به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ روزهای تابستان و اوقات فراغت سه ماههی آن، به نظر زمان گرانبهایی هست که میتوان هم به مطالعه کتب غیردرسی و هم به مشاهده مستندهایی پرداخت که دانش ما را بالا ببرد. دانشجویان و دانشآموزان دغدغهمند در حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و... بدون شک به دنبال چارهجویی و روشنگری در جامعه هستند.
همه افراد از یک مستند خوب که دانش آنها را بالا میبرد و درسهای مختلفی میآموزد، لذت میبرند. شاید تاکنون تنها روشی که افراد را در خود فرو ببرد، تولید مستندهای فاخر باشد؛ در این ژانر همه چیز ارزیابی میشود و اطلاعات طبقهبندی شده را در اختیارتان قرار میدهد تا بتوانید به تحلیل درست برسید. در مستند افشاگریهای مختلفی میشود، بیعدالتیها نمایش داده میشود تا پرده از جهل، دروغ، رانتخواری، فساد و... برداشته شود. بدون شک در عرصه رسانههای تصویری، فیلم-مستند قدرت بیشتری برای شوکه کردن، تغییر دادن و راهاندازی پویشهای دادخواهی را دارد.
مستندها توانایی آن را دارند با تلفیق حقیقت و هنر، اثر مهمی را در آگاهسازی عوام جامعه خلق کند. اکنون که مستندهای مختلفی بدون در نظر گرفتن شرایط جامعه و کشور تولید میشود، به دنبال آن هستیم تا مستندهای معروف و حاشیهداری که توسط کارگردانان و تحلیلگران جوان تولید شده را در گزارشی چند قسمتی به شما معرفی کنیم.
مستند «من تکنوکرات هستم»؛ قرارداد نفتی IPC و بازگشت به دوران قاجاریه
با توجه به اینکه این روزها شاهد قرارداد جنجالی دولت یازدهم با شرکت نفتی توتال هستیم، لازم است به کنکاش قرارداد نفتی IPC که توسط دولت امضاء شده، بپردازیم.
مستند 38 دقیقهای «من تکنوکرات هستم!» به واکاوی قرارداد نفتی موسوم به IPC در دولت یازدهم میپردازد. وزارت نفت تلاش دارد با استفاده از این مدل جدید قراردادی، جذابیت حضور در پروژههای صنایع نفت و گاز ایران را برای شرکتهای خارجی افزایش دهد تا این شرکتها انگیزه بیشتری برای سرمایهگذاری اقتصادی در ایران داشته باشند.
در قرارداد نفتی پیش از IPC، تنها مرحله اکتشاف و توسعه را در بر داشت در حالی که دولت جدید میخواهد تولید نفت از میادین را هم در اختیار شرکتهای خارجی قرار دهد و این یعنی واگذاری همه مراحل تولید نفت به شرکت خارجی و از طرفی دیگر میادین نفتی که هم اکنون در حال تولید و بهرهبرداری هستند در قرارداد IPC در اختیار غولهای نفتی خارجی قرار خواهند گرفت و این اتفاق زنگ خطر را به صدا در آورد.
نقاط ضعف و ابهامات IPC از دید کارشناسان حوزه انرژی آنقدر فراوان و مهم بود که پس از رونمایی نسخهای از این قرارداد در آذرماه 94، فضای انتقادی شدیدی علیه آن در رسانهها ایجاد شد و حتی نهادهای نظارتی مانند مجلس شورای اسلامی و سازمان بازرسی کل کشور نیز برای اصلاح آن به وزارت نفت به صورت جدی تذکر دادند، با این حال متن انگلیسی این قرارداد همچنان بصورت محرمانه باقی ماند... .
در قراردادIPC همه مراحل از ابتدا تا پایان به مدت 25 سال در اختیار شرکتهای نفتی قرار خواهد گرفت و جالب آنکه 50 درصد سود قرارداد متعلق به سرمایهگذار خارجی و میتوانند در خارج از کشور این 50 درصد را در لیست داراییهایشان ثبت کنند.
(برای مطالعه گزارشِ این مستند کلیک و برای تهیه نسخه اینترنتی مستند «من تکنوکرات هستم» کلیک نمایید.)
مستند «خوان هشتم»؛ برای ازدواج به سواحل لبنان برویم؟
مستند 35 دقیقهای «خوان هشتم» به کارگردانی سید مهدی کرباسی و رضا صادقی؛ روایتگر مشکلات و مسائل جوانان در مسأله ازدواج در ایران است. این مستند روایت جوانی است که پس از مشاهده سختیهای ازدواج در ایران به امید ازدواج آسانتر و جهت یافتن فرد مناسب برای ازدواج به لبنان سفر میکند و تفاوتهای دو جامعه ایرانی و لبنانی را متوجه میشود.
