به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی «خبرنامه دانشجویان ایران» اگر حوادث و اتفاقات جمهوری اسلامی ایران را مرورکنیم، خواهیم دید که در این بین رشادت های جوانان انقلاب در 8 سال دفاع مقدس همانند الماسی میدرخشد. به طوری که این واقعه هشت ساله به عنوان موضوعی مهم و پرمفهوم مورد توجه بسیاری از هنرمندان کشور قرار گرفته است.
در هفته دفاع مقدس، قصد داریم در چند پرونده مجزا مروری بر بهترین آثار هنری حوزه دفاع مقدس داشته باشیم.
بدون شک یکی از مهمترین عرصه های پرداخته شده به این حوزه، عرصه فیلم سازی است. بطوریکه بسیاری از کارگردانان مطرح کشور در این زمینه قدم برداشته وآثار بسیار خوبی را خلق کرده اند.
فیلم های این حوزه عموما به چند دسته مختلف تقسیم بندی میشوند، بعضی از آنان روایاتی هستند که میدان جنگ و نحوه مبارزه ورشادت های جوانان این مرز وبوم را به تصویر می کشند. و بعضی دیگر به بررسی سال های بعد از جنگ پرداخته و تاثیراتی که جنگ تحمیلی به زندگی بسیاری از جانبازان و خانوادهها گذاشته است را به تصویر می کشند.
در ادامه به معرفی و تحلیل و ارزیابی 7 نمونه از محبوب ترین و بهترین فیلمهای سینمایی حوزه دفاع مقدس خواهیم پرداخت.
دوئل
"دوئل" فیلمی به کارگردانی و نویسندگی احمدرضا درویش است، که در ۲۰ آبان ۱۳۸۳ بر روی پرده سینما رفتهاست. هم چنین، این فیلم نخستین فیلم سینمایی ایران است که با صدای دالبی دیجیتال ضبط شدهاست. دوئل یکی از گرانترین فیلمهای مستقل در تاریخ سینمای ایران است. این فیلم موفق به دریافت ۸ سیمرغ بلورین از بیست و دومین دوره جشنواره فیلم فجر شد.
"دوئل" به لحاظ ساخت و استانداردهای اجرایی و بصری هنوز هم از مهمترینها و بهترین فیلمهاست! سی دقیقه ابتدایی فیلم فوقالعاده است و تماشاگر درگیر و آغشته به فضای دهشناکی میشود که فیلمساز از خرمشهر زیر آتش تصویر میکند؛ اما مثل همه فیلمهای احمدرضا درویش، «دوئل» هم فیلمی دوپاره است که در نیمه دومش از زمان حال سر در میآورد: آن "مک گافین" یا صندوقی پر از طلا که در زمان جنگ باید از آن محافظت ویژهای میشد الان کجاست و چه اتفاقی برایش افتاده است. خود این "مکگافین" ایده اصلی فیلم را هم توضیح میدهد یعنی به مثابه آن صندوق سیاهی عمل میکند که در زمان جنگ میدان اصلی نزاعهای حزبی میان چپ و راست و اصولگرا و اصلاحطلب بود. از بازیگران این فیلم میتوان به، سعید راد، پژمان بازغی، کامبیز دیرباز، هدیه تهرانی و پرویز پرستویی اشاره کرد.
