالب پوستر منتشر نمایید و آن را در معرض دید دانشجویان جدیدالورود قرار دهید.
2- اختراعات دانشجویان عضو تشکل خود را در غرفه‌ای قرار دهید تا در دسترس دانشجویان جدیدالورود قرار گیرد.
3- در صورتی که دانشجویان عضو تشکل‌تان در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها، المپیادها و... مقامی شایسته کسب نموده‌اند، آنها را در نمایشگاه قرار دهید.
4- نشریات و ویژه نامه‌های سال‌های گذشته را در نمایشگاه در دسترس دانشجویان قرار دهید.
5- تهیه پوستر از تصاویر منتخب اردوهای علمی، تفریحی، جهادی و یا زیارتی که برگزار نموده‌اید می تواند فضای نمایشگاه را تغییر دهد.
6- تهیه تصاویری منتخب از مسابقات برگزار شده مثل مسابقات پل ماکارونی، آشپزی و... بسیار جالب است.
7- معرفی کلاس‌های آموزشی و یا کارگاه‌هایی که در سال‌های گذشته برگزار نموده‌اید و نتایج موفقیت آمیزی داشته است می‌تواند برای دانشجویان جدیدالورود جالب توجه باشد.
8- ورزش و علی‌الخصوص فوتبال از آن دست حوزه‌هایی است که همواره مورد استقبال دانشجویان قرار داشته، بنابراین تشکل‌های دانشجویی می‌توانند در نمایشگاه مورد نظر به ورزش و برنامه‌هایی که در سال‌های گذشته داشته‌اند نگاه ویژه‌ای داشته باشند.
9- در قسمتی از نمایشگاه می‌توانید برنامه‌ها و رویدادهای پیش‌روی تشکل خود را معرفی نمایید.
10- در کنار نمایشگاه مذکور، تشکل‌های دانشجویی می توانند اقدام به برپایی غرفه‌ای جهت پذیرایی از دانشجویان جدیدالورود و خانواده‌های آنها نمایند.
یادآوری ریزه‌کاری‌های ثبت‌نام به دانشجویان جدیدالورود
چند روزی است که نتایج نهایی کارشناسی ارشد اعلام شده است؛ نتایج دکتری نیز پیش‌تر اعلام شده بود و هم‌اکنون داوطلبان بسیاری در انتظار اعلام نتایج نهایی آزمون سراسری کارشناسی هستند. سیل جدیدالورودهای دکتری و ارشد برای ثبت نام به دانشگاه‌ها جاری شده و بعد از اعلام نتایج کارشناسی، موج جدیدی از این سیل روانه‌ی دانشگاه‌ها خواهد شد.
هرچند دانشجویان تحصیلات تکمیلی نسبت به جدیدالورودها دانشگاهی مقطع کارشناسی تجربه بیشتری دارند و در مراحل ثبت‌نام گیج نمی‌شوند اما باز هم مروری بر مراحل ثبت‌نام که باید توسط دانشجویان طی شود، خالی از لطف نیست.
1- انتخاب واحد یادت نره
یکی از نکات قابل توجه که غالب جدیدالورودها از آن بی اطلاعند، انتخاب واحد است؛ معمولا انتخاب واحد ترم اول را آموزش دانشگاه برای دانشجویان انجام می‌دهد. اما در برخی از دانشگاه‌ها و در اکثر مواقع برای دانشجویان ارشد، این اتفاق نمی‌افتد و انتخاب واحد به عهده خود دانشجو است. بنابراین لازم است دانشجویان پیش از مراجعه به دانشگاه، آگاهی لازم نسبت به واحدهایی که باید در اولین ترم تحصیلی خود بردارند را کسب کرده یا با مراجعه به مشاوران تحصیلی، پایگاه‌های اینترنتی معتبر و ... اطلاعات کافی را بدست آورند تا در هنگام ثبت‌نام آچمز نشوند.
2- از تست سلامت نترسید
یکی از عمده‌ترین مراحل ثبت‌نام که در بعضی از دانشگاه‌ها انجام می‌شود و در برخی دیگر اهمیتی به آن داده نمی‌شود، تست‌های سلامت است. اگر در هنگام انجام مراحل ثبت‌نام به بخش تست سلامت رسیدید، اصلا نترسید و با اعتماد به نفس، این بخش را پشت سر بگذارید. این تست‌ها برای ارزیابی سلامت کلی بدن شماست که احتمالا حاوی چند بخش کلی از فشار خون گرفته تا معاینه سطحی گوش و حلق و بینی یا موارد دیگر است.
