این بسیار مهم است که در این پرونده نظامی معلوم شود اپراتور پدافند طی چه فرایندی هواپیمای مسافری را بر خلاف سیگنالهای پرواز مسافری، پرنده متخاصم تشخیص داده و چرا نتوانسته از طریق خطوط تماس داخلی نظامی، کسب تایید نهایی و سپس شلیک کند.
خبرنامه دانشجویان ایران: سیدوحید هاشمی// اعلام رسمی علت سقوط هواپیمای بوئینگ در هفته گذشته بسیار تکان دهنده بود و این حادثه از جهات مختلف خسارت عظیم برای ایران و ایرانیان و جبهه انقلاب اسلامی محسوب می شود، که در کنار غم سنگین حادثه، جوانب و تبعات آنهم بسیار مهم و سنگین و البته خطرناک است.
در این میان چند نکته کوتاه نیاز به توجه دارد:
اول. به نظر می رسد اولین و شاید مهمترین عامل این رخداد آن بود که در وضعیت جنگیِ سیستم های پدافندی باید مسئولان عالی رتبه نظامی و به تبع، مسئولان سازمان هواپیمایی فورا وضعیت پرواز ممنوع اعلام می کردند اما شخص یا اشخاص تصمیمگیرنده در سطح پدافندی (و نه سطح آفندی تحت مدیریت سردار حاجی زاده) و یا اشخاص مجری در رده سازمان هواپیمایی به قصور یا تقصیر به زیرمجموعه خود اعلام نکردند و منجر به حادثه عظیم شد. لذا در این خصوص باید مسئول یا مسئولان تصمیمگیر و مجریان مورد بازجویی و محاکمه نظامی قرار گیرند.
دوم. این بسیار مهم است که در این پرونده نظامی معلوم شود اپراتور پدافند طی چه فرایندی هواپیمای مسافری را بر خلاف سیگنالهای پرواز مسافری، پرنده متخاصم تشخیص داده و چرا نتوانسته از طریق خطوط تماس داخلی نظامی، کسب تایید نهایی و سپس شلیک کند.
بسیار مهم است که چرا سیگنالهای پرنده غیرنظامی در این حادثه از پرنده مهاجم بازشناسی نشده؟ گزارش شلیک موشک کروز از سوی دشمن از کدام منبع صادر شده؟ و در صورت وجود اختلال در شبکه تماسِ داخلیِ اپراتور، این سه عاملِ مجزا می تواند به معنای اقدام خرابکارانه در داخل نیروهای نظامی و یا اقدام جنگ الکترونیک از خارج از کشور باشد، که این مجموعه عوامل، در چند ثانیه ای که اپراتور برای تصمیمگیری نهایی در شرایط جنگی فرصت دارد، به راحتی می تواند منجر به این فاجعه و فجایع بزرگتر شود.
سوم. اگرچه قصور یا تقصیر شخص اپراتور در این پرونده به دقت می بایست شناسایی و پیگیری شود اما باید توجه کنیم که شخص اپراتور در شرایط جنگی و با مجوز قبلی برای اقدام علیه اشیاء متخاصم، مجبور به تصمیمگیری ظرف چند ثانیه بوده و برخورد قضایی و اجتماعی با او بخاطر شلیک پدافندی، بدان معناست که از این پس هیچ اپراتوری در شرایط جنگی بعدی دست خود را روی دکمه شلیک نخواهد برد و این میتواند فجایع بسیار بزرگتری به همراه آورد.
چهارم. تاخیر 48 ساعته در بررسی حادثه توسط مسئولان مربوطه و ارائه گزارش به مسئولان نظام و سپس تصمیمگیری در شورای عالی امنیت ملی و نهایتا اعلام عمومی، بخشی از یک فرآیند ضروری برای تصمیم گیری در شرایط امنیتی و جنگی بود که بر خلاف ذهنیت عمومی، مدت زمان طولانی جهت شناسایی علت حادثه محسوب نمیشود، مرحله کوتاه ماجرا تطبیق شلیک پدافند با هواپیمای ساقط شده است، اما مرحله مهمتر و قبل از اعلام خبر، ارزیابی کارشناسی اولیه جهت شناسایی علت شلیک و علت اشتباه در تشخیص پرنده مسافری بجای پرنده شکاری و ردیابی خرابکار هایِ احتمالی در این پرونده است. لذا این تاخیر در مجموعه عملیات جنگی عجیب نیست.
پنجم. از آنجا که این پرونده کاملا نظامی است و جزئیات کاملا سِریِ نظامی در آن دخیل است و پیگیری پرونده در دادگاه نظامی انجام خواهد شد، مطمئنا برخی جوانب و جزئیات آن تا مدتها اعلام نخواهد شد اما بدان معنا نیست که مقصرین شناسایی و محاکمه نمیشوند، بلکه مسئله ای تا این حد خسارت بار قطعا مورد موشکافی و پیگرد قطعی و مجازات مسببان آن قرار خواهد گرفت.
ششم. دشمن در همین روزهای اخیر به روش حذف فیزیکی و نظامی اقدام به ترور نفرات کلیدی و مدیران نظامی ایران و نیز کشورهای اسلامیِ فعال در جبهه مقاومت کرده است و حتی دو هفته قبل از ترور سردار سلیمانی، شخص سردار حاجی زاده در خاک سوریه و توسط یگانهای ترور اسرائیل، ترور و زخمی شده بود و بعلاوه، اکنون هم دشمن تمام تلاش خود برای ترور شخصیتی و حذف مسئولان توانمند نظام را از طریق جریانسازی های اجتماعی در دستور کار دارد. لذا باید مراقب باشیم که قضاوت نابجا نکنیم و نام مسئولان نظامی (که حتی مرتکب اشتباه در بروز این حادثه عظیم بوده اند) را جهت فشار برای کناره گیری، بر سر زبان ها نیندازیم که این خود خسارت بزرگتری در کنار هجمه های بی وقفه دشمن خواهد بود.
لذا اگرچه امید می رود مقصرین اصلی شناسایی و مجازات شوند، اما در هر حال، در شرایطی که دشمن از هر اقدامی جهت ضربه به کشور و خسارت به امنیت ملی و تجزیه ایران کوتاهی نمی کند این حادثه نباید موجب شکاف در جامعه و ضربه به اتحاد ملی گردد، بلکه آنچه به وظیفه ما ملت بر می گردد آن است که بدانیم در این شرایط جهتگیری دشمن به کدام سمت است و چگونه میتوانیم از حرکت به سوی اهداف آنها دوری کنیم.
* دبیر سیاسی اسبق انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سمنان و عضو بنیاد ملی نخبگان
