خبرنامه دانشجویان ایران: برزیل پس از تجربه برگزاری جام‌ جهانی 2014، نهایت تلاش خود را برای برگزاری بی‌نقص این دوره از مسابقات بازی‌های المپیک تابستانی به عنوان بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان انجام داده، اما همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد مشکلات فراوانی در همین چند روز نخست المپیک ریو 2016 پیش آمده است. مشکلاتی مانند زیرساخت نامناسب شهری، نگرانی‌های امنیتی، افزایش جرایم خیابانی و اعتراض‌های گسترده شهروندان و شایعه شیوع ویروس زیکا، برگزاری این رقابت‌ها را تحت تاثیر قرار داده است.

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛  مسائل فراوان موجود در زمینه اسکان و رفاه ورزشکاران در دهکده المپیک باعث شده مثلا تیم آمریکا از یک کشتی به‌عنوان هتل محل استقرار ورزشکاران استفاده کند یا تیم انگلستان همراه کاروان خود یک تیم حرفه‌ای آشپزی نیز به محل مسابقات اعزام کرده و از نیروهای ویژه S.A.S برای تامین امنیت ورزشکاران خود بهره گیرد.

حتی تصاویر به اشتراک گذاشته شده توسط ورزشکاران اعزامی کشورمان در شبکه‌های اجتماعی نیز وضعیت نامناسب اسکان آنها را به تصویر کشیده ‌است. اما این تمام داستان نیست و اگر توجه خود را به مسابقات متمرکز کنیم، المپیک ریو را می‌توان فناورانه‌ترین دوره از این مسابقات تاکنون دانست. حضور پررنگ فناوری در برگزاری این مسابقات را نمی‌توان و نباید نادیده گرفت، لباس‌های هوشمند ساخته شده با چاپگرهای سه‌بعدی، فناوری‌های پوشیدنی، ابزارهای نوین کمک داوری، فناوری‌های جدید تصویربرداری و پخش مسابقات، تجهیزات انفرادی فوق پیشرفته و روش‌های تازه برای عرضه اطلاعات به مربیان و بینندگان تنها بخشی از تحولات پیشرفته به کارگرفته شده در این مسابقات است، پس با ما همراه باشید.

برگزاری المپیک تنها به اجرای مسابقات محدود نمی‌شود و اسکان ورزشکاران، پوشش رسانه‌ای و فراهم‌ کردن زیرساخت‌های تاسیساتی و خدماتی لازم برای پیشرفت بدون مشکل این رویداد نیز چالشی بزرگ به شمار می‌رود. شرکت‌های بزرگ، به دلیل پوشش رسانه‌ای گسترده این رویداد تلاش کرده‌اند با استفاده از فناوری‌های جدید کنار ایجاد تجربه‌ای بهتر برای ورزشکاران و تماشاگران، محصولات و قابلیت‌های جدید خود را به دنیا عرضه کنند. شرکت‌های بزرگ و نام‌آشنای بسیاری با تامین تجهیزات، فناوری و پشتیبانی در برگزاری المپیک ریو 2016 مشارکت کرده‌اند.

یکی از مهم‌ترین این شرکت‌ها جنرال الکتریک است که در کنار ارائه فناوری‌های زیرساختی، تامین انرژی، تجهیزات تصفیه و تامین آب شرب و تجهیزات نورپردازی، امکان دسترسی کمیته بین‌المللی المپیک به پرونده‌های پزشکی ورزشکاران به‌صورت آنلاین را فراهم کرده است.

برای اولین بار تمام مستندات پزشکی این رقابت‌ها به‌صورت کاملا دیجیتال ثبت می‌‌شود. البته این تمام مشارکت این شرکت نیست و علاوه بر تامین فناوری‌های حسگر و پایش ورزشکاران، با استفاده از صدها دِرون (ربات پرنده)، پوشش تصویری بسیار جالب و متفاوتی از این رویدادها را در اختیار بینندگان قرار می‌دهد. با مراجعه به وبسایت این شرکت یا صفحه آن در شبکه‌های اجتماعی می‌توانید تصاویر زنده ثبت شده توسط این پرنده‌های هوشمند را مشاهده کنید.

شرکت ژاپنی نیسان نیز با تامین بیش از 4500 خودروی مجهز به پیشران پاک (الکلی و الکتریکی) به‌عنوان تامین‌کننده رسمی خودروهای مسابقات، حمل و نقل ورزشکاران، مربیان، همراهان، مسئولان اجرایی و اعضای رسانه‌ را به عهده دارد. این شرکت همچنین آموزش رانندگان و تامین خودروهای مخصوص افراد ناتوان جسمی را انجام خواهد داد.

