به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مجلس دهم با همه نقدها و حمایت ها آخرین ماه های کاری خود را پشت سر می گذارد و با رای آوری نفرات جدید و برگزاری انتخبات یازدهم، مجلس چهره جدیدی خواهد گرفت، در این گزارش امار و عملکرد مجلس دهم را مورد بررسی قرار دادیم.
آمار سنی مجلس دهم
در میان منتخبین دهمین دوره مجلس شورای اسلامی 73 نفر در ترکیب سنی 30 تا 45 سال، 187 نفر در ترکیب سنی 45 تا 60 سال، 28 نفر در ترکیب سنی 65 به بالا می باشد و متوسط سن منتخبین مجلس نهم 48 سال بوده که در مجلس دهم این عدد به 50 سال افزایش یافته است.
آمار مدرک تحصیلی مجلس دهم
تعداد 111 نفر از منتخبین دارای مدرک دکتری، تعداد 145نفر دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و 32 نفر نیز معادل می باشند و تعداد 111 نفر از منتخبین این دوره از ادوار گذشته و 177نفر نیز برای اولین بار به افتخار خدمت گزاری در مجلس شورای اسلامی نایل می آمدند.
آمار شغلی مجلس دهم
یک نفر از این منتخبان اعلام کرده که هیچ گونه شغلی نداشته است، 6 نفر دارای شغل آزاد، ٣١ نفر بازنشسته، ١٨ نفر فرهنگی و ٦٤ نفر کارمند دولت هستند.
علاوه بر این ١٨ نفر پزشک، ٩ نفر وکیل یا قاضی ،٥٠ نفر استاد دانشگاه، پنج نفر در کسوت روحانیت، ٧٢ نفر نماینده مجلس و ١٥ نفر بر اساس اظهارات خودشان سایر مشاغل را دارا بودند.
زنان در مجلس دهم
قانونگذاری در مجلس دهم
مجلس دهم بر اساس تعداد قوانین ابلاغی که تصویب کرد تاکنون ۱۶۲ قانون تصویب کرد که ۶۳ مورد آن طرح و ۹۹ مورد لایحه بوده است. قانون توسعه و اشتغال پایدار در روستا‌ها یکی از قوانین مهم بود که مجلس دهم برای روستاییان و جوانان تصویب کرد که به موجب آن از صندوق توسعه منابعی اختصاص داده شد تا مشکلات روستا‌ها مرتفع شود.
قانون رفع موانع تولید از قوانین مترقّی بود که متأسفانه به خوبی اجرا نشد، قانون ارزش افزوده که به موجب آن سهمی به شهرداری‌ها و روستا‌ها برای آبادانی داده شد؛ همچنین برای گازرسانی و آسفالت روستا‌ها قانون تصویب شد و در بودجه منابعی در نظر گرفته شد. قانون حفاظت از خاک، قانون هوای پاک نیز از دیگر قوانین مهم مصوب در مجلس دهم است.
قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع ژنتیک، قانون جامع حدنگار، قانون مربوط به افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها، قانون ساماندهی صنعت خودرو، قانون حمایت از محیط‌بانان و جنگلبانان، قانون حمایت از مرمّت و احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی، قانون حمایت از هنرمندان، قانون حمایت از حقوق معلولان، قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی و حرفه‌ای، قانون پیشگیری از تقلّب در آثار علمی، قانون تأسیس مدارس و مراکز آموزش، تأسیس اداره مدارس و آموزشگاه‌های غیردولتی، قانون کاهش ساعت کار بانوان شاغل و دارای شرایط خاص، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان، قانون صدور چک، قانون مبارزه با پولشویی، قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان، قانون کاهش مجازات اعدام، قانون مقابله با تأمین منابع مالی تروریسم، قانون تجارت که بررسی آن همچنان ادامه دارد، قانون مبارزه با نقض حقوق بشر و مقابله با اقدامات آمریکا، قانون اصلاح تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور، تدوین قوانین بانکداری که در دستور کار کمیسیون است، از جمله قوانین مربوط به مجلس دهم است.
مجلس دهم در ارتباط با موسسات اعتباری ساز و کاری را با کمک مقام معظم رهبری تعبیه کرد که به موجب آن مشکل میلیون‌ها نفر رفع شد.
جلسات غیر علنی مجلس دهم
رییس مجلس معتقد است؛ ما جلساتی را به صورت غیرعلنی برگزار کردیم که تعداد آن به ۶۴ جلسه می‌رسد؛ این جلسات غیرعلنی در خصوص تحولات منطقه با حضور وزیر امور خارجه، حادثه تروریستی در مجلس و حرم امام خمینی (ره)، ناآرامی‌های کشور با حضور دبیر شورای عالی امنیت ملی، ناترازی بانک‌ها، فضای کسب و کار، بحران آب در کشور، مبارزه با مواد مخدر، وضعیت بیمه‌های درمانی، وضعیت کشاورزان، وضعیت اقتصادی کشور در تحریم‌ها، وضعیت موسسات اعتباری و ارز در کشور بود البته در ارتباط با ارز، دولت نرخ ۴۲۰۰ تومانی را اعلام کرد که ما در مجلس و کمیسیون‌ها موضوع را بررسی کردیم و مشخص شد این نرخ مبنای علمی ندارد لذا ارز نیمایی در کشور دنبال شد.