همچنین جوایز این فیلم به شرح زیر است:
جایزه ویژه بهترین کارگردانی احمدرضا درویش، جشنواره فیلم مقاومت ۲۰۰۴
جایزه ویژه هیئت داوران بهترین کارگردانی احمدرضا درویش، جشنواره بینالمللی فیلم پوسان ۲۰۰۴
جایزه ویژه بهترین فیلم، جشنواره بینالمللی فیلم آسیا پاسیفیک فوکوئوکا ۲۰۰۴
تندیس بهترین جلوههای ویژه محسن روزبهانی، جشن بزرگ سینمای ایران ۲۰۰۴
تندیس بهترین صداگذاری حمید نقیبی، جشن بزرگ سینمای ایران ۲۰۰۴
تندیس بهترین صداگذاری مسعود بهنام ، جشن بزرگ سینمای ایران ۲۰۰۴
تندیس بهترین تدوین مصطفی خرقهپوش، جشن بزرگ سینمای ایران ۲۰۰۴
تندیس بهترین طراحی صحنه و لباس امیرحسین اثباتی، جشن بزرگ سینمای ایران ۲۰۰۴
روز سوم
پنجمین فیلم سینمایی محمدحسین لطیفی در سال 1385 با عنوان «روز سوم» که با نگاهی به مستندی با همین نام ساخته شده است، در بیستوپنجمین جشنواره فیلم فجر موفق به کسب جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلم شد. "روز سوم" در واقع فیلمی است که قصهاش بر اساس یک داستان واقعی نوشته و ساخته شده است.
این فیلم، روایت آخرین روزهای مقاومت در بخش غربی خرمشهر در سال ۱۳۵۹ است. سمیره و رضا، خواهر و برادری که همراه سایر مردم در حال مقاومت هستند. حلقه محاصره دشمن تنگتر میشود و در نتیجه سمیره که پاهایش شکسته است و نمیتواند فرار کند در خانه باقی میماند، رضا تصمیم میگیرد سمیره را در حیاط خانه در یک موقعیت نسبتاً خوب با کمی غذا خاک کند تا شبانه بیاید و وی را فراری دهد.
پوریا پورسرخ، باران کوثری، حامد بهداد، برزو ارجمند، مهدی صبایی و شهرام قائدیاز جمله بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
روز های زندگی
نهمین فیلم سینمایی شیخطادی، با عنوان "روزهای زندگی" یکی از تحسینشدهترین آثار سینمایی او به حساب میآید. این فیلم که در سال 1390 ساخته شد موفق به کسب پنج سیمرغ بلورین از جمله بهترین کارگردانی از سیامین جشنواره فیلم فجر شد.
"روزهای زندگی" روایتگر قصه لیلا و امیرعلی است، زن و شوهری که زندگی خود را وقف بیمارستان صحرایی در جبهه جنوب کردهاند. فیلم روایتگر اتفاقاتی است که پس از اعلام خبر آتشبس رخ داد.
حمید فرخنژاد و هنگامه قاضیانی بازیگران این فیلم سینمایی هستند. هنگامه قاضیانی برای بازی در این فیلم سینمایی موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم فجر شد.
ایستاده در غبار
این فیلم در ژانر مستند درام و جنگی به کارگردانی و نویسندگی محمدحسین مهدویان و تهیهکنندگی حبیبالله والینژاد محصول سال ۱۳۹۴ سازمان هنری رسانهای اوج است.
" ایستاده در غبار" در مورد داستان زندگی احمد متوسلیان است که دوران نوجوانیاش را در سکوت گذرانده و اکنون بزرگتر شده، فرمانده لشکری میشود که باید در دروازههای خرمشهر با دشمن بجنگند. اما سرنوشت او فرسنگها دورتر از مرزهای ایران رقم میخورد.
از بازیگران این فیلم میتوان به، هادی حجازی فر، امیر حسین هاشمی، سوده ارقندی، فرهاد فدا کار، و عماد محمدی اشاره کرد.
فیلم "ایستاده در غبار" در دو بخش سودای سیمرغ و نگاه اول سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت. این فیلم جایزه ویژه هیئت داوران بخش نگاه نو و سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین طراحی صحنه و لباس و بهترین جلوه میدانی را کسب کرد و در بخش های بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردان، بهترین تدوین، بهترین صدا و بهترین چهره پردازی نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فجر بود.
ویلاییها
این فیلم به نویستدگی منیر قیدی و ارسلان امیری و به کارگردانی منیر قیدی است . "ویلایی ها" درسال 1396 به اکران درآمد و از جمله فیلم های پربیننده در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر بود.
