خبرنامه دانشجویان ایران: ماجرای کمپین «نه به خودروی ایرانی»، و بازار راکد این صنعت پس از توافق وین هر روز خبرساز می شود. از اظهارات عجیب وزیر نعمت زاده درباره «خیانت مردم» تا تهدید دبیر انجمن خودروسازان که گفته است "مردم از نخریدن خودرو به زودی پشیمان می شوند".

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ کیفیت پایین و قیمت بالای خودروهای داخلی دو ایراد اصلی مردم و کارشناسان به صنعت خودروی کشور است؛ صنعتی پرسود که این روزها به «لطف فضای روانی ایجاد شده «توافق وین» و کاهش قیمت خودروهای چینی و خارجی، باعث شده است انتظارات و مطالبات را از خودروی داخلی بیشتر کند. این مسئله با کاهش فروش خودرو ایرانی و تقلا کردن خودروسازان برای «غالب» کردن خودروهای خود به مردم همراه است.

خودروسازان چه کنند؟

عده ای برای پاسخ به سوال "خودروسازان چه کنند؟"، کاهش قیمت را پیشنهاد می دهند، طرحی که به نظر می رسد دردی از کیفیت خودروهای داخلی را دوا نمی کند.

** راهکار رضا امیرخانی!

رضا امیرخانی نویسنده خوش ذوق کشورمان در کتابی که سال 89 منتشر کرده است، از شباهت صنعت خودروسازی امروز کشور با صنعت خودروی فرانسه در دهه هشتاد می گوید، صنعتی که با یک «فکر خوب» و بجا، و با استفاده از ظرفیت دانشگاهی داخلی، فرانسوی ها توانستند صنعت خودروسازی خود را متحول کنند.

"نفحات نفت" کتابی است که پاسخ روشنی به وضعیت بازار آشفته خودرو هم اکنون ایران می دهد: کارخانه‌ی پژوی فرانسه، در اوایلِ دهه‌ی هشتادِ میلادی، بعد از تولیدِ نسلِ درخشانِ ۴ پژو شامل ۵۰۴ و ۴۰۴ در دهه‌ی هفتاد، رسما به خِنس می‌خورد و تولیدات‌ش مقبول نمی‌افتد و در بازار رقابت به دلایلِ فراوانی از جمله مصرفِ سوختِ بالا کم می‌آورد. مدیران پژو دوره می‌افتند در دانشگاه‌ها و فقط در پلی‌تکنیک فرانسه، ۲۰۰ پروژه‌ی دانش‌جویی تعریف می‌کنند و شروع می‌کنند به تزریقِ پول در دانش‌گاه‌ها. ظرفِ مدت پنج سال، پژوی ۴۰۵ را تولید می‌کنند که اتومبیلِ سالِ کلاسِ بیِ اروپا می‌شود که همان، هنوز بعدِ بیست سال، سرجهازیِ صنعتِ خودروی ماست.

همین را مدل کنیم و برگردانیم به وطن. فرض کنیم ایران خودرو مثلاً دچارِ بحران شود و تولیدات‌ش در بازارِ رقابتی کم بیاور... همین‌جا صبر کنیم. در کدام بازارِ رقابتی؟ رقابت با اتومبیلِ داخلی؟ شرایطِ تولید با مدیریتِ دولتی در همه‌ی کارخانه‌ها شبیه به هم است، قبلاً رقیب بودند، حالا که در دولتِ مهرورزی رفیق هم شده اند. و با این رفاقت چه جای رقابتی می ماند؟ دوباره فرض کنیم که این بار در رقابت با اتومبیلِ خارجی؛ اصالتا در ورودِ خودروِ خارجی، چیزی وجود دارد به اسمِ تعرفه‌ی گمرکی و این تعرفه جوری تنظیم می‌شود که ایران خودرو در بازارِ رقابتی کم نیاورد!

پس بگذار همان قصه‌ی تولیدِ علمِ بومیِ فرانسوی برای طراحیِ پژوی ۴۰۵ را مدل نکنیم و جورِ دیگری برش گردانیم به وطن. فرض کنیم ایران خودرو به هر دلیلی به خاطرِ تولیداتِ ضعیف‌ش ـ خدا به دور، فرضِ مثل ـ دچار مشکل شود و خریدار پیدا نش... البته خریدار را با چیزی به اسمِ ستادِ تنظیمِ بازارِ خودرو وادار خواهیم کرد تا تو صف بایستد و خودرو را با سلام و صلوات تحویل بگیرد.
به هر رو فرضِ محال که محال نیست. فرضِ محال (!) کنیم به دلیل ضعفِ کیفیت تولید، کسی محصولِ ایران خودرو را مثلِ پژوی ۵۰۴ دهه‌ی هفتاد فرانسه نخرد. حالا منتظریم تا مثلِ همان دوره‌ی فرانسه، ایران خودرو برود در امیرکبیر و شریف و صنعتی اصفهان و... پروژه پخش کند و... اما در عمل چه اتفاقی می‌افتد؟

هیچ! مدیر ایران خودرو می‌رود خدمتِ مقامِ اجراییِ بالادست. توضیح می‌دهد که ایران خودرو سه برابرِ کارخانه‌جاتِ هم‌ارز کارگر استخدام کرده است ـ تا ضریبِ اشتغالِ کشور را بالا ببرد ـ و اصلاً شهرکی درست شده است به نامِ پیکان‌شهر برای اسکانِ همین نیروها. این کارگران به دلیلِ مطالباتِ معوقه، همین روزهاست که بریزند و جاده‌ی تهران ـ کرج را رسما ببندد و این یعنی بحرانِ شهری و بحرانِ شهری هم یعنی مطبوعات و مطبوعات هم یعنی تضعیفِ نظام و... خلاصه‌ی کلام، مقامِ اجراییِ بالادست هم که حوصله‌ی این‌همه براندازی را ندارد، کمی شیرِ نفتِ ورودی به ایران خودرو را باز می‌کند و جلوِ این‌همه بحران را به سرانگشتِ تدبیر می‌گیرد!

دیگر مطالب کتاب

کتاب «نفحات نفت» از نشر افق، 12 بخش دارد که در هریک از آنها نویسنده با مقایسه وضعیت اقتصاد فعلی ایران با گذشته، با کشورهای هم‌سطح و جهان پیشرفته و البته با اتکا به مشاهدات خودش به تحلیل شرایط می‌پردازد. امیرخانی با تغییری در کلمه «دولتی»، آن را به «سه لتی» تبدیل کرده و از وضعیت مدیریت اقتصاد در این وضعیت می‌گوید.

این کتاب در بیست و سومین نمایشگاه کتاب تهران توسط نشر افق عرضه شد.