در جلسات غیرعلنی در ارتباط با مشکلات حوزه صنعت، فضای مجازی، لوایح مرتبط با FATF و وضعیت یارانه بررسی‌هایی صورت گرفت.
آمار نظارتی مجلس دهم
تاکنون ۱۶۵ سوال در مجلس دهم از وزرا مطرح شده، همچنین یک مورد سوال از رئیس جمهور در دستور کار قرار گرفت. ۶ مورد تحقیق و تفحص در مجلس قرائت شد که موضوعات آن مرتبط با صندوق فرهنگیان، سازمان تأمین اجتماعی، قانون هدفمندی یارانه و ... بود. ۶ مورد استیضاح در صحن مجلس مطرح شد که دو مورد از آن به رأی اعتماد منجر شد. از ماده ۲۳۴، ۱۳ مورد تخلف دستگاه‌ها احصاء شد و به قوه قضائیه ارجاع شد. کمیسیون‌های تخصصی ۳۱ مورد گزارش به مجلس دادند که موضوعات آن مرتبط با حادثه پلاسکو، سیل، احیای دریاچه ارومیه، حوادث تروریستی اهواز، اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و در ارتباط با موسسات اعتباری و مالی بود البته این گزارشات مجزا از گزارش دیوان محاسبات درباره تفریغ بودجه است که هر سال در مجلس قرائت می‌شود.
6 دلیل ناکارآمدی مجلس دهم از نگاه تحلیل گران
ضعف نظارتی
دخالت در امور اجرایی
محافظه‌کاری
عدم تخصص
نبود فراکسیون اکثریت
لابی با دولت
دفاعیه لاریجانی از عملکرد مجلس دهم
مجلس مهمترین رکن مردم سالاری در کشور است
رئیس مجلس با نقل سخنی از شهید مطهری که می‌فرمود «عده‌ای با فرصت طلبی تحت پوشش شعار‌های داغ و افراطی خود را در زمره انقلاب قرار می‌دهند تا انقلابیون واقعی را از میدان به در کنند»، تاکید کرد: مجلس مهمترین رکن مردم سالاری در کشور است و هرگونه محدودیت و تخریب آن، مستقیما اراده ملت را هدف گیری کرده است و یک عمل غیرانقلابی است. آیا این مجلس که برآمده از اراده ملت است، اقدامات مهمی انجام نداده است؟ آیا غیر از مجلس جایی بود که برای نجات روستا‌ها قانون توسعه روستا و اشتغال پایدار را با حمایت رهبری و اذن ایشان تصویب کند که در اطراف روستا‌ها امکانات توسعه‌ای ایجاد شود؟
وی ادامه داد: آیا مجلس نبود که قانون رفع موانع تولید را که بسیار مهم بود تصویب کرد و چند گزارش نظارتی ارائه کرد و اشکالات اجرایی را مشخص کرد؟ آیا مجلس نبود که در قانون ارزش افزوده، سهم قابل توجهی برای روستا‌ها و شهر‌ها در نظر گرفت که باعث آبادانی روستا‌ها و مخصوصا شهر‌های کوچک شده است؟ آیا با تصویب مجلس نبود که گازرسانی و آسفالت روستا‌ها به انجام رسید؟ و در برخی موارد که با اشکالاتی مواجه شد، می‌دیدیم که نمایندگان چقدر در این زمینه تلاش می‌کردند.