شرکت Visa نیز از سال 1968 شریک رسمی برگزاری مسابقات بوده و در المپیک امسال از فناوری بسیار پیشرفته‌ای برای خرید رونمایی کرده ‌است. 45 ورزشکار مورد حمایت این شرکت با استفاده از یک حلقه هوشمند مجهز به فناوری NFC تراکنش‌های مالی و خرید در ترمینال‌های خرید الکترونیک را انجام خواهند‌ داد. البته پیش‌ از این نیز شرکت‌های استارت‌آپ فناوری حلقه‌های خرید هوشمند را عرضه کرده‌ بودند، اما این نخستین بار است که یک شرکت مالی بزرگ از این فناوری پشتیبانی می‌کند.

دیگر یاران ریو
شرکت رایانه‌ای Cisco نیز زیرساخت‌های ارتباطی و شبکه، تامین تجهیزات پخش برای بیش از 26 پخش‌کننده اصلی مسابقات و پخش آنلاین تصاویر مسابقات را عهده‌دار است. همچنین این شرکت تجهیزات ارتباط بی‌سیم و شبکه اینترنت را عرضه می‌کند. اما این تنها شرکت رایانه‌ای بزرگ درگیر در این مسابقات نیست، چراکه مایکروسافت نیز با به عهده گرفتن مسئولیت تعدادی از وبسایت‌های رسمی مرتبط با المپیک، حجم زیادی از اطلاعات آنلاین تولید شده در طول برگزاری این مسابقات را مدیریت می‌کند. پیش‌بینی می‌شود بیش از 12 میلیارد صفحه وب در طول این مسابقات ایجاد شود که بیش از 60 درصد آن توسط وبسایت‌های موبایل تولید خواهد ‌شد. مایکروسافت پیش‌بینی کرده در دو هفته برگزاری این مسابقات بیش از چهار پتابایت داده تولید کند. این شرکت همچنین مسئولیت تامین داده‌های آماری را برای این مسابقات به عهده گرفته است.

پاناسونیک نیز مانند سال 2012 تجهیزات سمعی و بصری مسابقات را تامین کرده است. این شرکت با تامین پنل‌های بزرگ LED، تجهیزات پخش رسانه‌ای، تجهیزات صوتی حرفه‌ای، دوربین‌های ویدئویی ـ امنیتی و تلویزیون‌های مورد استفاده در این المپیک حضور دارد. همچنین تجهیزات پخش با وضوح 4K و تجهیزات نورپردازی اختصاصی برای مراسم افتتاحیه و اختتامیه توسط پاناسونیک به‌عنوان شریک رسمی مسابقات تامین شده است.

المپیک مجازی
دیگر فناوری جدید به‌کار رفته در المپیک امسال را باید پخش برخی رویدادهای ورزشی در قالب VR یا واقعیت مجازی و با میدان دید 360 درجه برشمرد. شرکت سامسونگ فناوری واقعیت افزوده خود را با این مسابقات پیوند زده و کنار ارائه خدمات مکان‌پایه و تعاملی به ورزشکاران و تماشاگران، امکان تماشای افتتاحیه و اختتامیه، برخی مسابقات آبی و مسابقات والیبال ساحلی به‌صورت واقعیت مجازی را فراهم کرده‌ است. همچنین این شرکت فناوری بخصوصی برای شناگران نابینا توسعه داده که در کلاه آنها قرار گرفته و زمان لازم برای دور زدن و برگشت بدون برخورد به دیواره استخر را برای آنها فراهم می‌کند.

سریع‌تر، قوی‌تر و بالاتر
مسابقات المپیک همواره محل استفاده از آخرین فناوری‌های ورزشی و ابزارهای پیشرفته برای بهبود عملکرد ورزشکاران، مربیان و داوران بوده ‌است. المپیک امسال از این قاعده مستثنا نیست و فناوری‌های بسیاری برای اولین بار در این رقابت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از این فناوری‌ها را باید استفاده از دوربین‌های سه‌بعدی برای تحلیل حرکت بازیکنان و نیز استفاده از فناوری کمک‌داوری مشهور Hawkeye (که پیش از این در مسابقات والیبال برای کمک به داوران در تشخیص محل برخورد توپ استفاده ‌شده) دانست که برای نخستین بار است در المپیک به‌کارگرفته می‌شود. همچنین فناوری‌های پیشرفته تصویربرداری زیر آب کنار حرکت هم‌سرعت با شناگران اطلاعات مفیدی از جمله تعداد حرکات دست‌و‌پا را نیز در اختیار مربی قرار می‌دهد.