بطور مثال جوانی لبنانی درباره شرایط ازدواج در کشورش میگوید: "وضعیت خوب اقتصادی و شغل مناسب پر درآمد ملاک نیست، بلکه تفاهم دو طرف ملاک قرار میگیرد و مهمترین ملاک برای دختران لبنانی، فرهنگ و ایمانِ پسران است. از سوی دیگر سن ازدواج در لبنان، در پسران بین 23 تا 25 سالگی و بین دختران 18 تا 20 سالگی است."
اما وقتی نگاهی به ملاک و معیارهای خانوادههای ایرانی میاندازیم، مهریه سنگین و داشتن شغل مناسب و پر درآمد از سوی پسر، از معیارهای اصلی خانواده دختر است که این امر باعث عدم اعتماد بین زوجهای جوان میشود ؛ البته این قبیل کارها به خانوادههای دیگر هم سرایت میکند و بنوعی منجر به ازدواج رقابتی و چشم و هم چشمی میشود.
(برای مطالعه گزارشِ این مستند کلیک و برای تهیه نسخه اینترنتی مستند «خوان هشتم» کلیک نمایید.)
مستند «فراموش شدهها»؛ حرفی تازه از حقوقهای نجومی
مستند 47 دقیقهای «فراموش شدهها» به کارگردانی میکائیل دیانی و تهیهکنندگی محمدرضا کردلو، به بررسی چالشهای اجتماعی موجود در طبقات مختلف اجتماعی و همچنین بررسی پدیدههای متعارض با عدالت اجتماعی از دیدگاه افراد مختلف جامعه میپردازد.
این مستند برای اولین بار به ریشهیابی موضوع فیشهای نجومی از منظر اجتماعی و نگاه مردم و کارشناسان میپردازد.
«فراموش شدهها» در کانون رسانهای معین تولید شد و در آن از احمد توکلی تا محمدعلی ابطحی درباره مشکلات فقر در جامعه و شروع آن از دوران سازندگی سخن می گوید. این اثر جزو پر مخاطب ترین فیلم جشنواره فیلم عمار شناخته شد.
میکائیل دیانی کارگردان این اثر در گفتگو با خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران» درباره دلیل انتخاب نام «فراموش شدهها» برای این فیلم گفت: این فیلم به وضعیت معیشتی مردم و به ویژه مستضعفان که در این ماجراها فراموش شدهاند میپردازد.
وی در ادامه میگوید: ما سعی کردیم که نشان دهیم دو نوع نگاهی را که الان هست ونگاهی اصیل و اصلی که نتیجه گیری بحث هم بود و شهید بهشتی اشاره میکند که اگر همه ی این ها بخواهد اتفاق بیفتد باید خط مدیریت کشور انقلابی باشد. مدیریت براساس خط امامی که مستضعفین را در برمیگیرد باشد. و ما نشان دادیم که اگر این دو نوع نگاه باشد این اتفاقات بد در کشور رقم نخواهد خورد.
(برای مطالعه گفتگو با کارگردان این مستند کلیک و برای تهیه نسخه اینترنتی مستند «فراموش شدهها» کلیک نمایید.)
مستند «خاطرات خانه متروک»؛ نسلکشی گسترده مردم ایران
مستند «خاطرات خانه متروک» به کارگردانی مهدی فارسی و تهیهکنندگی محسن یزدی، از آن دست مستندهای تاریخی است که در مورد پیامدهای منفی و دردناک جنگ جهانی اول در ایران و براساس خاطرات، دستنوشتهها و نقل قولهای منتسب به شاهدان عینی ساخته شده و در حوزه فیلمسازی کشور تاکنون کسی به این موضوع تاریخی نپرداخته است.
این مستند مقطع چهار ساله جنگ جهانی اول را از 6 مرداد 1293 تا 19 آبان 1297 در 10 اپیزود روایت میکند، مستند از اپیزود دهم «زیر پرچم صلح» شروع و در اپیزود آغازین «خاطرات خانه متروک» پایان مییابد.
نمایش تصاویری از وقایع و حوادث تلخ آن دوران باعث شده تا این مستند بتواند مخاطب را به خود جذب کند؛ به طور مثال: سال 1296، همدان شهری نیمه متروک و قحطیزده، خیابانهای شهر مناظر دهشتناکی بود که بیشتر به کابوس میماند تا واقعیت! مردم بینوا از شدت گرسنگی در کوچه و معابر جان میدادند و اجسادشان آنقدر بر زمین میماند تا لزوم دفن فوری آنها محسوس شود.
دهقانان ایرانی برای آنکه شکم زنان و فرزندان خود را سیر نگاه دارند از برگ درخت، خار بیابان یا خون خشک شده حیوانات مرده تناول میکردند و بدتر از آن برخی از مردم دچار جنونِ آدمخواری شدند.
(برای مطالعه گزارشِ این مستند کلیک و برای تهیه نسخه اینترنتی مستند «خاطرات خانه متروک» کلیک نمایید.)