فیلم قصه خانوادههای فرماندهان سپاه و ارتش در سال ۱۳۶۵ است. "عزیز"، زن ۵۰ سالهای است که همراه با نوههایش وارد مجموعه ویلاهای مسکونی این فرماندهان میشود. الیاس نیز راننده بسیجی است که هر وقت وارد مجموعه میشود همه نگران این میشوند که شاید خبر شهادت یکی از فرماندهان را بدهد. پس از مدتی "سیما "که عروس عزیز است از تهران میآید تا بچههای خود را به خارج از کشور ببرد.
فیلم ویلاییها برای اولین بار در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و توانست جوایزی از جمله جایزه استعداد بهترین فیلم اولی را کسب کند. از بازیگران فیلم میتوان به، طناز طباطبایی، پریناز ایزدیار، آناهیتا افشار، علی شادمان، صابر ابرو ثریا قاسمی اشاره کرد.
آن بیست و سه نفر نفر
"آن بیست وسه نفر" فیلمی به کارگردانی مهدی جعفری محصول سال ۱۳۹۷ میباشد. این فیلم برای نخستین بار در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در تاریخ ۲۰ آذر ۹۸ در سینماهای ایران اکران، و در چهارم فروردین ۹۹ در شبکه نمایش خانگی منتشر شد.
۲۳ نفری که فیلم سازمان سینمایی اوج داستان آنها را روایت میکند، در حقیقت ۲۳ سرباز نوجوان ۱۵ تا ۱۸ ساله هستند که در زمان جنگ ایران و عراق به اسارت گرفته شدند و به جای آنکه به همراه دیگر رزمندگان به اردوگاهها فرستاده شوند، در زندان عراقیها ماندند. صدام حسین و تیم نظامیاش تصمیم گرفته بود که با اسیر کردن این نوجوانان، با آنها یک سری شوی تبلیغاتی تلویزیونی به سود کشور خود بسازد و این نوجوانان را دستمایه فریبهای سیاسی خودکند. صدام حسین لباسهای شیک تن این بچهها کرده و آنها را به شهربازی میبرد و با فیلمبرداری و عکسبرداری از این تیم نشان میداد که ارتش عراق با نوجوانان سر صلح و دوستی دارد و به دروغ میگفت که این رزمندگان کوچک به زور و فریب پول، به جنگ فرستاده شدهاند.
این فیلم در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر به عنوان بهترین فیلم از نگاه ملی انتخاب شد.
تنگه ابو قریب
"تنگه ابوقریب" فیلمی به نویسندگی و کارگردانی بهرام توکلی و تهیهکنندگی سعید ملکان و محصول سازمان هنری رسانهای اوج در سال ۱۳۹۶ است. نخستین نمایش این فیلم در جشنواره فیلم فجر بود. این فیلم یکی از سه فیلمی است که سازمان اوج در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر و در کنار فیلمهای به وقت شام و سوء تفاهم اکران شد. تنگه ابوقریب در کنار مغزهای کوچک زنگزده با یازده نامزدی سیمرغ بلورین پیشتاز جشنواره سی و ششم شدند. این فیلم با دریافت شش سیمرغ بلورین بیشترین سیمرغ را از سی و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر دریافت کردهاست.
این فیلم که بر اساس واقعیت است، روایتی است از دفاع گردان عمار یاسر لشکر ۲۷ محمد رسولالله در برابر لشکرکشی رژیم بعث برای عبور از تنگه استراتژیک ابوقریب دهلران و حمله به فکه و شرهانی در روزهای پایانیِ جنگ. عراقیها باید از سد یک پایگاه که شکل تنگه است عبور کنند که با مقاومت شدید نیروهای ایرانی روبهرو میشوند. از بازیگران فیلم میتوان به، جواد عرتی، حمیدرضا آذرنگ، امیرجدیدی، مهدی پاکدل اشاره کرد.
*گزارش از محمد رمضانی