لاریجانی تصریح کرد: آیا این مجلس نبود که با کار کارشناسی در مخالفت با تصمیم دولت در یکسان سازی ارز ۴۲۰۰ تومانی درخواست و استدلال کرد و آن را در مسیر درست قرار داد و امروز شما شرایط آرامی از وضعیت ارزی مشاهده می‌کنید؟ آیا وقتی مشکلات پیچیده در موسسات اعتباری ایجاد شد و میلیون‌ها نفر دچار خسارت شدند این مجلس نبود که با بحث‌های زیاد در جلسات علنی و غیرعلنی مسیری را برای حل مشکل میلیون‌ها نفر فراهم کرد؟
175 قانون به تصویب مجلس دهم رسیده است
رئیس مجلس با اشاره به عملکرد مجلس در اجلاسیه دهم ادامه داد: قانون حفاظت از خاک، قانون هوا پاک، قانون حفاظت بهره برداری از منابع ژنتیکی، قانون جامع حدنگارکشور، قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور مثل دریاچه ارومیه، قانون افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها و میعانات گازی و نفت خام با استفاده از سرمایه گذاری مردمی، قانون ساماندهی صنعت خودرو، قانون حمایت از محیط بانان و جنگلبانان، قانون حمایت مرمت و احیای بافت‌های تاریخی فرهنگی، قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمین حق التدریسی و آموزشیاران نهضت سواد آموزی، قانون حمایت از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی، قانون حمایت از حقوق معلولان، قانون نظام جامع آموزش تربیت فنی حرفه‌ای و مهارتی، قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی، قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی-پرورشی غیر دولتی، قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی، قانون کاهش ساعات کار بانوان شاغل دارای شرایط خاص، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان، قانون استاندارد، قانون صدور چک، قانون اصلاح مبارزه با پولشویی، قانون تشدید مجازات اسید پاشی و حمایت بزه دیدگان ناشی از آن و بخش‌هایی از قانون تجارت که قانون جامعی است و متاسفانه برخورد‌های بدی با آن شد، قانون مناطق آزاد و ویژه، قانون سامانه موعدیان و پایانه فروش، قانون ارزش افزوده که در دستور کار مجلس و در حال تصویب است، قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه، قانون اقدام متقابل در برابر اعلام سپاه پاسداران به عنوان سازمان تروریستی توسط آمریکا، قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی به پیمان مودت و همکاری در جنوب شرق آسیا، قانون موافقتنامه همکاری در زمینه پیشگیری و واکنش به شرایط اضطراری در دریای خزر، قانون اصلاح تشکیلات و وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، تدوین قوانین بانکداری و بانک مرکزی که یکی از آن‌ها کلیاتش تصویب شد، قانون سه فوریتی که اخیرا تصویب کردیم و ارتش آمریکا را به عنوان تروریست اعلام کردیم و ده‌ها قانون دیگر که در مجموع ۱۷۵ قانون به تصویب مجلس رسیده است. آیا این مجموعه کار اساسی نبوده است؟
وی در تشریح دیگر دستاورد‌های مجلس دهم توضیج داد: در بُعد نظارت هم که گاه مطالبی را مطرح می‌کنند در مجلس اقدامات زیادی انجام شد. تحقیق و تفحص و سوال از وزرا در موضوعات گوناگون صورت گرفت و در این دوره ۶ تحقیق و تفحص در مجلس نهایی و نتیجه آن قرائت شد، بررسی نحوه برخورد با کارگران در تکاب، بررسی عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان که به قوه قضاییه داده شد، بررسی عملکرد شرکت ملی صنایع مس ایران، بررسی عملکرد شرکت کشت و صنعت کارون طرح توسعه آن، طرح توسعه کارخانه نیشکر و صنایع جانبی، تحقیق و تفحص از تامین اجتماعی، وضعیت افراد دو تابعیتی و شناسایی خلاء‌های قانونی آن که برای رسیدگی به قوه قضاییه ارجاع شد. البته موارد دیگر تحقیق و تفحص در جریان رسیدگی است.
لاریجانی با بیان اینکه در بُعد نظارتی مجلس، ۱۷۸ مورد سوال نمایندگان از وزرا در مجلس مطرح شد و ۲۹ مورد آن منجر به اخطار به وزرا شد، بیان داشت: مجلس از بُعد نظارت از نظر استیضاح، ۶ مورد وزرا را استیضاح کرده و به ۲ وزیر رای عدم اعتماد داد، مجلس از جهت نظارت بر امور کشور ۵۵ جلسه علنی و غیرعلنی در موضوعات مهم کشور اختصاص داد و بررسی کرد، نظیر اقتصاد مقاومتی و چالش‌های آن، وضعیت صنعت، وضعیت آب کشور، وضعیت بخش کشاورزی و چالش‌های آن، رکود در بخش صنعت و اقتصاد مقاومتی، وضعیت صندوق‌های بازنشستگی، وضعیت بازار نفت و گاز، عملکرد ستاد مبارزه با قاچاق و ارز، مشکل ریزگرد‌ها و آلودگی هوا، بررسی حادثه پلاسکو، بررسی قرارداد‌های نفتی، بررسی وضعیت بازار ارز، بررسی وضعیت بارندگی و سیل، بررسی زلزله در استان‌های غربی، بررسی آسیب‌های اجتماعی، بررسی فضای مجازی و ابعاد مختلف آن، بررسی وضعیت یارانه ها، بررسی حوادث مختلف نظیر حادثه قطار و سقوط هواپیما، سوال از رئیس جمهور و نظایر آن که با حضور مسئولین ذی ربط مورد بررسی قرار گرفت.
برگزاری ۲ هزار و ۵۴۲ جلسه نظارتی کمیسیون‌های تخصصی در مجلس دهم
بررسی ۵ هزار و ۴۷۵ شکایت در کمیسیون اصل ۹۰
ارائه ۴ هزار و ۷۷ گزارش حسابرسی ملی و استانی توسط دیوان محاسبات
