خبرنامه دانشجویان ایران: علیرضا خرم روز// طبقه بندی قدرت در سیاست بین الملل بر اساس تفکر واقع گرایانه در سه سطح مورد تحلیل قرار می گیرد . سطوح سه گانه مشتمل بر ابر قدرت، قدرت بزرگ و قدرت های منطقه ای تفکیک می شوند . وضعیت کنونی جهان اینطور نشان می دهد که بطور عملی امکان وجود قطب ابر قدرت به معنای قدرت بلامنازع وجود ندارد، لذا سطح درگیری اولیه قدرت در حوزه قدرت های بزرگ متمرکز شده است. در راس هرم این قدرت ها رقابت چین، ایالات متحده و روسیه به عنوان رقبای اصلی و کشورهای اروپایی و نوظهور اقتصادی جهان مانند هند در حال شدت یافتن است.

در این میان ایران به عنوان قدرت پیشتاز منطقه غرب آسیا در حال رشد روز افزون خود است. جمهوری اسلامی ایران در آستانه سی و هشتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با افزایش چشم گیر عمق راهبردی خود در منطقه توانسته بدون ایجاد جنگ مستقیم به قدرت اول منطقه تبدیل شود.

رشد کشور در حوزه های پزشکی، علمی و نظامی از اجزا توسعه دهنده نقش استراتژیک جمهوری اسلامی در صحنه جهانی است. پیروزی چشم گیر جبهه مقاومت که بطور عملی با پشتیبانی ایران در حال گسترش است، محاسبات قدرت را در حوزه سیاست بین الملل تغییر داده است. اکنون می توان با توجه به رشد روز افزون قدرت ایران از بعدی جدید به تحلیل ساختار قدرت منطقه ای پرداخت.

رویکرد رئیس جمهور جدید ایالات متحده و درگیری روسیه و چین در برابر آن درباره نقش ایران، نشان از اهمیت کارگزاری جمهوری اسلامی در ساختار قدرت بین الملل است. باید در نظر داشت ؛ حضور ایران در منطقه  امنیتی غرب آسیا، تاثیر بسیار زیادی در رشد قدرت ایران داشته است. آنچه واضح و مبرهن است، حتی درگیری های امنیتی اروپا نیز نمی تواند از لحاظ سطح اهمیت با منازعات غرب آسیا مقایسه شود.

تقلای عربستان سعودی و ترکیه در کنار کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس ناشی از علائم و نشانه های رشد ایران در سطح قدرت های بزرگ جهانی است. هر چند در دید  واقع گرایانه عدم رشد متناسب اقتصادی به دلیل تحریم ها و برخی سوء مدیریت ها نمی تواند به مقایسه محیط داخلی ایران با قدرت های برزگ بپردازد؛ اما جایگاه ایران در مبارزات نیابتی در مقابل قدرت های بزرگ اروپایی نشان داد که اکنون ظرفیت جمهوری اسلامی بیش از پیش در حال افزایش است.

نکته بسیار مهم دیگر که قابل توجه است، موضع سر سخت ترزا می در برابر نتانیاهو است که در عین ناباوری از برجام دفاع کرد. در قدم اول باید در نظر داشت که انگلستان در این اقدام توجهی به منافع ایران نداشته است، بلکه هدف از این اقدام عدم تحریک ایران است؛ این مسئله در حالی صورت می پذیرد که پیش از این رفتار انگلستان با هدف دخالت و محدودیت همه جانبه تعریف می گردید . نکته بعدی که بسیار اهمیت دارد این است که رفتار انگلستان ناشی از رشد قدرت ایران بصورت امنیتی در منطقه غرب آسیا و شکست سیاست های غرب در قبال فعالیت های مستشاری و اطلاعاتی ایران است.

در پایان باید توجه داشت که، دو مسئله حضور مقتدرانه ایران در نقاط استراتژیک جهان از سویی و از سوی دیگر تحلیل واکنش قدرت های بزرگ در قبال ایران، نشان از ظهور قدرت بزرگ جدیدی به نام ایران، که رشد یافته در سطح منطقه غرب آسیا می باشد، دارد. اگر تحلیل آینده پژوهانه فوق درباره ایران در دهه پیش رو ادامه پیدا کند، می توان انتظار داشت که تعاملات بین المللی در آینده نه چندان دور تحت تاثیر بازیگر جدیدی به نام ایران قرار خواهد گرفت.