3- هیچ کارتی را فراموش نکنید؛ چه دانشجویی چه تغذیه!
مراحل ثبت‌نام در دانشگاه، ممکن است به نظرتان طولانی و پیچیده به نظر برسد که حتی به هر چیزی شبیه باشد جز ثبت‌نام در دانشگاه! اما بالاخره برای ثبت‌نام در دانشگاه، باید از تمام مراحل اعم از صدور کارت تغذیه، ثبت نام در خوابگاه، انتخاب واحد و آموزش، صدور کارت دانشجویی، تست پزشکی و ...عبور کرد.
4- تشکل‌های دانشجویی را زیر نظر بگیرید
تشکل‌های دانشجویی هم در روز ثبت‌نام، در محل حضور جدیدالورودها غرفه می‌زنند و سعی می‌کنند با دانشجویان جدید ازتباط برقرار کنند و احتمالا برای اردو یا مراسم خاصی هم از دانشجویان ثبت‌نام می‌کنند؛ در خلال این صحبت و ارتباط گیری هم ممکن است پکی حاوی نشریه و بسته‌های فرهنگی نیز به دانشجویان جدید بدهند. این خودش به شلوغی روز ثبت‌نام می‌افزاید.
5- خوابگاه یا خانه‌ی دانشجویی؟!
یکی از مهمترین بخش‌هایی که مورد توجه جدیدالورودها و خانواده‌های آنها قرار می‌گیرد، خوابگاه است. دانشجویان معمولا قبل از مراجعه برای ثبت‌نام، درمورد اینکه دانشگاه مورد نظر، خوابگاه ارائه می‌کند یا نه، کسب اطلاع می‌کنند و با این پیش زمینه برای ثبت‌نام به دانشگاه می‌روند.
اگر خوابگاه باشد که هیچ؛ اما اگر خوابگاه در کار نباشد، یا باید به سراغ خوابگاه‌های خودگردان بروند و یا اینکه در همان مراحل ثبت‌نام با چند نفر دیگر که نیاز به محل اقامت دارند، آشنا شده و طرح اجاره یک خانه نقلی که به درد چند دانشجو بخورد را بریزند و مسئله محل اقامتشان را حل کنند.
این موضوع البته به همین راحتی که می‌خوانید نیست! خانواده‌های مختلف نظرات متفاوتی را در این باره دارند، بسیار از خانواده‌ها غیر از خوابگاه، محلی را برای اسقرار فرزندشان مناسب نمی‌دانند، مخصوصا اینکه دانشجوی دختر باشد. بسیاری دیگر اما چنین نظری ندارند و مساله اصلی مدنظرشان، تحصیل و کسب مدرک برای فرزندشان است و کاری به این چیزها ندارند.
6- نظام وظیفه
سایر مراحل نیز به صورت روتین در مسیر ثبت‌نام وجود دارد که بنا به دانشگاه و بخش‌های مختلف، ترتیبی متفاوت دارد که دانشجوی جدیدالورود از آنها عبور می‌کند و ثبت‌نامش را تکمیل می‌کند. گرفتن کارت تغذیه، تست پزشکی، صدور کارت دانشجویی، انتخاب واحد، تشکیل و تکمیل پرونده ثبت‌نام، تعهد خدمت و استخدام، مساله معافیت تحصیلی و نظام وظیفه، احراز هویت و خیلی از موارد دیگر که از حوصله این نوشتار خارج است.
7- استعلام
اما نکته قابل توجه، تفاوت‌هایی است که بین ثبت‌نام در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد است؛ برای ثبت نام ارشد، مراحل دیگری نیز وجود دارد. مراحلی از قبلی استعلام مدرک تحصیلی و ارائه پرونده سوابق تحصیلی، گزینش، ارزیابی یا مواری دیگر از این دست که رنگ و بوی دیگری به ثبت‌نام می‌دهد.
8- شرایط خاص
البته بعضی از این مراحل در ثبت‌نام برخی از دانشگاه‌ها در مقطع کارشناسی نیز وجود دارد، دانشگاه‌هایی که شرایط خاصی برای انتخاب رشته و ثبت‌نام دارند و دانشجویان به علم به آن و با توجه به شرایطی که در دفترچه انتخاب رشته آمده است، انتخاب می‌کنند.
چیزی تا آغاز سال تحصیلی نمانده است. جدیدالورودها نیز زمان فشرده‌تری را در پیش دارند و باید از مراحل ثبت‌نام عبور کنند و خیلی زود آماده حضور در دانشگاه شوند و سر کلاس‌ها بنشینند.
* گزارش از حمزه دستیار
