خبرنامه دانشجویان ایران: علی خاکساری*// متاسفانه واردات خودرو در ایران در دست عده‌ای خاص است. لذا اگر واردات خودرو در یک فرآیند درست صورت گیرد، خودروهای باکیفیتی که در تمام دنیا وجود دارند، وارد بازار ایران خواهند شد. هم‌اکنون بخشی از خودروهایی که وارد بازار ایران می‌شوند، از کیفیت بالای جهانی برخوردار نیستند. واردات مطلوب خودرو هم به نفع اقتصاد است و هم به نفع محیط‌زیست و هم در جهت حفظ جان مردم بسیار موثر است.
اما انحصار در واردات معضل بزرگی است. متاسفانه همان‌طور که تولید داخل از نظر سیاستگذاری و برنامه اقتصادی در اختیار فرانسه است، واردات خودرو نیز تا حد زیادی از طریق این کشور صورت می‌گیرد. باید خودروهای بیشتر و متنوع‌تری از سراسر دنیا مانند آلمان، ژاپن، کره، چین، ترکیه و... وارد شود تا انحصار در واردات بشکند و مردم ایران به حق خودشان در زمینه خودروی باکیفیت، دوستدار محیط‌زیست و با قیمت مناسب دست پیدا کنند. واقعا باید این سوال را پرسید که چرا انحصار واردات خودرو در دست فرانسوی‌ها است؟ چرا وقتی می‌خواهیم خودروی مشترک هم تولید کنیم، باید به سمت فرانسوی‌ها برویم، مگر آلمان، ژاپن، کره و... خودروساز نیستند؟!
انحصاری که در واردات خودرو با حمایت بخش‌هایی از دولت شکل گرفته است، موجب شده خودروهای فرانسوی در ایران سه برابر قیمت در فرانسه فروخته شوند، در حالی که متوسط درآمد در کشور ما تقریبا یک‌پنجم فرانسوی‌هاست. سود این قضیه به جیب عده‌ای خاص می‌رود و یک عده در این میان به سودهای وحشتناکی می‌رسند، چه در ایران و چه در فرانسه، البته آنها که در فرانسه‌اند هم ایرانی هستند.
درست است که عمده خودروهای وارداتی از فرانسه باکیفیت هستند، ولی متاسفانه چون واردات در دست یک عده خاص است، به لحاظ قیمتی و زمان تحویل و به لحاظ تنوع محدودیت‌های زیادی را اعمال می‌کنند.
همچنین نوع خاصی از خودرو را وارد می‌کنند و نه باکیفیت‌ترین مدل را. ضمن اینکه چون انحصاری است، متاسفانه این وارد‌کنندگان زیر چتر حمایتی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز هستند.
گاهی وارد‌کننده قبل از وارد کردن خودرو پول را «پیش» می‌گیرد یا در مواردی به چند نفر می‌فروشد. تا اینکه درنهایت خودرو را تحویل بدهند یا خریدار را مجبور می‌کنند انتخابش را عوض کند. حق مصرف‌کننده به‌شدت تضییع می‌شود. همه این اقدام‌ها برنامه‌ریزی شده و در جهت آشفته کردن بازار خودروی کشور است تا بتوانند در این آشفته‌بازار به‌طور مثال خودروی 10 هزار دلاری در فرانسه را به بیش از سه برابر قیمت بفروشند. در حالی که براساس تعرفه‌های مصوب مجلس، باید بین 40 تا 45 درصد قیمت خودرو عوارض وضع شود. همچنین خودرو به موقع به خریدار تحویل داده نمی‌شود. اما این اتفاق نمی‌افتد و خودرو با سه برابر قیمت به فروش می‌رسد.
در آخر باید اشاره شود که هدف از واردات خودرو که به شکل انحصاری و با حمایت گروه خاصی در دولت انجام می‌گیرد، این است که زمینه افزایش قیمت خودروهای داخلی فراهم شود. چراکه قیمت خودروهای وارداتی معیاری است برای قیمتگذاری خودروهای داخلی، با تعداد معدودی خودرو که وارد کشور می‌شود، قیمت‌های بالایی روی خودروی داخلی وضع می‌کنند که این مساله کلا در بازار قابل مشاهده است.
* استاد دانشگاه علامه طباطبایی