مسابقات تیراندازی و تیروکمان نیز برای نخستین‌ بار از اهداف هوشمند جدیدی استفاده می‌کنند که با استفاده از فناوری لیزری می‌تواند با دقت میلی‌متری محل برخورد تیر را محاسبه کرده و حتی اطلاعاتی از قبیل سرعت و زاویه تیر هنگام برخورد را نیز ثبت کند. ورزش وزنه‌برداری نیز شاهد استفاده از فناوری‌های جدید تصویربرداری برای کمک به داوران و نیز تامین حداکثر زاویه‌دید برای تماشاگران تلویزیونی خواهد ‌بود.

در مسابقات قایقرانی نیز با استفاده از فناوری‌های نوین از جمله GPS و دِرون‌های هوشمند برای تصویربرداری و ثبت حرکات ورزشکاران اطلاعات بیشتری درباره ریز عملکرد ورزشکاران به مربیان ارائه‌ شده و پوشش تصویری مناسب‌تری برای بینندگان فراهم می‌شود.

عصر پوشیدنی‌ها
فناوری‌های پوشیدنی و چاپ‌ سه‌بعدی را که امسال به‌صورت گسترده در تولید تجهیزات انفرادی ورزشکاران به‌کارگرفته شده، باید بارزترین وجه حضور فناوری‌های پیشرفته در این بازی‌ها دانست. بنابراین از دیدن لباس‌ و تجهیزات عجیب ورزشکاران خیلی تعجب نکنید. این نخستین بار است که چنین لباس‌ها و کفش‌هایی در مسابقات المپیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، پس از آن‌که آزمایش‌ها نشان ‌داد آب رودخانه‌های مسابقات قایقرانی المپیک سطوح آلودگی میکروبیولوژیک بسیار بالایی دارد، لباس یک‌تکه پیشرفته‌ای برای تیم قایقرانی آمریکا طراحی شد که آستری بخصوص با خاصیت ضدباکتری و پوشش شیمیایی دارد که تا حدی ورزشکاران را مقابل خطرات محافظت می‌کند.

لباس‌های هوشمند شرکت Hysko که به انواع حسگرها مجهز شده برای ورزشکاران رشته‌های مختلف ازجمله شیرجه، ژیمناستیک و بوکس تولید شده است که به مربیان نشان می‌دهد بوکسور چند مشت پرتاب کرده و هر یک چقدر نیرو داشته یا شناگر چند متر از تخته شیرجه بالاتر پرش کرده ‌است. کنار این لباس‌های هوشمند که با حسگرهای خود حرکات ورزشکاران را به‌صورت دقیق ثبت کرده و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار مربیان قرار می‌دهد، فناوری‌ اسکن و چاپ سه‌بعدی نیز به‌صورت گسترده در رقابت‌های امسال مورد استفاده قرار گرفته‌ است.

شرکت نایک با استفاده از فناوری چاپ سه‌بعدی لباس‌هایی برای ورزشکاران به‌صورت اختصاصی تولید کرده که قابلیت هدایت جریان باد را در اطراف دونده دارد. محافظت از ورزشکاران در برابر گرمای برزیل مساله مهمی است و یونیفرم‌های هوشمند بر مبنای فناوری ناسا برای جذب حرارت و کنترل دمای بدن تیم‌های راگبی و والیبال به کار گرفته خواهد شد. همچنین کفش‌های فوق سبک نایک با وزن غیرقابل تصورشان به دوندگان کمک می‌کند.

شرکت Assos نیز با استفاده از فناوری‌های تولیدی پیشرفته لباس‌های بخصوصی برای تیم دوچرخه‌سواری آمریکا تولید کرده که با چاپگر سه‌بعدی تولید می‌شود. همچنین عینک‌های آفتابی و شنای مخصوص هر ورزشکار به منظور دستیابی به بهترین کارایی در عبور از هوا یا آب در مسابقات امسال به‌کارگرفته خواهد ‌شد.

همچنین باید به لباس‌های شنای Speedo سری RacerX اشاره کرد. این لباس‌ها پس از تحقیق و توسعه طولانی با اسکن سه‌بعدی بدن صدها ورزشکار به منظور دستیابی به طراحی بهینه‌ای که بتواند نهایت قابلیت حرکت و کمترین اصطکاک را در آب ایجاد کند، در المپیک امسال توسط تیم‌های کشورهایی مانند آمریکا، ژاپن و استرالیا و با طراحی اختصاصی برای هر ورزشکار مورد استفاه قرار گرفته است.

در نهایت باید به فناوری‌های مکان پایه مانند GPS و برچسب‌های رادیویی اشاره کرد که به تماشاچیان کمک می‌کند ورزشکاران را در مسیر رقابت‌های طولانی مانند دوچرخه‌سواری، قایقرانی و… بهتر تعقیب کنند.

* گزارش از جهانگیر نادرپور